PROJEKT REZOLUCJI w sprawie Ukrainy
25.2.2014 - (2014/2595(RSP))
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Helmut Scholz, Nikola Vuljanić, Patrick Le Hyaric, Younous Omarjee, Jaromír Kohlíček w imieniu grupy GUE/NGL
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że od listopada 2013 r. – w wyniku odmowy podpisania przez rząd ukraiński układu stowarzyszeniowego z UE – trwają protesty przeciwko polityce rządu, które uległy brutalizacji po obu stronach, a do demonstrantów przyłączyły się ugrupowania skrajnie nacjonalistyczne; mając na uwadze, że brak kompromisu ze strony sił politycznych – zarówno rządu, jak i opozycji – doprowadził do brutalnej eskalacji konfliktu, wskutek czego dziesiątki osób po obu stronach zginęło, a setki odniosło obrażenia;
B. mając na uwadze, że demonstracje, które początkowo miały charakter prounijny, są teraz nakierowane raczej na sprawy wewnętrzne oraz rozprzestrzeniły się Kijowa na inne miasta; mając na uwadze, że protestujący domagają się ustąpienia rządu i rozpisania nowych wyborów parlamentarnych i prezydenckich;
C. mając na uwadze, że ministrowie spraw zagranicznych Francji, Niemiec i Polski wynegocjowali porozumienie w sprawie rozwiązania kryzysu na Ukrainie, które podpisał prezydent Ukrainy Wiktor Janukowycz oraz przedstawiciele opozycji Witalij Kłyczko (UDAR), Oleh Tiahnybok (Swoboda) i Arsenij Jaceniuk (Batkiwszczyna);
D. mając na uwadze, że protestujący na ulicach Kijowa nie zgodzili się z tym kompromisem, a porozumienia mające na celu rozwiązanie kryzysu politycznego i państwowego, wynegocjowane przez ministrów państw zagranicznych kilku państw członkowskich UE, zostały złamane przez opozycję;
E. mając na uwadze, że Wiktor Janukowycz opuścił Kijów i udał się w nieznanym kierunku, nie rezygnując oficjalnie z urzędu;
F. mając na uwadze, że parlament Ukrainy (Rada Najwyższa) przejął inicjatywę i postanowił o:
– usunięciu z urzędu prezydenta Janukowycza,
– przeprowadzeniu wyborów prezydenckich w dniu 25 maja 2014 r.,
– powołaniu tymczasowego prezydenta, który jest jednocześnie przewodniczącym parlamentu i koordynatorem rządu,
– przywróceniu konstytucji z 2004 r., zgodnie z którą na Ukrainie będzie obowiązywał system parlamentarno-prezydencki,
– uwolnieniu byłej premier Julii Tymoszenko,
– powołaniu tymczasowego prokuratora generalnego i kilku ministrów;
G. mając na uwadze, że w bezpośredniej reakcji na zmianę władzy w Kijowie lider skrajnie prawicowej partii Swoboda Oleh Tiahnybok wezwał do likwidacji pluralizmu politycznego i demokratycznego na Ukrainie, do czystek etnicznych w całym kraju oraz do przywrócenia Ukrainie statusu mocarstwa nuklearnego;
H. mając na uwadze, że główna siedziba Komunistycznej Partii Ukrainy została zniszczona przez siły skrajnie prawicowe; mając na uwadze, że w niektórych regionach Ukrainy partia komunistyczna została zdelegalizowana; mając na uwadze, że zniszczono wiele pomników, m.in. pomniki II wojny światowej;
I. mając na uwadze, że nasilają się antysemickie ataki na obywateli żydowskich w Kijowie; mając na uwadze, że rabin Kijowa zalecił żydowskim obywatelom opuszczenie miasta; mając na uwadze, że w Zaporożu zaatakowano i zniszczono synagogę;
J. mając na uwadze, że 3 477 deputowanych rad lokalnych z południowo-wschodniej Ukrainy oraz regionu sewastopolskiego Autonomicznej Republiki Krymu zgromadziło się w Charkowie, skrytykowało decyzje Rady Najwyższej i postanowiło, jakie ich zdaniem środki powinny podjąć władze lokalne w odpowiedzi na wydarzenia w Kijowie;
K. mając na uwadze, że wciąż nie ma zgody wśród obywateli Ukrainy co do oceny tych wydarzeń i przyszłości kraju; mając na uwadze, że problemy polityczne Ukrainy można rozwiązać wyłącznie poprzez narodową debatę oraz demokratyczny i przejrzysty proces decyzyjny dotyczący przyszłości kraju, reformy konstytucyjnej i innych reform, a także stosunków z partnerami międzynarodowymi;
1. głęboko ubolewa nad faktem, że kryzys polityczny na Ukrainie nie został rozwiązany na tyle wcześnie, aby uniknąć śmierci obywateli ukraińskich składa kondolencje i wyrazy wsparcia wszystkim rodzinom tych, którzy zginęli lub zostali ranni; wzywa UE i jej państwa członkowskie do rozszerzenia zakresu pomocy medycznej dla wszystkich ofiar przemocy na Ukrainie;
2. apeluje o przeprowadzenie niezależnego i przejrzystego śledztwa w sprawie wszystkich niedawnych aktów przemocy i naruszeń praw człowieka, do jakich doszło od rozpoczęcia protestów, oraz o pociągnięcie do odpowiedzialności winnych po obu stronach;
3. odnotowuje szeroki zakres decyzji podjętych przez Radę Najwyższą, wyraża jednak zaniepokojenie faktem, ze parlament nie zebrał się w pełnym składzie, gdyż obecność wszystkich parlamentarzystów nadałaby tym decyzjom większą legitymację demokratyczną; zwraca uwagę, że protesty w Kijowie wciąż trwają, a demonstranci domagają się wprowadzenia środków uniemożliwiających wejście do rządu oligarchom oraz osobom odpowiedzialnym za naruszenia praw człowieka lub zamieszanym w afery korupcyjne;
4. zwraca uwagę, że parlament Ukrainy wreszcie przejął inicjatywę, aby utorować drogę do wcześniejszych wyborów; wzywa Radę Najwyższą do przyjęcia w odpowiednim czasie przed wyborami nowej ordynacji wyborczej, która spełnia zasady Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) i Komisji Weneckiej, a także do zagwarantowania wolnych i uczciwych przebieg wyborów; oczekuje od wszystkich instytucji i partii politycznych, że w okresie przejściowym przed wyborami opublikują swoje programy trwałego rozwiązania głębokiego kryzysu społecznego i gospodarczego podkreśla, że jest to niezbędny element demokratycznej debaty na temat przyszłego rozwoju Ukrainy;
5. podkreśla, że do obywateli Ukrainy i tylko do nich, bez nacisków z zewnątrz, należy decyzja w sprawie ich przyszłości, geopolitycznej orientacji kraju oraz tego, do jakich międzynarodowych porozumień i wspólnot powinna się przyłączyć Ukraina; zdecydowanie wzywa UE, USA i Rosję do powstrzymania się od jakiejkolwiek ingerencji w wewnętrzne sprawy Ukrainy oraz od wszelkich form nacisku finansowego, gospodarczego lub politycznego;
6. wzywa wszystkie siły polityczne do zapobieżenia dalszemu stosowaniu przemocy; wyraża głębokie zaniepokojenie rozprzestrzenieniem broni i amunicji w tym kraju; wzywa wszystkie siły polityczne do zadbania o to, by wszelką nielegalną bron i amunicję przekazano do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych;
7. wzywa wszystkie siły polityczne na Ukrainie i wszystkie podmioty międzynarodowe zaangażowane w tym kraju, aby zobowiązały się do działania na rzecz integralności terytorialnej i jedności narodowej Ukrainy, uwzględniając uwarunkowania kulturowe i językowe oraz historię kraju;
8. ponownie podkreśla swoje zaniepokojenie korupcją na Ukrainie; wzywa do zapewnienia przejrzystości aktywów, w tym wszystkich międzynarodowych przepływów – do i z Ukrainy – kapitału należącego do niektórych polityków obecnej administracji rządowej, byłych liderów politycznych, wobec których prowadzono śledztwo, oraz wszystkich partii politycznych i ich przywódców; zwraca uwagę na fakt, że ścisłe powiązania między administracją rządową, instytucjami politycznymi i oligarchami stanowiły jedną z podstawowych barier w procesie demokratyzacji Ukrainy przez większość ostatniego dwudziestolecia; wzywa UE i jej państwa członkowskie do intensyfikacji działań na rzecz położenia kresu praniu pieniędzy i oszustwom podatkowym ze strony firm i przedsiębiorców ukraińskich w bankach europejskich;
9. wzywa UE do przyznania Ukrainie pomocy finansowej, której ten kraj potrzebuje w celu przezwyciężenia obecnego kryzysu gospodarczego i społecznego; podkreśla, że pomoc ta nie powinna być uwarunkowana wprowadzeniem środków oszczędnościowych;
10. wyraża głębokie zaniepokojenie współpracą sił demokratycznych z ruchami jawnie nacjonalistycznymi i antysemickimi, które według doniesień otrzymują bezpośrednie wsparcie polityczne i finansowe z zagranicy, w tym od partnerów z państw członkowskich UE; pilnie wzywa wszystkie siły polityczne i społeczeństwo obywatelskie do odcięcia się od nacjonalizmu i antysemityzmu;
11. potępia ataki na Komunistyczną Partię Ukrainy oraz próby delegalizacji tej partii; wzywa władze tymczasowe do zapewnienia wszystkim demokratycznym siłom politycznym demokratycznych praw i swobód oraz do zapobieżenia wszelkim atakom;
12. zdecydowanie potępia antysemickie działania sił skrajnie prawicowych i wyraża głębokie zaniepokojenie tymi działaniami;
13. pilnie wzywa wszystkie przejściowe instytucje na Ukrainie do przestrzegania międzynarodowych zobowiązań Ukrainy, zwłaszcza tych wynikających z podpisania Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej i członkostwa w Radzie Europy, a także do zapewnienia ścisłego przestrzegania praw i swobód demokratycznych, praw człowieka, ochrony mniejszości, wolności prasy, wolności zgromadzeń i wolności słowa; wzywa wszystkie instytucje i państwa członkowskie UE, a także inne zagraniczne podmioty polityczne, aby nie tylko wystosowywały apele w tej sprawie, ale także uzależniały pomoc finansową dla Ukrainy od poszanowania tych norm i zobowiązań;
14. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, parlamentowi i rządowi Ukrainy oraz Zgromadzeniu Parlamentarnemu OBWE i Zgromadzeniu Parlamentarnemu Rady Europy.