ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τα διδάγματα που πρέπει να συναχθούν για την πυρηνική ασφάλεια στην Ευρώπη μετά το πυρηνικό ατύχημα στην Ιαπωνία
4.4.2011
σύμφωνα με το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Bairbre de Brún, Τάκης Χατζηγεωργίου, Νικόλαος Χουντής, Elie Hoarau, Marie-Christine Vergiat, Marisa Matias εξ ονόματος Ομάδας GUE/NGL
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0236/2011
B7‑0243/2011
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τα διδάγματα που πρέπει να συναχθούν για την πυρηνική ασφάλεια στην Ευρώπη μετά το πυρηνικό ατύχημα στην Ιαπωνία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότεροι από 12°000°ανθρώπους έχασαν τη ζωή τους στην Ιαπωνία καθώς το τσουνάμι που προκάλεσε ο σεισμός της Παρασκευής 11 Μαρτίου σάρωσε όλη την ακτογραμμή, πλήττοντας ολόκληρες πόλεις και τον σταθμό πυρηνικής ενέργειας της Fukushima Daiichi,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διεθνή πρότυπα πυρηνικής ασφάλειας πρέπει να ενισχυθούν,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη το πυρηνικό ατύχημα στο Windscale της Μ. Βρετανίας το 1957, όταν το πυρηνικό νέφος που απελευθερώθηκε στην ατμόσφαιρα κατέκλυσε με ραδιενεργά νουκλεΐδια ολόκληρη την χώρα και περιοχές της Β. Ευρώπης, το πολύ γνωστό ατύχημα στο Three Mile Island των ΗΠΑ το 1979, το ατύχημα στο Chernobyl της Ουκρανίας το 1986, την παραποίηση δεδομένων ασφαλείας στη μονάδα επανεπεξεργασίας του Sellafield ή στον ιαπωνικό σταθμό πυρηνικής ενέργειας Tepco καθώς και παραπλήσια πυρηνικά ατυχήματα που συνέβησαν τα τελευταία 12 χρόνια στη Γαλλία, στη Γερμανία, στη Σουηδία και στην Ουγγαρία και τα οποία δεν πρέπει να αγνοούνται,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ιαπωνία έχει ήδη αντιμετωπίσει παρόμοιο ατύχημα το 2007 εξαιτίας σοβαρού σεισμού 6,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ ο οποίος προκάλεσε βλάβες στο σύμπλεγμα αντιδραστήρων του Kashiwazaki, με αποτέλεσμα να προκληθεί πυρκαγιά στους μετασχηματιστές και να διαρρεύσουν ραδιενεργά υλικά, υποχρεώνοντας τελικά την Tokyo Electric Power Co., ιδιοκτήτρια εταιρία και του εργοστασίου της Fukushima, να διακόψει τη λειτουργία του τεράστιου σταθμού των επτά μονάδων επί μακρά χρονική περίοδο,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ατύχημα στην Ιαπωνία καταδεικνύει την ανεπάρκεια της εθνικής ρυθμιστικής αρχής ασφάλειας της Ιαπωνίας και την ανάγκη ενίσχυσής της, καθώς επίσης και ότι όλες οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ασφάλειας πρέπει να είναι δημόσιες και υπόλογες στο κοινωνικό σύνολο,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο Ενέργειας συμφώνησε στις 21 Μαρτίου ότι η Επιτροπή οφείλει μέχρι τον προσεχή Ιούνιο και σε συνεργασία με τα κράτη μέλη να εκπονήσει κοινά πρότυπα και κριτήρια για την υποβολή των 143 πυρηνικών εγκαταστάσεων που υπάρχουν στην ΕΕ σε ολοκληρωμένο έλεγχο αξιολόγησης ασφάλειας και κινδύνου, τις λεγόμενες δοκιμές αντοχής, διότι μέχρι σήμερα δεν έχει πραγματοποιηθεί καμία ενέργεια στο τομέα·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω δοκιμές αντοχής που έχουν προγραμματιστεί για το δεύτερο εξάμηνο του 2011 θα πραγματοποιηθούν επί αποκλειστικά εθελοντικής βάσης