ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την Ουκρανία
4.2.2014 - (2014/2547(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Helmut Scholz, Patrick Le Hyaric εξ ονόματος Ομάδας GUE/NGL
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι από τον Νοέμβριο του 2013 – πυροδοτούμενες από την άρνηση της κυβέρνησης και τη μη υπογραφή μιας Συμφωνίας Σύνδεσης με την ΕΕ – οι διαμαρτυρίες κατά της πολιτικής της Ουκρανικής κυβέρνησης συνεχίζονται και καθίστανται όλο και πιο βίαιες από αμφότερες τις πλευρές, ενώ εξτρεμιστικές εθνικιστικές ομάδες προσχωρούν στις διαμαρτυρίες· ότι η αντιπολίτευση απέτυχε να αποστασιοποιηθεί από τις εθνικιστικές αυτές και ανοιχτά φασιστικές δυνάμεις·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι αφού ξεκίνησαν ως διαδηλώσεις υπέρ της Ευρώπης, οι διαμαρτυρίες επικεντρώθηκαν σε περισσότερο εσωτερικά θέματα και εξαπλώθηκαν σε άλλες πόλεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαδηλωτές ζήτησαν την παραίτηση της κυβέρνησης, τη διοργάνωση νέων κοινοβουλευτικών και προεδρικών εκλογών, την ελευθέρωση των διαδηλωτών που συνελήφθησαν και την απόσυρση των περιοριστικών νόμων που ενέκρινε το ουκρανικό κοινοβούλιο στις 16 Ιανουαρίου 2014 και υπέγραψε ο πρόεδρος την επόμενη ημέρα·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αναγκαίος πολιτικός διάλογος ξεκίνησε πολύ αργά, όταν ο πρόεδρος Viktor Yanukovych συνάντησε ηγέτες της αντιπολίτευσης για πρώτη φορά στις 23 Ιανουαρίου· ότι η κυβέρνηση παραιτήθηκε και οι περιοριστικοί νόμοι που ενεκρίθησαν στις 16 Ιανουαρίου αποσύρθηκαν συνεπεία ενός πρώτου συμβιβασμού στη Verkhovna Rada που υπεγράφη από τον πρόεδρο Yanukovych· ότι η αντιπαράθεση σχετικά με το νόμο περί αμνηστίας εξακολουθεί να αποτελεί εμπόδιο για κάθε πολιτική λύση· ότι η αντιπολίτευση επιμένει πως η αμνηστία θα έπρεπε να χορηγηθεί στους διαδηλωτές άνευ όρων, ενώ ο πρόεδρος και η υπηρεσιακή κυβέρνηση επιμένουν ότι η κατάληψη όλων των κυβερνητικών κτιρίων στο Κίεβο πρέπει να τερματιστεί και στη συνέχεια να τεθεί σε ισχύ η αμνηστία και να μην επιτρέπονται πλέον παράλληλες πολιτικές δομές εξουσίας·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική κρίση δεν είναι δυνατό να επιλυθεί μόνο δια της βίας ή με το διάλογο μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αλλά χρειάζεται μια συζήτηση σε εθνικό επίπεδο σχετικά με το μέλλον της χώρας, τις συνταγματικές και άλλες μεταρρυθμίσεις και τις σχέσεις με τους διεθνείς εταίρους·
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική και κοινωνική κατάσταση στην Ουκρανία επιδεινώθηκε σοβαρά· ότι η χώρα εξαρτάται από τις εισαγωγές ενεργειακών πόρων, η διαφθορά είναι διάσπαρτη και οι αναγκαίες πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις έχουν καθυστερήσει· ότι η Ουκρανία αρνήθηκε τη χρηματοδότηση του ΔΝΤ προκειμένου να ανταποκριθεί στις χρεωστικές της υποχρεώσεις λόγω του ότι οι συνθήκες λιτότητας που επιβάλλονται θα προκαλέσουν την αύξηση των τιμών οι οποίες βαρύνουν τα νοικοκυριά·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει διαπραγματευθεί μια συμφωνία σύνδεσης με την Ουκρανία που περιλαμβάνει μια σε βάθος και συνολική συμφωνία ελευθέρου εμπορίου, η Ουκρανική κυβέρνηση όμως αρνήθηκε να την υπογράψει δεδομένου ότι σε δεύτερη φάση αντελήφθη ότι η ΕΕ δεν προσφέρει στην Ουκρανία μια πραγματική εταιρική σχέση και ευρωπαϊκή προοπτική·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία χορήγησε 15 δισεκατομμύρια δολάρια σε δάνεια προκειμένου να βοηθήσει την Ουκρανία να αποφύγει μια κατάσταση χρεωκοπίας και να αντιπαρέλθει τη σοβαρή οικονομική κρίση, συμφώνησε δε σε χαμηλότερες τιμές για την παροχή φυσικού αερίου με την Ουκρανική κυβέρνηση· ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν διεκήρυξε ότι η Ρωσσία θα τιμήσει τις δημοσιονομικού και οικονομικού τύπου συμφωνίες με την Ουκρανία ανεξάρτητα από τις αποφάσεις που θα ληφθούν για την επίλυση της πολιτικής κρίσης στη χώρα· ότι μετά την παραίτηση του Ουκρανού Πρωθυπουργού Azarov στις 27 Ιανουρίου 2014, ο Ρώσος Πρωθυπουργός Medvedev ανήγγειλε ότι οι επόμενες δόσεις του δανείου θα καταβληθούν μόνο μετά το σχηματισμό μιας νέας εκλεγμένης κυβέρνησης·
H. λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεωπολιτική αντιπαλότητα μεταξύ Ρωσίας και ΕΕ, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ έθεσε την Ουκρανία στη δυσχερή θέση να πρέπει να επιλέξει μεταξύ της μιας και της άλλης πλευράς· ότι όλοι φέρουν σημαντική ευθύνη για την ανάπτυξη της δεινής πολιτικής κρίσης στην Ουκρανία·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η άσκηση βίας κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στοίχισε ζωές και εκατοντάδες τραυματισμένους από αμφότερες τις πλευρές· ότι οι διαδηλωτές και οι συμπαθούντες φυλακίστηκαν, κάποιοι από αυτούς αγνοούνται και υπάρχουν φήμες για βασανιστήρια εκ μέρους των δυνάμεων ασφαλείας· ότι οι δημοσιογράφοι υπήρξαν θύματα ωμής βίας και εμποδίστηκαν να ασκήσουν τη δραστηριότητά τους· ότι οι δομές της κοινωνίας των πολιτών στην Ουκρανία απηύθυναν έκκληση για αποστολές διεθνών παρατηρητών· ότι υφίσταται ανάγκη ιατρικής υποστήριξης από το Διεθνή Ερυθρό Σταυρό και την ΠΟΕ για τα θύματα των ακραίων καιρικών συνθηκών από αμφότερες τις πλευρές των αντιμαχομένων·
1. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη σοβαρή πολιτική κρίση στην Ουκρανία και τη βίαιη αντιπαράθεση στο Κίεβο και άλλες πόλεις της χώρας· απευθύνει θερμή έκκληση για μια πολιτική λύση της κρίσης και επιμένει για μια πραγματικά δημοκρατική αντιπαράθεση ως προς τους τρόπους και τα μέσα για να δοθεί τέλος στην αντιπαράθεση και το διχασμό στη χώρα·
2. παροτρύνει όλους τους πολιτικούς ηγέτες στη χώρα να αποκλιμακώσουν τις πολιτικές εντάσεις και να συμβάλουν στην επίλυση της κρίσης κάτω από ένα πνεύμα πολιτικής ευθύνης και συμβιβασμού·
3. χαιρετίζει την έναρξη του διαλόγου μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης για τα πρώτα μέτρα που έλαβαν η κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο για την αποκλιμάκωση της κατάστασης, τονίζει όμως ότι μια βιώσιμη πολιτική λύση μπορεί να εξευρεθεί μόνο βάσει μιας περιεκτικής και πραγματικά δημοκρατικής διαδικασίας που θα παράσχει σε όλους τους πολίτες της χώρας τη δυνατότητα συμμετοχής·
4. καταγγέλλει τη συνεργασία της δημοκρατικής αντιπολίτευσης με τις εθνικιστικές και ανοιχτά φασιστικές πολιτικές δυνάμεις·
5. τονίζει ότι ο Ουκρανικός λαός και μόνο αυτός πρέπει να αποφασίσει, χωρίς ξένες παρεμβάσεις, σχετικά με το γεωπολιτικό προσανατολισμό της χώρας και τις διεθνείς συμφωνίες και κοινότητες στην οποία η Ουκρανία θα προσχωρήσει· επιμένει ότι μόνο ο Ουκρανικός λαός μπορεί να δώσει απάντηση στο θέμα εάν θα υπογραφεί και θα κυρωθεί ή όχι η συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το εάν θα επαναδιαπραγματευθούν τμήματα της συμφωνίας αυτής ή εάν η χώρα προσχωρήσει στην Ευρασιατική Ένωση· θεωρεί ότι οι αποφάσεις τέτοιας σημασίας όπως η γεωπολιτική κατεύθυνση της χώρας θα έπρεπε να ληφθούν βάσει μιας όσο το δυνατόν ευρύτερης πολιτικής συναίνεσης μεταξύ των διαφόρων πολιτικών δυνάμεων στη χώρα και βάσει εκτεταμένης διαβούλευσης με τον πληθυσμό και ότι θα έπρεπε να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος σχετικά με την απόφαση, κατόπιν δημοσίευσης συγκεκριμένων αξιολογήσεων των επιπτώσεων. για τις διάφορες δυνατές οικονομικές επιλογές και την πραγματοποίηση δημόσιας συζήτησης σχετικά με τις μελλοντικές προκλήσεις με όλα τα τμήματα της Ουκρανικής κοινωνίας·
6. καλεί την ΕΕ, τις ΗΠΑ και τη Ρωσία να σεβαστούν πλήρως το κυρίαρχο δικαίωμα του λαού να αποφασίσει για τη μελλοντική του ανάπτυξη, περιλαμβανομένης της συνεργασίας και σύνδεσης με χώρες και οργανισμούς και να αποφύγουν την άσκηση της οιασδήποτε πίεσης δημοσιονομικού, οικονομικού ή πολιτικού χαρακτήρα· απευθύνει θερμή έκκληση στην ΕΕ, τη Ρωσία και όλους τους άλλους παράγοντες στην περιοχή να μην παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών·
7. σημειώνει ότι η πολιτική η οποία διαχωρίζει την Πολιτική Γειτνίασης προς Ανατολάς από την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας απέτυχε· υπογραμμίζει την ανάγκη να σχεδιαστεί εκ νέου η Πολιτική Γειτονίας προς Ανατολάς με στόχο την ανάπτυξη περιφερειακής συνεργασίας η οποία δεν θα εξαιρεί την οιαδήποτε χώρα·
8. υπενθυμίζει στην Ουκρανία, την ΕΕ και τη Ρωσική Ομοσπονδία, καθώς και σε όλους τους διεθνείς παράγοντες στην περιοχή, να σεβαστούν και να εκπληρώσουν τις διεθνείς τους υποχρεώσεις και δεσμεύσεις, που προκύπτουν από τη συμμετοχή στο Συμβούλιο της Ευρώπης και άλλες διεθνείς συμβάσεις για τα κοινωνικά και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ETS) και να σεβαστούν ως εκ τούτου όλες τις δημοκρατικές και πολιτικές αξίες εκ των οποίων έχουν συμφωνήσει··
9. εκφράζει την πεποίθηση ότι η διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων μπορεί να ελευθερωθεί διερευνώντας, εντοπίζοντας και προσδίδοντας διαφάνεια σε όλα τα τμήματα της Ουκρανικής κοινωνίας σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία των διαφόρων πολιτικών στην τρέχουσα διακυβέρνηση και σχετικά με όλα τα πολιτικά κόμματα και τους ηγέτες τους και αποκαλύπτοντας τους αντίστοιχους δεσμούς τους με εταιρείες και επιχειρήσεις που συνδέονται με τις ολιγαρχικές δομές της χώρας· είναι πεπεισμένο ότι τούτο θα οδηγήσει σε περισσότερες έρευνες σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και θα βελτιώσει τον αγώνα κατά της διαφθοράς η οποία αποτελεί ένα από τα εμπόδια για τον περαιτέρω εκδημοκρατισμό στην Ουκρανία για το μεγαλύτερο διάστημα της τελευταίας εικοσαετίας·
10. καταγγέλλει την υπερβολική και δυσανάλογη χρήση βίας από την αστυνομία κατά των διαδηλωτών· εκφράζει ανησυχία ότι οι απόπειρες να καταπνιγούν δια της βίας οι διαμαρτυρίες υπέρ της Ευρώπης προκάλεσαν απλώς την κλιμάκωση της πολιτικής κρίσης· ανησυχεί επίσης για τις όλο και περισσότερο βίαιες δραστηριότητες των αποκαλούμενων «Titushki» ομάδων, η ταυτότητα των οποίων είναι άγνωστη και επιβαρύνουν την κατάσταση μεταξύ των αντιμαχομένων μερών· εκφράζει επίσης την ανησυχία του για τις βίαιες συγκρούσεις και προκλήσεις που προκαλούνται από διαδηλωτές της άκρας δεξιάς·
11. τονίζει ότι πρέπει να γίνονται πλήρως σεβαστά τα δικαιώματα ελευθερίας έκφρασης και συνέρχεσθαι, οι ενέργειες όμως των διαδηλωτών δεν θα έπρεπε να έρχονται σε αντίθεση με τους γενικά αποδεκτούς δημοκρατικούς κανόνες· καλεί τις αρχές να αποφύγουν την οποιαδήποτε απόπειρα καταστολής δια της βίας των διαδηλώσεων και καταυλισμών· καλεί την αστυνομία και τους διαδηλωτές να αποφύγουν κάθε βιαιοπραγία ή ενέργεια με καθαρό στόχο την πρόκληση βίαιης αντίδρασης από την αντίπαλη πλευρά·
12. παροτρύνει την ουκρανική κυβέρνηση να φροντίσει προκειμένου οι δυνάμεις ασφαλείας να παύσουν αμέσως την υπερβολική χρήση βίας σε βάρος των διαδηλωτών· καλεί την Ουκρανία να συμμορφωθεί πλήρως με τις διεθνείς δεσμεύσεις της σχετικά με τον σεβασμό της ελευθερίας έκφρασης καθώς και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να αποτραπεί η χρήση βίας· καλεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Ουκρανίας να προβεί σε αντικειμενική έρευνα των βίαιων συγκρούσεων που έλαβαν χώρα στο Κίεβο, να τιμωρήσει τους δράστες και να εμποδίσει κάθε επανάληψη ανάλογων καταστάσεων·
13. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, το κοινοβούλιο και την κυβέρνηση της Ουκρανίας καθώς και στις κοινοβουλευτικές συνελεύσεις του ΟΑΣΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης.