PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji na Ukrainie
5.12.2012 - (2012/2889(RSP))
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Johannes Cornelis van Baalen, Graham Watson, Alexander Graf Lambsdorff w imieniu grupy politycznej ALDE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0544/2012
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Ukrainy,
– uwzględniając wspólne oświadczenie o wstępnych ustaleniach oraz wnioski z międzynarodowej obserwacji wyborów wydane przez Zgromadzenie Parlamentarne OBWE, OBWE/ODIHR, Zgromadzenie Parlamentarne NATO, Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy i Parlament Europejski,
– uwzględniając wspólne oświadczenie wysokiej przedstawiciel Catherine Ashton i komisarza Štefana Fülego z dnia 3 i 12 listopada 2012 r. w sprawie wyborów parlamentarnych na Ukrainie,
– uwzględniając sprawozdanie końcowe z obserwacji wyborów opublikowane przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w dniu 29 listopada 2012 r.,
– uwzględniając raporty organizacji pozarządowych, w tym organizacji OPORA, na temat wyborów parlamentarnych,
– uwzględniając sprawozdania misji OBWE/ODIHR z obserwacji oraz jej tymczasowe sprawozdanie powyborcze opublikowane w dniu 9 listopada 2012 r.,
– uwzględniając trwające prace misji obserwacyjnej prowadzonej przez byłego przewodniczącego Pata Coxa i byłego prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, zainicjowanej przez przewodniczącego Martina Schulza i premiera Mykołę Azarowa,
– uwzględniając oświadczenie na temat opracowania kodeksu wyborczego złożone przez premiera Azarowa w dniu 8 listopada 2012 r.,
– uwzględniając ciągłe przetrzymywanie w więzieniu czołowych przywódców opozycji ukraińskiej Julii Tymoszenko i Jurija Łucenki,
– uwzględniając przyjęcie i podpisanie w dniu 27 listopada 2012 r. ustawy o referendum,
– uwzględniając sprawozdanie z postępów w realizacji europejskiej polityki sąsiedztwa na Ukrainie opublikowane w dniu 14 maja 2012 r.,
– uwzględniając oświadczenie szczytu UE-Ukraina z dnia 19 grudnia 2011 r.,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że wielu międzynarodowych obserwatorów przyglądało się wyborom parlamentarnym przeprowadzonym w dniu 28 października 2012 r. na Ukrainie;
B. mając na uwadze, że międzynarodowi obserwatorzy wyborów podkreślali, iż w wyborach na Ukrainie z dnia 28 października 2012 r. brakowało równych reguł gry, przejrzystości kampanii i finansowania partii oraz wyważonych relacji w mediach;
C. mając na uwadze, że OBWE odnotowała pewne istotne postępy, w szczególności w odniesieniu do rejestracji wyborców i kandydatów, ale jednocześnie podkreśliła poważne uchybienia w zestawieniu wyników głosowania;
D. mając na uwadze, że według sprawozdań OBWE/ODIHR przebieg procesu powyborczego zakłócały nieprawidłowości, opóźnienia w liczeniu głosów i brak przejrzystości w komisjach wyborczych;
E. mając na uwadze, że w dniu 30 marca 2012 r. parafowano polityczną część układu o stowarzyszeniu między UE i Ukrainą, a część gospodarczą parafowano w dniu 19 lipca 2012 r.;
F. mając na uwadze, że podpisanie nowego układu zostało wstrzymane i jest uzależnione od osiągnięcia na Ukrainie postępów politycznych w zakresie praworządności oraz reformy systemu sądownictwa;
G. mając na uwadze, że wybory powszechne z dnia 28 października uznano za podstawowy sprawdzian Ukrainy wskazujący na nieodwracalność zaangażowania kraju w tworzenie w pełni funkcjonującego systemu demokratycznego, umacnianie praworządności i kontynuowanie reform politycznych;
H. mając na uwadze, że przywódcy opozycji Julia Tymoszenko i Jurij Łucenko nadal przebywają w więzieniu i nie mieli możliwości uczestniczenia w procesie wyborczym;
I. mając na uwadze, że komisja monitoringowa Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy postanowiła zwrócić się do Komisji Weneckiej o opinię w sprawie ustawy o referendum;
J. mając na uwadze, że Rada Najwyższa przyjęła ustawę o paszportach biometrycznych, którą prezydent podpisał w dniu 29 listopada 2012 r.;
K. mając na uwadze, że w parlamencie Ukrainy powołano w dniu 6 listopada 2012 r. tymczasową komisję śledczą do zbadania nadużyć wyborczych w szeregu okręgów jednomandatowych;
L. mając na uwadze, że w pięciu okręgach jednomandatowych zaplanowano powtórne głosowanie;
M. mając na uwadze, że w dniu 3 grudnia 2012 r. prezydent Janukowycz przyjął dymisję rządu Azarowa;
1. zauważa z zaniepokojeniem, że, jak stwierdziło kilka międzynarodowych misji obserwacyjnych, wybory parlamentarne na Ukrainie w dniu 28 października 2012 r. stanowią krok wstecz ukraińskiej demokracji;
2. ubolewa z powodu udokumentowanych przypadków łamania procedur wyborczych, przedstawionych przez OBWE/ODIHR w ocenie procesu głosowania i przebiegu procesu powyborczego; jest zaniepokojony wpływem zgłoszonych naruszeń na rezultat wyrazu wolnej woli obywateli ukraińskich;
3. potwierdza, że ciągłe przetrzymywanie w więzieniu Julii Tymoszenko i Jurija Łucenki stanowi niedopuszczalny przykład wybiórczego wykorzystywania wymiaru sprawiedliwości i politycznej instrumentalizacji procesu prawnego na korzyść rządzącego reżimu;
4. uważa, że ukraińska ordynacja wyborcza przyjęta w listopadzie 2011 r. pod niektórymi względami znacznie poprawiła sytuację, w szczególności, jeśli chodzi o rejestrację wyborców i kandydatów; uważa jednak, że nadal jest ona nadmiernie skomplikowana oraz że nadal trzeba rozważyć i naprawić szereg niedociągnięć w dziedzinie prawa do kandydowania, odpowiednich przepisów w zakresie finansowania kampanii, braku jasnych kryteriów wyznaczania jednomandatowych okręgów wyborczych oraz braku skutecznych sankcji w przypadku poważnego naruszenia prawa;
5. potępia łamanie procedur wyborczych odnotowane podczas liczenia głosów i sporządzania zestawień w okręgach jednomandatowych; uznaje to za rażącą próbę sfałszowania wyników wyborów i poważny cios dla zaufania obywateli ukraińskich do procesu wyborczego;
6. odnotowuje oświadczenie premiera Azarowa na temat konieczności opracowania kodeksu wyborczego Ukrainy; apeluje do nowo ukonstytuowanej Rady Najwyższej o opracowanie kodeksu wyborczego w porozumieniu i z udziałem wszystkich parlamentarnych sił politycznych w kraju; oczekuje, że Rada Najwyższa będzie mogła oprzeć się na istniejących wnioskach przygotowanych przez ustępujący parlament przy pełnym wsparciu ze strony Unii Europejskiej i Komisji Weneckiej;
7. z zadowoleniem przyjmuje decyzję o powołaniu tymczasowej komisji śledczej do zbadania nadużyć wyborczych w szeregu okręgów jednomandatowych; wyraża nadzieję, że umożliwi to prawdziwy dialog ponad podziałami między rządem i opozycją dotyczący odnotowanych przypadków łamania procedur wyborczych w celu ustosunkowania się do wszystkich zaleceń OBWE/ODIHR, jakie zostaną zawarte w sprawozdaniu końcowym;
8. zdecydowanie popiera ciągłą pracę misji obserwacyjnej Coxa i Kwaśniewskiego; dostrzega otwartość premiera Azarowa i jego zdecydowane wsparcie misji obserwacyjnej w jej pracach; uważa, że podobną formułę dialogu i współpracy można by przewidzieć w celu zajęcia się szerszymi problemami dotyczącymi pogarszania się klimatu biznesowego, wolności mediów i praworządności na Ukrainie;
9. wyraża nieustające poparcie dla europejskich aspiracji narodu ukraińskiego; ubolewa, że ostatnie wybory parlamentarne nie przyniosły znaczących postępów we wzmacnianiu wiarygodności Ukrainy w tym względzie; podkreśla, że UE nadal jest zdecydowana współpracować z Ukrainą, aby usprawnić instytucje demokratyczne, umocnić praworządność, zapewnić wolność mediów i kontynuować podstawowe reformy gospodarcze;
10. potwierdza zdecydowanie UE, by rozwijać stosunki z Ukrainą w drodze ratyfikacji układu o stowarzyszeniu; zauważa, że postępy w zakresie stowarzyszenia politycznego i integracji gospodarczej zależą od rzeczywistego zobowiązania się Ukrainy do przestrzegania zasad demokratycznych, praworządności, niezawisłości sądownictwa i wolności mediów;
11. wzywa Radę i Komisję, by dążyły do podpisania układu o stowarzyszeniu z Ukrainą, pilnując, by data jego podpisania była uzależniona od zdolności władz ukraińskich do uwzględnienia wszystkich zaleceń OBWE/ODIHR i Komisji Weneckiej, nawiązania dobrze funkcjonującego dialogu politycznego z opozycją parlamentarną na temat kształtu kodeksu wyborczego oraz od konkretnych postępów w reformowaniu przez rząd sądownictwa;
12. odnotowuje przyjęcie i podpisanie ustawy o referendum na Ukrainie; oczekuje od władz ukraińskich pełnego przestrzegania zaleceń Komisji Weneckiej, gdy będą dostępne, aby zareagować na wszelkie spekulacje dotyczące możliwości nadużywania tego prawa;
13. z zadowoleniem przyjmuje podpisanie zmienionej umowy o ułatwieniach wizowych pomiędzy Unią Europejską a Ukrainą, która zdecydowanie usprawnia wydawanie wiz obywatelom Ukrainy w porównaniu z aktualnie obowiązującą umową; wzywa Radę do poczynienia postępów w rozmowach między UE i Ukrainą na temat liberalizacji reżimu wizowego przed szczytem Partnerstwa Wschodniego w listopadzie 2013 r.;
14. wzywa Radę Najwyższą do odrzucenia ustawy 8711 – przyjętej w pierwszym czytaniu w październiku – która ogranicza wolność wypowiedzi w obszarze orientacji seksualnej i tożsamości płciowej; wskazuje, że ustawa stanowi wyraźne naruszenie europejskiej konwencji praw człowieka i Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych, które zostały ratyfikowane przez parlament Ukrainy;
15. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych (ESDZ), Radzie, Komisji, państwom członkowskim, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Ukrainy, a także Zgromadzeniom Parlamentarnym Rady Europy i OBWE.