και ότι δεν έχει ακόμα καθοριστεί ούτε ποια είναι τα προληπτικά μέτρα που θα ληφθούν κατά τη διάρκεια αυτών των δοκιμών, ούτε ποιες θα είναι οι δεσμευτικές αποφάσεις σχετικά με το μέλλον εκείνων των πυρηνικών εγκαταστάσεων των οποίων η ανταπόκριση στις δοκιμές θα κριθεί ανεπαρκής από άποψη ασφάλειας·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό συμβούλιο επιβεβαίωσε στις 25 Μαρτίου ότι οι εν λόγω δοκιμές θα πραγματοποιηθούν υπό την ευθύνη των κρατών μελών μολονότι, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι πολλές εγκαταστάσεις βρίσκονται κοντά σε εθνικά σύνορα, απαιτείται μια ευρωπαϊκή κοινή προσέγγιση και συνεργασία ως προς την ασφάλεια προκειμένου να διασφαλιστεί ένα πανευρωπαϊκό επίπεδο ασφάλειας·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος ενός πυρηνικού ατυχήματος, μοναδικός όσον αφορά τις απειλές που κρύβει οποιαδήποτε τεχνολογία διότι ενέχει τον κίνδυνο αμετάκλητης μόλυνσης της ατμόσφαιρας, των φυσικών πόρων, των τροφίμων, των ζωοτροφών και των ανθρώπων, δεν μπορεί να περιοριστεί εντός των εθνικών συνόρων της χώρας που διαθέτει πυρηνικές εγκαταστάσεις και στην οποία συμβαίνει ενδεχομένως το ατύχημα·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι επειγόντως ανάγκη να ενισχυθούν περαιτέρω και οι τρεις πυλώνες της Συνθήκης για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων (NPT), δηλαδή η μη διάδοση, ο αφοπλισμός και οι μηχανισμοί ελέγχου της χρήσης πυρηνικής ενέργειας για μη στρατιωτικούς σκοπούς, μέσω της επίσπευσης των προσπαθειών για μια καθολική και αποτελεσματική εφαρμογή των σχετικών διατάξεων και μηχανισμών, ιδίως μέσω της βελτίωσης και εδραίωσης των μεθόδων επαλήθευσης·
1. εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τον λαό της Ιαπωνίας που επλήγη από αυτό το πυρηνικό ατύχημα και δράμα με τις τόσο κρίσιμες συνέπειες τόσο για τους ανθρώπους όσο και για το περιβάλλον και τονίζει ότι υπάρχουν διδάγματα που πρέπει να αντληθούν σε ολόκληρο τον κόσμο από τούτη τη καταστροφή·
2. διατυπώνει την άποψη ότι μια μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη στρατηγική σταδιακής κατάργησης της πυρηνικής ενέργειας κρίνεται απαραίτητη, όπως έχει ήδη συμβεί στη Γερμανία και στην Ισπανία·
3. ζητεί να επιβληθεί μορατόριουμ στην κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών ενέργειας, σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης και εμμένει στην άποψη ότι δεν πρέπει να κατασκευάζονται σταθμοί πυρηνικής ενέργειας σε σεισμογενείς περιοχές·
4. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν την ενεργειακή πολιτική τους υπό το φως του ατυχήματος και να αυξήσουν τους στόχους τους ως προς την ανανεώσιμη ενέργεια, να καταστήσουν αυστηρότερα τα πρότυπά τους περί ενεργειακής απόδοσης, να μεριμνήσουν για επαρκή χρηματοδότηση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, της ενεργειακής απόδοσης και των μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας και να δημιουργήσουν κίνητρα για έρευνα και καινοτομία στον τομέα·
