PROJEKT REZOLUCJI w sprawie dziesiątej rocznicy przyjęcia rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 z 2000 r. na temat kobiet, pokoju i bezpieczeństwa
22.11.2010
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Ilda Figueiredo, Eva-Britt Svensson, Sabine Lösing, Cornelia Ernst, Bairbre de Brún, Helmut Scholz w imieniu grupy politycznej GUE/NGL
B7‑0628/2010
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie dziesiątej rocznicy przyjęcia rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 z 2000 r. na temat kobiet, pokoju i bezpieczeństwa
Parlament Europejski,
– uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 z 2000 r. i rezolucję nr 1820 z 2008 r. w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, a także rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1888 z 2009 r. w sprawie przemocy seksualnej wobec kobiet i dzieci w konfliktach zbrojnych, która podkreśla odpowiedzialność wszystkich państw za położenie kresu bezkarności i pociągnięcie do odpowiedzialności winnych zbrodni przeciw ludzkości i zbrodni wojennych, łącznie z przestępstwami związanymi z przemocą seksualną i innymi rodzajami przemocy wobec kobiet i dziewcząt,
– uwzględniając plan działań Rady UE na rzecz równouprawnienia płci we współpracy na rzecz rozwoju, który powinien zapewniać uwzględnianie równouprawnienia płci we wszelkiej współpracy UE z krajami partnerskimi na wszystkich szczeblach,
– uwzględniając analizę UNIFEM z 2009 r.,
– uwzględniając mianowanie w marcu 2010 r. specjalnego przedstawiciela sekretarza generalnego ONZ ds. przemocy seksualnej w konfliktach zbrojnych,
– uwzględniając wytyczne UE w sprawie przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz ich dyskryminacji, jak również wytyczne UE w sprawie dzieci i konfliktów zbrojnych,
– uwzględniając rezolucję z dnia 7 października 2010 r. w sprawie braku ochrony praw człowieka i sprawiedliwości w Demokratycznej Republice Konga,
– uwzględniając nowo utworzony zespół ONZ ds. płci (UN Women),
– uwzględniając art. 110 ust. 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że w tym roku przypada dziesiąta rocznica jednogłośnego przyjęcia rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325, które było wielkim sukcesem aktywistów na rzecz pokoju z całego świata, a także ważnym międzynarodowym i prawnie wiążącym krokiem w stronę równego udziału kobiet w procesie pokojowym i uwzględniania perspektywy równości płci,
B. mając na uwadze, że w rezolucji nr 1325 po raz pierwszy zwrócono uwagę na nieproporcjonalny i bezprecedensowy wpływ konfliktów zbrojnych na kobiety; mając na uwadze, że uczestnictwo, zapobieganie i ochrona umożliwi wzmocnienie roli kobiet w budowaniu pokoju i zapobieganiu konfliktom, unikanie wojen i konfliktów, a także zapewnienie lepszej ochrony kobiet i dzieci w regionach dotkniętych wojną i konfliktami,
C. mając na uwadze, że trzy rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1820, 1888 i 1889 potwierdzają i uzupełniają rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325, oraz że wszystkie te cztery rezolucje należy traktować jak katalog zobowiązań na rzecz pokoju i bezpieczeństwa wśród kobiet,
D. mając na uwadze, że wypełnienie zobowiązań zawartych w rezolucjach Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1820, 1888, 1889 i 1325 stanowi przedmiot wspólnego zainteresowania i wspólnej odpowiedzialności wszystkich państw członkowskich ONZ, zarówno tych dotkniętych konfliktami, jak i udzielających pomocy, a także pozostałych; podkreślając w związku z tym, że przyjęcie w grudniu 2008 r. wytycznych UE w sprawie przemocy wobec kobiet i dziewcząt, a także wytycznych UE w sprawie dzieci i konfliktów zbrojnych oraz zwalczania wszelkich form dyskryminacji wobec nich stanowi wyraźny sygnał polityczny, że kwestie te mają dla Unii pierwszorzędne znaczenie,
E. mając na uwadze, że prawa kobiet, a tym samym postanowienia rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325, są często wykorzystywane jako uzasadnienie operacji wojskowych,
F. mając na uwadze, że interwencje wojskowe nie pomagają zapewnić przestrzegania praw kobiet, lecz przyczyniają się raczej do ich naruszeń,
G. mając na uwadze, że kobiety w regionach dotkniętych kryzysami i konfliktami w coraz większym stopniu padają ofiarą przemocy, a równocześnie szanse kobiet na udział w negocjacjach pokojowych stale maleją, oraz mając na uwadze, że w 21 zbadanych przypadkach negocjacji pokojowych od 1992 r. kobiety były współsygnatariuszami jedynie w 2,4% przypadków (UNIFEM 2009),
H. mając na uwadze, że wyłącznie przeciwdziałanie konfliktom i wdrażanie środków cywilnych w sytuacjach konfliktowych mogą przyczynić się do wypełnienia zobowiązań zawartych w rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325,
