ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την Αρκτική
5.3.2014 - (2013/2595(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού
José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Elmar Brok, Mairead McGuinness, Michael Gahler, Ivo Belet, Dubravka Šuica, Elena Băsescu εξ ονόματος της Ομάδας PPE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0229/2014
B7‑0232/2014
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την Αρκτική
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τις προηγούμενες εκθέσεις και ψηφίσματά του σχετικά με την Αρκτική, ιδίως το ψήφισμά του, της 20ής Ιανουαρίου 2011, σχετικά με μια βιώσιμη πολιτική της ΕΕ για τον απώτατο Βορρά[1] και το ψήφισμα της μικτής κοινοβουλευτικής επιτροπής του ΕΟΧ, της 28ης Οκτωβρίου 2013 σχετικά με την πολιτική για την Αρκτική,
– έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 26ης Ιουνίου 2012, με τίτλο «Ανάπτυξη μιας πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αρκτική Περιοχή: συντελεσθείσα πρόοδος από το 2008 και επόμενα βήματα» (JOIN(2012)0019), και τα συνοδευτικά έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής σχετικά με την καταγραφή δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της ανάπτυξης μιας πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αρκτική (SWD(2012)0182) και σχετικά με το διάστημα και τη Αρκτική (SWD(2012)0183),
– έχοντας υπόψη την εταιρική σχέση ΕΕ-Γροιλανδίας 2007-2013 και τη συμφωνία αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της ΕΕ και της Γροιλανδίας, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2013 για περίοδο 3 ετών,
– έχοντας υπόψη το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας «Ορίζοντας 2020» της ΕΕ για την περίοδο 2014 έως 2020,
– έχοντας υπόψη το πρόγραμμα της προεδρίας του Αρκτικού Συμβουλίου, το πρόγραμμα συνεργασίας για την Αρκτική του Σκανδιναβικού Συμβουλίου Υπουργών και το πρόγραμμα του Ευρωαρκτικού Συμβουλίου της Θάλασσας του Μπάρεντς (BEAC),
– έχοντας υπόψη τις νέες και επικαιροποιημένες εθνικές στρατηγικές και τα σχετικά έγγραφα πολιτικής που αφορούν θέματα της Αρκτικής από τη Φινλανδία, τη Σουηδία, τη Δανία και τη Γροιλανδία, τη Νορβηγία, τη Ρωσία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο αντίστοιχα,
– έχοντας υπόψη τις δηλώσεις που εγκρίθηκαν στο Κοινοβουλευτικό Φόρουμ για τη Βόρεια Διάσταση τον Φεβρουάριο του 2009 στις Βρυξέλλες και τον Φεβρουάριο του 2011 στο Tromsø,
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της τρίτης συνόδου υπουργών της ανανεωμένης Βόρειας Διάστασης, η οποία έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες, στις 18 Φεβρουαρίου 2013,
– έχοντας υπόψη τις αντίστοιχες καταληκτικές δηλώσεις της 9ης Κοινοβουλευτικής Διάσκεψης της Αρκτικής Περιοχής, η οποία έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες στις 13-15 Σεπτεμβρίου 2010 και της 10ης Κοινοβουλευτικής Διάσκεψης της Αρκτικής Περιοχής, η οποία έλαβε χώρα στο Akureyri στις 5-7 Σεπτεμβρίου 2012,
– έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 3ης Οκτωβρίου 2013 στην υπόθεση C-583/11P, και της 25ης Απριλίου στην υπόθεση T-526/10 σχετικά με την προσφυγή για την ακύρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 737/2010 της Επιτροπής, της 10ης Αυγούστου 2010, για τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1007/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί εμπορίου προϊόντων φώκιας,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Ειδικής Ομάδας του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου της 25ης Νοεμβρίου 2013 με τίτλο «European Communities – measures prohibiting the importation and marketing of seal products» (Ευρωπαϊκές Κοινότητες – μέτρα για την απαγόρευση της εισαγωγής και εμπορίας προϊόντων φώκιας), κεφάλαιο 1.3.5 (το οποίο περιλαμβάνει την προδικαστική απόφαση που εκδόθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2013),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας του καλοκαιριού 2012 συνιστά μια απάντηση στην έκκληση του Κοινοβουλίου για τη διαμόρφωση μιας συνεκτικής πολιτικής της ΕΕ για την περιοχή της Αρκτικής·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο συμμετείχε ενεργά στις εργασίες της Μόνιμης Επιτροπής Βουλευτών της Αρκτικής Περιοχής, μέσω της αντιπροσωπείας του για τις σχέσεις με την Ελβετία και την Νορβηγία, στη μικτή κοινοβουλευτική επιτροπή ΕΕ-Ισλανδίας, καθώς και στην μικτή κοινοβουλευτική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ)·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Δανία, η Φινλανδία και η Σουηδία είναι αρκτικές χώρες, καθώς και ότι τόσο η Φινλανδία όσο και η Σουηδία βρίσκονται εν μέρει στον Αρκτικό Κύκλο· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μόνος αυτόχθων λαός της ΕΕ, ο λαός των Σάμι, ζει στις αρκτικές περιοχές της Φινλανδίας και της Σουηδίας, καθώς και στη Νορβηγία και τη Ρωσία·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Νορβηγία, ως αξιόπιστος εταίρος, είναι συνδεδεμένη με την ΕΕ μέσω του ΕΟΧ και της συμφωνίας του Σένγκεν·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δράση της ΕΕ στην Αρκτική είναι μακροχρόνια, λόγω της συμμετοχής της στην κοινή πολιτική για τη Βόρεια Διάσταση με τη Ρωσία, τη Νορβηγία και την Ισλανδία (συμπεριλαμβανομένου του «Παραθύρου στην Αρκτική»), στη συνεργασία στην περιοχή της Θάλασσας του Μπάρεντς και ιδίως στο Ευρωαρκτικό Συμβούλιο της Θάλασσας του Μπάρεντς και το περιφερειακό συμβούλιο του Μπάρεντς, λόγω των συνεπειών των στρατηγικών εταιρικών σχέσεων με τον Καναδά, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ρωσία, καθώς και λόγω της συμμετοχής της ως ενεργού και ad hoc παρατηρητή στο Αρκτικό Συμβούλιο κατά τα τελευταία έτη,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόφαση του Αρκτικού Συμβουλίου στο Kiruna να «αντιμετωπιστεί θετικά» η αίτηση της ΕΕ για την απόκτηση καθεστώτος παρατηρητή ερμηνεύεται με διαφορετικούς τρόπους ως προς τον βαθμό παραχώρησης του εν λόγω καθεστώτος στην ΕΕ·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της συμβάλλουν τα μέγιστα στην έρευνα που διεξάγεται στην Αρκτική, καθώς και ότι τα προγράμματα της ΕΕ, όπως το νέο πρόγραμμα πλαίσιο «Ορίζοντας 2020», υποστηρίζουν σημαντικά ερευνητικά έργα στην περιοχή, προς όφελος κυρίως των λαών και των οικονομιών των αρκτικών χωρών·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου το ένα πέμπτο των μη ανακαλυφθέντων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στον κόσμο βρίσκεται στην περιοχή της Αρκτικής, παρόλο που πρέπει να διεξαχθούν πιο εκτεταμένες έρευνες για να εξακριβωθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια η ποσότητα του φυσικού αερίου και του πετρελαίου που υπάρχει, σε ποια σημεία της περιοχής της Αρκτικής και κατά πόσον θα ήταν βιώσιμη από οικονομική άποψη η εκμετάλλευση αυτών των