PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji na Ukrainie
25.2.2014 - (2014/2595(RSP))
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Guy Verhofstadt, Johannes Cornelis van Baalen, Marielle de Sarnez, Ramon Tremosa i Balcells, Louis Michel, Marietje Schaake, Phil Bennion, Jelko Kacin, Sarah Ludford, Izaskun Bilbao Barandica, Norica Nicolai, Catherine Bearder, Hannu Takkula, Ivo Vajgl, Eduard-Raul Hellvig, Jan Mulder, Cecilia Wikström, Gerben-Jan Gerbrandy, Graham Watson, Nathalie Griesbeck, Philippe De Backer, Frédérique Ries, Alexander Graf Lambsdorff, Nils Torvalds, Sonia Alfano, Liam Aylward, Robert Rochefort, Pat the Cope Gallagher, Rebecca Taylor, Justina Vitkauskaite Bernard w imieniu grupy politycznej ALDE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0219/2014
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie europejskiej polityki sąsiedztwa, Partnerstwa Wschodniego i Ukrainy, w szczególności rezolucję z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie sytuacji na Ukrainie[1],
– uwzględniając konkluzje z nadzwyczajnego posiedzenia Rady do Spraw Zagranicznych w sprawie Ukrainy, które odbyło się w dniu 20 lutego 2014 r.,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że od podjęcia przez rząd Ukrainy decyzji o zawieszeniu podpisania układu o stowarzyszeniu w całym kraju setki tysięcy ludzi spontanicznie wyszły na ulice w akcie poparcia dla integracji europejskiej; mając na uwadze, że w Kijowie protestujący prowadzili pokojowe demonstracje na Placu Niepodległości, domagając się zdecydowanej zmiany politycznej w celu nakłonienia rządu, by dokonał przeglądu swoich decyzji;
B. mając na uwadze, że władze pod przywództwem prezydenta Janukowycza wyraźnie przekroczyły granicę, zezwalając siłom bezpieczeństwa na użycie ostrej amunicji przeciw protestującym oraz umieszczając snajperów na dachach na Majdanie i wokół niego, gdzie od końca listopada skupiają się antyrządowe i proeuropejskie protesty; mając na uwadze, że demonstranci i przypadkowi przechodnie zostali rozstrzelani na ulicach Kijowa, co spotkało się z oburzeniem i potępieniem ze strony społeczności międzynarodowej;
C. mając na uwadze, że trzech ministrów spraw zagranicznych z UE udało się jednocześnie do Kijowa w celu wynegocjowania kompromisowego rozwiązania między prezydentem Janukowyczem a opozycją; mając na uwadze, że udało im się doprowadzić do porozumienia w sprawie planu pokojowego i demokratycznego wyjścia z kryzysu; mając na uwadze, że porozumienie ułatwił też rosyjski specjalny wysłannik, choć nie złożył pod nim podpisu;
1. przekazuje wyrazy głębokiego współczucia rodzinom ofiar, zdecydowanie potępia wszelkie akty przemocy i wzywa wszystkich obywateli Ukrainy oraz ich przywódców politycznych i obywatelskich do działania w duchu największej odpowiedzialności w tym historycznym dla Ukrainy momencie;
2. stanowczo potępia brutalne i nieproporcjonalne działania sił prewencji, które doprowadziły do dramatycznej eskalacji przemocy;
3. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Rada Najwyższa Ukrainy postąpiła nader odpowiedzialnie, sprawując swoje funkcje powierzone jej na mocy konstytucji oraz wypełniając pustkę polityczną i instytucjonalną, jaka powstała po rozwiązaniu rządu i odwołaniu prezydenta; przyjmuje do wiadomości środki przyjęte dotychczas przez parlament, szczególnie w zakresie przywrócenia konstytucji z 2004 r., decyzję o przeprowadzeniu wyborów prezydenckich w dniu 25 maja 2014 r., decyzję o wycofaniu milicji i sił bezpieczeństwa oraz zwolnienie z więzienia byłej premier Julii Tymoszenko;
4. wyraża uznanie dla narodu ukraińskiego z powodu szybkiej zmiany władz oraz obywatelskiego oporu w minionych kilku miesiącach oraz podkreśla, że ten protest obywatelski i społeczny służy za przykład i będzie stanowić przełom w historii Ukrainy; podkreśla, że tego demokratycznego i obywatelskiego zwycięstwa nie powinna zniszczyć chęć zemsty czy ukarania przeciwników ani wewnętrzne konflikty polityczne; uważa, że osoby, które dopuściły się zbrodni na obywatelach Ukrainy i nadużyły władzy państwowej, powinny stanąć przed niezależnymi sądami;
5. wzywa do utworzenia niezależnej komisji do zbadania – w ścisłej współpracy z międzynarodowym panelem doradców Rady Europy – naruszeń praw człowieka, które miały miejsce od początku protestów;
6. zdecydowane popiera wszystkie osoby, które w ciągu ostatnich trzech miesięcy prowadziły pokojowe demonstracje w Kijowie i na całej Ukrainie, wyrażając tym samym poparcie dla podstawowych wartości europejskich, odpowiedzialności demokratycznej, poszanowania praw człowieka, praworządności i prawa do protestów, a także wyraża zrozumienie dla tych osób i solidaryzuje się z nimi; podkreśla, że demokracja nie polega na rządach większości, lecz jest formą rządzenia opartą na mechanizmach kontroli i równowagi;
7. wzywa Komisję do znalezienia sposobu udzielenia pomocy medycznej i wsparcia wszystkim osobom, które padły ofiarą przemocy podczas demonstracji, a to we współpracy z Międzynarodowym Komitetem Czerwonego Krzyża;
8. z zadowoleniem przyjmuje konkluzje z nadzwyczajnego posiedzenia Rady do Spraw Zagranicznych z dnia 20 lutego, a w szczególności decyzję o wprowadzeniu ukierunkowanych sankcji, obejmujących zamrożenie aktywów i zakaz wydawania wiz, które są wymierzone przeciwko osobom odpowiedzialnym za łamanie praw człowieka, jak i decyzję o zawieszeniu wydawania pozwoleń na eksport sprzętu, który mógłby zostać wykorzystany do wewnętrznych represji; zwraca uwagę na ogromny wpływ, jaki sankcje te wywarły na ukraińską opinię publiczną, oraz jest zdania, że środki te należało przyjąć wcześniej;
9. uważa, że ukierunkowane, elastyczne i indywidualne sankcje oraz środki ograniczające należy utrzymać jako element polityki UE wobec Ukrainy podczas okresu przejściowego, a także uzupełnić je szeregiem działań w państwach członkowskich mających na celu przeciwdziałanie praniu pieniędzy i ukrywaniu aktywów;
10. domaga się natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich demonstrantów i więźniów politycznych, których zatrzymano nielegalnie, wycofania wszelkich zarzutów wobec nich oraz ich politycznej rehabilitacji;
11. wyraża nadzieję, że konstytucyjna większość utworzona w Radzie Najwyższej w ciągu kilku ostatnich dni może stać się podstawą do rozpoczęcia narodowego dialogu obejmującego wszystkie demokratyczne elementy ukraińskiego społeczeństwa w celu doprowadzenia do rzeczywistego pojednania między stronami, przeprowadzenia dogłębnej debaty nad przyszłością narodu ukraińskiego i utrzymania jedności kraju; wzywa parlament Ukrainy i przyszły rząd do ochrony praw mniejszości w kraju i możliwości posługiwania się przez nie swoimi językami;
12. zwraca uwagę, że propozycja podpisania układu o stowarzyszeniu wciąż jest aktualna oraz że UE jest gotowa do podpisania go natychmiast po zażegnaniu obecnego kryzysu politycznego, jeżeli spełnione zostaną kryteria określone przez Radę do Spraw Zagranicznych w grudniu 2012 r.; podkreśla, że podpisanie i wdrożenie układu o stowarzyszeniu będzie stanowić stabilną podstawę dla współpracy Ukrainy z UE oraz ułatwi reformy polityczne i gospodarcze w kraju;
13. oczekuje, że Rada i Komisja wypełnią swoje obietnice i w dalszym ciągu będą udzielać Ukrainie pomocy w celu przezwyciężenia owego głębokiego kryzysu politycznego i gospodarczego, zwłaszcza w kontekście ewentualnych pilnych potrzeb finansowych wynikających m.in. z decyzji Federacji Rosyjskiej o zawieszeniu wykupu drugiej transzy ukraińskich obligacji;
14. oczekuje, że Rada i Komisja we współpracy z MFW, Bankiem Światowym, Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju oraz EBI jak najszybciej wystąpią z ofertą konkretnej pomocy finansowej dla Ukrainy, aby wesprzeć ją w wysiłkach mających na celu ustabilizowanie pogarszającej się sytuacji gospodarczej i społecznej oraz udzielić jej wsparcia gospodarczego potrzebnego do rozpoczęcia niezbędnych głębokich i kompleksowych reform ukraińskiej gospodarki; wobec tego wzywa do zorganizowania bez zbędnej zwłoki konferencji darczyńców;
15. przyznaje, że powszechna korupcja wciąż ogranicza możliwości rozwoju Ukrainy oraz osłabia zaufanie obywateli do ich własnych instytucji; w związku z tym wzywa nowy rząd do priorytetowego potraktowania kwestii przeciwdziałania korupcji w swoim programie;
16. jest zdania, że szybkie sfinalizowanie umowy o ruchu bezwizowym między UE a Ukrainą to najlepszy sposób zareagowania na apele członków ukraińskiego społeczeństwa obywatelskiego i studentów, którzy w ciągu ostatnich dni demonstrowali na placach, domagając się proeuropejskich zmian na Ukrainie; zwraca uwagę, że takie porozumienie zintensyfikuje i ułatwi wymianę oraz kontakty międzyludzkie między społeczeństwami obywatelskimi, co przyczyni się do poprawy wzajemnego zrozumienia i umożliwi ukraińskiej opinii publicznej zapoznanie się z europejskimi standardami i najlepszymi praktykami we wszystkich dziedzinach; w międzyczasie wzywa do natychmiastowego wprowadzenia tymczasowych, bardzo prostych i bezpłatnych procedur wizowych;
17. podkreśla, że postanowienia pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu nie zagrażają interesom handlowym Federacji Rosyjskiej, a układ o stowarzyszeniu nie będzie rzutował na historyczne więzi łączące Ukrainę z jej wschodnim sąsiadem; zwraca uwagę, że wspólnym celem wciąż jest stabilność polityczna, przewidywalność i dobrobyt gospodarczy;
18. podkreśla, że bez konstruktywnej i uzasadnionej pomocy Rosji nie można doprowadzić do trwałego politycznego rozwiązania na Ukrainie, ale odrzuca ideę nowego podziału Europy w oparciu o strefy wpływów;
19. apeluje do Rosji o konstruktywne podejście oraz zaprzestanie działań odwetowych i niepotrzebnych nacisków mających na celu ograniczenie suwerennego prawa swoich sąsiadów do swobodnego decydowania o własnej przyszłości, co stworzyłoby Ukrainie warunki umożliwiające czerpanie korzyści z dwustronnych relacji zarówno z UE, jak i Rosją; wzywa UE i jej państwa członkowskie do mówienia jednym głosem w dialogu z Rosją oraz do poparcia europejskich aspiracji krajów Partnerstwa Wschodniego, które z własnej woli decydują się na zacieśnienie stosunków z UE; w związku z tym wzywa UE do podejmowania działań wspierających Ukrainę lub inne kraje Partnerstwa Wschodniego w ramach Światowej Organizacji Handlu lub w innych organizacjach międzynarodowych w przypadku sporów z Federacją Rosyjską;
20. wzywa ponadto Komisję do współpracy z władzami Ukrainy na rzecz znalezienia sposobów przeciwdziałania skutkom działań odwetowych podejmowanych przez Moskwę w celu uniemożliwienia podpisania układu o stowarzyszeniu;
21. wzywa Komisję, Radę Europy i OBWE/ODIHR do udzielenia zdecydowanego wsparcia przedwyborczego oraz wysłania licznej długoterminowej misji obserwacji wyborów, tak aby wybory prezydenckie wyznaczone na dzień 25 maja 2014 r. mogły się odbyć przy zachowaniu najwyższych standardów, a ich wynik był niepodważalny;
22. zwraca uwagę, że strategia komunikacyjna UE w krajach partnerskich w dalszym ciągu nie jest skuteczna; w związku z tym wzywa Komisję do zintensyfikowania wysiłków w celu wyjaśnienia odpowiedniej części opinii publicznej potencjalnych korzyści wynikających z układu o stowarzyszeniu;
23. wyraża poparcie dla bezstronnej inicjatywy społeczeństwa obywatelskiego na rzecz utworzenia „platformy Majdanu” z myślą o opracowaniu strategii mającej na celu przeciwdziałanie problemowi powszechnej na Ukrainie korupcji;
24. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom państw członkowskich, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Ukrainy, Radzie Europy oraz prezydentowi, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej.
- [1] Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0098.