ONTWERPRESOLUTIE over de presidentsverkiezingen in Belarus

17.1.2011

naar aanleiding van een verklaring van de vicevoorzitter van de Commissie / hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid
ingediend overeenkomstig artikel 110, lid 2, van het Reglement

Helmut Scholz, Rui Tavares, Marisa Matias, Marie-Christine Vergiat, Cornelia Ernst namens de GUE/NGL-Fractie

B7‑0055/2011

Resolutie van het Europees parlement over de presidentsverkiezingen in Belarus

Het Europees Parlement,

–   gezien de verklaring over de voorlopige bevindingen en conclusies van het Bureau voor Democratische Instellingen en Mensenrechten van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE/ODIHR) en de parlementaire vergadering van de OVSE (OVSE-PV) van 20 december 2010 over de presidentsverkiezingen in Belarus op 19 december 2010,

–   onder verwijzing naar zijn eerdere resoluties over Belarus,

–   gelet op artikel 110, lid 2, van zijn Reglement,

A. overwegende dat de OVSE ca. 452 internationale waarnemers uit 44 landen heeft ingezet, waaronder 63 leden van de parlementaire vergadering van de OVSE,

B.  overwegende dat de verkiezingswaarnemingsmissie van de OVSE heeft geconcludeerd dat Belarus nog een lange weg heeft te gaan voordat het land voldoet aan zijn OVSE-verplichtingen, ofschoon er bepaalde specifieke verbeteringen zijn aangebracht; overwegende dat het oordeel over het uitbrengen van de stemmen in het algemeen gunstig was, maar dat dit sterk veranderde tijdens het tellen van de stemmen, wat afbreuk doet aan de maatregelen die zijn genomen om de verkiezingen te verbeteren; overwegende dat het tellen hoofdzakelijk op niet-transparante wijze plaatsvond, meestal in stilte, wat ten koste ging van de geloofwaardigheid; overwegende dat in veel gevallen maar weinig waarnemers aanwezig waren en dat zij niet echt de gelegenheid hadden om toe te zien op het tellen; overwegende dat de getallen die werden vastgesteld in de uitslagen van de stembureaus in sommige gevallen verschilden van die welke de landelijke kiescommissie bereikten;

C. overwegende dat de verkiezingsnacht werd ontsierd door geweld, het neerslaan van een demonstratie en de arrestatie van 703 personen, waaronder 7 van de 9 presidentskandidaten en journalisten; overwegende dat de meeste arrestanten zijn vrijgelaten na een korte administratieve straf te hebben uitgezeten; overwegende dat er berichten zijn over mishandeling van de demonstranten en arrestanten;

D. overwegende dat 27 personen, onder wie presidentskandidaten en journalisten, worden beschuldigd van het organiseren van massale ordeverstoringen, wat kan leiden tot een gevangenisstraf tot 15 jaar;

E.  overwegende dat naar verluidt de gevangenen medische zorg wordt ontzegd, hun advocaten worden bedreigd met het intrekken van hun licentie en familieleden van de gevangenen hen niet mogen bezoeken;

F.  overwegende dat wordt bericht over repressie tegen oppositiepartijen, mensenrechtenorganisaties en media die niet in staatshanden zijn; overwegende dat de recente ontwikkelingen een beeld geven van politiek gemotiveerde vervolging van de politieke oppositie;

1.  betreurt ten zeerste dat de Belarussische autoriteiten niet hebben voldaan aan hun verplichting om eerlijke en transparante presidentsverkiezingen te houden; onderstreept dat de legitimiteit van de verkiezingsuitslag door de ondoorzichtige procedure bij het tellen van de stemmen op losse schroeven wordt gezet;

2.  veroordeelt het geweld en het neerslaan van de demonstratie op 19 december 2010 alsook de massale golf van arrestaties van oppositieleiders, hun medestanders en journalisten;

3.  is van mening dat Belarus behoefte heeft aan een openbare nationale dialoog met alle democratische politieke krachten over de toekomst van het land en aan democratische hervormingen zonder inmenging van buitenaf; doet een beroep op de buurlanden van Belarus, de EU en de lidstaten en Rusland om de soevereiniteit van het land te respecteren alsook het recht van de bevolking om haar ontwikkeling te bepalen;

4.  herinnert de Belarussische autoriteiten eraan dat het bestaan en het ongehinderde politieke opterden van democratische politieke partijen en van een sterk, onafhankelijk en levendig maatschappelijk middenveld van vitaal belang is voor het goed functioneren van elke democratische staat; verzoekt de Belarussische autoriteiten derhalve de eenheid van de politieke en sociale mensenrechten te waarborgen, met name op dit moment de democratische vrijheden en politieke rechten voor alle burgers van Belarus, met inbegrip van NGO’s en alle democratische partijen;

5.  geeft uiting aan zijn voornemen om de betrekkingen met zijn partners in Belarus voort te zetten en te versterken; verzoekt de Belarussische autoriteiten de versterking van de betrekkingen tussen de organisaties van het maatschappelijk middenveld van de EU en Belarus niet te belemmeren, maar te steunen; onderstreept dat dit een basisvoorwaarde is voor de ontwikkeling van goede nabuurschapsbetrekkingen tussen de EU en Belarus;

6.  roept de Belarussische autoriteiten op de strafzaak tegen de organisatoren en deelnemers van de vreedzame demonstratie op 19 december 2010 onmiddellijk te beëindigen en alle politieke gevangenen vrij te laten;

7.  dringt aan op een onafhankelijk en transparant onderzoek naar de omstandigheden waaronder de demonstratie op 19 december 2010 werd neergeslagen en op passende maatregelen jegens degenen die verantwoordelijk zijn voor het geweld en de schending van de mensenrechten;

8.  verzoekt de Belarussische autoriteiten de vrijheid van meningsuiting en van de media te waarborgen en een einde te maken aan de onderdrukking van media die niet in staatshanden zijn;

9.  stelt vast dat het beleid van de EU met betrekking tot Belarus is mislukt en tot de recente ontwikkelingen heeft bijgedragen en is van mening dat een herstart van een open en kritische politieke dialoog met de regering en het parlement van Belarus de beste manier zou zijn om de democratische hervormingen in het land te steunen; herhaalt zijn standpunt dat de vertegenwoordigers van Belarus niet moeten worden uitgesloten van samenwerkingsstructuren zoals het oostelijk partnerschap en de parlementaire vergadering EURONEST, maar dat deze fora moeten worden gebruikt voor de dialoog over alle geschilpunten;

10. steunt de Commissie in haar weigering om met het isoleren van de Belarussische bevolking op de recente ontwikkelingen te reageren alsook haar voornemen om een proces van visumversoepeling te starten en contacten met het maatschappelijk middenveld, met name de uitwisseling van studenten, te bevorderen;

11. is van mening dat de verschillende politieke koers van de EU en Rusland, die in hun buurlanden invloedrijk zijn, contraproductief is voor de ontwikkeling in Belarus; verzoekt Catherine Ashton, vicevoorzitter van de Commissie / hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, met haar collega in Rusland te spreken over een op samenwerking gebaseerd concept voor gemeenschappelijk nabuurschap, met inbegrip van Belarus;

12. verzoekt de Raad en de Commissie de betrekkingen met Belarus, met inbegrip van de economische betrekkingen en de financiële steun, te herzien om een einde te maken aan de ondergeschikte positie van het land in het kader van de eenzijdige belangstelling van de EU op het gebied van de energievoorziening;

13. verzoekt de Voorzitter van het Europees Parlement zich, zoals op 13 januari 2011 door de conferentie van voorzitters is voorgesteld, naar Belarus te begeven met het mandaat om de weg te effenen voor de start van een alomvattende en inclusieve politieke dialoog met de Belarussische autoriteiten, met inbegrip van leden van het Belarussische parlement, en met het maatschappelijk middenveld in Belarus over alle kwesties die voor de deelnemers van belang zijn en met nadruk te wijzen op het verzoek van het EP om als voorwaarde voor verdere stappen in het kader van de toekomstige betrekkingen tussen de EU en Belarus alle bij de demonstraties van 19 december gevangengenomen personen onmiddellijk vrij te laten;

14. verzoekt Belarus een bijdrage te leveren aan de normalisering van de betrekkingen met de EU en zijn overige buren en de nodige maatregelen te nemen om een einde te maken aan de isolatie van het land; is van mening dat de onverwijlde vrijlating van de politieke gevangenen, de toestemming voor de heropening van het Bureau van de OVSE in Minsk en de ontvangst van de delegatie van het Europees Parlement belangrijke stappen in deze richting zouden zijn;

15. verzoekt zijn voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan het parlement en de autoriteiten van Belarus, de lidstaten, de Commissie en de Raad en de parlementaire vergadering van de OVSE.