PROJEKT REZOLUCJI w sprawie ograniczeń w swobodnym przepływie pracowników wewnątrz Unii Europejskiej (2011/2958(RSP))
13.12.2011
zgodnie z art. 115 ust. 5 Regulaminu
Rovana Plumb, Stephen Hughes w imieniu grupy S&D
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0727/2011
B7‑0728/2011
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie ograniczeń w swobodnym przepływie pracowników wewnątrz Unii Europejskiej (2011/2958(RSP))
Parlament Europejski,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A7-0258/2011),
– uwzględniając art. 21, 45 i 47 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz art. 15, 21, 29, 34 i 45 Karty praw podstawowych,
– uwzględniając art. 151 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 1612/68 w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Wspólnoty,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 grudnia 2007 r. zatytułowany „Mobilność, instrument na rzecz większej liczby lepszych miejsc pracy: Europejski plan działania na rzecz mobilności w zatrudnieniu (2007-2010)” (COM(2007)0773),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 listopada 2008 r. w sprawie skutków swobodnego przepływu pracowników w kontekście rozszerzenia UE (COM(2008)0765),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 lipca 2010 r. zatytułowany „Potwierdzenie zasady swobodnego przepływu pracowników: prawa oraz główne zmiany” (COM(2010)0373),
– uwzględniając projekt rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie uregulowań przejściowych ograniczających swobodny przepływ pracowników w obrębie rynków pracy UE,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Rady na temat funkcjonowania uzgodnień przejściowych dotyczących swobodnego przepływu pracowników z Bułgarii i Rumunii COM(2011)0729 wersja ostateczna,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie rozpoznania utrzymujących się przeszkód w mobilności na wewnętrznym rynku pracy,
– uwzględniając art. 115 ust. 5 oraz art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że prawo do zamieszkania i pracy w innym państwie Unii należy do podstawowych wolności UE oraz gwarantuje równe traktowanie i ochronę przed dyskryminacją ze względu na narodowość, a także stanowi podstawowy element obywatelstwa Unii potwierdzony w traktatach, a jednak obywatele dwóch państw członkowskich wciąż napotykają przeszkody dotyczące prawa do wykonywania pracy na terytorium innego państwa członkowskiego;
B. mając na uwadze, że zgodnie z komunikatem Komisji z dnia 11 listopada 20011 r. mobilni pracownicy z Rumunii i Bułgarii mieli pozytywny wpływ na gospodarkę państw członkowskich, które ich przyjęły;
C. mając na uwadze, że nie zgłoszono negatywnych skutków w państwach członkowskich, które nie wprowadziły środków przejściowych dotyczących swobodnego przepływu pracowników pochodzących z państw, które przystąpiły do UE w 2004 i 2007 r., jednak część państw członkowskich postanowiła nadal stosować ograniczenia na swoich rynkach pracy w odniesieniu do obywateli Rumunii i Bułgarii, bardziej ze względu na naciski polityczne niż ze względu na wykazane ewentualne skutki dla gospodarki i rynku pracy;
D. mając na uwadze, że zgodnie z najnowszymi danymi statystycznymi na koniec 2010 r. mobilni pracownicy z Rumunii i Bułgarii mieszkający na terytorium innych państw członkowskich stanowili 0,6% ogółu ludności UE;
E. mając na uwadze, że napływ pracowników z Rumunii i Bułgarii miał pozytywny wpływ na rynki krajów przyjmujących, ponieważ pracownicy ci byli zatrudniani w zawodach lub sektorach charakteryzujących się niedoborami siły roboczej;
F. mając na uwadze, że Komisja stwierdziła w swoim ostatnim komunikacie, że jest bardziej prawdopodobne, iż mobilni pracownicy z Rumunii i Bułgarii są w wieku aktywności gospodarczej, niż ma to miejsce w przypadku obywateli krajów przyjmujących, co wynika z faktu, że mobilni pracownicy z tych dwóch państw UE mający mniej niż 35 lat stanowią 65% ogółu przemieszczających się osób w wieku produkcyjnym, a w przypadku obywateli UE-15 liczba ta wynosi 34%;
G. mając na uwadze, że według najnowszych danych Eurostatu mobilni pracownicy z Rumunii i Bułgarii nie mają istotnego wpływu na poziom wynagrodzeń i stopę bezrobocia w państwach przyjmujących;
H. mając na uwadze, że przepływ pracowników mobilnych jest podyktowany głównie popytem na siłę roboczą, a w dobie rozbieżności między popytem a podażą siły roboczej na szczeblu europejskim przejściowe bariery mogą hamować rozwój gospodarczy europejskich przedsiębiorstw oraz podważać prawo do pracy i zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego;
I. mając na uwadze, że w przypadku pracowników rumuńskich i bułgarskich odebrana została lub częściowo ograniczana jest podstawowa wolność, jaką jest swoboda przemieszczania się wynikająca z zasady równego traktowania uznanej w traktatach, a równocześnie transgraniczna mobilność pracowników w ramach „świadczenia usług” (przez podwykonawców i pośredników) w coraz większym stopniu zastępuje swobodny przepływ pracowników, co prowadzi do nieuczciwej konkurencji od względem płac i warunków pracy;
J. mając na uwadze, że swobodny przepływ pracowników to pozytywny przykład społeczno-gospodarczy dla UE i państw członkowskich, kamień milowy integracji UE, rozwoju gospodarczego, spójności społecznej, awansu zawodowego jednostki, neutralizowania negatywnych skutków kryzysu gospodarczego i tworzenia większej potęgi gospodarczej, przygotowanej do stawienia czoła wyzwaniom wynikającym z przemian na świecie;
K. mając na uwadze, że niedawne przemiany społeczne, spowodowane w szczególności zmianami w przemyśle, globalizacją, pojawieniem się nowych modeli pracy, zmianami demograficznymi oraz rozwojem środków transportu, wymagają większej mobilności wśród pracowników;
L. mając na uwadze, że mobilność wewnątrz UE ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia wszystkim europejskim obywatelom korzystania z takich samych praw i obowiązków;
M. mając na uwadze, że w ostatnim komunikacie Komisji stwierdzono, iż zakłócenia na krajowych rynkach pracy wynikają z różnych czynników, np. z kryzysu finansowego i gospodarczego oraz z problemów strukturalnych na rynku pracy, a nie z napływu pracowników rumuńskich i bułgarskich;
N. mając na uwadze, że w 2010 r. pracownicy rumuńscy i bułgarscy stanowili zaledwie 1% wszystkich bezrobotnych w UE (w wieku od 15 do 64 lat), natomiast w przypadku obywateli państw trzecich liczba ta wynosi 4,1%, a zatem pracownicy ci nie mają wpływu na kryzys na rynku pracy poszczególnych państw;
O. mając na uwadze, że wobec obecnej dekoniunktury gospodarczej na szczeblu europejskim przekazy pieniężne wysyłane przez pracowników do krajów pochodzenia mogą mieć wyraźny pozytywny wpływ na bilans płatniczy tych państw;
P. mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie zapowiedziały, że zamierzają utrzymać do 2014 r. ograniczenia dotyczące bułgarskich i rumuńskich pracowników; mając na uwadze, że inne państwa zapowiedziały otwarcie swoich rynków pracy dla wszystkich pracowników z UE;
1. wzywa państwa członkowskie do zniesienia wszelkich obowiązujących środków przejściowych, gdyż nie ma realnego uzasadnienia gospodarczego dla ograniczania prawa Rumunów i Bułgarów do pracy i zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego; uważa, że przeszkody te wywołują skutki przeciwne do zamierzonych i stanowią dyskryminację względem obywateli europejskich, oraz apeluje, by klauzulę pierwszeństwa egzekwowano rzeczywiście w odniesieniu do całej Unii;
2. wzywa Radę, by w pełni zaakceptowała ostatni komunikat Komisji i by przyjęła zaproponowany tok rozumowania, oceniając, czy przejściowe bariery to korzystny i niezbędny środek;
3. wzywa Komisję do zaproponowania jasnej definicji pojęcia „poważnych zakłóceń na swoim rynku pracy” czy „groźby takich zakłóceń”;
4. wzywa Komisję do opracowania zestawu jasnych wskaźników i lepszej metodologii w oparciu o wskaźniki gospodarcze i społeczne, które pozwolą ocenić, czy istnieje wyraźna potrzeba przedłużenia całkowitych lub częściowych ograniczeń nałożonych przez państwa członkowskie w odniesieniu do zakłóceń na krajowych rynkach pracy, jakie mogą powodować pracownicy rumuńscy i bułgarscy, i do stosowania takiego podejścia również wtedy, gdy dane państwo członkowskie wnioskuje o wprowadzenie klauzuli ochronnej;
5. wzywa Komisję, by podała do wiadomości publicznej, w sposób jak najbardziej przejrzysty, kryteria, na podstawie których dane państwo członkowskie może utrzymać przejściowe bariery, z uwzględnieniem wpływu takiej decyzji na gospodarkę Unii Europejskiej i wykładnię przyjętą przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości w kwestii rygorystycznego interpretowania odstępstw od podstawowych wolności;
6. zauważa, że państwa członkowskie utrzymujące ograniczenia bez wyraźnego i przejrzystego uzasadnienia dotyczącego poważnych zakłóceń na rynku pracy, zgodnie z wyrokami Trybunału Sprawiedliwości, naruszają traktaty o przystąpieniu; wzywa Komisję jako strażniczkę traktatów do zapewnienia przestrzegania traktatów o przystąpieniu;
7. wzywa państwa członkowskie, by opracowując kierowane do Komisji wnioski o wprowadzenie lub przedłużenie obowiązywania przejściowych barier, stosowały odpowiednią definicję, metodologię, wskaźniki i kryteria;
8. zauważa, że ograniczenia dotyczące legalnego zatrudniania obywateli Bułgarii i Rumunii na rynkach pracy państw UE-25 prowadzą do coraz liczniejszych przypadków pracy niezgłaszanej, co w ostatecznym rozrachunku przynosi naruszenia praw pracowniczych i rosnącą szarą strefę;
9. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zniesienia restrykcyjnych okresów przejściowych, by obywatele Bułgarii i Rumunii mogli korzystać z równego traktowania uznanego w traktatach, co zapewni uczciwą konkurencję między przedsiębiorstwami i będzie zapobiegać dumpingowi socjalnemu i gospodarczemu;
10. zauważa, że środki przejściowe przynoszą skutki odwrotne od zamierzonych, jeśli chodzi o zwalczanie fałszywego samozatrudnienia i zatrudnienia nielegalnego, gdyż pracownicy niemający swobody legalnego zatrudnienia na rynku pracy, czasami decydują się na fałszywe samozatrudnienie lub pracę nielegalną, za co nie otrzymują godnej płacy i nie mają właściwych warunków pracy;
11. wzywa UE-25 do przeprowadzenia konsultacji z partnerami społecznymi przed podjęciem decyzji w sprawie zakończenia bądź przedłużenia całkowitych lub częściowych ograniczeń dotyczących swobodnego przepływu pracowników z Rumunii i Bułgarii;
12. wzywa państwa członkowskie, które zamierzają utrzymać na rynku pracy ograniczenia dla pracowników z Rumunii i Bułgarii, by przedstawiły jasne i przejrzyste uzasadnienie poparte przekonującymi argumentami i danymi, w tym wszelkimi wskaźnikami społeczno-gospodarczymi, które skłoniły je od przyjęcia wniosku, że mobilność geograficzna powoduje poważne zakłócenia na krajowym rynku pracy;
13. zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.