I. mając na uwadze, że wdrożenie postanowień rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1820 i 1325 powinno mieć priorytetowe znaczenie w ramach działań zewnętrznych UE, tak by odpowiednio wesprzeć organizacje społeczeństwa obywatelskiego działające w dziedzinie konfliktów zbrojnych oraz w dotkniętych konfliktami krajach i regionach,
J. mając na uwadze, że Parlament Europejski powinien obserwować wdrażanie szeroko zakrojonego podejścia oraz przyszłego planu działania na rzecz równouprawnienia oraz wzmocnienia pozycji kobiet w ramach działań zewnętrznych UE, a także realizację wytycznych w sprawie przemocy wobec kobiet i dzieci,
K. mając na uwadze, że UE powinna umożliwiać kobietom na takim samym poziomie jak mężczyznom udział w zapobieganiu konfliktom, rozmowach pokojowych i w działaniach prowadzonych po zakończeniu konfliktu, takich jak planowanie odbudowy powojennej,
L. mając na uwadze, że zgodnie z konwencją genewską gwałty i niewolnictwo seksualne – jeżeli są częścią powszechnej i systematycznej praktyki – uznaje się za zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne; mając na uwadze, że gwałt – jeżeli dokonuje się go z zamiarem wyniszczenia całości lub części konkretnej grupy ludności – jest obecnie także uznawany za ludobójstwo; mając na uwadze, że UE powinna wspierać wysiłki zmierzające do położenia kresu bezkarności sprawców aktów przemocy wobec kobiet i dzieci,
M. mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie przyjęły szereg istotnych dokumentów dotyczących sposobu wdrażania rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1820 i 1325, wykazały jednak niewielkie zainteresowanie stosowaniem tych wytycznych w praktyce w systematyczny i spójny sposób,
N. mając na uwadze, że jedynie kilka państw członkowskich UE opracowało krajowy plan działania na rzecz wprowadzenia w życie postanowień rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325, mając na uwadze, że Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Hiszpania, Holandia, Portugalia, Szwecja i Wielka Brytania przyjęły krajowe plany działania,
O. mając na uwadze, że 25 listopada obchodzony jest Międzynarodowy Dzień przeciwko Przemocy wobec Kobiet,
1. podkreśla, że dziesiąta rocznica przyjęcia rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 powinna oznaczać rozpoczęcie wzmocnionego programu działań na rzecz wprowadzenia w życie postanowień tej rezolucji, które nie będzie możliwe bez politycznego przywództwa na najwyższym szczeblu i bez zwiększonych zasobów; stanowczo zaleca, by kwestia ta została należycie uwzględniona w ramach oceny wytycznych UE w sprawie przemocy wobec kobiet i dziewcząt, a także wytycznych UE w sprawie dzieci i konfliktów zbrojnych oraz zwalczania wszelkich form dyskryminacji wobec nich;
2. wzywa do przeznaczenia wymiernych i znacznych zasobów finansowych, kadrowych i organizacyjnych na zapewnienie udziału kobiet i włączenia problematyki płci do wszystkich środków cywilnych w ramach polityki zagranicznej i bezpieczeństwa; wzywa państwa członkowskie UE do aktywnego promowania uczestnictwa kobiet w ich dwu- i wielostronnych stosunkach z państwami i organizacjami spoza UE;
3. stanowczo zachęca do wzmocnienia grupy zadaniowej UE ds. kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, na której czele winien stać nowy specjalny przedstawiciel UE i która powinna oceniać przyjęcie i wdrożenie krajowych planów działania dotyczących rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 i 1820, a także systematycznie analizować pod kątem płci cywilne misje na rzecz rozwiązywania konfliktów oraz monitorować delegacje UE i doradzać im w krajach i regionach dotkniętych konfliktem;
4. wzywa do natychmiastowego zwiększenia udziału kobiet we wszystkich inicjatywach zmierzających do znalezienia pokojowego, cywilnego rozwiązania konfliktów, także w roli mediatorów i negocjatorów oraz przy wdrażaniu cywilnych środków rozwiązywania konfliktów;
5. wzywa UE do zaprzestania używania sił wojskowych w konfliktach międzynarodowych i wojnach oraz wzywa do natychmiastowego zaprzestania współpracy cywilno-wojskowej;
6. wzywa UE i jej państwa członkowskie do zamieszczania odniesienia do rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1820 i 1325 w każdej decyzji Rady i w każdym mandacie misji, a także do zagwarantowania, by wszystkie misje cywilne zawsze posiadały przynajmniej jednego doradcę ds. problematyki płci oraz plan działania dotyczący sposobu wdrażania aspektów dotyczących kobiet, pokoju i bezpieczeństwa; wzywa państwa członkowskie UE i szefów misji, aby współpraca i konsultacje z lokalnymi organizacjami zrzeszającymi kobiety stały się standardowym elementem każdej misji cywilnej;