αποθεμάτων·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το αυξανόμενο ενδιαφέρον για την περιοχή της Αρκτικής που παρατηρείται μεταξύ μη αρκτικών φορέων όπως η Κίνα, η Ιαπωνία, η Ινδία και άλλες ασιατικές χώρες, η εκ μέρους τους χρηματοδότηση της πολικής έρευνας και, κυρίως, η αναγνώριση της Νότιας Κορέας, της Κίνας, της Ιαπωνίας, της Ινδίας και της Σιγκαπούρης ως παρατηρητών στο Αρκτικό Συμβούλιο, αποτελούν ένδειξη μιας αυξανόμενης γεωπολιτικής εκτίμησης της Αρκτικής σε παγκόσμια κλίμακα·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ασφάλεια των υπεράκτιων δραστηριοτήτων εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Αρκτική εξετάζεται στην οδηγία 2013/30/ΕΕ σχετικά με την ασφάλεια των υπεράκτιων εργασιών πετρελαίου και φυσικού αερίου και απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε να διασφαλιστεί η περιβαλλοντική προστασία της Αρκτικής, συνυπολογίζοντας επίσης τον κίνδυνο σοβαρών ατυχημάτων και την ανάγκη αποτελεσματικής αντιμετώπισής τους·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάγκη για μια αποτελεσματική απάντηση όσον αφορά τις υπεράκτιες δραστηριότητες εκμετάλλευσης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Αρκτική τονίζεται στην οδηγία 2013/30/ΕΕ σχετικά με την ασφάλεια των υπεράκτιων εργασιών πετρελαίου και φυσικού αερίου·
Η ΕΕ και η Αρκτική
1. υπενθυμίζει το ψήφισμά του της 20ής Ιανουαρίου 2011 σχετικά με μια βιώσιμη πολιτική της ΕΕ για τον απώτατο Βορρά, και χαιρετίζει την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, της 26ης Ιουνίου 2012· επιβεβαιώνει τη θέση του ότι, καθώς τρία κράτη μέλη της ΕΕ –η Δανία, η Φινλανδία και η Σουηδία– είναι αρκτικές χώρες, ενώ η Νορβηγία και η Ισλανδία ανήκουν στον ΕΟΧ και τον χώρο Σένγκεν, η ΕΕ έχει έννομο συμφέρον δυνάμει των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών της βάσει του διεθνούς δικαίου, της δέσμευσής της σε περιβαλλοντικές, κλιματικές και άλλες πολιτικές, καθώς και μέσω της χρηματοδότησης, των ερευνητικών δραστηριοτήτων και των οικονομικών συμφερόντων της, μεταξύ άλλων στους τομείς της ναυτιλίας και της ανάπτυξης των φυσικών πόρων· υπενθυμίζει επίσης ότι η ΕΕ διαθέτει μεγάλες αρκτικές εκτάσεις στη Φινλανδία και τη Σουηδία, οι οποίες κατοικούνται από τον μοναδικό αυτόχθονα πληθυσμό της Ευρώπης, τους Σάμι·
2. λαμβάνει υπό σημείωση τη δήλωση του Αρκτικού Συμβουλίου στην Kiruna, καθώς και την απόφασή του όσον αφορά το καθεστώς παρατηρητή για την ΕΕ και άλλες κρατικές οντότητες, και καλεί επειγόντως την Επιτροπή να δώσει συνέχεια στα εναπομείναντα εκκρεμή ζητήματα με τον Καναδά και να ενημερώνει δεόντως και εγκαίρως το Κοινοβούλιο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας·
3. εκφράζει την υποστήριξή του για το έργο της Επιτροπής που στοχεύει στην απόκτηση του καθεστώτος του παρατηρητή στο Αρκτικό Συμβούλιο· υπενθυμίζει τον ρόλο της ΕΕ και των κρατών μελών της ως ενεργών μελών άλλων οργανισμών που σχετίζονται με την Αρκτική όπως ο ΔΝΟ· υπογραμμίζει την ανάγκη οι δραστηριότητες των οργανισμών της ΕΕ να αναπροσανατολιστούν σε τομείς όπου διακυβεύονται πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ·
4. θεωρεί ότι το Ευρωαρκτικό Συμβούλιο της Θάλασσας του Μπάρεντς, (BΕΑC) αποτελεί σημαντικό κόμβο για τη συνεργασία μεταξύ της Δανίας, της Φινλανδίας, της Νορβηγίας, της Ρωσίας, της Σουηδίας και της Επιτροπής· επισημαίνει το έργο του BΕΑC στους τομείς της υγείας και των κοινωνικών ζητημάτων, της εκπαίδευσης και της έρευνας, της ενέργειας, του πολιτισμού και του τουρισμού· επισημαίνει τον συμβουλευτικό ρόλο της Ομάδας Εργασίας Αυτοχθόνων Λαών (WGIP) στο πλαίσιο του BΕΑC·