5. τονίζει ότι οι δοκιμές αντοχής πρέπει να είναι υποχρεωτικές και να διεξάγονται βάσει των αυστηρότερων κοινών προτύπων, συνυπολογίζοντας πολλαπλούς και πολυσχιδείς παράγοντες που εκτείνονται από την γεωλογική ασφάλεια της τοποθεσίας των πυρηνικών σταθμών και την ενδεχόμενη έκθεσή τους σε επικίνδυνες συνθήκες μέχρι την αναθεώρηση και επικαιροποίηση των διαδικασιών που προκύπτουν, με σκοπό την ενσωμάτωση παρόμοιων αξιολογήσεων στα εθνικά πλαίσια πυρηνικής ασφάλειας σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 2009/71·
6. ζητεί να αξιολογούν οι δοκιμές αντοχής την αξιοπιστία ολόκληρης της αλυσίδας παραγωγής και του κύκλου ζωής ενός πυρηνικού σταθμού, ξεκινώντας από την αξιολόγηση των απαιτήσεων σχεδιασμού και κατασκευής και προχωρώντας στην παραγωγή, μεταφορά και επεξεργασία των λυμάτων, καθώς και στα μέτρα που λαμβάνονται για την ασφαλή αποθήκευση αναλωμένων πυρηνικών καυσίμων
7. παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν υψηλό επίπεδο ενημέρωσης και διαφάνειας για όλους τους πολίτες, ενδιαφερόμενους φορείς, συνδικαλιστικά όργανα και περιβαλλοντικές οργανώσεις, όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα και τα αποτελέσματα των δοκιμών αντοχής, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων που πρόκειται να ληφθούν σε περίπτωση που αποκαλυφθούν κρίσιμα και σοβαρά ζητήματα ασφάλειας ως προς την τρέχουσα και μελλοντική λειτουργία των υπό δοκιμή εγκαταστάσεων· επισημαίνει σχετικά την ανάγκη για δημόσιο διάλογο όσον αφορά την κάλυψη των αναγκών που θα δημιουργηθούν στο μέλλον και όσον αφορά την ανάγκη για ασφάλεια, ποικιλότητα και συνέχιση της καταπολέμησης της κλιματικής μεταβολής·
8. προτείνει στα κράτη μέλη να εκπονήσουν εντωμεταξύ ολοκληρωμένες αξιολογήσεις κινδύνου για τις πυρηνικές τους εγκαταστάσεις, να προβούν ενδεχομένως, εφόσον το κρίνουν σκόπιμο, σε προσωρινή διακοπή λειτουργίας όσων πυρηνικών εγκαταστάσεων έχουν υπερβεί τα εικοσιπέντε χρόνια λειτουργίας, ως μέτρο προφύλαξης και ενώ αναμένουν την οριστική και αδιάβλητη αξιολόγηση του κύκλου ζωής των εγκαταστάσεων· εκτιμά επίσης ότι τα κράτη μέλη πρέπει να προβούν συνεργαζόμενα στα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να αποφευχθεί οποιαδήποτε πρόσθετη υπέρμετρη οικονομική επιβάρυνση του τελικού καταναλωτή από παρόμοιες προσωρινές διατάξεις·
9. επισημαίνει ότι είναι ανάγκη να κινητοποιηθούν, με τη βοήθεια των πόρων που προβλέπει ο κανονισμός (Ευρατόμ) αριθ. 300/2007, οι γειτονικές μας χώρες, ιδίως δε οι υποψήφιες προς ένταξη και οι πλέον εκτεθειμένες στον κίνδυνο σεισμών λόγω σεισμογενούς τοποθεσίας, ούτως ώστε να υποβάλουν σε παρόμοιες δοκιμές ασφάλειας τις υπάρχουσες ή να επανεξετάσουν τις προγραμματισμένες πυρηνικές εγκαταστάσεις τους, καθώς και τις απαιτήσεις που περιέχονται στους εν εξελίξει δημόσιους διαγωνισμούς προκειμένου να συνάδουν αυτοί με τις ενημερωμένες και αυστηρότερες διατάξεις ασφαλείας·
10. επισημαίνει ότι η εδραίωση της NPT ως ακρογωνιαίου λίθου του παγκόσμιου καθεστώτος για τη μη διάδοση έχει ζωτική σημασία και ότι πρέπει συνεπώς να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για να εφαρμοστεί η συνθήκη σε όλες της τις πτυχές· επιβεβαιώνει ότι για να είναι αποτελεσματικές οι πολυμερείς προσπάθειες πρέπει να διεκπεραιώνονται στο πλαίσιο συγκροτημένου οράματος για την επίτευξη ενός κόσμου χωρίς πυρηνικά όπλα το συντομότερο δυνατόν·
11. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών, την Ευρατόμ και την ENSREG.