7. wzywa wszystkie rządy UE, które do tej pory nie opracowały krajowego planu działania na rzecz wprowadzenia w życie postanowień rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325, aby to uczyniły w ciągu roku we współpracy z organizacjami pokojowymi i zrzeszającymi kobiety; ten plan działań należy wdrożyć i przeznaczyć na niego odpowiednie środki w budżecie we wszystkich obszarach działań zewnętrznych, dotyczących rozwoju i obrony, a także w kontekście krajowym i europejskim; plan ten powinien opierać się na następujących założeniach:
a) należy zapewnić równy udział kobiet na wszystkich etapach oficjalnych procesów pokojowych i negocjacji pokojowych, a także we wszystkich lokalnych i nieformalnych procesach podejmowania decyzji,
b) należy zapewnić polityczne i gospodarcze uczestnictwo kobiet oraz ich wpływ na wszystkie działania po zakończeniu konfliktu związane z negocjacjami pokojowymi i mediacją, odbudową oraz rehabilitacją, a także należy dopilnować, by wszystkie programy i projekty opierały się na neutralnej pod względem płciowym koncepcji oraz sposobie wdrożenia,
c) należy podjąć wszelkie możliwe środki cywilne, aby zapobiec pogwałceniu praw człowieka w konfliktach zbrojnych, zwłaszcza w odniesieniu do przemocy seksualnej i agresji wobec kobiet i dzieci na tle płciowym, a także by położyć kres konfliktom,
d) należy dokonać oceny skutków wdrożenia krajowych planów działania, a następnie przedstawić ją Parlamentowi Europejskiemu i Organizacji Narodów Zjednoczonych;
8. wzywa państwa członkowskie UE do aktywnego i stałego promowania – zarówno pod kątem wartości moralnych, jak i pod względem finansowym – ustanowienia na szczeblu europejskim instytucji i mechanizmów służących kontroli realizacji postanowień rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325, a także wzywa ONZ do zagwarantowania wdrożenia postanowień rezolucji na wszystkich szczeblach międzynarodowych;
9. wzywa do ustanowienia odpowiednich procedur składania skarg publicznych, które ułatwiłyby w szczególności zgłaszanie aktów przemocy seksualnej i przemocy na tle płciowym; wzywa Rade i Komisję do zamieszczenia w półrocznej ocenie cywilnych misji szczegółowego sprawozdania w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa;
10. przypomina, że w dniach od 30 lipca do 4 sierpnia 2010 r. w zagłębiu górniczym we wschodniej części Konga doszło do masowych gwałtów zbiorowych, w ubiegłym roku we wschodnim Kongu odnotowano co najmniej 8300 gwałtów, natomiast w pierwszym kwartale 2010 r. odnotowano co najmniej 1244 gwałty na kobietach, co średnio daje 14 gwałtów dziennie; wzywa do zakończenia misji EUPOL RD Kongo, która wraz z misją EUSEC RD Kongo rzeczywiście w negatywny sposób przyczyniła się do eskalacji przemocy i zaostrzenia sytuacji w tym kraju, szkoląc żołnierzy i siły policyjne dopuszczające się przestępstw wobec ludności cywilnej własnego kraju, a w szczególności wobec kobiet i dzieci;
11. wzywa UE i jej państwa członkowskie do wycofania wszelkiego wsparcia – w tym w zakresie sprzętu i szkoleń – udzielanego w szczególności reżimom i siłom zbrojnym, które rekrutują małoletnich do służby wojskowej i do walki w konfliktach zbrojnych lub systematycznie naruszają prawa człowieka i dopuszczają się przemocy na tle seksualnym;
12. wzywa komisarza odpowiedzialnego za rozwój do priorytetowego traktowania wspierania prac organizacji zrzeszających kobiety na obszarach dotkniętych konfliktem, do przyznawania środków na wsparcie uczestnictwa kobiet w procesach związanych z zapewnieniem pokoju i bezpieczeństwa oraz pojednaniem, a także do regularnego przeznaczania środków na wszystkie krótkoterminowe działania związane z kwestią kobiet, pokoju i bezpieczeństwa;
13. jest zdania, że delegacje UE powinny informować organizacje społeczeństwa obywatelskiego – takie jak lokalne organizacje zrzeszające kobiety – o ich zaangażowaniu w rejonach konfliktów, a także włączać takie organizacje w proces kształtowania polityki;
14. wzywa Radę i Komisję do wprowadzenia raz do roku tygodnia konsultacji z kobietami sprawującymi wysokie funkcje, który mógłby stanowić uzupełnienie Światowego Dnia Otwartego ONZ na rzecz Kobiet i Pokoju, a następnie delegacje UE składałyby odnośne sprawozdania i podejmowały określone działania;
15. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, specjalnemu przedstawicielowi ONZ ds. przemocy seksualnej podczas konfliktów zbrojnych, a także niedawno mianowanemu szefowi zespołu ONZ ds. płci (UN Women).