PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji na Ukrainie
25.2.2014 - (2014/2595(RSP))
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Rebecca Harms, Ulrike Lunacek, Mark Demesmaeker, Tarja Cronberg, Werner Schulz, Raül Romeva i Rueda, Indrek Tarand, Helga Trüpel w imieniu grupy politycznej Verts/ALE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0219/2014
Parlament Europejski,
– uwzględniając poprzednie rezolucje w sprawie europejskiej polityki sąsiedztwa, Partnerstwa Wschodniego i Ukrainy, ze szczególnym uwzględnieniem rezolucji z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie sytuacji na Ukrainie[1],
– uwzględniając konkluzje nadzwyczajnego posiedzenia Rady Spraw Zagranicznych w sprawie Ukrainy, które odbyło się w dniu 20 lutego 2014 r.,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że po decyzji prezydenta i rządu Ukrainy o zawieszeniu podpisania układu o stowarzyszeniu w całym kraju setki tysięcy ludzi spontanicznie wyszły na ulice w geście poparcia dla integracji europejskiej; mając na uwadze, że w Kijowie protestujący prowadzili pokojowe demonstracje na Placu Niepodległości, domagając się zdecydowanej zmiany politycznej w celu nakłonienia rządu, aby dokonał zmiany swojej decyzji, oraz mając na uwadze, że Euromajdan to najsilniejszy ruch obywatelski na rzecz wolności i demokracji, jaki narodził się w Europie od końca lat 1980.,
B. mając na uwadze, że władze pod przywództwem prezydenta Janukowycza wyraźnie przekroczyły granicę, zezwalając siłom bezpieczeństwa na użycie ostrej amunicji przeciw protestującym oraz umieszczając snajperów na dachach na Majdanie i wokół niego, gdzie od końca listopada skupiały się antyrządowe i proeuropejskie protesty; mając na uwadze, że demonstranci i bierni widzowie zostali rozstrzelani na ulicach Kijowa, co spotkało się z oburzeniem i potępieniem na arenie międzynarodowej,
C. mając na uwadze, że w tym samym czasie trzech ministrów spraw zagranicznych z UE udało się do Kijowa, próbując wynegocjować kompromisowe rozwiązanie między prezydentem Janukowyczem a opozycją; mając na uwadze, że zdołali oni wynegocjować porozumienie w sprawie strategii pokojowego i demokratycznego wyjścia z kryzysu; mając na uwadze, że porozumienie ułatwił też rosyjski specjalny wysłannik, choć nie był jego konsygnatariuszem,
D. mając na uwadze, że po podpisaniu porozumienia prezydent wyjechał ze stolicy w nieznanym kierunku, a niedługo później ustąpił przewodniczący parlamentu, co pozostawiło kraj bez rządu, ponieważ premier zrezygnował kilka tygodni wcześniej;
1. składa najgłębsze kondolencje rodzinom ofiar – zarówno wśród demonstrantów, jak i członków sił bezpieczeństwa, stanowczo potępia wszelkie akty przemocy i wzywa wszystkich obywateli Ukrainy, wraz z jej przywódcami politycznymi i społecznymi, do działania z jak największą odpowiedzialnością w tej historycznej dla Ukrainy chwili;
2. stanowczo potępia brutalne i nieproporcjonalne działania sił prewencji, które doprowadziły do dramatycznej eskalacji przemocy;
3. odnosi się przychylnie do odpowiedzialnej roli, jaką Rada Najwyższa odgrywa w sprawowaniu pełnych funkcji konstytucyjnych oraz wypełnianiu próżni politycznej i instytucjonalnej zaistniałej wraz z rezygnacją rządu i odsunięciem prezydenta, oraz wyraża przekonanie, że ruch Euromajdan odegra rolę w przyszłym procesie politycznym na Ukrainie; przyjmuje do wiadomości środki przyjęte dotychczas przez parlament, szczególnie w zakresie przywrócenia konstytucji z 2004 r., decyzję o przeprowadzeniu wyborów prezydenckich w dniu 25 maja 2014 r., decyzję o wycofaniu milicji i sił bezpieczeństwa oraz zwolnienie z więzienia byłej premier Julii Tymoszenko; wzywa do utworzenia możliwie najbardziej otwartego rządu jedności narodowej w celu zajęcia się pilnymi potrzebami kraju;
4. wyraża uznanie dla narodu ukraińskiego z powodu szybkiej zmiany władz oraz obywatelskiego oporu w minionych kilku miesiącach oraz podkreśla, że ten protest obywatelski i społeczny stanowi przykład i będzie oznaczać przełom w historii Ukrainy; podkreśla, że tego demokratycznego i obywatelskiego zwycięstwa nie powinna burzyć żadna chęć zemsty czy akty odwetu wobec przeciwników ani wewnętrzne konflikty polityczne;
5. wzywa do utworzenia niezależnej komisji do zbadania, w ścisłej współpracy z międzynarodowym panelem doradców Rady Europy, naruszeń praw człowieka, które miały miejsce od początku protestów;
6. wyraża poparcie i solidarność wobec wszystkich ludzi, którzy w ciągu ostatnich trzech miesięcy wyszli na ulice w Kijowie i na całej Ukrainie, opowiadając się za fundamentalnymi wartościami europejskimi, odpowiedzialnością demokratyczną, poszanowaniem praw człowieka, praworządnością i prawem do demonstracji; podkreśla, że demokracja nie oznacza rządów większości, ale formę rządów opartą na systemie kontroli i równowagi; w związku z tym ubolewa nad ostatnią decyzją Rady Najwyższej o uchyleniu ustawy o językach i wzywa do uchwalenia nowego ustawodawstwa zgodnego z zobowiązaniami Ukrainy na mocy Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych;
7. wzywa Komisję do znalezienia – we współpracy z Międzynarodowym Komitetem Czerwonego Krzyża – sposobu dostarczenia pomocy medycznej i wsparcia dla wszystkich osób, które padły ofiarą przemocy w trakcie demonstracji;
8. przyjmuje z zadowoleniem konkluzje nadzwyczajnego posiedzenia Rady Spraw Zagranicznych z dnia 20 lutego 2014 r., a w szczególności decyzję o wprowadzeniu ukierunkowanych sankcji, w tym zamrożenia aktywów i zakazu wydawania wiz wobec osób odpowiedzialnych za naruszenia praw człowieka, oraz zawieszeniu zezwoleń na wywóz sprzętu, który mógłby być wykorzystywany do wewnętrznych represji; odnotowuje ogromny wpływ tych sankcji na ukraińską opinię publiczną i jest zdania, że środki te można było przyjąć wcześniej;
9. jest zdania, że w tym przejściowym okresie należy utrzymać – jako element polityki UE wobec Ukrainy – ukierunkowane, elastyczne i indywidualne sankcje oraz środki ograniczające, a powinny je uzupełniać poważne starania w państwach członkowskich na rzecz walki z praniem pieniędzy i ukrywaniem aktywów;
10. żąda natychmiastowego i bezwarunkowego zwolnienia wszystkich nielegalnie przetrzymywanych demonstrantów i więźniów politycznych, wycofania wszystkich zarzutów wobec nich oraz ich politycznej rehabilitacji;
11. ma nadzieję, że konstytucyjna większość stworzona w ostatnich kilku dniach w Radzie Najwyższej może dać podstawę do rozpoczęcia dialogu narodowego z udziałem wszystkich demokratycznych elementów składowych ukraińskiego społeczeństwa w celu autentycznego pojednania stron, przeprowadzenia dogłębnych dyskusji nad przyszłością narodu ukraińskiego oraz zachowania jedności kraju;
12. zwraca uwagę, że propozycja podpisania układu o stowarzyszeniu jest nadal aktualna oraz że UE jest gotowa do podpisania układu, gdy tylko zostanie rozwiązany obecny kryzys polityczny oraz zostaną osiągnięte wskaźniki określone przez Radę Spraw Zagranicznych w grudniu 2012 r.;
13. oczekuje, że Rada i Komisja dotrzymają obietnic i będą nadal pomagać Ukrainie w przezwyciężeniu tego głębokiego kryzysu politycznego i gospodarczego, szczególnie w odniesieniu do ewentualnych pilnych potrzeb finansowych, wynikających m.in. z decyzji Federacji Rosyjskiej o zawieszeniu zakupu drugiej transzy ukraińskich obligacji;
14. oczekuje, że Rada i Komisja jak najszybciej zaproponują – wraz z MFW, Bankiem Światowym, EBOR i EBI – środki nadzwyczajne, a także długoterminowy pakiet konkretnego wsparcia finansowego, aby pomóc Ukrainie w poprawie pogarszającej się sytuacji gospodarczej i społecznej oraz udzielić gospodarczego wsparcia w celu uruchomienia procesu koniecznych, głębokich i całościowych reform ukraińskiej gospodarki;
15. uznaje, że powszechna korupcja nadal hamuje zdolność Ukrainy do rozwoju i podważa zaufanie jej obywateli do własnych instytucji; w związku z tym wzywa nowy rząd, aby w swoim programie nadał najwyższy priorytet walce z korupcją; wzywa UE i Ukrainę do podjęcia natychmiastowych działań, aby zapobiec dalszemu odpływowi kapitału;
16. jest zdania, że szybka finalizacja porozumienia o ruchu bezwizowym między UE a Ukrainą jest najlepszym sposobem reakcji na wezwania członków ukraińskiego społeczeństwa obywatelskiego i studentów, którzy w ostatnich kilku dniach demonstrowali na placach w poparciu dla europejskiej opcji dla Ukrainy; zaznacza, że takie porozumienie przyśpieszy i ułatwi wymianę i kontakty międzyludzkie w społeczeństwach obywatelskich, tym samym zwiększając wzajemne zrozumienie i stwarzając ukraińskiej opinii publicznej możliwość zapoznania się z europejskimi standardami i najlepszymi praktykami we wszystkich dziedzinach; w międzyczasie wzywa do natychmiastowego wprowadzenia przejściowych, bardzo prostych i nieodpłatnych procedur wizowych;
17. podkreśla, że przepisy pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu (DCFTA) nie stanowią żadnego handlowego wyzwania dla Federacji Rosyjskiej, a układ o stowarzyszeniu nie rzutuje na historyczne związki łączące Ukrainę z jej wschodnim sąsiadem; zaznacza, że wspólnym celem pozostaje stabilność polityczna, przewidywalność i gospodarczy dobrobyt;
18. podkreśla, że na Ukrainie nie można osiągnąć żadnego trwałego rozwiązania politycznego bez konstruktywnego i uprawnionego wkładu Rosji, ale odrzuca ideę nowego podziału Europy według stref wpływów;
19. wzywa Moskwę do przyjęcia konstruktywnej postawy i powstrzymania środków odwetowych i nadmiernej presji mającej na celu podważenie suwerennego prawa jej sąsiadów do swobodnego decydowania o swojej przyszłości, tak aby stworzyć Ukrainie warunki do korzystania ze stosunków dwustronnych zarówno z UE, jak i z Rosją; nalega na UE i państwa członkowskie, aby jednomyślnie prowadziły rozmowy z Rosją, wspierając europejskie aspiracje tych krajów Partnerstwa Wschodniego, które w sposób swobodny zdecydują się na pogłębianie stosunków z UE; w tym kontekście wzywa UE, aby wspierała Ukrainę i wszystkie inne kraje Partnerstwa Wschodniego w WTO lub wszelkich innych organizacjach międzynarodowych w przypadku sporu z Federacją Rosyjską;
20. wzywa ponadto Komisję do współdziałania z władzami Ukrainy na rzecz znalezienia sposobów zrównoważenia skutków działań odwetowych podjętych przez Moskwę w celu uniemożliwienia podpisania układu o stowarzyszeniu;
21. uważa ponadto, że oprócz układu o stowarzyszeniu Ukraina ma przed sobą poważną perspektywę europejską, gdy tylko kraj ten wykaże konkretne oznaki gotowości, aby podjąć reformy oraz przyjąć i podzielać wartości UE zgodnie z art. 49 TUE;
22. wskazuje, że strategii komunikacyjnej UE w krajach partnerskich nadal brakuje skuteczności; w tym kontekście nalega na Komisję, aby dołożyła większych starań w celu wyjaśniania odpowiednim sektorom opinii publicznej potencjalnych korzyści wynikających z układu o stowarzyszeniu;
23. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom państw członkowskich, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Ukrainy, Radzie Europy oraz prezydentowi, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej.
- [1] Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0098.