ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τη χρήση σεξουαλικής βίας στις συγκρούσεις στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή
4.4.2011
σύμφωνα με το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Barbara Lochbihler, Raül Romeva i Rueda, Nicole Kiil-Nielsen, Heidi Hautala, Franziska Katharina Brantner, Frieda Brepoels, Hélène Flautre, Jean Lambert, Ulrike Lunacek, Judith Sargentini, Malika Benarab-Attou εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0244/2011
B7‑0244/2011
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη χρήση σεξουαλικής βίας στις συγκρούσεις στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 17ης Ιανουαρίου 2008, σχετικά με την κατάσταση στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το βιασμό ως έγκλημα πολέμου[1],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 3ης Φεβρουαρίου 2011 σχετικά με την κατάσταση στην Αίγυπτο,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Μαρτίου 2011 σχετικά με τη Νότια Γειτονία, και ιδίως τη Λιβύη,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Ύπατης Εκπροσώπου, Catherine Ashton, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας εναντίον των Γυναικών, στις 25 Νοεμβρίου 2010,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Ύπατης Εκπροσώπου, Catherine Ashton, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τη διεθνή ημέρα κατά της ομοφοβίας, στις 8 Μαρτίου 2011,
– έχοντας υπόψη τις διατάξεις των νομικών πράξεων των Ηνωμένων Εθνών στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως αυτές που αφορούν ειδικά τα δικαιώματα των γυναικών, όπως είναι ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών, η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τα Διεθνή Σύμφωνα για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα, η Σύμβαση για την καταστολή της εμπορίας ανθρώπων και της εκμετάλλευσης της πορνείας τρίτων, η Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW) και το Προαιρετικό της Πρωτόκολλο, καθώς και η Σύμβαση κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας,, και η Σύμβαση του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, και την αρχή της μη επαναπροώθησης,
– έχοντας υπόψη άλλες πράξεις των Ηνωμένων Εθνών στο θέμα της βίας κατά των γυναικών, όπως τη Διακήρυξη της Βιέννης και το Πρόγραμμα Δράσης της 25ης Ιουνίου 1993 που εγκρίθηκε από την Παγκόσμια Διάσκεψη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Α/CONF. 157/23) και τη δήλωση για την Εξάλειψη της Βίας εναντίον των Γυναικών της 20ής Δεκεμβρίου 1993 (A/RES/48/104),
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 12ης Δεκεμβρίου 1997 σχετικά με την «Πρόληψη του εγκλήματος και μέτρα ποινικού δικαίου για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών» (A/RES/52/86), της 18ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με τη «Δράση για την εξάλειψη των εγκλημάτων τιμής κατά γυναικών» (A/RES/57/179), και της 22ας Δεκεμβρίου 2003 σχετικά με την «Εξάλειψη της ενδοοικογενειακής βίας κατά των γυναικών» (A/RES/58/147),
– έχοντας υπόψη τις εκθέσεις των εισηγητών του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σχετικά με τη βία κατά των γυναικών και τη Γενική Σύσταση αριθ. 19 που εξέδωσε η Επιτροπή για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών (11η σύνοδος, 1992),
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του Πεκίνου και το πρόγραμμα δράσης που εγκρίθηκαν κατά την τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για τις γυναίκες, στις 15 Σεπτεμβρίου 1995, καθώς και τα ψηφίσματά του της 18ης Μαΐου 2000 σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στο πρόγραμμα δράσης του Πεκίνου, της 10ης Μαρτίου 2005 σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στο πρόγραμμα δράσης της τέταρτης Παγκόσμιας Διάσκεψης για τις Γυναίκες (Πεκίνο + 10)[2], και της 25ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στο Πρόγραμμα Δράσης του Πεκίνου (Πεκίνο + 15),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 19ης Δεκεμβρίου 2006, με τίτλο «Ένταση των προσπαθειών για την εξάλειψη όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών» (A/RES/61/143), και τις αποφάσεις 1325 και 1820 του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια,
– έχοντας υπόψη το Καταστατικό της Ρώμης για τη σύσταση Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που εγκρίθηκε το 1998, και ειδικότερα τα άρθρα 7 και 8, στα οποία ο βιασμός, η σεξουαλική δουλεία, ο εξαναγκασμός σε πορνεία, η καταναγκαστική εγκυμοσύνη και η καταναγκαστική στείρωση ή κάθε άλλη μορφή σεξουαλικής βίας, ορίζονται ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου και εξισώνονται με μορφή βασανιστηρίου και σοβαρό έγκλημα πολέμου, ανεξαρτήτως του κατά πόσον οι πράξεις αυτές αποτελούν συστηματική πρακτική ή τελέστηκαν κατά τη διάρκεια διεθνών ή εσωτερικών συγκρούσεων,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες συμμετέχουν ενεργά στις εξεγέρσεις για περισσότερη δημοκρατία, δικαιώματα και ελευθερίες στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αυταρχικά καθεστώτα στη Λιβύη και την Αίγυπτο επιδίδονται σε σεξουαλικές επιθέσεις ως μέρος των συγκρούσεων στο πλαίσιο των εξεγέρσεων, με στόχο κυρίως γυναίκες, καθιστώντας τις ευάλωτες,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι φαίνεται ότι γίνεται συστηματική χρήση της βίας ως μέσου εκφοβισμού και ταπείνωσης των γυναικών,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μία Λίβυα, η Iman al-Obeidi, η οποία κατέθεσε σε δημοσιογράφους σε ξενοδοχείο της Τρίπολης ότι βιάστηκε ομαδικά και κακοποιήθηκε από στρατιώτες, τέθηκε υπό κράτηση στις 26 Μαρτίου 2011 σε άγνωστη τοποθεσία και οι άνδρες που κατηγορεί για βιασμό την έχουν μηνύσει για συκοφαντική δυσφήμιση,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Αίγυπτο διαδηλώτριες καταγγέλλουν ότι υποβλήθηκαν σε τεστ παρθενίας από το στρατό, αφού συνελήφθησαν στην πλατεία Ταχίρ στις 9 Μαρτίου 2011 και στη συνέχεια υποβλήθηκαν σε βασανισμούς και βιασμό, ενώ τα τεστ παρθενίας πραγματοποιήθηκαν και φωτογραφήθηκαν παρουσία ανδρών στρατιωτών,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες Αιγύπτιες απειλήθηκαν με την απαγγελία κατηγορίας για πορνεία και ότι ορισμένες από αυτές θα δικαστούν σε στρατοδικεία διότι από τα τεστ παρθενίας προέκυψε ότι δεν ήταν παρθένες,
1. καλεί την ΥΕ/ΑΠ, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αντιταχθούν σθεναρά στη χρήση σεξουαλικών επιθέσεων, τον εκφοβισμό και τη στοχοποίηση των γυναικών στη Λιβύη και την Αίγυπτο·
2. καταδικάζει απερίφραστα τα καταναγκαστικά τεστ παρθενίας στα οποία υποβλήθηκαν από τον αιγυπτιακό στρατό διαδηλώτριες που συνελήφθησαν στην πλατεία Ταχίρ και θεωρεί την πρακτική αυτή απαράδεκτη δεδομένου ότι ισοδυναμεί με βασανιστήρια· καλεί το ανώτατο στρατοδικείο της Αιγύπτου να λάβει άμεσα μέτρα για να τερματισθεί αυτή η εξευτελιστική μεταχείριση και να κατοχυρωθεί η ασφάλεια όλων καθώς και να καταστήσει σαφές στις στρατιωτικές δυνάμεις ότι τα βασανιστήρια και οιαδήποτε άλλη κακοποίηση, περιλαμβανομένων των καταναγκαστικών τεστ παρθενίας, δεν θα είναι πλέον ανεκτά·
3. καλεί τις αιγυπτιακές αρχές να λάβουν επειγόντως μέτρα για να σταματήσουν τα βασανιστήρια, να διερευνήσουν όλες τις υποθέσεις κακοποίησης ειρηνικών διαδηλωτών και να παύσουν να προσάγουν αμάχους ενώπιον των στρατοδικείων· εκφράζει την ιδιαίτερη ανησυχία του για καταγγελίες από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων για συλλήψεις και καταδίκες ανηλίκων από στρατοδικεία·
4. συνιστά να πραγματοποιηθεί ανεξάρτητη έρευνα και οι δράστες να θεωρηθούν υπόλογοι, με ιδιαίτερη αναφορά στη διερεύνηση εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από τον Καντάφι, σύμφωνα με τους όρους του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου·
5. τονίζει ότι όλοι πρέπει να μπορούν να εκφράζουν την άποψή τους για ένα δημοκρατικό μέλλον στη χώρα τους χωρίς να συλλαμβάνονται, να βασανίζονται ή να υποβάλλονται σε ταπεινωτική ή μεροληπτική μεταχείριση·
6. πιστεύει ακράδαντα ότι οι αλλαγές που διαδραματίζονται στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή πρέπει να συμβάλουν στον τερματισμό της διάκρισης εις βάρος των γυναικών και στην πλήρη συμμετοχή τους επί ίσοις όροις με τους άνδρες και σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW)·
7. τονίζει την ανάγκη να διασφαλίζονται τα δικαιώματα των γυναικών γενικότερα στις νέες δημοκρατικές και νομικές δομές αυτών των κοινωνιών·
8. τονίζει ότι θα πρέπει να αναγνωριστεί ο ρόλος των γυναικών στις επαναστάσεις, καθώς και οι απειλές που αντιμετωπίζουν και ο τρόπος με τον οποίο μπορούν να υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους·
9. υπογραμμίζει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ) και ότι η ΕΕ πρέπει να μοιράζεται ενεργά την εμπειρία της σχετικά με τη βία κατά των γυναικών· τονίζει επίσης ότι απαιτείται η ουσιαστική εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για τη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών και την καταπολέμηση κάθε μορφής διακρίσεων εις βάρος τους, και ιδιαίτερα για την πρόληψη της σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών, καθώς και την προστασία και στήριξη των θυμάτων και τη δίωξη των δραστών των βιαιοπραγιών αυτών·
10. τονίζει την ανάγκη υλοποίησης της ισότιμης μεταχείρισης των φύλων και υποστήριξης ειδικών δράσεων προκειμένου να καταστεί δυνατή μια αποτελεσματική και συστηματική προσέγγιση του ζητήματος της ισότητας ανδρών και γυναικών στις χώρες της ΕΠΓ· προτρέπει τις κυβερνήσεις και την κοινωνία των πολιτών να ενισχύσουν την κοινωνική ενσωμάτωση των γυναικών, να καταπολεμήσουν το γυναικείο αναλφαβητισμό και να προωθήσουν την απασχόληση και την οικονομική αυτονομία των γυναικών, προκειμένου να διασφαλίσουν μια επαρκή εκπροσώπηση των γυναικών σε όλα τα επίπεδα·
11. καλεί την ΑΠ/ΥΕ, την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να θέσουν στην κορυφή της ατζέντας των συνομιλιών τους με τις νότιες χώρες της ΕΠΓ τις πολιτικές προτεραιότητες της ΕΕ που συνίστανται στην κατάργηση της θανατικής ποινής, στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των γυναικών, και στο σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών, και την κύρωση διαφόρων πράξεων του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένων του Καταστατικού της Ρώμης για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και της Σύμβασης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων·
12. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας.