PROJEKT REZOLUCJI w sprawie zwalczania homofobii w Europie
21.5.2012 - (2012/2657(RSP))
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Cornelis de Jong, Mikael Gustafsson, Cornelia Ernst, Younous Omarjee, Marie-Christine Vergiat, Søren Bo Søndergaard, Marisa Matias, Alda Sousa, Nikolaos Chountis, Patrick Le Hyaric, Willy Meyer w imieniu grupy politycznej GUE/NGL
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0234/2012
B7‑0242/2012
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie zwalczania homofobii w Europie
Parlament Europejski,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych, Konwencję praw dziecka oraz Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,
– uwzględniając art. 2, art. 3 ust. 5 oraz art. 6, 7, 21 i 27 Traktatu o Unii Europejskiej, art. 10 i 19 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Kartę praw podstawowych UE,
– uwzględniając zestaw narzędzi służących promowaniu i ochronie wszystkich praw człowieka przysługujących lesbijkom, gejom, biseksualistom i osobom transgenderowym (LGBT), przyjęty przez Grupę Roboczą ds. Praw Człowieka Rady Unii Europejskiej,
– uwzględniając rezolucję nr 1728 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z dnia 29 kwietnia 2010 r. w sprawie dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową, a także zalecenie Komitetu Ministrów CM/Rec(2010)5 z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie środków zwalczania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną lub tożsamość płciową,
– uwzględniając sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych z listopada 2010 r. zatytułowane „Homofobia, transfobia i dyskryminacja ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową”,
– uwzględniając swoją poprzednią rezolucję z dnia 18 kwietnia 2012 r. w sprawie praw człowieka na świecie oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie, w tym wpływu na strategiczną politykę UE w dziedzinie praw człowieka,
– uwzględniając swoją poprzednią rezolucję z dnia 14 grudnia 2011 r. w sprawie zbliżającego się szczytu UE-Rosja,
– uwzględniając swoją poprzednią rezolucję z dnia 28 września 2011 r. w sprawie praw człowieka, orientacji seksualnej i tożsamości płciowej w państwach członkowskich Organizacji Narodów Zjednoczonych,
– uwzględniając swoją poprzednią rezolucję z dnia 19 stycznia 2010 r. w sprawie naruszenia wolności słowa oraz dyskryminacji ze względu na orientację seksualną na Litwie,
– uwzględniając swoją poprzednią rezolucję z dnia 17 września 2009 r. w sprawie litewskich przepisów prawnych o ochronie małoletnich przed szkodliwym wpływem ogólnie dostępnych informacji,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie homofobii, zwłaszcza rezolucję z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie homofobii w Europie, rezolucję z dnia 15 czerwca 2006 r. w sprawie nasilenia przemocy powodowanej rasizmem i homofobią w Europie oraz rezolucję z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie homofobii w Europie,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że Unia Europejska opiera się na wartościach poszanowania godności ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego i poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości oraz stoi na straży tych wartości i promuje je w swoich relacjach z wszelkimi podmiotami na arenie światowej;
B. mając na uwadze, że homofobia jest irracjonalnym lękiem i awersją wobec homoseksualizmu oraz lesbijek, gejów, biseksualistów i osób transgenderowych (LGBT) opartą na przesądach oraz jest podobna do rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i seksizmu; przejawia się ona w sferze prywatnej i publicznej pod różnymi postaciami, takimi jak język nienawiści i nawoływanie do dyskryminacji, wyśmiewanie oraz przemoc werbalna, psychologiczna i fizyczna, prześladowania i zabójstwa, dyskryminacja poprzez naruszenie zasady równości oraz nieuzasadnione i niedorzeczne ograniczanie praw, które są często ukryte pod pozorami uzasadnień odwołujących się do porządku publicznego, wolności wyznania oraz prawa do zastosowania klauzuli sumienia;
C. mając na uwadze, że w Rosji wprowadzono akty prawne z dziedziny prawa karnego i administracyjnego przeciwko „propagandzie homoseksualizmu” w obwodzie riazańskim w 2006 r., archangielskim w 2011 r. oraz kostromskim i w Sankt Petersburgu w 2012 r., a w obwodzie nowosybirskim i w Moskwie rozważa się obecnie wprowadzenie takich praw; mając na uwadze, że wspomniane akty prawne przewidują różne grzywny do wysokości 1270 euro w stosunku do osób fizycznych oraz do wysokości 12700 euro w stosunku do stowarzyszeń i przedsiębiorstw; mając na uwadze, że federalna Duma Państwowa debatuje nad podobnym prawem;
D. mając na uwadze, że na Ukrainie parlament rozpatruje dwa projekty ustaw przedłożone w 2011 i 2012 r., które nadają status przestępstwa „szerzeniu homoseksualizmu”, co obejmuje „organizacje spotkań, parad, akcji, demonstracji oraz imprez masowych mających na celu umyślne rozpowszechnianie jakichkolwiek pozytywnych informacji o homoseksualizmie”, i które przewidują grzywny i karę do pięciu lat pozbawienia wolności; mając na uwadze, że Komisja Wolności Słowa popiera rzeczone ustawy;
E. mając na uwadze, że w Mołdawii rady rejonowe i samorządy lokalne w Bielcach, Anenii Noi, Chetriş i Hiliuţi przyjęły w 2012 r. prawo zakazujące „homoseksualnej propagandy i działalności muzułmańskiej”; mając na uwadze, że takie środki prawne zostały już uznane za niezgodne z konstytucją przez Kancelarię Stanu w Chetriş;
F. mając na uwadze, że na Litwie nadal nie jest jasne z prawnego punktu widzenia, czy informacje publiczne mogą czy też nie mogą promować akceptacji homoseksualizmu w związku z ustawą o ochronie nieletnich przed szkodliwym wpływem ogólnie dostępnych informacji, znowelizowaną w 2010 r.;
G. mając na uwadze, że na Łotwie jeden z członków rady miasta Ryga zgłosił ostatnio projekt ustawy zakazującej „propagandy homoseksualizmu”, próbując zapobiec organizacji marszu Baltic Pride w 2012 r.; mając na uwadze, że rzeczony projekt ustawy nie został jeszcze rozpatrzony;
H. mając na uwadze, że na Węgrzech skrajnie prawicowa partia Jobbik zgłosiła ostatnio szereg projektów ustaw zmierzających do stworzenia nowej kategorii przestępstwa – „propagowanie zaburzeń zachowań seksualnych” – a do władz miejskich Budapesztu wpłynął od partii Fidesz projekt rozporządzenia „ograniczającego nieprzyzwoite marsze” tuż przed budapesztańską paradą gejów (gay pride); mając na uwadze, że projekty te zostały następnie wycofane, co nie oznacza jednak, że nie mogą zostać ponownie złożone w lokalnych organach przedstawicielskich i parlamencie krajowym;
I. mając na uwadze, że delegatura UE w Mołdawii wyraziła „głęboki żal i zaniepokojenie tymi przejawami nietolerancji i dyskryminacji”;
J. mając na uwadze, że Komisja zadeklarowała zobowiązanie się do zapewnienia poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności w UE oraz stwierdziła, że w Europie nie ma miejsca na homofobię;
K. mając na uwadze, że w państwach członkowskich i krajach trzecich homofobia nadal daje o sobie znać w postaci zabójstw, zakazów organizowania parad gejów i marszów równości, publicznych wystąpień o podżegającym charakterze oraz języka gróźb i nienawiści, niezapewniania odpowiedniej ochrony przez policję, zezwalania na pełne przemocy demonstracje homofobicznych ugrupowań oraz wyraźnego zakazu uznawania istniejących związków osób tej samej płci;
L. mając na uwadze, że Parlament Europejski pozostaje przywiązany do idei równości i niedyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową w UE, a zwłaszcza do przyjęcia dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, które jest zablokowane z uwagi na sprzeciw niektórych państw członkowskich; do przyszłych wniosków dotyczących wzajemnego uznawania skutków aktów stanu cywilnego; do zbliżającego się przeglądu decyzji ramowej w sprawie zwalczania rasizmu i ksenofobii w celu objęcia nią przestępstw na tle homofobicznym; oraz kompleksowego planu działania na rzecz równości pod względem orientacji seksualnej i tożsamości płciowej;
Homofobiczne akty prawne a wolność słowa w Europie
1. jest mocno zaniepokojony wspomnianym rozwojem wydarzeń, który ogranicza wolność słowa i wolność zgromadzeń w oparciu o błędne wyobrażenia o homoseksualizmie i transgenderyzmie;
2. ubolewa nad tym, że przywołane akty prawne są już obecnie wykorzystywane do zatrzymywania obywateli i nakładania na nich grzywn, co dotyczy też obywateli heteroseksualnych wyrażających poparcie, tolerancję lub akceptację w stosunku do lesbijek, gejów, biseksualistów i osób transgenderowych; ubolewa również nad tym, że wspomniane akty prawne legalizują homofobię, a czasem i przemoc, jak miało to miejsce w przypadku brutalnego ataku na autobus przewożący aktywistów LGBT w dniu 17 maja 2012 r. w Sankt Petersburgu;
3. podkreśla, że termin „propaganda” rzadko kiedy jest zdefiniowany; jest zasmucony faktem, że środki przekazu w sposób oczywisty zastosowały autocenzurę, obywatele są zastraszani i obawiają się wyrażać własne opinie, a stowarzyszenia i przedsiębiorstwa wykorzystujące przyjazne gejom emblematy, takie jak tęcza, mogą być ścigane;
4. podkreśla, że wspomniane akty prawne są sprzeczne z Międzynarodowym paktem praw obywatelskich i politycznych, który chroni orientację seksualną przed dyskryminacyjnymi prawami i praktykami[1], którego Rosja, Ukraina, Mołdawia, Litwa, Łotwa i Węgry są stronami;
5. podkreśla też, że edukacja jest sprawą kluczową i w związku z tym wyraża potrzebę zapewnienia dobrej, dostępnej i pełnej szacunku edukacji seksualnej; stwierdza, że dzieci będące lesbijkami, gejami, biseksualistami lub osobami transgenderowymi muszą mieć dostęp do informacji o swojej seksualności; ubolewa, że za sprawą wspomnianych przepisów dostęp do takich informacji jest trudny i nielegalny;
6. zaznacza ponadto, że sądy krajowe i międzynarodowe konsekwentnie stwierdzają, iż kwestie moralności publicznej nie uzasadniają odmiennego traktowania, w tym w związku z wolnością słowa; wskazuje na znaczną większość krajów europejskich, które nie mają takich przepisów, a w których istnieją dobrze prosperujące, zróżnicowane i pełne szacunku społeczeństwa;
7. wzywa odnośne władze Rosji, Ukrainy, Mołdawii, Litwy, Łotwy i Węgier do zademonstrowania i zagwarantowania poszanowania zasady niedyskryminacji oraz do ponownego rozważenia tych przepisów w świetle międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka i ich zobowiązań w tym zakresie;
8. wzywa Komisję, Radę i Służbę Działań Zewnętrznych do odnotowania tych zakazów i potępienia ich, zwłaszcza w kontekście spraw wewnętrznych, dialogu dwustronnego i europejskiej polityki sąsiedztwa; ponadto wzywa Radę Unii Europejskiej i Służbę Działań Zewnętrznych do podniesienia tej kwestii na odnośnych forach międzynarodowych, takich jak Rada Europy, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz Organizacja Narodów Zjednoczonych;
Sytuacja w Unii Europejskiej
9. wyraża ubolewanie w związku z faktem, że nawet w Unii Europejskiej podstawowe prawa osób LGBT (lesbijek, gejów, biseksualistów i osób transgenderowych) nie zawsze są w pełni przestrzegane; zdecydowanie potępia wszelką dyskryminację, język nienawiści czy przemoc ze względu na orientację seksualną lub tożsamość płciową;
10. wzywa Komisję do dokonania przeglądu decyzji ramowej w sprawie zwalczania rasizmu i ksenofobii w celu wzmocnienia i zwiększenia jej zakresu, tak aby uwzględniała homofobię i transfobię;
11. ubolewa nad faktem, że zinstytucjonalizowana dyskryminacja transseksualistów nadal istnieje w szeregu państw członkowskich, w tym we Francji, i nawołuje w związku z tym do depsychiatryzacji procesu transseksualnego;
12. wzywa Radę Unii Europejskiej i państwa członkowskie do przystąpienia do pierwszego czytania wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną;
13. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia wdrożenia dyrektywy 2004/38/WE w sprawie swobodnego przemieszczania się bez jakiejkolwiek dyskryminacji ze względu na orientację seksualną; wzywa Komisję do zaproponowania środków służących wzajemnemu uznawaniu skutków aktów stanu cywilnego na podstawie zasady wzajemnego uznawania; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zaproponowania środków chroniących (adoptowane) dzieci będące członkami rodziny, w których rodzice są tej samej płci, w przypadku ich przeprowadzki do innego państwa członkowskiego;
14. zwraca uwagę na wnioski Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej zawarte w sprawozdaniu „Homofobia, transfobia i dyskryminacja ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową”; nawołuje Komisję i państwa członkowskie do wdrożenia zawartych w nim opinii w możliwie największym stopniu;
15. wzywa Komisję do uważnego przeanalizowania przyszłych wyników badania Agencji Praw Podstawowych dotyczącego LGBT i do podjęcia odpowiednich działań;
16. wzywa Komisję do zadbania o to, aby sprawozdanie roczne ze stosowania Karty praw podstawowych zawierało strategię na rzecz zwiększenia ochrony praw podstawowych w UE, w tym pełne i wszechstronne informacje na temat zasięgu homofobii w państwach członkowskich oraz propozycje rozwiązań i działań mających na celu przezwyciężenie jej;
17. ponownie zwraca się do Komisji o opracowanie kompleksowego planu działania na rzecz równości pod względem orientacji seksualnej i tożsamości płciowej;
18. jest zdania, że podstawowe prawa osób LGBT będą prawdopodobniej lepiej chronione, jeżeli umożliwi im się dostęp do legalnych instytucji, takich jak konkubinat, zarejestrowany związek partnerski lub małżeństwo; przychylnie odnosi się do faktu, że 16 państw członkowskich oferuje obecnie takie rozwiązania, i nakłania pozostałe państwa członkowskie do podążenia za tym przykładem;
19. wzywa państwa członkowskie do przyznania azylu osobom prześladowanym ze względu na orientację seksualną lub tożsamość płciową;
20. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji Europejskiej, Radzie Unii Europejskiej, wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa/ wiceprzewodniczącej Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, krajowym rządom i parlamentom Rosji i Ukrainy, regionalnym parlamentom Rosji przywołanym w niniejszej rezolucji oraz mołdawskim radom lokalnym przywołanym w niniejszej rezolucji.
- [1] Toonen przeciwko Australii, komunikat nr 488/§992, dok. ONZ CCPR/C/50/D/488/1992 (1994); Young przeciwko Australii, komunikat nr 941/2000, dok. ONZ CCPR/C/78/D/941/2000 (2003); X przeciwko Kolumbii, komunikat nr 1361/2005, dok. ONZ CCPR/C/89/D/1361/2005 (2007).