PROJEKT REZOLUCJI w sprawie nacjonalizacji spółki YPF (REPSOL) przez rząd Argentyny
18.4.2012
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
(2012/2619(RSP))
Gabriele Zimmer, Helmut Scholz, Willy Meyer, Patrick Le Hyaric, Jürgen Klute, Paul Murphy, Marisa Matias, João Ferreira, Jacky Hénin w imieniu grupy politycznej GUE/NGL
B7‑0218/2012
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie nacjonalizacji spółki YPF (REPSOL) przez rząd Argentyny
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 207 TFUE,
– uwzględniając swoją rezolucję w sprawie stosunków handlowych Unii Europejskiej z Ameryką Łacińską (wrzesień 2010 r., sprawozdanie Helmuta Scholza),
– uwzględniając deklarację ze szczytu szefów państw UE i Ameryki Łacińskiej w Madrycie (maj 2010 r.),
– uwzględniając swoją rezolucję w sprawie przyszłości europejskiej polityki dotyczącej inwestycji międzynarodowych (marzec 2011 r.),
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu PE,
A. mając na uwadze, że rząd Republiki Argentyńskiej zapowiedział niedawno przekazanie do Kongresu Narodowego projektu ustawy zatwierdzającej nacjonalizację 51% akcji koncernu naftowego YPF, w którym pakiet większościowy posiada firma REPSOL;
B. mając na uwadze, że YPF została sprywatyzowana w latach 90. wskutek prowadzenia czysto neoliberalnej polityki, która doprowadziła do zwiększenia ubóstwa i zapaści gospodarczej; uważa, że obecna poprawa sytuacji gospodarczej Argentyny wynika z decyzji jej rządu o niestosowaniu strategii polityki neoliberalnej, które wciąż stosowane są w UE, co skutkuje obecnym głębokim kryzysem i dramatycznym wzrostem ubóstwa w całej Europie;
C. mając na uwadze, że każdy kraj ma prawo do interwencji w sferze gospodarki, aby bronić interesu publicznego, co jest legalne i wynika z suwerenności państw; mając na uwadze, że wszystkie rządy mają obowiązek zapewnienia swoim obywatelom podstawowego prawa do energii oraz likwidacji ubóstwa; mając na uwadze, że zgodnie z dwustronną umową inwestycyjną zawartą w 1992 r. między Hiszpanią a Argentyną nacjonalizacja lub wywłaszczenie są dopuszczalne, jeżeli dokonywane są „w interesie publicznym”, „bez dyskryminacji” i „za odpowiednią rekompensatą”;
D. mając na uwadze, że w przeszłości większość krajów europejskich nacjonalizowała sektory swojej gospodarki w obronie interesu publicznego ich obywateli; uważa, że należy zachęcać państwa członkowskie UE, aby zamiast prowadzić politykę neoliberalną skorzystały z podobnych rozwiązań w celu stawienia czoła obecnemu kryzysowi;
E. mając na uwadze, że REPSOL nie jest firmą hiszpańską, ponieważ właścicielami ponad połowy jej akcji są podmioty zagraniczne, a strategie tej firmy przynoszą korzyści niewielkiej elitarnej grupie akcjonariuszy; mając na uwadze, że podczas gdy w latach 1998-2007 zyski firmy REPSOL wzrosłyo 11%, zarobki pracowników firmy zostały podwyższone o zaledwie 1,7%; mając na uwadze, że w przypadku firmy REPSOL stopa zwrotu z dywidendy dla akcjonariuszy wynosi zwykle 7%, podczas gdy w przypadku innych koncernów naftowych jest to średnio 3%;
F. mając na uwadze, że rząd Argentyny argumentuje, że REPSOL nie wywiązał się ze swoich zobowiązań w Argentynie, ponieważ priorytetowo traktował rynek międzynarodowy, ignorując potrzeby krajowe; mając na uwadze, że wygląda na to, iż REPSOL odpowiada za spadek produkcji ropy naftowej (o 54%) i gazu (o 97%), co zmusiło państwo do importowania paliw za kwotę do 9 397 mln USD; mając na uwadze, że rezerwy YPF zmalały drastycznie ze względu na brak inwestycji i badań;
G. mając na uwadze, że REPSOL nie wywiązywał się ze swoich zobowiązań również w innych krajach, powodując olbrzymie szkody dla środowiska w Ekwadorze i Boliwii i zwiększając ubóstwo ludności lokalnej, a także wspierał kilka rządów odpowiedzialnych za masowe łamanie praw człowieka;
H. mając na uwadze, że REPSOL zadeklarował jedynie 24,8% swoich przychodów w Hiszpanii, 21,41% w Argentynie, a pozostałą część w innych krajach, w tym w rajach podatkowych; mając na uwadze, że należy rozważyć zwiększenie kontroli nad samą firmą REPSOL przez rząd hiszpański, a nawet jej nacjonalizację, gdyż doprowadziłoby to do zapłaty należytych podatków oraz przekazania części zysków pracownikom i konsumentom zamiast priorytetowego traktowania interesów akcjonariuszy;
I. mając na uwadze, że PE w rezolucji w sprawie stosunków handlowych z Ameryką Łacińską (październik 2010 r. – sprawozdanie Scholza) przypomina fakt, że deklaracja z Madrytu wyraźnie uznaje zasadę suwerennego prawa państw do zarządzania swoimi zasobami naturalnymi i regulowania ich, podkreślając jednocześnie, że należy zwracać należytą uwagę na kryteria zrównoważonego rozwoju;
J. mając na uwadze, że Argentyna zapowiedziała wypłacenie odpowiedniej rekompensaty, ustalonej przez argentyński sąd (Tribunal de Tasaciones del Estado) odpowiedzialny za nacjonalizacje oraz ocenę odpowiedniej rekompensaty, bez względu na to, czy właściciele akcji są podmiotami argentyńskimi czy zagranicznymi; mając na uwadze, że inwestorzy nie powinni zwracać się o niedyskryminacyjne traktowania w stosunku do inwestorów lokalnych, lecz zwrócić się do specjalnego trybunału w przypadku zaistnienia sporu; mając na uwadze, że większość akcjonariuszy spółki REPSOL czerpała w przeszłości ogromne zyski, zawsze wiedziała, że wywłaszczenie jest możliwe i legalne i mogła podjąć w związku z tym odpowiednie decyzje;
K. mając na uwadze, że prezes spółki, rząd hiszpański, Komisja i C. Ashton rzucają oskarżenia, a nawet groźby wobec rządu Argentyny, choć jeszcze nawet nie wiedzą, jaka będzie cena wykupowanych akcji;
L. mając na uwadze, że zgodnie z Traktatem z Lizbony przy wdrażaniu nowych uprawnień UE w obszarze inwestycji należy znaleźć odpowiednią równowagę między prawami a obowiązkami inwestorów; mając na uwadze, że od ponad 20 lat taka równowaga nie istnieje, z korzyścią dla inwestorów i przedsiębiorstw, w wyniku rozwoju polityki neoliberalnej, a także mając na uwadze tendencję instytucji europejskich do dalszego podążania w tym niewłaściwym kierunku;
M. mając na uwadze, że ta nierównowaga oraz niewłaściwe wykorzystywanie zasobów naturalnych przez firmy międzynarodowe doprowadziły do zniszczeń, konfliktów społecznych, szkód dla środowiska, ubóstwa i wysiedleń ludności w wielu krajach, w tym w krajach Ameryki Łacińskiej;
N. mając na uwadze, że decyzje podejmowane przez organy arbitrażowe, takie jak ICSID (Bank Światowy) i UNCITRAL (ONZ) nie biorą pod uwagę konieczności zapewnienia równowagi między prawami i obowiązkami inwestorów i przedsiębiorstw, ani też prawa rządu do ochrony interesu publicznego;
O. mając na uwadze, że wskutek takich tendencyjnych decyzji ICSID na korzyść przedsiębiorstw kilka krajów Ameryki Łacińskiej (Boliwia w 2007 r., Ekwador w 2009 r. i Wenezuela w 2012 r.) postanowiło zaprzestać uznawania tego organu, ponieważ uważają, że narusza on ich prawo do kontroli i organizacji eksploatowania ich własnych zasobów naturalnych w obronie interesu publicznego, rozwoju i środowiska;
1. szanuje prawo wszystkich krajów do korzystania z suwerennego prawa do gospodarowania swoimi zasobami naturalnymi oraz regulowania swojej gospodarki, kierując się interesem publicznym; popiera decyzję rządu o nacjonalizacji YPF, firmy utworzonej przez Argentynę w 1922 r. i sprywatyzowanej wskutek prowadzenia czysto neoliberalnej polityki w latach 90., co miało bardzo negatywne skutki dla gospodarki oraz doprowadziło do dramatycznego zwiększenia ubóstwa;
2. wzywa wszystkie państwa członkowskie, w szczególności Hiszpanię, a także Komisję Europejską i C. Ashton, aby zamiast bronić głównie zysku akcjonariuszy spółki REPSOL bronili interesów wszystkich obywateli, ich interesu socjalnego oraz środowiska, zwracali uwagę na potrzeby pracowników i stabilność miejsc pracy, potrzeby konsumentów, zarówno w Argentynie, jak i w UE, a także potrzebę wyeliminowania ubóstwa i ochrony środowiska; wzywa ich do utrzymywania dobrych stosunków z Argentyną i do powstrzymania się od oskarżeń wobec rządu Argentyny oraz od zapowiedzi sankcji jeszcze przed poznaniem cen, po jakich będą kupowane akcje, ustalonych w oparciu o ocenę kompetentnego organu (Tribunal de Tasaciones de la Nación);
3. jest zdania, że w świetle coraz większej liczby konfliktów inwestorów i przedsiębiorstw ze społecznościami i władzami lokalnymi w Ameryce Łacińskiej, Afryce i innych regionach istnieje pilna potrzeba konstruktywnego dialogu na odpowiednim szczeblu między UE i krajami trzecimi w sprawie przyszłości inwestycji zagranicznych, aby zapewnić odpowiednią równowagę praw i obowiązków inwestorów i przedsiębiorstw oraz odpowiednie wykorzystanie zasobów naturalnych, a także aby poszukać alternatyw dla obecnych organów arbitrażowych ICSID i UNCITRAL;
4. wzywa Komisję Europejską i państwa członkowskie do zaprzestania prowadzenia przestarzałej i szkodliwej polityki neoliberalnej, która pogłębia obecny kryzys gospodarczy kosztem obywateli europejskich, szczególnie ludzi biednych, a także do wzięcia pod uwagę bardziej kreatywnych i odważnych metod rozwiązania kryzysu, czerpiąc inspirację z niektórych rozwiązań gospodarczych stosowanych przez niektóre kraje Ameryki Łacińskiej;
5. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom państw członkowskich, rządowi i Kongresowi Narodowemu Republiki Argentyńskiej oraz członkom Rady MERCOSUR-u.