ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία
18.1.2011
σύμφωνα με το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού
Kristiina Ojuland, Marietje Schaake, Leonidas Donskis, Johannes Cornelis van Baalen, Alexander Graf Lambsdorff, Gerben-Jan Gerbrandy εξ ονόματος της Ομάδας ALDE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0044/2011
B7‑0047/2011
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία, και ιδίως το ψήφισμα της 17ης Δεκεμβρίου 2009 σχετικά με τη Λευκορωσία,
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου 2010/639/ΚΕΠΠΑ της 25ης Οκτωβρίου 2010 σχετικά με τα περιοριστικά μέτρα εναντίον ορισμένων αξιωματούχων της Λευκορωσίας, με την οποία επεκτείνονται τόσο τα περιοριστικά μέτρα όσο και η αναστολή τους έως τις 31 Οκτωβρίου 2011,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 25ης Οκτωβρίου 2010,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση σχετικά με τα προκαταρκτικά ευρήματα και τα συμπεράσματα για τις προεδρικές εκλογές στη Λευκορωσία, στην οποία προέβησαν το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΑΣΕ (ΓΔΘΔΑ/ΟΑΣΕ) και η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΟΑΣΕ (ΚΣ ΟΑΣΕ) στις 20 Δεκεμβρίου 2010,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 3ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με την Ανατολική Εταιρική Σχέση (COM(2008)0823),
– έχοντας υπόψη τη δήλωση για την Ανατολική Εταιρική Σχέση η οποία εκδόθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη συνεδρίασή του στις 19-20 Μαρτίου 2009 και την κοινή δήλωση που εκδόθηκε κατά τη σύνοδο κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στην Πράγμα στις 7 Μαΐου 2009,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής της 21ης Νοεμβρίου 2006 σχετικά με την ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ανανεώσει τη σχέση της με τη Λευκορωσία και με το λαό της στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λευκορωσία είναι ευρωπαϊκή χώρα και σημαντικός εταίρος της ΕΕ και ότι ο λαός της έχει ισχυρό ευρωπαϊκό προσανατολισμό,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διακήρυξη της Πράγας της συνόδου κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης επαναβεβαιώνει τις δεσμεύσεις, μεταξύ άλλων της Λευκορωσίας, στις αρχές του διεθνούς δικαίου και στις θεμελιώδεις αξίες, μεταξύ των οποίων η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο κάλεσε κατ' επανάληψη τις αρχές της Λευκορωσίας να εξασφαλίσουν ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες και τα πρότυπα για τις δημοκρατικές εκλογές και με τις δεσμεύσεις της Λευκορωσίας στον ΟΑΕ και τα ΗΕ,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο ήταν διατεθειμένο να εντείνει περαιτέρω τις σχέσεις με τη Λευκορωσία και να φθάσει στο σημείο να αναβαθμίσει το συμβατικό καθεστώς της χώρας, εφόσον σημειωνόταν στη Λευκορωσία αισθητή πρόοδος στα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο το 2008 ανέστειλε την εφαρμογή των περιορισμών μετακινήσεων στην ΕΕ ορισμένων Λευκορώσων αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου Lukashenko,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τα προκαταρκτικά ευρήματα και τα συμπεράσματα της ΚΣ ΟΑΣΕ και του ΟΑΣΕ/ΓΔΘΔΑ σχετικά με τις προεδρικές εκλογές στη Λευκορωσία, οι εκλογές δεν ανταποκρίθηκαν στις δεσμεύσεις προς τον ΟΑΣΕ,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστυνομική καταστολή της διαδήλωσης της 19ης Δεκεμβρίου 2010 και τα επιπλέον μέτρα που ελήφθησαν από τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου εναντίον της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, των ελεύθερων μέσων ενημέρωσης και των ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών καταδικάστηκαν από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, από την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ και το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών,
1. αναγνωρίζει ότι η προηγούμενη πολιτική "προσέγγισης" την οποία ακολούθησε η Ευρωπαϊκή Ένωση απέναντι στη Λευκορωσία έχει αποτύχει· επαναλαμβάνει ότι είναι καταθορυβημένο από την μετεκλογική κατάσταση στη Λευκορωσία και υπογραμμίζει ότι οι αδυναμίες στη διεξαγωγή των εκλογών και ιδίως η μετεκλογική βία και οι συλλήψεις έχουν πλέον φέρει τις σχέσεις ΕΕ-Λευκορωσίας σε κομβικό σημείο·
2. θεωρεί ότι υπό τις τρέχουσες συνθήκες, οι ενδεχόμενοι στόχοι της ΕΕ για τις σχέσεις με τη Λευκορωσία πρέπει να καταρτισθούν στο πλαίσιο της ανάγκης για αλλαγή καθεστώτος ώστε να αντικατοπτρισθεί η ψήφος των πολιτών σε δίκαιες και ελεύθερες εκλογές·
3. στο πλαίσιο αυτό καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να καταρτίσουν ένα σαφή χάρτη πορείας για τη δημοκρατική μεταρρύθμιση που θα οδηγήσει σε δίκαιη και ελεύθερη επανάληψη των προεδρικών εκλογών, με τη βοήθεια διεθνών οργανισμών·
4. καταδικάζει τη χρήση ωμής βίας από την αστυνομία και τις υπηρεσίες της KGB εναντίον όσων διαμαρτύρονταν κατά την ημέρα των εκλογών και ειδικότερα εκφράζει την αγανάκτησή του για τη βίαιη επίθεση εναντίον του κ. Niakliayeu, που και τα δύο αποτελούν παραδείγματα των σοβαρών παραβιάσεων των στοιχειωδών δημοκρατικών αρχών όπως είναι η ελευθερία του συνέρχεσθαι και η ελευθερία της έκφρασης, καθώς και των ανθρώπινων δικαιωμάτων·
5. καταδικάζει τις αρχές της Λευκορωσίας διότι δεν πρόσφεραν στους κρατούμενους ανεμπόδιστη πρόσβαση σε νομική και, το κυριότερο, ιατρική βοήθεια· επιμένει να προσφερθεί επαρκής ιατρική προσοχή και περίθαλψη στους κρατουμένους που έχουν ανάγκη από άμεση ή μακροπρόθεσμη τακτική ιατρική φροντίδα·
6. καταδικάζει τις συλλήψεις και κρατήσεις άνω των 700 διαδηλωτών και των επτά από τους εννέα εναλλακτικούς προεδρικούς υποψηφίους·
7. εκφράζει την ανησυχία του για τις ποινικές διαδικασίες που έχουν κινήσει οι αρχές της Λευκορωσίας εναντίον όλων σχεδόν των προεδρικών υποψηφίων, ηγετών της δημοκρατικής αντιπολίτευσης καθώς και μεγάλου αριθμού ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών, δημοσιογράφων, εκπαιδευτικών και φοιτητών· εκφράζει την ιδιαίτερη ανησυχία του για τις προσπάθειες των αρχών της Λευκορωσίας να θέσουν υπό επιμέλεια κρατικού φορέα τον Danil Sannikov, τον 3ετή γιό του προεδρικού υποψηφίου Andrei Sannikov και της Irina Khalip, ερευνητικής δημοσιογράφου, που και οι δύο βρίσκονται στη φυλακή μετά τις εκλογές της 19ης Δεκεμβρίου·
8. ζητεί την άμεση και χωρίς όρους απελευθέρωση όλων όσοι συνελήφθησαν κατά την ημέρα των εκλογών και τις επόμενες, καθώς και του αναγνωρισμένου από τη Διεθνή Αμνηστία κρατούμενου συνείδησης Mikalay Autukhovich·
9. καταδικάζει την καταστολή και την παρενόχληση ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών, ύστερα από την ημέρα των εκλογών, όπου περιλαμβάνονται μαζικές έρευνες σε ιδιωτικά διαμερίσματα, σε γραφεία των μέσων ενημέρωσης και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και αποπομπές από πανεπιστήμια και χώρους εργασίας·
10. καταδικάζει τον αποκλεισμό μεγάλου αριθμού σημαντικών ιστοτόπων του Διαδικτύου, μεταξύ των οποίων κανάλια δικτύωσης και ιστότοποι της αντιπολίτευσης, κατά την ημέρα των εκλογών στη Λευκορωσία·
11. εκφράζει τη λύπη του για την απόφαση των αρχών της Λευκορωσίας να τερματίσουν την αποστολή του Γραφείου του ΟΑΣΕ στο Minsk· καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να επανεξετάσουν την απόφαση αυτή και να εξασφαλίσουν την τήρηση των υποχρεώσεών τους απέναντι στον ΟΑΣΕ·
12. καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ να επανεξετάσουν την πολιτική της ΕΕ απέναντι στη Λευκορωσία· υπογραμμίζει ότι ο προσανατολισμός της ΕΠΓ και της εθνικής βοήθειας προς τη Λευκορωσία πρέπει να ανακατευθυνθούν έτσι ώστε να εξασφαλισθεί η κατάλληλη στήριξη προς την κοινωνία των πολιτών· επαναλαμβάνει τη σημασία της αποτελεσματικής χρήσης του Ευρωπαϊκού Μέσου για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου·
13. στο πλαίσιο αυτό καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ, καθώς και τα κράτη μέλη, να υποστηρίξουν τη δημοκρατία στη Λευκορωσία, προβαίνοντας σε αισθητή αύξηση της οικονομικής βοήθειας προς τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και να αυξήσουν τον αριθμό υποτροφιών που προσφέρονται σε Λευκορώσους σπουδαστές·