5. υπογραμμίζει τις συνεισφορές της ΕΕ στην έρευνα και την ανάπτυξη και τη δράση οικονομικών φορέων που είναι καταχωρισμένοι και ασκούν τις δραστηριότητές τους βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας στην περιοχή της Αρκτικής·
6. ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να αναπτυχθεί το πρόγραμμα Galileo ή άλλα προγράμματα, όπως το πρόγραμμα «Παγκόσμια Παρακολούθηση για το Περιβάλλον και την Ασφάλεια», που θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στην Αρκτική, ούτως ώστε να καταστεί ασφαλέστερη και ταχύτερη η ναυτιλία στα ύδατα της Αρκτικής, επενδύοντας με αυτόν τον τρόπο ιδίως στην ασφάλεια και την προσβασιμότητα της διόδου Βορρά-Ανατολής, να βελτιωθεί η προβλεψιμότητα των μετακινήσεων πάγου, η καλύτερη χαρτογράφηση του θαλάσσιου πυθμένα της Αρκτικής και η κατανόηση των κύριων γεωδυναμικών διαδικασιών στην περιοχή·
7. χαιρετίζει την εφαρμογή της συμφωνίας έρευνας και διάσωσης και της συμφωνίας για την αντιμετώπιση διαρροών πετρελαίου, από τα μέλη του Αρκτικού Συμβουλίου και απευθύνει έκκληση για ενεργό συμμετοχή των ευρωπαϊκών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων στην διαδικασία υλοποίησης·
8. τονίζει την ανάγκη για ενεργό συμμετοχή της ΕΕ σε όλες τις σχετικές ομάδες εργασίας του Αρκτικού Συμβουλίου και σε συναφείς περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς όπως ο ΔΝΟ·
9. εκφράζει την ικανοποίησή του για τις νέες στρατηγικές μεμονωμένων κρατών μελών της ΕΕ για την περιοχή της Αρκτικής, τόσο μελών του Αρκτικού Συμβουλίου όπως η Φινλανδία, η Σουηδία όσο και κρατών με καθεστώς παρατηρητή όπως η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο· υπογραμμίζει το γεγονός ότι αυτές οι στρατηγικές θα πρέπει να οδηγήσουν όχι μόνο σε ρεαλιστικότερη κατανόηση αλλά και στην ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων στην Αρκτική, και ότι αυτό τονίζει την ανάγκη να ληφθούν υπόψη κοινές πολιτικές και προγράμματα της ΕΕ που επηρεάζουν την Αρκτική·
10. επισημαίνει την απόφαση της νέας κυβέρνησης της Ισλανδίας να εγκαταλείψει τις διαπραγματεύσεις για προσχώρηση στην ΕΕ· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι δύο πλευρές δεν κατόρθωσαν να βρουν λύση όσον αφορά τις αντικρουόμενες απόψεις τους σε ορισμένα θέματα, παρά τους στενούς πολιτισμικούς δεσμούς τους και το γεγονός ότι η Ισλανδία έχει ήδη μεταφέρει στο εθνικό της δίκαιο μεγάλο μέρος της νομοθεσίας της ΕΕ ως μέλος του ΕΟΧ και του χώρου Σένγκεν, καθώς και για την χαμένη αυτή ευκαιρία στενότερης ενσωμάτωσης της Ισλανδίας –έστω και υπό ειδικές ρήτρες εξαίρεσης– λαμβανομένης υπόψη της στρατηγικής γεωπολιτικής και γεωοικονομικής θέσης που θα έχει για τις επερχόμενες γενεές· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει στενότερη συνεργασία με την Ισλανδία στους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, όπως είναι η ανάπτυξη θαλασσίων μεταφορών και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κάνοντας πλήρη χρήση των υφισταμένων μηχανισμών και ενθαρρύνοντας την έρευνα και την επιχειρηματική συνεργασία μεταξύ ευρωπαϊκών και ισλανδικών φορέων, ιδίως ενόψει των αυξανόμενων δραστηριοτήτων των κινεζικών φορέων, και να διασφαλίσει ότι τα ευρωπαϊκά συμφέροντα δεν θα πληγούν στην εν λόγω σημαντική από στρατηγική άποψη περιοχή·
11. εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προετοιμασίες για τη σύσταση ενός Αρκτικού Οικονομικού Συμβουλίου που θα υπάγεται στο Αρκτικό Συμβούλιο και το οποίο θα διαδραματίζει συμβουλευτικό ρόλο· υπογραμμίζει την αναλογία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και ιδρυμάτων που συνεισφέρουν και επενδύουν στην Αρκτική, η οποία καταδεικνύει την ουσιαστική συμμετοχή επιχειρηματικών φορέων, όχι μόνο από τα τρία αρκτικά κράτη μέλη της ΕΕ, αλλά και από άλλα κράτη (με καθεστώς παρατηρητή), υπενθυμίζοντας τον παγκόσμιο χαρακτήρα των επιχειρήσεων σήμερα·
12. εκφράζει την ικανοποίησή του για το έργο πρωτοβουλιών «από τη βάση προς την κορυφή», όπως είναι η Αρκτική Στρογγυλή Τράπεζα, οι οποίες εξασφαλίζουν την ισορροπημένη και μακροπρόθεσμη συμμετοχή των ευρωπαϊκών και μη ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, και ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις σχετικά με τον τρόπο υποστήριξης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που συμμετέχουν στη βιώσιμη και μακροπρόθεσμα ισορροπημένη κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη στην Αρκτική·
13. ζητεί από την Επιτροπή, έχοντας υπόψη τον τεράστιο αριθμό επιστημονικών, οικονομικών και αστικών δραστηριοτήτων, ιδίως στο ευρωπαϊκό τμήμα της Αρκτικής, την περιοχή της θάλασσας του Μπάρεντς και πέραν αυτής, να αναπτύξει πρακτικές με στόχο την καλύτερη αξιοποίηση της υφιστάμενης χρηματοδότησης της ΕΕ και την εξασφάλιση σωστής ισορροπίας μεταξύ προστασίας και ανάπτυξης της περιοχής της Αρκτικής κατά τη διοχέτευση κεφαλαίων της ΕΕ στην Αρκτική·
14. προτείνει επίσης να ληφθούν μέτρα για την καλύτερη ευθυγράμμιση υφιστάμενων προγραμμάτων, όπως το πρόγραμμα Interreg IV, το πρόγραμμα για τη Βόρεια Περιφέρεια, το πρόγραμμα Kolartic, το πρόγραμμα για τη Βαλτική Θάλασσα και η στρατηγική για την γαλάζια ανάπτυξη, καθώς και των συνεισφορών για τη χρηματοδότηση εταιρικών σχέσεων της Βόρειας Διάστασης, όπως είναι η περιβαλλοντική εταιρική σχέση στο πλαίσιο της Βόρειας Διάστασης (NDEP) και η εταιρική σχέση για τις μεταφορές και την υλικοτεχνική υποστήριξη στο πλαίσιο της Βόρειας Διάστασης (NDPTL), ή των φακέλων του ευρωπαϊκού μηχανισμού γειτονίας και εταιρικής σχέσης (ENPI) προκειμένου να καταστεί δυνατή η διοχέτευση χρηματοδότησης και να οριστούν σαφώς οι επενδυτικές προτεραιότητες για την ανάληψη δράσης στην περιοχή της Αρκτικής· ζητεί να καταστεί μια πλατφόρμα της Επιτροπής και της ΕΥΕΔ υπεύθυνη για τη διασφάλιση της συνεπούς διοχέτευσης κονδυλίων στην Αρκτική·
15. επιβεβαιώνει τη στήριξή του όσον αφορά την ίδρυση ενός Κέντρου Πληροφοριών της ΕΕ για την Αρκτική, ενός δικτύου με έδρα στην Αρκτική το οποίο θα έχει ως στόχο την ενημέρωση και σύνδεση φορέων της Αρκτικής και της ΕΕ· τονίζει στο πλαίσιο αυτό τη ζωτική ανάγκη αυτό το σχέδιο να περιλαμβάνει ειδική διεπαφή για τους θεσμικούς φορείς της ΕΕ· αναγνωρίζει τον ρόλο του φόρουμ ΕΕ-Αρκτικής στις Βρυξέλλες, ως μιας μοναδικής πλατφόρμας που προάγει την κατανόηση μεταξύ των πολυάριθμων σχετικών φορέων, τόσο στην Αρκτική όσο και στην ΕΕ, συνδέοντας τις σφαίρες της χάραξης πολιτικής, της επιστήμης και του επιχειρηματικού κόσμου·
