ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με ευρωπαϊκή στρατηγική για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των ορεινών περιφερειών, των νήσων και των αραιοκατοικημένων περιοχών
14.9.2010
σύμφωνα με το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού
Fiorello Provera, Νικόλαος Σαλαβράκος και Νίκη Τζαβέλα εξ ονόματος Ομάδας EFD
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0518/2010
B7‑0518/2010
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με ευρωπαϊκή στρατηγική για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των ορεινών περιφερειών, των νήσων και των αραιοκατοικημένων περιοχών
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα άρθρο 174 και 170 της Συνθήκης της Λισαβόνας που αφορούν, αντίστοιχα, την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή και τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα,
– έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο αριθ. 9 σχετικά με τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος,
– έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις διαρθρωτικά μειονεκτούσες περιφέρειες (νησιά, ορεινές περιφέρειες, περιφέρειες με χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού) στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής και των θεσμικών της προοπτικών (2002/2119(INI)),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με ημερομηνία 16 Οκτωβρίου 1998, σχετικά με μια νέα στρατηγική για τις ορεινές περιφέρειες (A4-0368/98),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με ημερομηνία 30 Ιουλίου 2008, σχετικά με τη γεωργία στις ορεινές περιοχές (2008/2066 (INI)),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Μαρτίου 2007 σχετικά με τα νησιά και τους φυσικούς και οικονομικούς περιορισμούς που αντιμετωπίζουν στο πλαίσιο της περιφερειακής πολιτικής (2006/2106(INI)),
– έχοντας υπόψη τις παραγράφους 15,16 και 46 του ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την τέταρτη έκθεση γα την οικονομική και κοινωνική συνοχή (2007/2148(INI),
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής των Περιφερειών σχετικά με την κοινοτική δράση για τις ορεινές περιοχές (2003/C128/05),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών της 19ης Ιουνίου 2008 "Για μία Πράσινη Βίβλο: προς μια πολιτική της ΕΕ για τα όρη: μια ευρωπαϊκή θεώρηση των ορεινών όγκων" (CdR 23/2008),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών της 13ης Μαρτίου 2002 με θέμα "Τα προβλήματα των νησιωτικών περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι προοπτικές ενόψει της διεύρυνσης" (2002/C 192/10),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Η καλύτερη ενσωμάτωση στην εσωτερική αγορά ως πρωταρχικός παράγοντας για την συνοχή και την ανάπτυξη των νησιωτικών περιοχών» (2009/C 27/26),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα "Το μέλλον των ορεινών ζωνών στην Ευρωπαϊκή Ένωση"" (CES 1025/2002),
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής, με ημερομηνία 21 Σεπτεμβρίου 2010, σχετικά με μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των ορεινών περιφερειών, των νήσων και των αραιοκατοικημένων περιοχών,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συνθήκη της Λισαβόνας, τόσο με το άρθρο 174 που θέτει τον στόχο της εδαφικής συνοχής, όσο και με το άρθρο 170 που αφορά τα διευρωπαϊκά δίκτυα αναγνωρίζει ρητώς την ανάγκη να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις ορεινές ζώνες, στα νησιά και στις αραιοκατοικημένες περιοχές,
B. εκτιμώντας ότι το πρωτόκολλο αριθ. 9 σχετικά με τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος και την ενιαία αγορά έχει ιδιαίτερη σημασία για τις περιφέρειες αυτές,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή ή η Επιτροπή των Περιφερειών έχουν επανειλημμένως επιστήσει την προσοχή των κοινοτικών αρχών στην ανάγκη οι διατάξεις αυτές να εφαρμοστούν στην πράξη μέσω συγκεκριμένων πολιτικών στο δίκαιο και τις στρατηγικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε πλαίσιο σεβασμό της αρχής της αναλογικότητας και της επικουρικότητας,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ναι μεν, όπως δέχεται η Συνθήκη της Λισαβόνας, οι περιφέρειες αυτές συχνά πάσχουν από εγγενή μειονεκτήματα, σοβαρά και μόνιμα, ωστόσο είναι επίσης αλήθεια ότι ακριβώς λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, των φυσικών τους πόρων, του περιβάλλοντός τους ή της πολιτιστικής τους κληρονομιάς διαθέτουν επίσης πολλές ευκαιρίες και δυνατότητες,
