PROJEKT REZOLUCJI w sprawie naruszenia wolności słowa oraz dyskryminacji ze względu na orientację seksualną na Litwie
12.1.2011
zgodnie z art. 115 ust. 5 Regulaminu
Renate Weber, Sophia in 't Veld, Leonidas Donskis, Cecilia Wikström, Alexander Alvaro, Sonia Alfano, Gianni Vattimo, Sarah Ludford, Ramon Tremosa i Balcells, Elizabeth Lynne w imieniu grupy politycznej ALDE
Raül Romeva i Rueda, Ulrike Lunacek, Marije Cornelissen, Emilie Turunen, Franziska Keller, Isabella Lövin, Nicole Kiil-Nielsen, Jan Philipp Albrecht w imieniu grupy politycznej Verts/ALE
Claude Moraes, Monika Flašíková Beňová, Michael Cashman, Vilija Blinkevičiūtė, Catherine Trautmann w imieniu grupy politycznej S&D
Cornelis de Jong, Nikolaos Chountis, Eva-Britt Svensson, Cornelia Ernst, Rui Tavares w imieniu grupy politycznej GUE/NGL
B7‑0031/2011
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie naruszenia wolności słowa oraz dyskryminacji ze względu na orientację seksualną na Litwie
Parlament Europejski,
– uwzględniając międzynarodowe instrumenty gwarantujące prawa człowieka i podstawowe wolności oraz zakazujące dyskryminacji, w szczególności europejską Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (EKPC),
– uwzględniając art. 6–7 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 19 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, które zobowiązują UE i jej państwa członkowskie do stania na straży praw człowieka i podstawowych wolności oraz umożliwiają przeciwdziałanie dyskryminacji i łamaniu praw człowieka na szczeblu europejskim,
– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, a w szczególności jej art. 11, gwarantujący prawo do wolności słowa, a także art. 21, zakazujący dyskryminacji ze względu na orientację seksualną,
– uwzględniając projekt poprawek do kodeksu wykroczeń administracyjnych Republiki Litewskiej (nr XIP-2595),
– uwzględniając projekt opinii ministra sprawiedliwości Republiki Litewskiej (nr 11-30-01),
– uwzględniając działalność Unii Europejskiej w zakresie zwalczania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i homofobii,
– uwzględniając sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych z listopada 2010 r. zatytułowane „Homofobia, transfobia i dyskryminacja ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową”,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 września 2009 r. w sprawie sytuacji na Litwie po przyjęciu ustawy dotyczącej ochrony nieletnich[1],
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie homofobii, ochrony mniejszości i polityki w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji, zwłaszcza rezolucje w sprawie homofobii w Europie[2],
– uwzględniając art. 115 ust. 5 oraz art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że w dniu 16 grudnia 2010 r. Seimas (parlament Litwy) odroczył głosowanie nad projektem ustawy zmieniającej kodeks wykroczeń administracyjnych w celu karania „publicznego promowania relacji homoseksualnych” grzywną w wysokości od 2 000 do 10 000 litów (580–2 900 euro),
B. mając na uwadze, że w dniu 8 grudnia 2010 r. komisja edukacji, nauki i kultury Seimasu również usunęła orientację seksualną z listy powodów wymagających ochrony w przepisach ustawy o szkolnictwie z zakresu równych szans (art. 5 ust. 1),
C. mając na uwadze, że projekt poprawek do kodeksu wykroczeń administracyjnych jest sprzeczny z art. 25 konstytucji Republiki Litewskiej, który stanowi, że „nikomu nie można utrudniać poszukiwania, otrzymywania i rozpowszechniania informacji oraz idei”, a także z art. 29, który stwierdza, że „wszyscy ludzie są równi wobec ustaw oraz sądu, innych instytucji państwowych lub funkcjonariuszy. Niedozwolone jest ograniczanie praw człowieka lub ustanawianie przywilejów ze względu na płeć, rasę, narodowość, język, pochodzenie, położenie społeczne, wiarę, przekonania lub poglądy”,
D. mając na uwadze, że minister sprawiedliwości Republiki Litewskiej wyraził opinię, iż projekt poprawek do kodeksu wykroczeń administracyjnych narusza zobowiązania Litwy wynikające z jej konstytucji, europejskiej Karty praw podstawowych, europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych,
E. mając na uwadze, że w ostatnim sprawozdaniu Agencji Praw Podstawowych z listopada 2010 r. zatytułowanym „Homofobia, transfobia i dyskryminacja ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową” stwierdzono, iż poprawki te mogą potencjalnie doprowadzić do uznania za niezgodny z prawem niemal każdego przypadku publicznego wyrażania lub przedstawiania homoseksualności, bądź też informowania o niej,
F. mając na uwadze, że w czerwcu 2009 r. Seimas przytłaczającą większością głosów przegłosował zmianę ustawy o ochronie nieletnich przed szkodliwym wpływem ogólnie dostępnych informacji, zakazując nieletnim dostępu do informacji o homoseksualizmie,
G. mając na uwadze, że interpretacja „manifestowania lub promowania orientacji seksualnej” w ustawie o reklamie pozostaje niejasna,
H. mając na uwadze, że powodem uchwalenia niniejszej rezolucji był szereg niepokojących wydarzeń, takich jak przyjęcie ustawy o ochronie nieletnich przed szkodliwym wpływem ogólnie dostępnych informacji, próba wydania przez władze lokalne zakazu organizacji marszy równości i parad gejów, a także podżegające albo zawierające groźby wystąpienia i język nienawiści czołowych polityków i parlamentarzystów,
I. mając na uwadze, że 17 maja 2010 r., w Międzynarodowy Dzień przeciwko Homofobii, wiceprzewodnicząca Komisji Viviane Reding, wysoka przedstawiciel Unii Europejskiej Catherine Ashton, przewodniczący Rady Europejskiej Herman van Rompuy oraz przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek jednogłośnie potępili wszelkie przejawy homofobii i dyskryminacji ze względu na orientację seksualną,
J. mając na uwadze, że w 1990 r. Światowa Organizacja Zdrowia przestała uznawać homoseksualizm za chorobę psychiczną; mając na uwadze, że brak jest wiarygodnych badań, według których edukacja dzieci i młodzieży na temat seksualności może wpłynąć na ich orientację seksualną, a także mając na uwadze, że edukacja na temat różnorodności seksualnej zwiększa tolerancję i akceptację odmienności,
1. przypomina, że instytucje UE i państwa członkowskie mają obowiązek przestrzegania, ochrony i propagowania praw człowieka w Unii Europejskiej zgodnie z europejską konwencją praw człowieka, europejską Kartą praw podstawowych oraz art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej, niezależnie od orientacji seksualnej;
2. wzywa Seimas do wycofania projektu poprawek do kodeksu wykroczeń administracyjnych, włączenia orientacji seksualnej na listę powodów wymagających ochrony w ustawie o szkolnictwie, umożliwienia nieletnim swobodnego dostępu do informacji na temat orientacji seksualnej oraz wyjaśnienia znaczenia zakazu zawartego w ustawie o reklamie;
3. uznaje niezmienne stanowisko prezydent Republiki Litewskiej Dalii Grybauskaitė, wyrażane przy wielu okazjach, potępiające projekt homofobicznych przepisów jako szkodliwy dla obywateli Litwy i wizerunku tego kraju, a także wzywa prezydent do zawetowania poprawek do kodeksu wykroczeń administracyjnych w razie ich przyjęcia;
4. z zadowoleniem przyjmuje niedawne uznanie homofobii za okoliczność obciążającą przy popełnianiu przestępstw;
5. pochwala dwustronne działania podjęte do tej pory przez Komisję; wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny prawnej proponowanych poprawek do kodeksu wykroczeń administracyjnych, do natychmiastowego wszczęcia postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, jeżeli wynik głosowania nie będzie zgodny z prawodawstwem UE i traktatami, a także do opracowania unijnego harmonogramu zawierającego konkretne działania wymierzone przeciwko homofobii i dyskryminacji ze względu na orientację seksualną;
6. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich i krajów kandydujących, a także prezydent i parlamentowi Republiki Litewskiej, Agencji Praw Podstawowych UE i komisarzowi Rady Europy ds. praw człowieka.