PROJEKT REZOLUCJI w sprawie wniosków, jakie należy wyciągnąć dla bezpieczeństwa jądrowego Europy po awarii w elektrowni atomowej w Japonii
4.4.2011
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Bairbre de Brún, Takis Hadjigeorgiou, Nikolaos Chountis, Elie Hoarau, Marie-Christine Vergiat, Marisa Matias w imieniu grupy politycznej GUE/NGL
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0236/2011
B7‑0243/2011
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie wniosków, jakie należy wyciągnąć dla bezpieczeństwa jądrowego Europy po awarii w elektrowni atomowej w Japonii
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że ponad 12 000 ludzi zginęło w Japonii po tym, jak wywołane trzęsieniem ziemi w piątek 11 marca br. tsunami zalało wybrzeże, zniszczyło całe miasta i uszkodziło elektrownię jądrową Fukushima 1,
B. mając na uwadze, że należy zaostrzyć międzynarodowe normy w zakresie bezpieczeństwa jądrowego,
C. mając na uwadze, że oprócz awarii instalacji jądrowej w 1957 r. w Windscale (Wielka Brytania), w następstwie której radioaktywna chmura przedostała się do atmosfery i rozprzestrzeniła w całym kraju i w północnej Europie lub dobrze znanego wypadku w Three Mile Island (USA) w 1979 r. bądź w Czarnobylu (Ukraina) w 1986 r., czy też manipulowania danymi dotyczącymi bezpieczeństwa w angielskim zakładzie utylizacji odpadów promieniotwórczych w Sellafield lub w japońskiej elektrowni jądrowej Tepco, w ciągu ostatnich 12 lat we Francji, Niemczech, Szwecji i na Węgrzech odnotowano poważne wypadki jądrowe, których nie należy lekceważyć,
D. mając na uwadze, że w 2007 r. Japonia zmierzyła się już z podobnym wypadkiem spowodowanym poważnym trzęsieniem ziemi o sile 6,8, które uszkodziło kompleks reaktorów w Kashiwazaki, powodując pożar transformatorów i wyciek substancji radioaktywnych, w wyniku czego spółka Tokyo Electric Power Co., ten sam operator co w przypadku elektrowni Fukushima, musiała na wiele lat wyłączyć wszystkie siedem reaktorów elektrowni jądrowej,
E. mając na uwadze, że katastrofa w Japonii pokazuje, iż japoński krajowy organ regulacyjny ds. bezpieczeństwa nie był w stanie zapanować nad sytuacją i że w związku z tym należy go wzmocnić, zaś wszystkie krajowe organy regulacyjne ds. bezpieczeństwa powinny być własnością publiczną i odpowiadać przed społeczeństwem,
F. mając na uwadze, że podczas posiedzenia Rady ds. Energii w dniu 21 marca uzgodniono, iż do czerwca br. roku Komisja Europejska opracuje, we współpracy z państwami członkowskimi, wspólne normy i kryteria w celu poddania istniejących 143 instalacji jądrowych w UE kompleksowej ocenie ryzyka i bezpieczeństwa (tzw. testy warunków skrajnych), jako że dotąd nie zrobiono nic w tym względzie,
G. mając na uwadze, że testy warunków skrajnych, które mają zostać przeprowadzone w drugiej połowie 2011 r., nie mają charakteru obowiązkowego oraz że nie określono jeszcze środków ostrożnościowych, jakie będzie należało przyjąć w czasie tych testów, ani tego, jakie wiążące decyzje zostaną podjęte w sprawie przyszłości tych instalacji jądrowych, w odniesieniu do których testy wykażą zbyt niski poziom bezpieczeństwa,
H. mając na uwadze, że dnia 25 marca Rada Europejska potwierdziła, że za przeprowadzenie tych testów odpowiadać będą państwa członkowskie, chociaż zważywszy na to, że wiele instalacji jądrowych znajduje się w pobliżu granic, niezbędne jest wspólne europejskie podejście oraz współpraca na rzecz bezpieczeństwa, tak aby zapewnić odpowiedni poziom ochrony UE,
I. mając na uwadze, że dramatyczne konsekwencje katastrofy jądrowej nie ograniczają się do granic krajów, w których znajdują się instalacje jądrowe i w których mógłby się zdarzyć ewentualny wypadek, zważywszy na to, że żadna inna technologia nie stanowi podobnego zagrożenia pod względem ryzyka nieodwracalnego skażenia powietrza i zasobów naturalnych, środków spożywczych, pasz i ludzi,
J. mając na uwadze palącą konieczność dalszego wzmacniania wszystkich trzech filarów Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT), a mianowicie nierozprzestrzeniania, rozbrojenia i mechanizmów kontroli wykorzystywania energii jądrowej do celów cywilnych, przy nasileniu działań na rzecz zapewnienia powszechnego i skutecznego wdrożenia zasad i instrumentów dotyczących nierozprzestrzeniania broni jądrowej, w szczególności przez ulepszenie i usprawnienie środków weryfikacji,