14. χαιρετίζει την πρωτοβουλία να διοργανωθεί η διάσκεψη χορηγών "Αλληλεγγύη με την Λευκορωσία" στη Βαρσοβία και το Vilnius και αναμένει από την Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει σημαντική συνεισφορά· υπογραμμίζει την ανάγκη για συγκεκριμένα μέτρα στήριξης υπέρ των κρατουμένων, των οικογενειών τους και όσων αντιμετωπίζουν κατασταλτικά μέτρα στη Λευκορωσία·
15. ζητεί επιμόνως από την Επιτροπή να συνεχίσει και να αυξήσει τη χρηματοδοτική ενίσχυση προς το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Ανθρωπιστικών Σπουδών που εδρεύει στο Vilnius (Λιθουανία) και το οποίο είναι διατεθειμένο να δεχτεί σπουδαστές που αποβλήθηκαν από πανεπιστήμια της Λευκορωσίας ύστερα από τη βίαιη καταστολή που ακολούθησε τις προεδρικές εκλογές της 19-20 Δεκεμβρίου 2010 στη Λευκορωσία·
16. καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να σταματήσει τη συνεχιζόμενη συνεργασία και να αποσύρει την βοήθεια που παρέχει στα κρατικής ιδιοκτησίας μέσα ενημέρωσης της Λευκορωσίας·
17. ενθαρρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει πρωτοβουλία και να αναλύσει τις δυνατότητες δημιουργίας ενός ειδικού μηχανισμού στήριξης για μια αποτελεσματική και άμεση χρηματοδοτική και τεχνική ενίσχυση στην κοινωνία των πολιτών, τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και τις δημοκρατικές πολιτικές οργανώσεις της Λευκορωσίας· στο πλαίσιο αυτό καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει ένα μηχανισμό εγγραφής των ΜΚΟ η καταχώρηση των οποίων δεν γίνεται δεκτή στη Λευκορωσία για πολιτικούς λόγους, έτσι ώστε να μπορούν να επωφελούνται από προγράμματα της ΕΕ·
18. ζητεί να συγκροτηθεί ένα Πανευρωπαϊκό Φόρουμ για τη Λευκορωσία το οποίο θα χρησιμεύσει ως δομή για την προώθηση των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων στη Λευκορωσία και θα συμπεριλαμβάνει τη δημοκρατική αντιπολίτευση, τις ΜΚΟ, τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και τους συνομιλητές τους στην ΕΕ·
19. καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ να επαναφέρουν αμέσως την απαγόρευση θεώρησης διαβατηρίου για τους κορυφαίους ηγέτες της Λευκορωσίας, επεκτείνοντάς την σε ένα κατάλογο ανθρώπων, και τους άμεσους συγγενείς τους, που εμπλέκονται απευθείας στις κατασταλτικές ενέργειες της 19ης Δεκεμβρίου·
20. καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ να αναστείλουν τις επισκέψεις υψηλού επιπέδου της συμμετοχής της Λευκορωσίας στην Ανατολική Εταιρική Σχέση και σε άλλα ενωσιακά προγράμματα και να παγώσουν το Κοινό Ενδιάμεσο Σχέδιο·
21. καλεί το Συμβούλιο να εξετάσει την καθιέρωση ευφυών και στοχευμένων οικονομικών κυρώσεων εναντίον εταιρειών που ανήκουν στην κυβέρνηση της Λευκορωσίας, έως ότου απελευθερωθούν χωρίς όρους όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι·
22. καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ να εντείνουν το έργο τους σχετικά με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης για τις συμφωνίες διευκόλυνσης θεώρησης διαβατηρίου και επανεισδοχής (με την εξαίρεση των διπλωματικών διαβατηρίων) έτσι ώστε να ενισχυθούν οι επαφές απλών ανθρώπων μεταξύ τους·
23. εκφράζει την άποψη ότι δεν πρέπει να πραγματοποιούνται στη Λευκορωσία αθλητικές εκδηλώσεις, όπως το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Χόκεϊ επί Πάγου του 2014, όσο υπάρχουν πολιτικοί κρατούμενοι σε αυτή τη χώρα·
24. καλεί τους εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενώσουν τις προσπάθειές τους για τη δημιουργία διεθνούς επιτροπής για την αντικειμενική και διεξοδική εξέταση των γεγονότων της 19‑20 Δεκεμβρίου 2010·
25. αποδοκιμάζει την κίνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας να αναγνωρίσει τις εκλογές και να χαρακτηρίσει "εσωτερική υπόθεση" την καταστολή· αναγνωρίζει το ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι γείτονες της Λευκορωσίας και η Ευρωπαϊκή Ένωση στην εξομάλυνση της κατάστασης και στην ενθάρρυνση της άμεσης και χωρίς όρους απελευθέρωσης όλων των πολιτικών κρατουμένων·
26. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Λευκορωσίας, καθώς και στις Κοινοβουλευτικές Συνελεύσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ.