ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τη χρήση σεξουαλικής βίας στις συγκρούσεις στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή
4.4.2011
σύμφωνα με το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού
Britta Thomsen,Véronique De Keyser, Emine Bozkurt, Richard Howitt, Ana Gomes, Μαρία-Ελένη Κοππά εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0244/2011
B7‑0245/2011
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη χρήση σεξουαλικής βίας στις συγκρούσεις στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την εξάλειψη της βίας σε βάρος των γυναικών,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 17ης Ιανουαρίου 2008, σχετικά με την κατάσταση στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το βιασμό ως έγκλημα πολέμου[1],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Νοεμβρίου 2010, σχετικά με τη δέκατη επέτειο του ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ 1325 (2000) για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια ,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Φεβρουαρίου 2011 σχετικά με την κατάσταση στην Αίγυπτο,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Μαρτίου 2011 σχετικά με τη Νότια Γειτονία, και ιδίως τη Λιβύη,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Ύπατης Εκπροσώπου, Catherine Ashton, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας εναντίον των Γυναικών, στις 25 Νοεμβρίου 2010,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Ύπατης Εκπροσώπου, Catherine Ashton, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τη διεθνή ημέρα κατά της ομοφοβίας, στις 8 Μαρτίου 2011,
– όπως είναι ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών, η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τα Διεθνή Σύμφωνα για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα, η Σύμβαση για την Εξάλειψη της Διακίνησης Ανθρώπων και της Εκμετάλλευσης της Πορνείας Άλλων, η Σύμβαση για την Εξάλειψη Κάθε Μορφής Διάκρισης κατά των Γυναικών (CEDAW) και το Προαιρετικό της Πρωτόκολλο, η Σύμβαση κατά των Βασανιστηρίων και άλλων Μορφών Σκληρής, Απάνθρωπης ή Εξευτελιστικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας, και η Σύμβαση του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, και την αρχή της μη επαναπροώθησης,
– έχοντας υπόψη άλλες πράξεις των Ηνωμένων Εθνών στο θέμα της βίας κατά των γυναικών, όπως τη Διακήρυξη της Βιέννης και το Πρόγραμμα Δράσης της 25ης Ιουνίου 1993 που εγκρίθηκε από την Παγκόσμια Διάσκεψη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Α/CONF. 157/23) και τη δήλωση για την Εξάλειψη της Βίας εναντίον των Γυναικών της 20ής Δεκεμβρίου 1993 (A/RES/48/104),
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 12ης Δεκεμβρίου 1997 σχετικά με την «Πρόληψη του εγκλήματος και μέτρα ποινικού δικαίου για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών» (A/RES/52/86), της 18ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με τη «Δράση για την εξάλειψη των εγκλημάτων τιμής κατά γυναικών» (A/RES/57/179), και της 22ας Δεκεμβρίου 2003 σχετικά με την «Εξάλειψη της ενδοοικογενειακής βίας κατά των γυναικών» (A/RES/58/147),
– έχοντας υπόψη τις εκθέσεις των εισηγητών του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σχετικά με τη βία κατά των γυναικών και τη Γενική Σύσταση αριθ. 19 που εξέδωσε η Επιτροπή για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών (11η σύνοδος, 1992),