1. powtarza swoje wsparcie dla ludności Japonii dotkniętej tą katastrofą jądrową, która jest najpoważniejszą tragedią o dramatycznych konsekwencjach dla ludzi i środowiska, oraz podkreśla w związku z tym, że cały świat powinien wyciągnąć wnioski z tej katastrofy;
2. uznaje, że niezbędna jest strategia wycofywania się z energii jądrowej w perspektywie średnio- i długoterminowej, jak to ma już miejsce w Niemczech i w Hiszpanii;
3. apeluje o przyjęcie moratorium na budowę nowych elektrowni jądrowych, zgodnie z zasadą ostrożności, oraz nalega, aby nie budować elektrowni jądrowych na obszarach sejsmicznych;
4. wzywa Komisję i państwa członkowskie do ponownego rozważenia ich polityki energetycznej po tej katastrofie oraz do zwiększenia celu dotyczącego odnawialnych źródeł energii i podniesienia norm efektywności energetycznej oraz do zapewnienia odpowiedniego finansowania produkcji energii ze źródeł odnawialnych, środków efektywności energetycznej i oszczędności energii, a także do zachęcania do badań i innowacji w tej dziedzinie;
5. nalega na to, aby testy warunków skrajnych były obowiązkowe i aby stosowano przy nich najwyższe wspólne normy uwzględniające wielorakie i złożone czynniki obejmujące bezpieczne usytuowanie geologiczne elektrowni jądrowych i ryzyko wystąpienia niebezpiecznych awarii, jak i przegląd i uaktualnianie nowych procedur, a oceny te powinny być włączane do ustawodawstwa krajowego dotyczącego ram bezpieczeństwa jądrowego, zgodnie z dyrektywą 2009/71;
6. wnosi, aby testy warunków skrajnych oceniały wiarygodność całego łańcucha produkcji energii jądrowej, przy czym cykl życia instalacji zaczyna się od oceny planowania, wymogów budowlanych, produkcji, transportu i przetwarzania odpadów oraz środków przyjętych w celu bezpiecznego składowania zużytego paliwa;
7. nalega, aby Komisja Europejska i państwa członkowskie zapewniły wszystkim obywatelom, właściwym zainteresowanym stronom, związkom zawodowym i stowarzyszeniom ochrony środowiska wysoki poziom informacji i przejrzystości odnośnie do harmonogramu i wyników testów warunków skrajnych, w tym dalszych decyzji podejmowanych w przypadku stwierdzenia, że testowane instalacje wykazały krytyczne i nie do zaakceptowania problemy związane z bezpieczeństwem obecnego lub przyszłego funkcjonowania; w tym względzie wskazuje na konieczność przeprowadzenia debaty publicznej na temat sposobów zaspokojenia przyszłego zapotrzebowania na energię oraz konieczności zwiększenia bezpieczeństwa i różnorodności energetycznej, a także skuteczniejszego przeciwdziałania zmianie klimatu;
8. proponuje, aby w stosownych przypadkach państwa członkowskie – równolegle z przygotowaniem przeprowadzenie kompleksowej oceny ryzyka i bezpieczeństwa swoich instalacji jądrowych – zdecydowały o czasowym zamknięciu elektrowni jądrowych działających od ponad 25 lat, jako środek ostrożnościowy przed zakończeniem ostatecznej oceny bezpieczeństwa ich cyklu życiowego; państwa członkowskie powinny przyjąć odpowiednie środki – w drodze współpracy – celem niedopuszczenia, aby takie tymczasowe postanowienia przełożyły się na dodatkowe niezrównoważone koszty finansowe dla konsumentów końcowych;
9. podkreśla konieczność zaangażowania, przy użyciu środków przewidzianych w rozporządzeniu nr 300/2007, krajów sąsiadujących, zwłaszcza krajów przystępujących i krajów w większym stopniu narażonych na ryzyko trzęsienia ziemi wynikające z ich lokalizacji na obszarach sejsmicznych, w przeprowadzenie podobnych testów warunków skrajnych w ich instalacjach jądrowych lub w ponowną ocenę planowanych instalacji i wymogów w ramach obecnie toczących się przetargów, tak aby zastosować się do uaktualnionych, bardziej surowych przepisów w zakresie bezpieczeństwa;
10. podkreśla, że wzmocnienie NPT jako kamienia węgielnego światowego systemu nierozprzestrzeniania broni jądrowej ma kapitalne znaczenie, a zatem należy dołożyć wszelkich starań, aby wdrożyć ten układ we wszystkich jego aspektach; stwierdza, że wysiłki wielostronne, aby były skuteczne, muszą skupiać się wokół dobrze nakreślonej wizji jak najszybszej budowy świata wolnego od broni jądrowej;
11. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie, rządom i parlamentom państw członkowskich, Europejskiej Wspólnocie Energii Atomowej (Euratom) i Europejskiej Grupie Wysokiego Szczebla ds. Bezpieczeństwa Jądrowego i Gospodarowania Odpadami (ENSREG).