E. εκτιμώντας ότι πρέπει να γίνει εκμετάλλευση των ευκαιριών και των δυνατοτήτων αυτών στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης, σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής της ΕΕ για το 2020,
ΣΤ εκτιμώντας ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν όλα τα μέσα των κοινοτικών πολιτικών για να αυξηθεί η ελκυστικότητα των περιφερειών αυτών, μέσω της ανάπτυξης των οικονομιών τους και της εξασφάλισης ευπρεπών συνθηκών διαβίωσης στους κατοίκους τους, όπερ απαιτεί καλύτερη διάρθρωση και συντονισμό των κοινοτικών, εθνικών και περιφερειακών πολιτικών,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές από τις περιφέρειες αυτές ευρίσκονται στα εσωτερικά ή εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, ως εκ τούτου, είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένα στις πιέσεις της εσωτερικής αγοράς ή σε διάφορους κινδύνους (διάφορες διακινήσεις, περιβαλλοντικές απειλές εξωτερικής προέλευσης…),
H. θεωρώντας ότι τόσο για να εξασφαλίσει αποτελεσματική και δίκαιη ανάκαμψη της ενιαίας αγοράς (έκθεση Monti) όσο και για να συντελέσει στην επιτυχία της πολιτικής γειτνίασης, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να μεριμνά ώστε οι περιοχές αυτές να μην περιέλθουν στο έλεος της απερήμωσης και απαράδεκτων κοινωνικο-οικονομικών αποκλίσεων,
I. εκτιμώντας ότι στην προκείμενη περίπτωση πρέπει να χαραχτεί ένα γενικό πλαίσιο, που να ισχύει για όλες τις περιφέρειες και για όλες τις κοινοτικές πολιτικές, όλως δε ιδιαιτέρως σε όσες εξ αυτών έχουν έντονο εδαφικό αντίκτυπο (περιφερειακή πολιτική, κρατικές ενισχύσεις, γεωργία και ανάπτυξη της υπαίθρου, αλιεία, μεταφορών, ενέργειας, περιβάλλοντος),
1. συνιστά στην Επιτροπή να εφαρμόσει, στο πλαίσιο της εκπόνησης των νέων δημοσιονομικών προοπτικών, τις νέες διατάξεις του άρθρου 174 της συνθήκης της Λισαβόνας·
2. ζητεί σχετικά από την Επιτροπή να αρχίσει χωρίς χρονοτριβή μελέτη σχετικά με το πρόσθετο κόστος που βαραίνει τους πληθυσμούς ή τις επιχειρήσεις αυτών των περιοχών για την κατασκευή και την διαχείριση υποδομών ή για την πρόσβαση στα αγαθά ή τις υπηρεσίες·
3. συνιστά μέτρα όπως η χρήση μακρο-περιφερειακών στρατηγικών (πολυπεριφερειακών, διεθνικών ή διασυνοριακών) για να σχηματιστεί σωστή εικόνα της κατάστασης των ορεινών όγκων ή των θαλασσίων λεκανών, αλλά επίσης αυτής των λειτουργικών ζωνών, προκειμένου να κατανοηθεί σε υποπεριφερειακό επίπεδο η ιδιάζουσα κατάσταση των νησιών ή των κοιλάδων οροσειρών
4. συνιστά επίσης όπως οι ενέργειες διασυνοριακής συνεργασίας, με στόχο την διαρκή τοπική ανάπτυξη, να προσαρμόζονται στην πραγματικότητα των περιοχών, λαμβάνοντας υπόψη τις γεωγραφικές, οικονομικές, πολιτιστικές και ιστορικές διαστάσεις τους·
5. τονίζει ότι είναι απαραίτητο να μελετηθούν από κοινού οι επιπτώσεις των διαφόρων γεωγραφικών και δημογραφικών παραμέτρων, προκειμένου να εκτιμηθούν καταστάσεις στις οποίες οι προαναφερθέντες περιορισμοί έχουν σωρευτικό χαρακτήρα (όπως στα ορεινά νησιά, ή τις αραιοκατοικημένες ορεσίβιες ζώνες, κλπ.) ή είναι ακόμα βαρύτεροι (μικρά νησιά, νησιά των αρχιπελάγων)·
6. εκτιμά ότι η μεγάλη ποικιλία καταστάσεων που απαντάται στις αποκαλούμενες «συγκεκριμένες» περιφέρειες πρέπει να αντιμετωπιστεί από την ΕΕ όχι με ισοπεδωτικό τρόπο αλλά με την εφαρμογή ενός σχεδίου που θα επιτρέπει, με σεβασμό της αρχής της επικουρικότητας, ευέλικτη ανταπόκριση και κατά περίπτωση απαντήσεις στα διαφορετικά προβλήματα·
7. ζητεί από την Επιτροπή να εισαγάγει στις σχετικές νομοθεσίες ένα πλαίσιο που να καθιστά δυνατή την κατά περίπτωση απάντηση και με την απαραίτητη ευελιξία, στην κατάσταση των νησιών, των ορεινών ή των αραιοκατοικημένων περιφερειών·
8. υπενθυμίζει ότι η εκπόνηση και η εφαρμογή προσαρμοσμένων μέτρων απαιτεί στενή συνεργασία μεταξύ των εθνικών και των κοινοτικών αρχών και των περιφερειακών και τοπικών αρχών που ασκούν την καθημερινή διαχείριση των περιφερειών αυτών και εκπροσωπούν τα συμφέροντα των κατοίκων τους, και τούτο στο πλαίσιο μιας πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και σεβασμού των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας.