PROJEKT REZOLUCJI w sprawie aktualnej sytuacji na Ukrainie
24.10.2011
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Hannes Swoboda, Kristian Vigenin, Marek Siwiec, Pavel Poc w imieniu grupy politycznej S&D
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0543/2011
B7‑0552/2011
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie aktualnej sytuacji na Ukrainie
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Ukrainy, w szczególności z dni 25 lutego i 25 listopada 2010 r.,
– uwzględniając wspólną deklarację w sprawie Partnerstwa Wschodniego ogłoszoną w Pradze w dniu 7 maja 2009 r. oraz wspólną deklarację ze szczytu Partnerstwa Wschodniego, który odbył się w dniach 29-30 września 2011 r. w Warszawie,
– uwzględniając umowę o partnerstwie i współpracy między Unią Europejską a Ukrainą, która weszła w życie z dniem 1 marca 1998 r., a także trwające negocjacje w sprawie układu o stowarzyszeniu, który obejmuje pogłębioną i kompleksową umowę o wolnym handlu i ma zastąpić umowę o partnerstwie i współpracy,
– uwzględniając program stowarzyszeniowy UE-Ukraina, zastępujący plan działań UE-Ukraina i zatwierdzony przez Radę Współpracy UE-Ukraina w czerwcu 2009 r.,
– uwzględniając porozumienie między Wspólnotą Europejską a Ukrainą w sprawie ułatwień wizowych podpisane w dniu 18 czerwca 2007 r., które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2008 r. oraz dialog UE-Ukraina w sprawie wiz zapoczątkowany w październiku 2008 r.,
– uwzględniając krajowy program orientacyjny dla Ukrainy na lata 2011-2013,
– uwzględniając rezultaty ostatnich szczytów UE-Ukraina, w tym uznanie Ukrainy na szczycie UE-Ukraina w Paryżu w 2008 r. za kraj europejski, który dzieli wspólną historię i wspólne wartości z krajami Unii Europejskiej, a także wnioski ze szczytu UE-Ukraina, który odbył się w dniu 4 grudnia 2009 r. w Kijowie,
– uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz komisarza Štefana Fülego w sprawie Julii Tymoszenko,
– uwzględniając rezolucję nr 1755 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z dnia 5 października 2010 r. w sprawie funkcjonowania instytucji demokratycznych na Ukrainie,
– uwzględniając ustawę o zapobieganiu korupcji i jej zwalczaniu, która została przyjęta przez Radę Najwyższą w dniu 7 kwietnia 2011 r. i weszła w życie z dniem 1 lipca 2011 r.,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że Ukraina jest państwem europejskim i zgodnie z art. 49 Traktatu o Unii Europejskiej może ubiegać się o członkostwo w UE, tak jak wszystkie państwa europejskie kierujące się zasadami wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności, a także zasadami państwa prawa;
B. mając na uwadze, że UE sprzyja stabilnej i demokratycznej Ukrainie, która przestrzega zasad społecznej gospodarki rynkowej, państwa prawa, praw człowieka i ochrony mniejszości oraz gwarantuje prawa podstawowe; mając na uwadze, że wewnętrzna stabilność polityczna na Ukrainie, skoncentrowanie się na reformie wewnętrznej i poszanowanie zasad państwa prawa, obejmujących rzetelne, bezstronne i niezawisłe procesy sądowe, są niezbędnymi warunkami dalszego rozwoju stosunków między UE a Ukrainą;
C. mając na uwadze, że w dniu 24 maja 2011 r. ukraińska prokuratura generalna zakończyła dochodzenie w sprawie przeciwko byłej premier Ukrainy Julii Tymoszenko, oskarżając ją o nadużycie władzy przy zawieraniu umów gazowych z Federacją Rosyjską w 2009 r.;
D. mając na uwadze, że Julia Tymoszenko została zatrzymana w dniu 6 sierpnia 2011 r. pod zarzutem niezastosowania się do postanowień sądu i przebywa odtąd w więzieniu;
E. mając na uwadze, że w dniu 11 października 2011 r. Julię Tymoszenko oskarżono o przekroczenie uprawnień służbowych i skazano na karę siedmiu lat pozbawienia wolności, obejmującą również obowiązek zrekompensowania państwu strat w wysokości 188 mln USD powstałych w wyniku podpisania umowy gazowej, zakaz piastowania obieralnych urzędów przez okres odbywania kary oraz nakaz wykonywania prac publicznych w więzieniu przez trzy lata;
F. mając na uwadze, że w dniu 12 października 2011 r. przeciwko Julii Tymoszenko wszczęto nowe postępowanie karne, oskarżając ją o przeniesienie spłaty długu firmy JSEU na budżet Ukrainy; mając na uwadze, że powodem wszczęcia nowego postępowania karnego przeciwko byłej premier Ukrainy było pismo z rosyjskiego ministerstwa obrony skierowane do ukraińskiego gabinetu ministrów, w którym zażądano od państwa ukraińskiego spłaty długu firmy wynoszącego 405,5 mln USD;
G. mając na uwadze aresztowanie byłego ministra spraw wewnętrznych Jurija Łucenki, oskarżonego o „nadużycie uprawnień, które pociągnęło za sobą poważne skutki,” i „przywłaszczenie własności państwowej przez nadużycie władzy” i przebywającego w wiezieniu od dnia 27 grudnia 2010 r.;
H. mając na uwadze, że coraz więcej urzędników jest pociąganych do odpowiedzialności karnej, w tym byli ministrowie, przede wszystkim są to jednak szefowie departamentów i inspektoratów oraz ich zastępcy, szefowie jednostek organów ścigania, sędziowie przy sądach okręgowych i szefowie organów lokalnych;
I. mając na uwadze, że Unia Europejska stale podkreśla konieczność przestrzegania zasad państwa prawa, obejmujących rzetelne, bezstronne i niezawisłe procesy sądowe, przy czym nie należy stwarzać wrażenia, że środki sądowe są wykorzystywane w sposób wybiórczy; mając na uwadze, że zasady te są szczególnie istotne w kraju, który dąży do pogłębienia relacji umownych z Unią Europejską na bazie stowarzyszenia politycznego;
J. mając na uwadze, że udało się pomyślnie zakończyć negocjacje w sprawie pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu; mając na uwadze, że stanowi to ważny krok ku zawarciu układu o stowarzyszeniu z Ukrainą przed końcem tego roku;
1. wyraża rozczarowanie z powodu skazania byłej premier Ukrainy i liderki opozycji Julii Tymoszenko na surową karę siedmiu lat pozbawienia wolności, obejmującą również zakaz piastowania funkcji publicznych przez okres odbywania kary oraz obowiązek zrekompensowania państwu strat poniesionych przez Naftogaz;
2. wyraża poważne zaniepokojenie w związku z dalszym przetrzymywaniem w areszcie byłego ministra spraw wewnętrznych Jurija Łucenki, choć nie ogłoszono jeszcze wyroku w toczącym się przeciwko niemu procesie;
3. podkreśla, że ten i inne podobne procesy wyraźnie wskazują na konieczność pilnej modernizacji przestarzałego systemu sądownictwa na Ukrainie; nalega, by przy reformie tego systemu uwzględniono w pełni zalecenia Komisji Weneckiej;
4. wzywa w szczególności władze Ukrainy, by nie stwarzały wrażenia, że postępowania sądowe są stosowane wybiórczo, i domaga się zagwarantowania jak największej przejrzystości dochodzeń, śledztw i procesów; jednocześnie apeluje do wszystkich sił politycznych na Ukrainie o powstrzymanie się od jakiegokolwiek ingerowania w prace prokuratury generalnej;
5. w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje proponowane przez prezydenta Ukrainy zmiany umożliwiające depenalizację określonych paragrafów kodeksu karnego dotyczących przestępstw gospodarczych oraz przyjęcie tych zmian przez Radę Najwyższą;
6. wyraża jednak głębokie ubolewanie, że jak dotąd proponowane zmiany nie obejmują depenalizacji art. 365 kodeksu karnego, który był podstawą skazania Julii Tymoszenko;
7. wzywa Radę Najwyższa do jak najszybszego podjęcia decyzji o zmianie art. 365 kodeksu karnego, aby umożliwić depenalizację politycznego procesu decyzyjnego przez zagwarantowanie, że na podstawie tego artykułu nie będzie można sądzić osób ponoszących odpowiedzialność polityczną;
8. wzywa wszystkie siły polityczne na Ukrainie do przeprowadzenia uczciwej i przejrzystej dyskusji na temat procesu podejmowania decyzji politycznych; nalega, by dochodzenia w sprawie możliwych uchybień w politycznym procesie decyzyjnym były prowadzone przez parlamentarną komisję śledczą, która może przekazywać krajowemu sądowi najwyższemu stwierdzone przypadki poważnych uchybień ze strony urzędników wysokiego szczebla;
9. nalega, by wszystkie postępowania sądowe przeciwko byłym i obecnym urzędnikom wysokiego szczebla rządowego były prowadzone zgodnie z normami uczciwości, bezstronności, przejrzystości i niezawisłości stosowanymi przez państwa członkowskie Unii Europejskiej;
10. wzywa wszystkie instytucje Unii Europejskiej do wyrażenia pełnego wsparcia dla reform ukraińskiego systemu sądownictwa; w tym kontekście wzywa Komisję do wsparcia reformy sądownictwa na Ukrainie przez lepsze wykorzystanie programu UE na rzecz budowania potencjału oraz do rozważenia możliwości utworzenia unijnej grupy doradczej wysokiego szczebla ds. Ukrainy, aby pomóc temu krajowi w działaniach na rzecz dostosowania jego ustawodawstwa do przepisów UE, w tym w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości;
11. z zadowoleniem przyjmuje wielokrotne zapewnienia przywódców politycznych i władz Ukrainy dotyczące jej aspiracji do integracji europejskiej i jej długofalowych dążeń do członkostwa w Unii Europejskiej;
12. podkreśla ogromne znaczenie procesu integracji Ukrainy z Unią Europejską dla kontynuacji reform gospodarczych, społecznych, prawnych i politycznych w tym kraju; podkreśla, że znaczący postęp w dziedzinie reformy wewnętrznej i poszanowania zasad państwa prawa, obejmujących rzetelne, bezstronne i niezawisłe procesy sądowe, jest niezbędnym warunkiem dalszego rozwoju stosunków między UE a Ukrainą;
13. z zadowoleniem przyjmuje porozumienie osiągnięte w sprawie zawarcia pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu; uważa, że umowa ta stanowi solidną podstawę zakończenia negocjacji w sprawie układu o stowarzyszeniu między Unią Europejską a Ukrainą, odpowiadającego aspiracjom Ukrainy do integracji z UE oraz możliwości ubiegania się przez nią jako państwo europejskie, zgodnie z art. 49 Traktatu o Unii Europejskiej, o członkostwo w UE, tak jak wszystkie państwa europejskie kierujące się zasadami wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności, a także zasadami państwa prawa;
14. wyraża pragnienie parafowania układu o stowarzyszeniu na szczycie UE-Ukraina, który ma się odbyć pod koniec tego roku; podkreśla, że znaczący postęp w dziedzinie reformy wewnętrznej i poszanowania zasad państwa prawa, obejmujących rzetelne, bezstronne i niezawisłe procesy sądowe na Ukrainie, jest niezbędnym warunkiem ostatecznego podpisania, wdrożenia i ratyfikacji układu;
15. podkreśla, że stały i intensywny dialog z udziałem przedstawicieli wszystkich instytucji Unii Europejskiej oraz rządu i parlamentu Ukrainy ma ogromne znaczenie dla osiągnięcia dalszego postępu w procesie integracji Ukrainy z UE;
16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, państwom członkowskim, rządowi i parlamentowi Ukrainy, a także Zgromadzeniu Parlamentarnemu Rady Europy i Zgromadzeniu Parlamentarnemu OBWE.