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του Πεκίνου και το πρόγραμμα δράσης που εγκρίθηκαν κατά την τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για τις γυναίκες, στις 15 Σεπτεμβρίου 1995, καθώς και τα ψηφίσματά του της 18ης Μαΐου 2000 σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στο πρόγραμμα δράσης του Πεκίνου, της 10ης Μαρτίου 2005 σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στο πρόγραμμα δράσης της τέταρτης Παγκόσμιας Διάσκεψης για τις Γυναίκες (Πεκίνο + 10)[2], και της 25ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στο Πρόγραμμα Δράσης του Πεκίνου (Πεκίνο + 15),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 19ης Δεκεμβρίου 2006, με τίτλο «Ένταση των προσπαθειών για την εξάλειψη όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών» (A/RES/61/143), και τις αποφάσεις 1325 και 1820 του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια,
– έχοντας υπόψη το Καταστατικό της Ρώμης για τη σύσταση Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που εγκρίθηκε το 1998, και ειδικότερα τα άρθρα 7 και 8, στα οποία ο βιασμός, η σεξουαλική δουλεία, ο εξαναγκασμός σε πορνεία, η εξαναγκαστική εγκυμοσύνη και η καταναγκαστική στείρωση, ή κάθε άλλη μορφή σεξουαλικής βίας, ορίζονται ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου και εξισώνονται με μορφή βασανιστηρίου και σοβαρό έγκλημα πολέμου, ανεξαρτήτως του κατά πόσον οι πράξεις αυτές αποτελούν συστηματική πρακτική ή τελέστηκαν κατά τη διάρκεια διεθνών ή εσωτερικών συγκρούσεων,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες συμμετέχουν ενεργά στις εξεγέρσεις για περισσότερη δημοκρατία, δικαιώματα και ελευθερίες στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα απολυταρχικά καθεστώτα στη Λιβύη και την Αίγυπτο προβαίνουν σε σεξουαλικές επιθέσεις ως μέρος των συγκρούσεων στο πλαίσιο των εξεγέρσεων, με στόχο κυρίως γυναίκες προκειμένου να τις καταστήσουν ευάλωτες,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σεξουαλική βία φαίνεται να χρησιμοποιείται ως μέσον εκφοβισμού και εξευτελισμού των γυναικών, τούτο δε και σε προσφυγικούς καταυλισμούς, καθώς και ότι το κενό εξουσίας που έχει προκύψει μπορεί να οδηγήσει σε υποβάθμιση των δικαιωμάτων των γυναικών και των νέων κοριτσιών,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μία Λίβυα, η Iman al-Obeidi, η οποία κατέθεσε σε δημοσιογράφους σε ξενοδοχείο της Τρίπολης ότι βιάστηκε ομαδικά και κακοποιήθηκε από στρατιώτες, τέθηκε υπό κράτηση στις 26 Μαρτίου σε άγνωστη τοποθεσία και οι άνδρες που κατηγορεί για βιασμό τη μήνυσαν για συκοφαντική δυσφήμιση,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Αίγυπτο διαδηλώτριες καταγγέλλουν ότι υποβλήθηκαν σε τεστ παρθενίας από το στρατό, αφού συνελήφθησαν στην πλατεία Ταχίρ στις 9 Μαρτίου και στη συνέχεια υποβλήθηκαν σε βασανισμούς και βιασμό, ενώ τα τεστ παρθενίας πραγματοποιήθηκαν και φωτογραφήθηκαν παρουσία ανδρών στρατιωτών,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες Αιγύπτιες θα δικαστούν σε στρατιωτικά δικαστήρια διότι τα τεστ παρθενίας απέδειξαν ότι δεν ήταν παρθένες,
1. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αντιταχθούν σθεναρά στη χρήση σεξουαλικών επιθέσεων, στον εκφοβισμό και τη στοχοποίηση των γυναικών στη Λιβύη και την Αίγυπτο·
2. συνιστά να πραγματοποιηθεί ανεξάρτητη έρευνα και οι δράστες να θεωρηθούν υπόλογοι, με ιδιαίτερη αναφορά στη διερεύνηση εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από τον Καντάφι, σύμφωνα με τους όρους του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου· τόσο οι δυνάμεις ασφαλείας όσο και οι στρατιωτικές δυνάμεις θα πρέπει να διδαχτούν σαφώς ότι τα βασανιστήρια και κάθε άλλη κακομεταχείριση, συμπεριλαμβανόμενων των καταναγκαστικών τεστ παρθενίας δεν θα γίνονται πλέον ανεκτά και θα διερευνώνται πλήρως· Όσοι κρίνονται υπεύθυνοι για τέτοιες πράξεις πρέπει να προσάγονται ενώπιον της δικαιοσύνης και οι θαρραλέες γυναίκες που καταγγέλλουν τις καταχρήσεις αυτές να προστατεύονται από αντίποινα·
3. τονίζει ότι όλοι πρέπει να μπορούν να εκφράζουν την άποψή τους για ένα δημοκρατικό μέλλον στη χώρα τους χωρίς να συλλαμβάνονται, να βασανίζονται ή να υποβάλλονται σε ταπεινωτική ή μεροληπτική μεταχείριση·
4. πιστεύει ακράδαντα ότι οι αλλαγές που διαδραματίζονται στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή πρέπει να συμβάλουν στον τερματισμό της διάκρισης εις βάρος των γυναικών και στην πλήρη συμμετοχή τους επί ίσοις όροις με τους άνδρες και σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW)·
5. τονίζει την ανάγκη να διασφαλίζονται τα δικαιώματα των γυναικών γενικότερα στις νέες δημοκρατικές και νομικές δομές αυτών των κοινωνιών· στο πλαίσιο αυτό κρίνει ότι θα πρέπει να καθιερωθεί ποσόστωση γυναικών στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις, της τάξης του 25%, συμπεριλαμβανόμενης της εκπροσώπησής τους στις συντακτικές επιτροπές, ενδυναμώνοντας έτσι το ρόλο τους στη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται στα κράτη·
6. υπογραμμίζει τον ρόλο που οι γυναίκες μπορούν να διαδραματίσουν στις επαναστάσεις και τη διαδικασία εκδημοκρατισμού, τονίζοντας ωστόσο τις ειδικές απειλές που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν οι γυναίκες και τονίζει την ανάγκη στήριξης και υπεράσπισης των δικαιωμάτων τους·
7. τονίζει ότι πρέπει απαραιτήτως να συμπεριληφθεί η διάσταση του φύλου στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ), που θα πρέπει να συνδέονται στενά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και υπογραμμίζει την ανάγκη να μοιράζεται ενεργά η ΕΕ την εμπειρία της σχετικά με την ισότητα των φύλων και τη βία λόγω φύλου, ως βασικό τμήμα της διαδικασίας εκδημοκρατισμού·
8. τονίζει την ανάγκη υλοποίησης της ισότιμης μεταχείρισης των φύλων και της υποστήριξης ειδικών δράσεων προκειμένου να καταστεί δυνατή μια αποτελεσματική και συστηματική προσέγγιση του ζητήματος της ισότητας ανδρών και γυναικών στις χώρες της ΕΠΓ· καλεί επιτακτικά τις κυβερνήσεις και την κοινωνία των πολιτών να ενισχύσουν την κοινωνική ενσωμάτωση των γυναικών, να καταπολεμήσουν τον αναλφαβητισμό των γυναικών, να καταπολεμήσουν τις παραδοσιακές επιζήμιες πρακτικές και να προωθήσουν την απασχόληση των γυναικών προκειμένου να διασφαλίσουν μια επαρκή εκπροσώπηση των γυναικών σε όλα τα επίπεδα· η επιπλέον εκπαίδευση για τις γυναίκες και τα κορίτσια θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με τα δικαιώματά τους· η οικονομική ανεξαρτησία και θετικά πρότυπα αποτελούν βασικούς παράγοντες για την ενδυνάμωση των γυναικών, τούτο δε μέσω ενθάρρυνσης της επιχειρηματικότητας , ενδεχομένως με μικροπιστώσεις·
9. καλεί την ΥΕ/ΑΕ, την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να θέσουν στην κορυφή της ατζέντας των συνομιλιών με τις νότιες χώρες της ΕΠΓ τις πολιτικές προτεραιότητες της ΕΕ που συνίστανται στην κατάργηση της θανατικής, στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των γυναικών, και στο σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών και στην κύρωση διαφόρων πράξεων του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Καταστατικού της Ρώμης για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και τη Σύμβαση του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων·
10. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας.