ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία
12.1.2011
σύμφωνα με το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού
Elmar Brok, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Ιωάννης Κασουλίδης, Jacek Protasiewicz, Laima Liucija Andrikienė, Elena Băsescu, Piotr Borys, Michael Gahler, Andrzej Grzyb, Gunnar Hökmark, Tunne Kelam, Lena Kolarska-Bobińska, Krzysztof Lisek, Cristian Dan Preda, Ria Oomen-Ruijten, Jacek Saryusz-Wolski, Peter Šťastný, László Tőkés, Traian Ungureanu, Corien Wortmann-Kool, Paweł Zalewski εξ ονόματος της Ομάδας PPE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0044/2011
B7‑0044/2011
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία, και ιδίως το ψήφισμα της 17ης Δεκεμβρίου 2009 σχετικά με τη Λευκορωσία,
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου 2010/639/ΚΕΠΠΑ της 25ης Οκτωβρίου 2010 σχετικά με τα περιοριστικά μέτρα εναντίον ορισμένων αξιωματούχων της Λευκορωσίας, με την οποία επεκτείνονται τόσο τα περιοριστικά μέτρα όσο και η αναστολή τους έως τις 31 Οκτωβρίου 2011,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 25ης Οκτωβρίου 2010,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση σχετικά με τα προκαταρκτικά ευρήματα και τα συμπεράσματα για τις προεδρικές εκλογές στη Λευκορωσία, στην οποία προέβησαν το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΑΣΕ (ΓΔΘΔΑ/ΟΑΣΕ) και η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΟΑΣΕ (ΚΣ ΟΑΣΕ) στις 20 Δεκεμβρίου 2010,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 3ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με την Ανατολική Εταιρική Σχέση (COM(2008)0823),
– έχοντας υπόψη τη δήλωση για την Ανατολική Εταιρική Σχέση η οποία εκδόθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη συνεδρίασή του στις 19-20 Μαρτίου 2009 και την κοινή δήλωση που εκδόθηκε κατά τη σύνοδο κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στην Πράγμα στις 7 Μαΐου 2009,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής της 21ης Νοεμβρίου 2006 σχετικά με την ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ανανεώσει τη σχέση της με τη Λευκορωσία και με το λαό της στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διακήρυξη της Πράγας – η οποία συνυπογράφηκε από την κυβέρνηση της Λευκορωσίας – αναφέρει τα εξής: "Οι συμμετέχοντες στη διάσκεψη κορυφής της Πράγας συμφωνούν ότι η Ανατολική Εταιρική Σχέση θα βασίζεται σε δεσμεύσεις υπέρ των αρχών του διεθνούς δικαίου και των θεμελιωδών αξιών, μεταξύ των οποίων η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών",
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο στις 25 Οκτωβρίου 2010 "κάλεσε τις αρχές της Λευκορωσίας να εξασφαλίσουν ότι οι (προεδρικές) εκλογές θα διεξαχθούν σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες και τα πρότυπα που ισχύουν για τις δημοκρατικές εκλογές και με τις δεσμεύσεις της Λευκορωσίας στον ΟΑΣΕ και τα ΗΕ",
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο "επαναβεβαίωσε την ετοιμότητά του να εμβαθύνει τις σχέσεις του με τη Λευκορωσία στη κατεύθυνση της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, καθώς και την ετοιμότητά του να βοηθήσει τη χώρα να επιτύχει αυτούς τους στόχους. Με την επιφύλαξη της προόδου της Λευκορωσίας στους τομείς αυτούς, δήλωνε έτοιμο να πραγματοποιήσει βήματα προς την αναβάθμιση των συμβατικών σχέσεων με τη Λευκορωσία",
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο, αφού αξιολόγησε τις εξελίξεις στη Λευκορωσία, αποφάσισε να παρατείνει τα περιοριστικά μέτρα εναντίον ορισμένων Λευκορώσων αξιωματούχων αλλά να αναστείλει την εφαρμογή των περιορισμών μετάβασης στην ΕΕ, και τα δύο έως τις 31 Οκτωβρίου 2011,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λευκορωσία έχει δεσμευτεί να εξετάσει τις συστάσεις του ΟΑΣΕ και του Γραφείου για τους Δημοκρατικούς Θεσμούς και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΓΔΘΔΑ) σχετικά με βελτιώσεις στην εκλογική νομοθεσία της προκειμένου να την ευθυγραμμίσει με τα διεθνή πρότυπα για δημοκρατικές εκλογές, και να ζητήσει τη γνώμη του ΟΑΣΕ για τις προτεινόμενες τροποποιήσεις· ότι η Εθνοσυνέλευση της Λευκορωσίας ψήφισε πρόσφατα αναθεώρηση του εκλογικού κώδικα χωρίς να διαβουλευτεί προηγουμένως με τον ΟΑΣΕ,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τη δήλωση της ΚΣ ΟΑΣΕ και του ΟΑΣΕ/ΓΔΘΔΑ σχετικά με τα προκαταρκτικά ευρήματα και τα συμπεράσματα για τις προεδρικές εκλογές στη Λευκορωσία "Από τις προεδρικές εκλογές φάνηκε ότι η Λευκορωσία έχει ακόμη να διανύσει αισθητή απόσταση έως ότου ικανοποιήσει τις δεσμεύσεις της απέναντι στον ΟΑΣΕ, αν και σημειώθηκαν ορισμένες συγκεκριμένες βελτιώσεις. Η νύχτα των εκλογών κηλιδώθηκε από συλλήψεις των περισσότερων προεδρικών υποψηφίων καθώς και εκατοντάδων ακτιβιστών, δημοσιογράφων και εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών",
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστυνομική καταστολή της διαδήλωσης της 19ης Δεκεμβρίου 2010 και τα επιπλέον μέτρα που ελήφθησαν από τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου εναντίον της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, των ελεύθερων μέσων ενημέρωσης και των ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών καταδικάστηκαν από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, από την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ και το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών,
1. υπογραμμίζει ότι η δήλωση με τα προκαταρκτικά συμπεράσματα της ΚΣ ΟΑΣΕ και του ΟΑΣΕ/ΓΔΘΔΑ επισημαίνει τα εξής: "Αν και η συνολική διαδικασία της ψηφοφορίας αξιολογείται ως καλή, η διαδικασία επιδεινώθηκε αισθητά κατά την καταμέτρηση της ψηφοφορίας, κάτι που υπονομεύει τα μέτρα βελτίωσης των εκλογών που ελήφθησαν. (...) Η καταμέτρηση πραγματοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό με αδιαφάνεια, σε γενικές γραμμές σε σιωπή, κάτι που υπονόμευσε την αξιοπιστία της. Σε πολλές περιπτώσεις, επιβλήθηκαν περιορισμοί στους παρατηρητές οι οποίοι δεν είχαν στην πραγματικότητα την δυνατότητα να παρατηρήσουν την καταμέτρηση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αριθμοί που καταγράφτηκαν στα αποτελέσματα των πρωτοκόλλων των εκλογικών τμημάτων ήταν διαφορετικοί από τους αριθμούς που έφθασαν στις Περιφερειακές Εκλογικές Επιτροπές"·
2. στο πλαίσιο αυτό, καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να επαναλάβουν τις προεδρικές εκλογές·
3. καταδικάζει τη χρήση ωμής βίας από την αστυνομία και τις υπηρεσίες της KGB εναντίον όσων διαμαρτύρονταν κατά την ημέρα των εκλογών και ειδικότερα εκφράζει την αγανάκτησή του για τη βίαιη επίθεση εναντίον του κ. Niakliayeu, που και τα δύο αποτελούν παραδείγματα των σοβαρών παραβιάσεων των στοιχειωδών δημοκρατικών αρχών όπως είναι η ελευθερία του συνέρχεσθαι και η ελευθερία της έκφρασης, καθώς και των ανθρώπινων δικαιωμάτων·
4. καταδικάζει τις αρχές της Λευκορωσίας διότι δεν πρόσφεραν στους κρατούμενους ανεμπόδιστη πρόσβαση σε νομική και, το κυριότερο, ιατρική βοήθεια·
5. καταδικάζει τις συλλήψεις και κρατήσεις άνω των 700 διαδηλωτών και των επτά από τους εννέα εναλλακτικούς προεδρικούς υποψηφίους·
6. εκφράζει την ανησυχία του για τις ποινικές διαδικασίες που έχουν κινήσει οι αρχές της Λευκορωσίας εναντίον όλων σχεδόν των προεδρικών υποψηφίων, ηγετών της δημοκρατικής αντιπολίτευσης (Anatol Liebiedzka και Pavel Seviarynets) καθώς και μεγάλου αριθμού ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών, δημοσιογράφων, εκπαιδευτικών και φοιτητών, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ποινές έως και 15ετούς φυλάκισης·
7. καταδικάζει την καταστολή και την παρενόχληση ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών, ύστερα από την ημέρα των εκλογών, όπου περιλαμβάνονται μαζικές έρευνες σε ιδιωτικά διαμερίσματα, σε γραφεία των μέσων ενημέρωσης και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και αποπομπές από πανεπιστήμια και χώρους εργασίας·
8. ζητεί την άμεση και χωρίς όρους απελευθέρωση όλων όσοι συνελήφθησαν κατά την ημέρα των εκλογών και τις επόμενες, καθώς και του αναγνωρισμένου από τη Διεθνή Αμνηστία κρατούμενου συνείδησης Mikalay Autukhovich·
9. εκφράζει τη λύπη του για την απόφαση των αρχών της Λευκορωσίας να τερματίσουν την αποστολή του Γραφείου του ΟΑΣΕ στη Λευκορωσία και καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να ανακαλέσουν αμέσως την απόφαση αυτή και να ανοίξουν και πάλι το γραφείο·
10. καταδικάζει τον αποκλεισμό μεγάλου αριθμού σημαντικών ιστοτόπων του Διαδικτύου, μεταξύ των οποίων κανάλια δικτύωσης και ιστότοποι της αντιπολίτευσης, κατά την ημέρα των εκλογών στη Λευκορωσία· υπογραμμίζει ότι η τρέχουσα νομοθεσία της Λευκορωσίας για τα μέσα ενημέρωσης δεν συμμορφώνεται με τα διεθνή πρότυπα και κατά συνέπεια καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να την αναθεωρήσουν και να την τροποποιήσουν·
11. καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ να επανεξετάσουν την πολιτική της ΕΕ απέναντι στη Λευκορωσία, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών σχέσεων· υπογραμμίζει ότι ο προσανατολισμός της ΕΠΓ και της εθνικής βοήθειας προς τη Λευκορωσία πρέπει να ανακατευθυνθούν έτσι ώστε να εξασφαλισθεί η κατάλληλη στήριξη προς την κοινωνία των πολιτών· επαναλαμβάνει τη σημασία της αποτελεσματικής χρήσης του Ευρωπαϊκού Μέσου για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου·
12. στο πλαίσιο αυτό καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ, καθώς και τα κράτη μέλη, να υποστηρίξουν τη δημοκρατία στη Λευκορωσία, προβαίνοντας σε αισθητή αύξηση της οικονομικής βοήθειας προς τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης (μεταξύ των οποίων ο τηλεοπτικός σταθμός Belsat, το Ευρωπαϊκό Ραδιόφωνο για τη Λευκορωσία, το Radio Racyja και άλλα), και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, να αυξήσουν τον αριθμό υποτροφιών που προσφέρονται σε Λευκορώσους σπουδαστές που διώκονται για τις ακτιβιστικές δραστηριότητές τους και έχουν αποβληθεί από τα πανεπιστήμια, και να συνεισφέρουν στη διάσκεψη χορηγών "Αλληλεγγύη με τη Λευκορωσία" της Βαρσοβίας (2/02/2010) και στην επόμενη διάσκεψη στο Vilnius·
13. ζητεί επιμόνως από την Επιτροπή να συνεχίσει και να αυξήσει τη χρηματοδοτική ενίσχυση προς το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Ανθρωπιστικών Σπουδών που εδρεύει στο Vilnius (Λιθουανία) και το οποίο είναι διατεθειμένο να δεχτεί σπουδαστές που αποβλήθηκαν από πανεπιστήμια της Λευκορωσίας ύστερα από τη βίαιη καταστολή που ακολούθησε τις προεδρικές εκλογές της 19-20 Δεκεμβρίου 2010 στη Λευκορωσία·
14. καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναπτύξει ένα μηχανισμό εγγραφής των ΜΚΟ η καταχώρηση των οποίων δεν γίνεται δεκτή στη Λευκορωσία για πολιτικούς λόγους, έτσι ώστε να μπορούν να επωφελούνται από προγράμματα της ΕΕ· λόγω της ανάγκης ενίσχυσης της κοινωνίας των πολιτών στη Λευκορωσία, πρέπει να συνεχιστεί η συμμετοχή των λευκορωσικών ΜΚΟ στο Φόρουμ Κοινωνίας των Πολιτών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης·
15. καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να σταματήσει τη συνεχιζόμενη συνεργασία και να αποσύρει την βοήθεια που παρέχει στα κρατικής ιδιοκτησίας μέσα ενημέρωσης της Λευκορωσίας·
16. ενθαρρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει πρωτοβουλία και να αναλύσει τις δυνατότητες δημιουργίας ενός ειδικού μηχανισμού στήριξης για μια αποτελεσματική και άμεση χρηματοδοτική και τεχνική ενίσχυση στην κοινωνία των πολιτών, τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και τις πολιτικές οργανώσεις της Λευκορωσίας·
17. καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ να επαναφέρουν αμέσως την απαγόρευση θεώρησης διαβατηρίου για τους κορυφαίους ηγέτες της Λευκορωσίας, να την επεκτείνουν σε κρατικούς αξιωματούχους, μέλη των δικαστικών αρχών και αξιωματούχους των υπηρεσιών ασφαλείας που μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για την εκλογική νοθεία και τη μετεκλογική βίαια καταστολή και τις συλλήψεις των μελών της αντιπολίτευσης· πιστεύει ότι οι κυρώσεις πρέπει να παραμείνουν σε ισχύ τουλάχιστον έως ότου απελευθερωθούν και απαλλαγούν από κάθε κατηγορία όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι και φυλακισμένοι· χαιρετίζει το καλό παράδειγμα της πολωνικής και της λιθουανικής κυβέρνησης, οι οποίες επέβαλαν δικούς τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς στους εκπροσώπους του καθεστώτος του Minsk και ταυτόχρονα απλούστευσαν την πρόσβαση των πολιτών της Λευκορωσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση·
18. ενθαρρύνει όλες τις ευρωπαϊκές δημοκρατικές κυβερνήσεις, για παράδειγμα την Ελβετία και τη Νορβηγία, να επιβάλουν παρόμοιες κυρώσεις στους εκπροσώπους του καθεστώτος της Λευκορωσίας· εκφράζει την απογοήτευσή του για τη δήλωση του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας που πραγματοποιήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2010·
19. καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ να παγώσουν κάθε μακροοικονομική χρηματοδοτική βοήθεια που παρέχεται μέσω δανείων του ΔΝΤ καθώς και τις δανειοδοτικές πράξεις των προγραμμάτων της ΕΤΕπ και του ΕΤΠΑ·
20. καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ να αναστείλουν τη συμμετοχή της Λευκορωσίας στις δραστηριότητες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης έως ότου σημειωθούν στη χώρα πραγματικές αλλαγές, ξεκινώντας από την άνευ όρων απελευθέρωση όλων των μελών της πολιτικής αντιπολίτευσης·
21. καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ να περιορίσουν στο απολύτως ελάχιστο τις επαφές με τις αρχές της Λευκορωσίας·
22. καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ να παγώσουν τα στοιχεία ενεργητικού της BELTETH Export και άλλων επιχειρήσεων εξαγωγών όπλων της Λευκορωσίας·
23. καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ να εντείνουν το έργο τους σχετικά με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης για τις συμφωνίες διευκόλυνσης θεώρησης διαβατηρίου και επανεισδοχής (με την εξαίρεση των διπλωματικών διαβατηρίων) έτσι ώστε να ενισχυθούν οι επαφές απλών ανθρώπων μεταξύ τους·
24. καλεί τους διεθνείς εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υιοθετήσουν κοινή στάση και να ακολουθούν παρόμοια στρατηγική απέναντι στο καθεστώς της Λευκορωσίας·
25. εκφράζει την άποψη ότι δεν πρέπει να πραγματοποιούνται στη Λευκορωσία αθλητικές εκδηλώσεις, όπως το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Χόκεϊ επί Πάγου του 2014, όσο υπάρχουν πολιτικοί κρατούμενοι σε αυτή τη χώρα·
26. καλεί τους εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενώσουν τις προσπάθειές τους για τη δημιουργία διεθνούς επιτροπής για την αντικειμενική και διεξοδική εξέταση των γεγονότων της 19‑20 Δεκεμβρίου 2010·
27. υποστηρίζει το αίτημα της λευκορωσικής αντιπολίτευσης να δημιουργηθεί γραφείο για την πολιτική εκπροσώπηση της δημοκρατικής αντιπολίτευσης και της κοινωνίας των πολιτών της Λευκορωσίας στις Βρυξέλλες· υπογραμμίζει ότι πρέπει να εξευρεθεί από την ΕΕ και τους εταίρους της επαρκής χρηματοδοτική στήριξη για το γραφείο·
28. υπογραμμίζει ότι η Λευκορωσία είναι ευπρόσδεκτη στην ευρωπαϊκή οικογένεια εφόσον γίνονται σεβαστά στη χώρα το κράτος δικαίου, η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα·
29. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Λευκορωσίας, καθώς και στις Κοινοβουλευτικές Συνελεύσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ.