ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία
25.2.2014 - (2014/2595(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού
José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Elmar Brok, Mairead McGuinness, Jacek Saryusz-Wolski, Roberta Angelilli, Sophie Auconie, Elena Băsescu, Ivo Belet, Jerzy Buzek, Arnaud Danjean, Mário David, Anne Delvaux, Mariya Gabriel, Michael Gahler, Andrzej Grzyb, Gunnar Hökmark, Tunne Kelam, Andrey Kovatchev, Jan Kozłowski, Eduard Kukan, Krzysztof Lisek, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Monica Luisa Macovei, Francisco José Millán Mon, Nadezhda Neynsky, Radvilė Morkūnaitė-Mikulėnienė, Ria Oomen-Ruijten, Alojz Peterle, Bernd Posselt, Cristian Dan Preda, Jacek Protasiewicz, György Schöpflin, Salvador Sedó i Alabart, Davor Ivo Stier, Dubravka Šuica, Inese Vaidere, Laima Liucija Andrikienė εξ ονόματος της Ομάδας PPE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0219/2014
B7‑0220/2014
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας, την ανατολική εταιρική σχέση και την Ουκρανία, με ειδική μνεία στο ψήφισμά του σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία, της 6ης Φεβρουαρίου 2014[1],
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων για την Ουκρανία στις 20 Φεβρουαρίου 2014,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την απόφαση της ουκρανικής κυβέρνησης να αναστείλει την υπογραφή της Συμφωνίας Σύνδεσης, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες κατέβηκαν αυθόρμητα στους δρόμους σε ολόκληρη τη χώρα, για να διαδηλώσουν υπέρ της ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο Κίεβο οι διαδηλωτές έχουν καταλάβει ειρηνικά την Πλατεία Ανεξαρτησίας και ζητούν ριζική αλλαγή πολιτικής προκειμένου να υποχρεωθεί η κυβέρνηση να αναθεωρήσει την απόφασή της·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές, υπό τον έλεγχο του Προέδρου Yanukovych, ξεπέρασαν τα όρια του επιτρεπτού δίνοντας εντολή στις δυνάμεις ασφαλείας να κάνουν χρήση πραγματικών πυρών κατά των διαδηλωτών και τοποθετώντας ελεύθερους σκοπευτές σε στέγες κτιρίων επί της πλατείας Maydan και γύρω από αυτήν, στον χώρο που έχει αποτελέσει από τα τέλη Νοεμβρίου το επίκεντρο των διαμαρτυριών κατά της κυβέρνησης και υπέρ της Ευρώπης· λαμβάνοντας υπόψη ότι διαδηλωτές και περαστικοί εκτελέστηκαν στους δρόμους του Κιέβου, γεγονός που επέσυρε την κατακραυγή και καταδίκη εκ μέρους της διεθνούς κοινότητας·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπουργοί εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας μετέβησαν στο Κίεβο εκπροσωπώντας την ΕΕ, σε μια προσπάθεια διαμεσολάβησης μεταξύ του Προέδρου Yanukovych και της αντιπολίτευσης, προκειμένου να εξευρεθεί μια συμβιβαστική λύση· λαμβάνοντας υπόψη ότι συνέβαλαν στην επίτευξη συμφωνίας επί οδικού χάρτη για μια ειρηνική και δημοκρατική έξοδο από την κρίση, γεγονός που οδήγησε σε άμεσο τερματισμό της αιματοχυσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ειδικός απεσταλμένος της Ρωσίας διευκόλυνε επίσης τη συμφωνία, αλλά χωρίς να την συνυπογράψει·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι από την εμφάνιση του κινήματος «Euromaidan», έχουν αναφερθεί πολλά περιστατικά κακοποίησης, απαγωγών, βασανιστηρίων και άλλων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπεύθυνοι για τις παραβιάσεις αυτές χαίρουν ατιμωρησίας μέχρι σήμερα·
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ad hoc αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επισκέφθηκε το Κίεβο στις 28-30 Ιανουαρίου 2014 και στις 22-24 Φεβρουαρίου προκειμένου να αξιολογήσει την κατάσταση επιτόπου, γεγονός που καταδεικνύει το ειλικρινές ενδιαφέρον και την ανησυχία του Κοινοβουλίου για τη δραματική κατάσταση που επικρατεί στη χώρα·
1. συγχαίρει τους Ουκρανούς για την ταχύτατη πολιτική μεταβολή και για την αταλάντευτη στάση που τήρησαν ως πολίτες τους τελευταίους μήνες, και υπογραμμίζει ότι αυτή η διαμαρτυρία πολιτών και λαού αποτελεί παράδειγμα και σηματοδοτεί καμπή στην ιστορία της Ουκρανίας· επισημαίνει ότι τούτη η νίκη των πολιτών στο όνομα της δημοκρατίας, δεν πρέπει να σπιλωθεί ούτε από πνεύμα αντεκδίκησης και αντίποινα εναντίον αντιπάλων, ούτε από εσωτερικές πολιτικές έριδες·
2. εκφράζει τον σεβασμό του για εκείνους που αγωνίστηκαν και έχασαν τη ζωή τους για τις ευρωπαϊκές αξίες και την ευρωπαϊκή σημαία στην πλατεία Maidan, και απευθύνει τα πλέον ειλικρινή συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων· καταδικάζει απερίφραστα τη βαναυσότητα και την αμετροέπεια που επέδειξαν οι δυνάμεις καταστολής, γεγονός που οδήγησε στη δραματική κλιμάκωση της βίας·
3. εκφράζει την ικανοποίησή του για το πνεύμα ευθύνης με το οποίο η Verkhovna Rada κάλυψε το πολιτικό και θεσμικό κενό· λαμβάνει υπόψη τα μέτρα που ενέκρινε μέχρι στιγμής το Κοινοβούλιο όσον αφορά, συγκεκριμένα, την επαναφορά του Συντάγματος του 2004, την απόφαση περί διεξαγωγής προεδρικών εκλογών στις 25 Μαΐου 2014, την απόφαση να αποσυρθούν οι αστυνομικές δυνάμεις και οι δυνάμεις ασφαλείας, την αποφυλάκιση της πρώην πρωθυπουργού Yulia Tymoshenko και τον διορισμό υπηρεσιακού Προέδρου και προσωρινών επικεφαλής του υπουργείου εσωτερικών υποθέσεων και των υπηρεσιών ασφαλείας·
4. ζητεί να συσταθεί ανεξάρτητη επιτροπή για τη διερεύνηση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έλαβαν χώρα από την έναρξη των διαδηλώσεων και έπειτα, σε στενή συνεργασία με τη Διεθνή Συμβουλευτική Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης και τον ΟΑΣΕ·
5. παροτρύνει την Επιτροπή να βρει τρόπους προκειμένου να παρασχεθεί γρήγορα, ουσιαστικά και άμεσα, ιατρική και ανθρωπιστική βοήθεια σε όλα τα θύματα·
6. εκφράζει την ικανοποίησή του για τα συμπεράσματα της έκτακτης συνόδου του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 20ής Φεβρουαρίου 2014, και, συγκεκριμένα, για την απόφαση επιβολής στοχοθετημένων κυρώσεων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και η απαγόρευση χορήγησης θεωρήσεων για όσους ευθύνονται για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βιαιοπραγίες και χρήση υπέρμετρης βίας, καθώς και η αναστολή των αδειών εξαγωγών για εξοπλισμό που μπορεί ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί για εσωτερική καταστολή· παροτρύνει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τη νομοθεσία τους σχετικά με το ξέπλυμα χρήματος, ούτως ώστε να περιοριστεί η εκροή παράνομου χρήματος από την Ουκρανία·
7. επισημαίνει ότι τώρα είναι εξόχως σημαντικό να επιδείξουν όλα τα μέρη αίσθημα ευθύνης, αυτοσυγκράτηση και προσήλωση σε ουσιαστικό διάλογο και συμφιλίωση, με αποφυγή αντιποίνων· παροτρύνει όλες τις πολιτικές δυνάμεις να συνεργαστούν, σε αυτό το κρίσιμο σημείο για την Ουκρανία, με στόχο μια ειρηνική πολιτική μεταβολή, ένα φιλόδοξο και εκτεταμένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και μια κυβέρνηση με γνώμονα τα ευρωπαϊκά πρότυπα, προκειμένου να διαφυλαχθεί η ενότητα και η εδαφική ακεραιότητα της χώρας, και να διευκολυνθεί η εξεύρεση συμβιβαστικών λύσεων για το μέλλον της Ουκρανίας·
8. σημειώνει την απόφαση για διεξαγωγή προεδρικών εκλογών στις 25 Μαΐου 2014· υπογραμμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα· εκφράζει την ετοιμότητά του να στηρίξει την ορθή διεξαγωγή τους και να οργανώσει ισχυρή αποστολή παρατηρητών·
9. εκφράζει την ικανοποίησή του για την αποφυλάκιση της πρώην πρωθυπουργού Yulia Tymoshenko·
10. σημειώνει ότι η εκτεταμένη διαφθορά συνιστά σημαντικό πρόβλημα, το οποίο επηρεάζει αρνητικά την οικονομία της Ουκρανίας και παρακωλύει την ανάπτυξή της, ενώ παράλληλα υπονομεύει την εμπιστοσύνη των πολιτών της στο κράτος και τους θεσμούς· παροτρύνει τη νέα κυβέρνηση, επομένως, να θέσει ως πρώτη προτεραιότητα στο πρόγραμμά της, την καταπολέμηση της διαφθοράς και την κατάρτιση ενός πραγματικά ανεξάρτητου και αμερόληπτου δικαστικού συστήματος·
11. επαναλαμβάνει ότι η Συμφωνία Σύνδεσης είναι έτοιμη προς υπογραφή από τη νέα κυβέρνηση, μόλις δοθεί λύση στην τρέχουσα πολιτική κρίση και προετοιμαστεί η νέα κυβέρνηση·
12. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι, από τα τρία κριτήρια που καθορίστηκαν από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων το 2012, πληρούται πλέον εκείνο που αφορά στον τερματισμό της επιλεκτικής απονομής δικαιοσύνης (φυλάκιση της Yulia Tymoshenko), ενώ τα άλλα δύο, σχετικά με το σύστημα δικαιοσύνης και το εκλογικό σύστημα, τα οποία αποτελούν και τα βασικά αιτήματα του κινήματος διαμαρτυρίας, τελούν ήδη υπό καθεστώς εκ βάθρων αλλαγής και μεταρρύθμισης που αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα από τη νέα κυβέρνηση συνασπισμού και να λάβει τη στήριξη της νέας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας·
13. ζητεί επιπλέον από την Επιτροπή να συνεργαστεί με τις ουκρανικές αρχές για να βρει τρόπους αντιστάθμισης των επιπτώσεων από τα αντίποινα που εφαρμόζει η Ρωσία προκειμένου να αποτρέψει την υπογραφή της συμφωνίας σύνδεσης, καθώς και από ενδεχόμενα νέα μέτρα· εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση του Ευρωπαίου Επιτρόπου, αρμόδιου για τις οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις και το ευρώ, Olli Rehn, σχετικά με την ετοιμότητα της ΕΕ για παροχή ουσιαστικού και φιλόδοξου (τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα) πακέτου οικονομικής βοήθειας, μόλις βρεθεί πολιτική λύση βάσει των αρχών της δημοκρατίας, της δέσμευσης για μεταρρυθμίσεις και του διορισμού νόμιμης κυβέρνησης·
14. προσδοκά ότι το Συμβούλιο και η Επιτροπή θα κινητοποιηθούν, από κοινού με το ΔΝΤ, την Παγκόσμια Τράπεζα, την ΕΤΑΑ και την ΕΤΕ, και θα παράσχουν βραχυπρόθεσμη οικονομική βοήθεια και μηχανισμό για τη στήριξη του ισοζυγίου πληρωμών, όπως επίσης και δέσμη μακροοικονομικής στήριξης μακράς πνοής, προκειμένου να ενισχυθεί η Ουκρανία στην προσπάθειά της να αντιμετωπίσει την επιδεινούμενη οικονομική και κοινωνική της κατάσταση και προκειμένου να της παρασχεθεί η οικονομική στήριξη που θα καταστήσει δυνατές τις πολυαναμενόμενες, αναγκαίες, βαθιές και ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις της ουκρανικής οικονομίας· προσδοκά επίσης ότι θα οργανώσουν μία διεθνή διάσκεψη δωρητών για την Ουκρανία· ελπίζει ότι η νέα κυβέρνηση θα είναι έτοιμη να προβεί στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, και ειδικότερα στις οικονομικές·
15. ζητεί από το Συμβούλιο να εξουσιοδοτήσει την Επιτροπή να επιταχύνει τη διαδικασία διαλόγου για τις θεωρήσεις με την Ουκρανία· υπογραμμίζει ότι η ταχεία ολοκλήρωση της συμφωνίας για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων - ακολουθώντας το παράδειγμα της Μολδαβίας - μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας, είναι ο καλύτερος τρόπος ανταπόκρισης στις προσδοκίες της κοινωνίας των πολιτών και της νεολαίας της Ουκρανίας· ζητεί, στο μεταξύ, να θεσπιστούν άμεσα προσωρινές, πολύ απλές και δωρεάν διαδικασίες θεώρησης διαβατηρίων σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών·
16. ζητεί από τη Ρωσία να υιοθετήσει μια εποικοδομητική στάση και να δώσει τέλος στα αντίποινα και στην αθέμιτη πίεση που αποσκοπούν στην υπονόμευση του κυριαρχικού δικαιώματος των γειτόνων της να αποφασίζουν ελεύθερα για το μέλλον τους, ούτως ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες που θα επιτρέψουν στην Ουκρανία να ωφελείται από τις διμερείς σχέσεις τόσο με την ΕΕ όσο και με τη Ρωσία· παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ενώσουν τις φωνές τους απέναντι στη Ρωσία για να υποστηρίξουν τις ευρωπαϊκές προσδοκίες της Ουκρανίας και άλλων χωρών της ΑΕΣ που επιλέγουν ελεύθερα να εμβαθύνουν τις σχέσεις τους με την ΕΕ·
17. θεωρεί ότι οι διατάξεις της Εκτενούς και Ολοκληρωμένης Συμφωνίας Ελεύθερων Συναλλαγών (DCFTA) δεν εμπεριέχουν προκλήσεις εμπορικού χαρακτήρα για τη Ρωσική Ομοσπονδία και ότι η συμφωνία σύνδεσης δεν αποτελεί εμπόδιο για τις καλές σχέσεις της Ουκρανίας με τους εξ ανατολών γείτονές της· υπογραμμίζει ότι η αστάθεια στην κοινή γειτονία δεν είναι προς το συμφέρον ούτε της ΕΕ ούτε της Ρωσίας· τονίζει ότι ο εξαναγκασμός σε πολιτικό, οικονομικό ή άλλο επίπεδο, συνιστά παραβίαση της τελικής πράξης του Ελσίνκι και του Μνημονίου της Βουδαπέστης του 1994 σχετικά με την ασφάλεια της Ουκρανίας·
18. επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τα άρθρα 8 και 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένων όσων καλύπτονται από την ΑΕΣ, έχουν τη δυνατότητα μακροπρόθεσμα να υποβάλουν αίτηση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση·
19. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ουκρανίας, στο Συμβούλιο της Ευρώπης και στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
- [1] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0098.