16. εκφράζει την ανησυχία του όσον αφορά την ικανότητα της ΕΥΕΔ να διαδραματίζει οργανωτικό ρόλο όσον αφορά τον συντονισμό ανάμεσα στις διάφορες ενδιαφερόμενες ΓΔ της Επιτροπής, μετά από την κατάργηση της ΓΔ RELEX από τη δομή της Επιτροπής και την επανασύστασή της με τη μορφή χωριστής οντότητας· ζητεί για αυτόν τον λόγο από την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να υποβάλουν έκθεση στο Κοινοβούλιο πριν από τη λήξη της θητείας της τρέχουσας Επιτροπής, σχετικά με τον τρόπο που θα πρέπει να οργανωθεί ένα σύστημα για να είναι αποτελεσματικό –όπως εκείνο που εφάρμοζε προηγουμένως η διυπηρεσιακή ομάδα εργασίας της Επιτροπής– έτσι ώστε να μπορεί να συντονίζει μια οριζόντια ομάδα εργασίας με στόχο τη διασφάλιση οριζόντιας συνοχής, συντονισμού και αποτελεσματικότητας κατά την ανάπτυξη πολιτικών και την υλοποίηση προγραμμάτων της ΕΕ, όπως είχε ζητηθεί από το Κοινοβούλιο·
17. ζητεί από την Επιτροπή να αναπτύξει και να παρουσιάσει μια συνεκτική κοινωνικοοικονομική στρατηγική σχετικά με τη δράση της ΕΕ στην Αρκτική, ώστε να εξασφαλίσει τη συνεκτίμηση των συμφερόντων της ΕΕ και των κρατών μελών κάθε φορά που αναπτύσσονται, τροποποιούνται ή επικαιροποιούνται πολιτικές που επηρεάζουν την Αρκτική·
18. ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει σχέδιο δράσης στο οποίο να ορίζονται συγκεκριμένα βήματα για τη συνεκτική υλοποίηση αυτής της στρατηγικής και των υφιστάμενων πολιτικών και προγραμμάτων που σχετίζονται με την Αρκτική, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί μια συντονισμένη προσέγγιση όσον αφορά την περιοχή της Αρκτικής·
Βιώσιμη κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, μετριασμός της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογή σε αυτήν στην περιοχή της Αρκτικής
19. τονίζει τον παγκόσμιο αντίκτυπο των αλλαγών στην περιοχή της Αρκτικής και τον σημαντικό ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίζουν, μαζί με τα κράτη που περιβάλλουν τον Βόρειο Πόλο, η ΕΕ και άλλα βιομηχανικά κέντρα για τη μείωση της ρύπανσης στην περιοχή της Αρκτικής, η οποία προκαλείται από την αύξηση των δραστηριοτήτων στην περιοχή· επισημαίνει ότι οι αλλαγές του κλίματος στην Αρκτική θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις παράκτιες περιοχές της Ευρώπης και αλλού, καθώς και στους τομείς που εξαρτώνται από το κλίμα στην Ευρώπη, όπως η γεωργία και η αλιεία, η ενέργεια, η εκτροφή ταράνδων, το κυνήγι, ο τουρισμός και οι μεταφορές·
20. αναγνωρίζει ότι οι επιπτώσεις της τήξης των πάγων και οι ηπιότερες θερμοκρασίες δεν ενέχουν μόνο τον κίνδυνο εκτοπισμού των αυτοχθόνων πληθυσμών απειλώντας, κατ’ αυτόν τον τρόπο, τον τρόπο ζωής τους, αλλά είναι επίσης πιθανό να δημιουργήσουν ευκαιρίες οικονομικής ανάπτυξης στην περιοχή της Αρκτικής· αναγνωρίζει την επιθυμία των κατοίκων και των κυβερνήσεων της περιοχής της Αρκτικής με κυριαρχικά δικαιώματα και υποχρεώσεις να συνεχίσουν να επιδιώκουν βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη προστατεύοντας ταυτόχρονα τις παραδοσιακές πηγές βιοπορισμού των αυτοχθόνων πληθυσμών και τον πολύ ευαίσθητο χαρακτήρα των οικοσυστημάτων της Αρκτικής·
21. μολονότι έχει υπόψη την παρόμοια νομοθεσία στις ΗΠΑ, εκφράζει τη λύπη του σχετικά με τον αντίκτυπο είχε η νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με την απαγόρευση των δερμάτων φώκιας σε τμήματα του πληθυσμού και ιδίως στον πολιτισμό και στις πηγές βιοπορισμού τους, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν εμπόδια στην ανάληψη δράσης της ΕΕ στην Αρκτική· ζητεί από την Επιτροπή να αναζητήσει τρόπους για να προσαρμόσει ή να μεταρρυθμίσει αυτή τη νομοθεσία ώστε να την καταστήσει συμβατή με τις ανάγκες των εταίρων της Αρκτικής·
22. επαναλαμβάνει τη θέση του σχετικά με τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών εν γένει και πιο συγκεκριμένα των Σάμι, που είναι ο μόνος αυτόχθων πληθυσμός της ΕΕ· παροτρύνει την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω τρόπους ώστε να ληφθεί υπόψη η γνώμη και η πείρα τους στις διαδικασίες χάραξης πολιτικής της ΕΕ· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, να δημιουργηθεί ανεξάρτητη αντιπροσωπεία αυτοχθόνων στις Βρυξέλλες·
23. υπογραμμίζει τη μεγάλη συνεισφορά της ΕΕ στην έρευνα στο πλαίσιο του προγράμματος πλαισίου «Ορίζοντας 2020»· ζητεί από την Επιτροπή να ορίσει σαφή κονδύλια για τη στήριξη της έρευνας που σχετίζεται με την Αρκτική στο νέο πρόγραμμα πλαίσιο «Ορίζοντας 2020», τόσο στη γενική όσο και στην εφαρμοσμένη έρευνα·
24. επαναλαμβάνει ότι οι σοβαρές περιβαλλοντικές ανησυχίες που αφορούν τα ύδατα της Αρκτικής χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής προκειμένου να διασφαλιστεί η περιβαλλοντική προστασία της Αρκτικής σε σχέση με τις υπεράκτιες δραστηριότητες εκμετάλλευσης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, συνυπολογίζοντας τον κίνδυνο σοβαρών ατυχημάτων και την ανάγκη αποτελεσματικής αντιμετώπισής τους, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην οδηγία 2013/30/ΕΕ·
25. τονίζει την ανάγκη για μια αποτελεσματική απάντηση όσον αφορά τις υπεράκτιες δραστηριότητες εκμετάλλευσης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Αρκτική, όπως προβλέπεται στην οδηγία 2013/30/ΕΕ σχετικά με την ασφάλεια των υπεράκτιων εργασιών πετρελαίου και φυσικού αερίου·
26. υπογραμμίζει τη μεγάλη σημασία της ασφάλειας των νέων παγκόσμιων εμπορικών αξόνων μεταφοράς μέσω της Αρκτικής Θάλασσας, ιδιαίτερα για την ΕΕ και τις οικονομίες των κρατών μελών της, δεδομένου ότι οι χώρες αυτές ελέγχουν το 40 % της παγκόσμιας εμπορικής ναυτιλίας· λαμβάνει υπό σημείωση το έργο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ) για την δημιουργία ενός υποχρεωτικού Πολικού Κώδικα για τη ναυτιλία· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να διατηρούν στενή επαφή με τα ευρωπαϊκά ερευνητικά ιδρύματα, καθώς και με τις επιχειρήσεις μεταφορών και ασφάλισης, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι λαμβάνονται υπόψη οι νέες τεχνολογίες και εμπειρίες· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα πρέπει να υπερασπίζονται ενεργά την ελευθερία των θαλασσών και το δικαίωμα της ελεύθερης διέλευσης από τις διεθνείς πλωτές οδούς· ενθαρρύνει τη συνεργασία τόσο στην έρευνα όσο και στις επενδύσεις με σκοπό την ανάπτυξη μιας στέρεης και ασφαλούς υποδομής για τις αρκτικές θαλάσσιες οδούς·
27. τονίζει τη σημασία των εργασιών που έχουν πραγματοποιηθεί από αυτή την άποψη στην εταιρική σχέση για τις μεταφορές και την υλικοτεχνική υποστήριξη στο πλαίσιο της Βόρειας Διάστασης (NDPT)·
28. καλεί τα κράτη της περιοχής να διασφαλίσουν ότι όλοι οι σημερινοί άξονες μεταφοράς –και εκείνοι που μπορεί να δημιουργηθούν στο μέλλον– θα είναι ανοικτοί στη διεθνή ναυσιπλοΐα και να αποφύγουν τη θέσπιση τυχόν μονομερών αυθαίρετων επιβαρύνσεων, είτε οικονομικών είτε διοικητικών, οι οποίες θα μπορούσαν να εμποδίζουν τη ναυσιπλοΐα στην Αρκτική, εκτός από τα μέτρα τα οποία αποφασίζονται διεθνώς με στόχο την αύξηση της ασφάλειας ή την προστασία του περιβάλλοντος·
29. λαμβάνει υπό σημείωση τις πρόσφατες δραστηριότητες εξερεύνησης στην ευρωπαϊκή Αρκτική, στη Θάλασσα του Μπάρεντς και τονίζει τη διμερή συνεργασία ανάμεσα στη Νορβηγία και τη Ρωσία, η οποία στοχεύει στην εφαρμογή των υψηλότερων διαθέσιμων τεχνικών προτύπων στον τομέα της περιβαλλοντικής προστασίας ενώ διεξάγεται έρευνα για κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Θάλασσα του Μπάρεντς· επισημαίνει, ειδικότερα, τη σημασία της αμφιλεγόμενης ανάπτυξης νέων τεχνολογιών, σχεδιαζόμενων ειδικά για το αρκτικό περιβάλλον, όπως η τεχνολογία εγκαταστάσεων κάτω από τον θαλάσσιο πυθμένα·
30. έχοντας επίγνωση των εσωτερικών συζητήσεων στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τις νέες ενεργειακές πολιτικές («Energiewende» (αλλαγή πορείας στον τομέα της ενέργειας)), υπενθυμίζει τη θέση της ΕΕ ως κύριου καταναλωτή του φυσικού αερίου της Αρκτικής, καθώς και τη συμμετοχή των ευρωπαϊκών οικονομικών φορέων· υπογραμμίζει τον ρόλο του φυσικού αερίου εφόσον προέρχεται από μια ασφαλή πηγή εφοδιασμού και που παράγεται σύμφωνα με τις υψηλότερες δυνατές απαιτήσεις, ως ένα σημαντικό στοιχείο μετάβασης σε μια οικονομία με χαμηλές εκπομπές άνθρακα στο μέλλον· υποστηρίζει τη σταδιακή προληπτική προσέγγιση όσον αφορά την ανάπτυξη των ενεργειακών πόρων στην Αρκτική, και τονίζει ότι οι συνθήκες στις διάφορες περιοχές της Αρκτικής διαφέρουν σημαντικά και ότι για αυτόν τον λόγο πρέπει οι περιοχές αυτές να εξεταστούν χωριστά·
31. υπενθυμίζει το δικαίωμα των λαών της Αρκτικής να καθορίζουν οι ίδιοι τον τρόπο βιοπορισμού τους και αναγνωρίζει την επιθυμία τους για βιώσιμη ανάπτυξη στην περιοχή, ζητεί δε από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση σχετικά με τα προγράμματα της ΕΕ που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την υποστήριξη μιας μακροπρόθεσμης, ισόρροπης βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και να καταρτίσει μέτρα που θα αποσκοπούν σε μια πιο συγκεκριμένη συμβολή στην εκπλήρωση αυτής της επιθυμίας·
32. λαμβάνει υπό σημείωση τις αναπτυξιακές προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης της Γροιλανδίας· ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει τρόπους με τους οποίους τα προγράμματα της ΕΕ θα μπορούσαν να συμβάλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη της Γροιλανδίας, ιδίως στο πλαίσιο της ραγδαίας αύξησης των δραστηριοτήτων μη ευρωπαϊκών φορέων στη Γροιλανδία· παροτρύνει τόσο την Επιτροπή όσο και τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν μια στρατηγική προσέγγιση όσον αφορά το μέλλον της Γροιλανδίας και την ανάπτυξη των πόρων της, εξασφαλίζοντας παράλληλα ότι η συμμετοχή της Ευρώπης συμβάλλει δεόντως στη βιώσιμη ανάπτυξη της Γροιλανδίας·
33. εκφράζει την ανησυχία του για την πολύ περιορισμένη επιτυχία της δήλωσης προθέσεων που υπεγράφη από τον αντιπρόεδρο της Επιτροπής και τη Γροιλανδία, σε σύγκριση με την ταχύτητα της δράσης και της προετοιμασίας για επενδύσεις που επιδεικνύουν κράτη της Ασίας· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συντονίζονται επίσης με τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ώστε να εξασφαλίζεται ότι θα λαμβάνονται υπόψη τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της ΕΕ και η ικανότητά της να συμβάλλει στη μακροπρόθεσμη βιώσιμη ανάπτυξη·
34. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών της περιοχής της Αρκτικής.
- [1] ΕΕ C 136 E, της 11.5.2012, σ. 71.