ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2011/2958(RSP))
13.12.2011
σύμφωνα με το άρθρο 115 παράγραφος 5 του Κανονισμού
Marije Cornelissen εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0727/2011
B7‑0729/2011
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2011/2958(RSP))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A7-0258/2011),
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 21, 45 και 47 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα άρθρα 15, 21, 29, 34 και 45 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 151 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 1612/68 του Συμβουλίου, περί της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων στο εσωτερικό της Κοινότητος,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Δεκεμβρίου 2007, με θέμα «Κινητικότητα, ένα μέσο για περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας: το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την κινητικότητα στην εργασία (2007-2010)» (COM(2007)0773),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 18ης Νοεμβρίου 2008 σχετικά με τον αντίκτυπο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων στο πλαίσιο της διεύρυνσης της ΕΕ (COM(2008)0765),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 13ης Ιουλίου 2010, με τίτλο «Επιβεβαίωση της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων: δικαιώματα και σημαντικές εξελίξεις» (COM(2010)0373),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το μεταβατικό καθεστώς που περιορίζει την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στις αγορές εργασίας της ΕΕ,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο σχετικά με τη λειτουργία των μεταβατικών διατάξεων για την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, COM (2011)729 τελικό,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Εντοπισμός των κυριότερων εμποδίων κινητικότητας στην εσωτερική αγορά εργασίας»,
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 115 παράγραφος 5 και 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα διαμονής και εργασίας σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνιστά μία από τις θεμελιώδεις ελευθερίες της ΕΕ, που εγγυάται ίση μεταχείριση και προστασία από διακρίσεις λόγω εθνικότητας, κάτι που αποτελεί βασικό συστατικό της έννοιας του πολίτη της Ένωσης, όπως αναγνωρίζεται από τις Συνθήκες, αλλά ότι, ωστόσο, δύο κράτη μέλη αντιμετωπίζουν ακόμη εμπόδια όσον αφορά το δικαίωμα εργασίας στο έδαφος άλλου κράτους μέλους,
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Νοεμβρίου 2008, οι διακινούμενοι εργαζόμενοι από τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία είχαν θετικό αντίκτυπο στις οικονομίες των κρατών μελών που υποδέχονται τους διακινούμενους εργαζόμενους,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχουν καταγραφεί αρνητικές συνέπειες στα κράτη μέλη που δεν εφάρμοσαν τα μεταβατικά μέτρα για την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων οι οποίοι προέρχονται από κράτη μέλη που προσχώρησαν στην ΕΕ κατά τα έτη 2004 και 2007, ωστόσο ορισμένα κράτη μέλη αποφάσισαν να παρατείνουν την ισχύ των περιορισμών στις αγορές εργασίας τους όσον αφορά τους ρουμάνους και βούλγαρους υπηκόους, περισσότερο λόγω πολιτικών πιέσεων, παρά λόγω δικαιολογημένων φόβων για ενδεχόμενες αρνητικές συνέπειες στην οικονομία και την αγορά εργασίας τους·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, στα τέλη του 2010 οι διακινούμενοι εργαζόμενοι από τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία που διέμεναν στο έδαφος άλλου κράτους μέλους αποτελούσαν το 0,6% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ·
E. εκτιμώντας ότι η είσοδος ρουμάνων και βούλγαρων εργαζομένων στις αγορές εργασίας άλλων κρατών μελών είχε θετικές συνέπειες για αυτά τα κράτη μέλη, εφόσον κάλυπτε τομείς δραστηριότητας με ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, στην τελευταία ανακοίνωσή της, ανέφερε ότι οι ρουμάνοι και βούλγαροι εργαζόμενοι είναι πιθανότερο να βρίσκονται στην οικονομικά παραγωγική περίοδο της ζωής τους από ό,τι οι πολίτες της χώρας υποδοχής, λόγω του γεγονότος ότι οι κάτω των 35 ετών διακινούμενοι εργαζόμενοι από τις δύο αυτές χώρες αποτελούν το 65% του συνόλου των διακινουμένων σε ηλικία εργασίας, σε σύγκριση με το 35% που είναι ο αντίστοιχος μέσος όρος στην ΕΕ των 15·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατα στοιχεία της Eurostat δείχνουν πως οι διακινούμενοι εργαζόμενοι από τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία δεν έχουν σημαντική επίδραση στους μισθούς και τα ποσοστά της ανεργίας στις χώρες υποδοχής·
H. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρουμάνοι και βούλγαροι εργαζόμενοι είναι αντιμέτωποι με την πλήρη ακύρωση ή με τον μερικό περιορισμό της θεμελιώδους ελευθερίας τους για μετακίνηση, στη βάση της ίσης μεταχείρισης, όπως αναγνωρίζεται από τις Συνθήκες, ενώ ταυτόχρονα η διασυνοριακή κινητικότητα εργαζομένων στο πλαίσιο "υπηρεσιών" (μέσω υπεργολάβων και μεσαζόντων και ψευδούς αυτοαπασχόλησης) αντικαθιστά όλο και περισσότερο την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων, γεγονός που οδηγεί σε αθέμιτο ανταγωνισμό σε μισθούς και συνθήκες εργασίας·
Θ. εκτιμώντας ότι η ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων αποτελεί ένα θετικό κοινωνικοοικονομικό παράδειγμα τόσο για την ΕΕ όσο και για τα κράτη μέλη της, συνιστώντας ένα ορόσημο για την ενοποίηση της ΕΕ, την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την προσωπική αναβάθμιση σε επαγγελματικό επίπεδο, ενώ μπορεί να αντιμετωπίσει τις αρνητικές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και να προετοιμάσει καλύτερα το έδαφος για τις προκλήσεις της παγκόσμιας αλλαγής·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην τελευταία ανακοίνωση της Επιτροπής αναφέρεται ότι οι διαταραχές στις εθνικές αγορές εργασίας είναι αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων, όπως η οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση και τα διαρθρωτικά προβλήματα των αγορών εργασίας, και όχι συνέπεια της εισόδου ρουμάνων και βούλγαρων εργαζομένων·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Δικαστήριο έχει επανειλημμένα αποφανθεί ότι παρεκκλίσεις από θεμελιώδη δικαιώματα πρέπει να ερμηνεύονται αυστηρά·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν ανακοινώσει πως σκοπεύουν να διατηρήσουν τους ισχύοντες περιορισμούς για τους ρουμάνους και βούλγαρους εργαζομένους μέχρι το 2014· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι άλλα κράτη μέλη ανακοίνωσαν πως θα ανοίξουν την αγορά εργασίας τους για όλους τους εργαζόμενους της ΕΕ·
1. καλεί τα κράτη μέλη να καταργήσουν τα ισχύοντα μεταβατικά μέτρα, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν πραγματικά οικονομικοί λόγοι για να περιορίζεται το δικαίωμα των Ρουμάνων και Βουλγάρων να εργάζονται και να διαμένουν στο έδαφος άλλου κράτους μέλους· είναι της άποψης ότι οι εν λόγω φραγμοί είναι αντιπαραγωγικοί και συνιστούν μέτρα που εισάγουν διακρίσεις εις βάρος ευρωπαίων πολιτών, δημιουργώντας μια ΕΕ άνισων δικαιωμάτων·
2. καλεί το Συμβούλιο να λάβει πλήρως υπόψη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να ακολουθήσει τις προτεινόμενες κατευθύνσεις όταν θα κρίνει εάν τα μεταβατικά εμπόδια είναι ευνοϊκό και αναγκαίο μέτρο·
3. καλεί την Επιτροπή να προτείνει σαφή ορισμό για τον όρο «σοβαρές διαταραχές ή κίνδυνοι που απειλούν τις αγορές εργασίας»·
4. καλεί την Επιτροπή να ετοιμάσει μια δέσμη σαφών δεικτών και μεθοδολογίας, στη βάση οικονομικών και κοινωνικών δεικτών, βάσει των οποίων θα μπορεί να αξιολογηθεί αν υπάρχει σαφής αιτιολόγηση για την παράταση της απαγόρευσης ή των μερικών περιορισμών που επιβάλλονται από τα κράτη μέλη τα οποία αποδεικνύουν ότι υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις στις εθνικές τους αγορές εργασίας που προκαλούνται από ρουμάνους και βούλγαρους εργαζόμενους, και να εφαρμόζει τη διαδικασία αυτή επίσης όταν ένα κράτος μέλος ζητεί την ενεργοποίηση της ρήτρας διασφάλισης·
5. καλεί την Επιτροπή να δημοσιοποιήσει με τον πιο διαφανή τρόπο τα κριτήρια βάσει των οποίων ένα κράτος μέλος έχει το δικαίωμα να διατηρεί τα μεταβατικά εμπόδια, λαμβάνοντας υπόψη τις συνέπειες μιας τέτοιας απόφασης για την οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για τις ερμηνείες που έχει αποδεχθεί το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την αυστηρή ερμηνεία των παρεκκλίσεων από τις θεμελιώδεις ελευθερίες·
6. σημειώνει το γεγονός ότι τα κράτη μέλη που διατηρούν περιορισμούς χωρίς σαφή και διαφανή αιτιολόγηση σε σχέση με σοβαρές διαταραχές στην αγορά εργασίας, όπως επιβάλλουν οι αποφάσεις του Δικαστηρίου, παραβιάζουν τις Συνθήκες· καλεί την Επιτροπή, ως θεματοφύλακα των Συνθηκών, να εξασφαλίσει την προς αυτές συμμόρφωση·
7. σημειώνει ότι οι περιορισμοί στη νόμιμη είσοδο των ρουμάνων και βουλγάρων εργαζομένων στην αγορά εργασίας της ΕΕ-25 μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των αδήλωτων εργαζομένων που, τελικά, οδηγεί σε παραβιάσεις των δικαιωμάτων των εργαζομένων, μείωση των φορολογικών εσόδων και διεύρυνση του μεριδίου της σκιώδους οικονομίας·
8. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταργήσουν τις περιοριστικές μεταβατικές περιόδους, ώστε οι πολίτες της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας να αντιμετωπιστούν ισότιμα, όπως ορίζουν οι Συνθήκες, και να εξασφαλιστούν τα δικαιώματα των πολιτών και ο ισότιμος ανταγωνισμός μεταξύ επιχειρήσεων και να αποτραπεί ο κίνδυνος κοινωνικού και οικονομικού ντάμπινγκ·
9. σημειώνει ότι τα μεταβατικά μέτρα είναι αντιπαραγωγικά για την καταπολέμηση της ψευδούς αυτοαπασχόλησης και των παράτυπων μορφών απασχόλησης, αφού οι εργαζόμενοι χωρίς δικαίωμα ελεύθερης εισόδου στην αγορά εργασίας επιλέγουν ορισμένες φορές να εργάζονται ως ψευδώς αυτοαπασχολούμενοι ή σε παράτυπη σχέση εργασίας, χωρίς αξιοπρεπή αμοιβή και συνθήκες εργασίας·
10. τονίζει ότι η παράταση των περιορισμών ενδέχεται να καθυστερήσει σημαντικά τη διαδικασία προσαρμογής των αγορών εργασίας που φιλοξενούν διακινούμενους εργαζομένους·
11. καλεί την ΕΕ των 25 να ζητήσει τη γνώμη των κοινωνικών εταίρων πριν αποφασίσει εάν θα θέσει τέλος ή θα παρατείνει τις απαγορεύσεις ή τους μερικούς περιορισμούς που αφορούν την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων από τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία·
12. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.