PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji w Egipcie
6.3.2013 - 2013/2542 (RSP)
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Véronique De Keyser, Saïd El Khadraoui, Ana Gomes, María Muñiz De Urquiza, Raimon Obiols, Pier Antonio Panzeri, Kristian Vigenin, Corina Creţu, Pino Arlacchi w imieniu grupy S&D
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0095/2013
B7‑0100/2013
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji w Egipcie
2013/2542 (RSP)
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Egiptu, w szczególności rezolucję z dnia 16 lutego 2012 r. pt. „Egipt – ostatnie wydarzenia”,
– uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 8 lutego 2013 r. w sprawie arabskiej wiosny,
– uwzględniając wnioski współprzewodniczących grupy zadaniowej UE-Egipt z dnia 14 listopada 2012 r.,
– uwzględniając oświadczenia przewodniczącego Rady Europejskiej Hermana Van Rompuya z dni 13 stycznia 2013 r. i 13 września 2012 r. wygłoszone po spotkaniach z prezydentem Egiptu Muhammadem Mursim,
– uwzględniając oświadczenia wysokiej przedstawiciel Catherine Ashton z dnia 25 grudnia 2012 r. w sprawie referendum w Egipcie i z dnia 5 grudnia 2012 r. w sprawie sytuacji w Egipcie, a także oświadczenie jej rzecznika z dnia 25 stycznia 2013 r. w sprawie zabójstw w Port Saidzie,
– uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) nr 1099/2012 z dnia 26 listopada 2012 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 270/2011 w sprawie środków ograniczających skierowanych przeciwko niektórym osobom, podmiotom i organom w związku z sytuacją w Egipcie,
– uwzględniając układ o stowarzyszeniu między UE a Egiptem z 2004 r. i plan działania z 2007 r.,
– uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, wydany w dniu 25 maja 2011 r., pt. „Nowa koncepcja działań w obliczu zmian zachodzących w sąsiedztwie”,
– uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r., którego Egipt jest stroną,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu PE,
A. mając na uwadze, że Egipt jest kluczowym partnerem Unii Europejskiej w południowym rejonie Morza Śródziemnego; mając na uwadze, że wydarzenia natury politycznej, gospodarczej i społecznej w Egipcie mają znaczące konsekwencje w całym regionie i poza nim;
B. mając na uwadze, że w ostatnich dwóch latach rewolucji i transformacji Egipt przeszedł istotne reformy; mając na uwadze, że wolne i uczciwe wybory prezydenckie, które odbyły się w 2012 r., stanowiły kamień milowy w procesie demokratycznej transformacji; mając jednak na uwadze, że egipskie społeczeństwo ciągle zmaga się z fundamentalnymi trudnościami i wyzwaniami na drodze ku prawdziwej i trwałej demokracji opartej na podstawowych wartościach sprawiedliwości społecznej, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności, praworządności i dobrych rządów;
C. mając na uwadze, że w wyniku referendum z grudnia 2012 r., w którym frekwencja wyniosła 32,9%, przyjęto nową konstytucję Egiptu; mając na uwadze, że proces konstytucyjny i oczekiwane przyjęcie nowej konstytucji jeszcze bardziej pogłębiło wewnętrzne podziały w egipskim społeczeństwie zamiast prowadzić do porozumienia; mając na uwadze, że wiele osób w Egipcie i poza nim wyraża zaniepokojenie różnymi artykułami nowej konstytucji, w tym dotyczącymi statusu szariatu w prawodawstwie krajowym, niezawisłości sądownictwa i roli sądów wojskowych, podstawowych wolności i praw kobiet;
D. mając na uwadze, że w okresie od 22 kwietnia do czerwca 2013 r. zaplanowano cztery tury wyborów parlamentarnych do Zgromadzenia Ludowego; mając na uwadze, że w dniu 19 stycznia 2013 r. Rada Szury uchwaliła nowe prawo wyborcze, które wywołało krytykę i kontrowersje; mając na uwadze, że w dniu 18 lutego 2013 r. Najwyższy Trybunał Konstytucyjny stwierdził niekonstytucyjność szeregu artykułów tego prawa, która to decyzja spowodowała dalsze kontrowersje; mając na uwadze, że siły opozycyjne pod wodzą Frontu Ocalenia Narodowego w proteście przeciw brakowi prawnych gwarancji wolnych i uczciwych wyborów ogłosiły bojkot nadchodzących wyborów parlamentarnych;
E. mając na uwadze, że rosnące napięcia polityczne w dalszym stopniu pogłębiły wewnętrzną polaryzację w egipskim społeczeństwie oraz są przyczyną niekończących się protestów ulicznych i gwałtownych starć; mając na uwadze, że bezkarne pozostają przypadki nadmiernego użycia siły i przemocy wobec pokojowych manifestantów przez siły bezpieczeństwa i niezidentyfikowane grupy;
F. mając na uwadze, że otwarty proces polityczny oparty na konsensusie i wspólnej odpowiedzialności oraz rzeczywisty narodowy dialog ze znaczącym udziałem wszystkich demokratycznych sił politycznych to jedyny sposób na przezwyciężenie obecnych podziałów i napięć politycznych i społecznych w celu zaprowadzenia w Egipcie prawdziwej i trwałej demokracji; mając na uwadze, że siły opozycyjne wezwały do stworzenia rządu jedności narodowej, jednak apel ten został odrzucony przez prezydenta Mursiego; mając na uwadze, że w dniu 26 lutego 2013 r. prezydent Mursi zainicjował dialog narodowy, który został zbojkotowany przez główne siły opozycyjne;
G. mając na uwadze, że sprawiedliwość społeczna i wyższa stopa życiowa obywateli to kluczowe aspekty transformacji ku otwartemu, stabilnemu, demokratycznemu, wolnemu i dobrze prosperującemu społeczeństwu Egiptu; mając na uwadze, że przed Egiptem nadal stoją niepokojące trudności gospodarcze, które pogłębia utrata dochodów z turystyki i bezpośrednich inwestycji zagranicznych; mając na uwadze, że konsolidacja budżetowa, przywrócenie wiary w gospodarkę i zaufania inwestorów – co wymaga stabilności politycznej – oraz walka z korupcją są niezbędne do zbudowania silnej egipskiej gospodarki; mając na uwadze, że aby sprostać tym wyzwaniom, egipska gospodarka potrzebuje dalszego wsparcia ze strony społeczności międzynarodowej, w tym UE;
H. mając na uwadze, że instytucje sądownicze i sędziowie w dalszym ciągu spotykają się z presją, atakami, zastraszaniem i ingerencją różnych podmiotów i sił politycznych w Egipcie; mając na uwadze, że w listopadzie 2012 r. trybunał konstytucyjny zawiesił prace wskutek oblężenia jego pomieszczeń przez zwolenników prezydenta i ich sojuszników; mając na uwadze, że zwolnienie prokuratora generalnego w październiku 2012 r. i mianowanie jego następcy spotkało się z silną krytyką i protestami sędziów, urzędników sądowych i innych osób; mając na uwadze, że ta ingerencja w sądownictwo podważa wiarę ludności Egiptu w uczciwość i bezstronność systemu prawnego;
I. mając na uwadze, że w obecnym okresie transformacji egipskie kobiety znajdują się w szczególnie niekorzystnej sytuacji; mając na uwadze, że według doniesień egipskich i międzynarodowych organizacji praw człowieka protestujące kobiety często padają ofiarą przemocy i napaści na tle seksualnym, są poddawane „testom dziewictwa” i innym formom poniżającego traktowania przez siły bezpieczeństwa, zaś działacze na rzecz praw kobiet spotykają się z groźbami i prześladowaniem; mając na uwadze, że kobiety dotknął poważny regres pod względem udziału w życiu politycznym; mając na uwadze, że kobiety w szarej strefie – zwłaszcza w rolnictwie i w gospodarstwie domowym – pracują często w niebezpiecznych i poniżających warunkach, bez ubezpieczenia zdrowotnego lub ochrony przed obrażeniami;
J. mając na uwadze, że egipskie społeczeństwo obywatelskie i międzynarodowe organizacje pozarządowe są poddawane w Egipcie rosnącej presji; mając na uwadze, że projekty ustaw o organizacjach i fundacjach obywatelskich oraz o publicznych demonstracjach stanowią poważne zagrożenie dla ich funkcjonowania i działania oraz dla prawa do pokojowych zgromadzeń publicznych; mając na uwadze, że niezależne związki zawodowe donoszą o rosnących naciskach wywieranych na ich organizacje i członków; mając na uwadze, że znacząco nasiliła się przemoc fizyczna wobec dziennikarzy i ich prześladowanie;
K. mając na uwadze, że w dniu 26 stycznia 2013 r. trybunał w Kairze skazał na śmierć 21 osób w wyniku zamieszek po meczu piłkarskim w Port Saidzie, które doprowadziły do śmierci 74 osób na początku 2012 r.; mając na uwadze, że w swojej rezolucji z dnia 16 lutego 2012 r. Parlament Europejski zaapelował o niezależne dochodzenie w sprawie wydarzeń, które doprowadziły do tragedii, i o postawienie winnych przed sądem; mając na uwadze, że UE zdecydowanie i zasadniczo sprzeciwia się karze śmierci, a jej zniesienie jest głównym celem polityki UE na rzecz praw człowieka;
L. mając na uwadze, że w dniach 13-14 listopada 2012 r. w Kairze odbyło się posiedzenie grupy zadaniowej UE-Egipt z udziałem ponad 500 uczestników, w tym przywódców politycznych, parlamentarzystów, ponad 300 liderów biznesu, a także przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego z obu stron, którzy omówili nadzwyczaj szerokie spektrum zagadnień, w tym współpracę polityczną i gospodarczą, zarządzanie i prawa człowieka, odzyskiwanie mienia, handel, turystykę, infrastrukturę, technologie informacyjne i komunikacyjne oraz naukę;
M. mając na uwadze, że EU jest najważniejszym partnerem gospodarczym Egiptu i jego głównym źródłem inwestycji zagranicznych i współpracy na rzecz rozwoju; mając na uwadze, że na posiedzeniu grupy zadaniowej UE i związane z nią instytucje finansowe zaoferowały Egiptowi dotacje, pożyczki na zasadach preferencyjnych i kredyty na łączną kwotę ponad 5 mld euro w okresie 2012-2013; mając na uwadze, że grupa zadaniowa zapowiedziała też podwojenie udziału Egiptu w programach Erasmus-Mundus i Tempus w celu sprowadzenia egipskich studentów i naukowców do Europy; mając na uwadze, że realizacja tych zobowiązań i przyspieszenie dostarczenia wsparcia z UE ma dla Egiptu podstawowe znaczenie;
N. mając na uwadze, że grupa zadaniowa podkreśliła swoje zaangażowanie w promowanie i przestrzeganie praw człowieka, w tym praw kobiet i równouprawnienia w celu upodmiotowienia kobiet we wszystkich dziedzinach, wolności wypowiedzi i zrzeszania się oraz wolności wyznania lub przekonań, a także potępiła wszystkie formy podżegania do nienawiści, nietolerancji, wrogości lub przemocy na tle religijnym;
O. mając na uwadze, że UE zaoferowała – w przypadku zaproszenia jej przez Egipt – wysłanie misji obserwacji wyborów na nadchodzące wybory parlamentarne do Zgromadzenia Ludowego; mając na uwadze, że egipska Najwyższa Komisja Wyborcza postanowiła niedawno zaprosić i przyjąć różne podmioty międzynarodowe, w tym UE, w celu monitorowania tych wyborów;
P. mając na uwadze, że zwrot mienia zagrabionego przez poprzedni reżim, abstrahując od jego znaczenia gospodarczego, może przyczynić się do zapewnienia narodowi egipskiemu sprawiedliwości i rozliczalności, przez co stanowi ważną kwestię polityczną o dużym symbolicznym znaczeniu w stosunkach między UE a Egiptem; mając na uwadze, że od marca 2011 r. zamrożono znajdujące się w UE aktywa 19 osób odpowiedzialnych za sprzeniewierzenie egipskich funduszy państwowych, w tym prezydenta Mubaraka; mając na uwadze, że w dniu 26 listopada 2012 r. Rada przyjęła nowe rozporządzenie mające na celu ułatwienie zwrotu tych sprzeniewierzonych środków; mając na uwadze, że grupa zadaniowa zgodziła się na sfinalizowanie w ciągu 3 miesięcy strategii, która mogłaby obejmować ustanowienie grupy ds. odzyskiwania mienia koordynowanej przez ESDZ;
Q. mając na uwadze, że zasada „więcej za więcej” i zasada partnerstwa ze społeczeństwami to fundament zmienionej europejskiej polityki sąsiedztwa UE;
1. ponownie wyraża solidarność z narodem egipskim i poparcie dla niego w tym trudnym i pełnym wyzwań okresie transformacji politycznej, gospodarczej i społecznej w kraju;
2. podkreśla znaczenie nadchodzących wyborów parlamentarnych do Zgromadzenia Ludowego, które będą kolejnym kamieniem milowym w procesie demokratycznej transformacji i które rząd Egiptu powinien wykorzystać do ustanowienia otwartego procesu politycznego opartego na konsensusie i wspólnej odpowiedzialności poprzez rzeczywisty narodowy dialog ze znaczącym udziałem wszystkich demokratycznych sił politycznych; wzywa wszystkie siły polityczne w Egipcie do współdziałania w tym kierunku;
3. przyjmuje z zadowoleniem decyzję egipskiej Najwyższej Komisji Wyborczej o zaproszeniu UE do monitorowania nadchodzących wyborów parlamentarnych do Zgromadzenia Ludowego;
4. wyraża głębokie zaniepokojenie rosnącą wewnętrzną polaryzacją w społeczeństwie egipskim oraz niekończącymi się gwałtownymi zajściami; przypomina egipskim władzom państwowym i siłom bezpieczeństwa o ich obowiązku przywrócenia i zapewnienia bezpieczeństwa i porządku w kraju; usilnie wzywa wszystkie podmioty polityczne do okazania powściągliwości w celu uniknięcia dalszej przemocy w najlepszym interesie kraju; wzywa także do przeprowadzenia profesjonalnych, bezstronnych i przejrzystych dochodzeń w sprawie przypadków zabójstw, torturowania, poniżającego traktowania i zastraszania pokojowych demonstrantów, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet, oraz do postawienia winnych przed sądem;
5. ponawia apel do rządu i władz Egiptu o zapewnienie pełnego poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności, w tym praw kobiet, wolności wyznania, sumienia i myśli, ochrony mniejszości i zwalczania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną, wolności zrzeszania się i pokojowych zgromadzeń, wolności wypowiedzi oraz wolności prasy i mediów, gdyż wszystkie one są zasadniczymi elementami prawdziwej i trwałej demokracji;
6. podkreśla obecne trudności i wyzwania, z którymi boryka się egipska gospodarka; zachęca rząd Egiptu, aby kontynuował proces reformy gospodarczej; wzywa społeczność międzynarodową, w tym UE, do pełnej realizacji zobowiązań podjętych wobec Egiptu i do przyspieszenia dostarczenia wsparcia finansowego dla kraju; podkreśla jednak znaczenie praktycznego wdrożenia zasady „więcej za więcej”, będącej fundamentem zmienionej europejskiej polityki sąsiedztwa UE, w stosunkach UE z egipskim rządem bez wywoływania negatywnych skutków dla warunków życia ludności kraju;
7. jest zaniepokojony sytuacją egipskiego sądownictwa; wzywa egipski rząd i siły polityczne kraju do pełnego przestrzegania, wspierania i propagowania niezawisłości i integralności instytucji sądowniczych w Egipcie;
8. wzywa do natychmiastowego zaprzestania wszystkich aktów przemocy, napaści na tle seksualnym, „testów dziewictwa” i innych form poniżającego traktowania protestujących kobiet i działaczy na rzecz praw kobiet, do przeprowadzenia profesjonalnych i bezstronnych dochodzeń w sprawie wszystkich takich przypadków oraz do postawienia winnych przed sądem; usilnie wzywa rząd do promowania i wspierania udziału kobiet w życiu politycznym poprzez odwrócenie obecnej regresywnej tendencji w tej dziedzinie;
9. usilnie wzywa egipski rząd do wycofania projektów ustaw o organizacjach obywatelskich i fundacjach oraz o publicznych demonstracjach oraz do zaproponowania – przy uwzględnieniu projektu ustawy złożonego przez 60 organizacji społeczeństwa obywatelskiego w 2011 r. – przepisów, które będą chronić, wspierać i promować działalność egipskich organizacji społeczeństwa obywatelskiego i międzynarodowych organizacji pozarządowych w kraju; wzywa do natychmiastowego położenia kresu wszelkim naciskom, zastraszaniu lub prześladowaniom skierowanym przeciw związkom zawodowym i dziennikarzom;
10. przypomina o zdecydowanym i zasadniczym sprzeciwie EU wobec kary śmierci i wzywa do wprowadzenia całkowitego moratorium w odniesieniu do wszystkich wyroków kary śmierci oczekujących na wykonanie w Egipcie; wzywa Egipt do ratyfikacji drugiego protokołu fakultatywnego do Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych z 1966 r. w sprawie zniesienia kary śmierci;
11. usilnie wzywa UE i jej państwa członkowskie do podjęcia dalszych znaczących wysiłków na rzecz ułatwienia zwrotu narodowi egipskiemu sprzeniewierzonych aktywów zagrabionych przez poprzedni reżim; w tym kontekście wzywa do ustanowienia przez UE grupy złożonej ze śledczych, prawników i prokuratorów z państw członkowskich i innych krajów europejskich w celu dostarczenia władzom Egiptu wsparcia i pomocy prawnej w tym procesie;
12. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz prezydentowi i rządowi Egiptu, a także egipskiej Radzie Szury.