ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία
15.7.2014 - (2014/2717(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123, παράγραφος 2, του Κανονισμού
Johannes Cornelis van Baalen, Guy Verhofstadt, Petras Auštrevičius, Annemie Neyts-Uyttebroeck, Marielle de Sarnez, Marietje Schaake, Louis Michel, Alexander Graf Lambsdorff, Fernando Maura Barandiarán, Jean-Marie Cavada, Antanas Guoga, Charles Goerens, Nathalie Griesbeck, Gerben-Jan Gerbrandy εξ ονόματος της Ομάδας ALDE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0025/2014
B8‑0057/2014
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας (ΕΠΓ), την Ανατολική Εταιρική Σχέση (ΑΕΣ) και την Ουκρανία, με ιδιαίτερη αναφορά σε αυτά της 27ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία[1], της 13ης Μαρτίου 2014 σχετικά με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία[2] και της 17ης Απριλίου 2014 σχετικά με ρωσικές πιέσεις στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και ιδιαίτερη την αποσταθεροποίηση της Ανατολικής Ουκρανίας[3],
– έχοντας υπόψη το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών που διενεργήθηκαν στην Ουκρανία στις 25 Μαΐου 2014 και τα προκαταρκτικά συμπεράσματα της αποστολής παρατηρητών του ΟΑΣΕ, η οποία δήλωσε ότι οι εκλογές ήταν καλά οργανωμένες, με υψηλό ποσοστό συμμετοχής και έδειξαν «τη σαφή βούληση των αρχών να διενεργήσουν πραγματικές εκλογές, σε μεγάλο βαθμό, σύμφωνα με τις διεθνείς δεσμεύσεις και με σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών, στο συντριπτικά μεγαλύτερο τμήμα της χώρας», παρά τις εντάσεις στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας,
– έχοντας υπόψη τις πρωτοβουλίες και τις δράσεις που έχουν αναληφθεί από τον Πρόεδρο Poroshenko για την αποκατάσταση της ειρήνης και της τάξης σε ολόκληρη την Ουκρανία, ιδίως με βάση το ειρηνευτικό του σχέδιο των 14 σημείων,
– έχοντας υπόψη την υπογραφή των τελικών μερών της συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας και τη σφαιρική και σε βάθος συμφωνία ελευθέρων συναλλαγών στις 27 Μαΐου 2014,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της συνεδρίασης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 23ης Ιουνίου 2014 και τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Ουκρανία, της 27ης Ιουνίου 2014,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123, παράγραφος 2, του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρωσική κατοχή και η παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας καθώς και η συνεχιζόμενη αναταραχή και βία, που υποστηρίζονται από τη Ρωσία, αποτελούν μείζονα πρόκληση για την ενότητα της Ουκρανίας, ανθρώπινη τραγωδία για τα θύματα και τα πρόσωπα που εμπλέκονται και μεγάλη κρίση ασφαλείας για όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρωσική κατοχή και προσάρτηση της Κριμαίας παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ρωσίας που απορρέουν από τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, την Τελική Πράξη του Ελσίνκι, το Καταστατικό του Συμβουλίου της Ευρώπης και το Μνημόνιο της Βουδαπέστης του 1994 σχετικά με τις Εγγυήσεις Ασφάλειας, καθώς και τις διμερείς υποχρεώσεις που απορρέουν από τη διμερή συνθήκη φιλίας, συνεργασίας και εταιρικής σχέσης του 1997·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, μαζί με τη συντριπτική πλειοψηφία της διεθνούς κοινότητας, δεν έχει αναγνωρίσει και δεν πρόκειται αναγνωρίσει την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία που επετεύχθη με στρατιωτικά μέσα·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυτονομιστική αναταραχή και βία στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας, κυρίως στις περιοχές του Λουγκάνσκ, του Ντόνετσκ και του Χάρκοβο, βασίζεται εν μέρει σε εσωτερικές διαιρέσεις στο εσωτερικό της Ουκρανίας, οι οποίες όμως υποκινήθηκαν από το εξωτερικό με σκόπιμη στρατηγική από την πλευρά της Ρωσίας για να υπονομεύσουν την κυριαρχία της ουκρανικής κυβέρνησης, να ενθαρρύνουν και να υποστηρίξουν τους αυτονομιστές, τόσο άμεσα όσο και έμμεσα, κυρίως μέσα από σκληρή ρητορική, εχθρικές δηλώσεις και κατασκευασμένη ειδησεογραφική κάλυψη·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσφατη επανέναρξη των απευθείας συνομιλιών μεταξύ της ουκρανικής κυβέρνησης και της ρωσικής ηγεσίας δίνει ελπίδα για την εξεύρεση διπλωματικής λύσης για τερματισμό της συνεχιζόμενης βίας και την αποτροπή της κλιμάκωσης της σύγκρουσης, που θα έχει σημαντικές συνέπειες όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωσης και της Ρωσικής Ομοσπονδία·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάπαυση του πυρός που κήρυξε μονομερώς η ουκρανική κυβέρνηση δεν βρήκε ανταπόκριση από την πλευρά των αυτονομιστών·
1. επαναλαμβάνει ότι καταδικάζει σθεναρά την εισβολή της Ρωσίας στην Κριμαία και την προσάρτησή της, ενέργειες που αποτελούν σαφή παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι του ΟΑΣΕ, του Καταστατικού του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Μνημονίου της Βουδαπέστης του 1994 σχετικά με τις Εγγυήσεις Ασφάλειας, της Διμερούς Συνθήκης Φιλίας, Συνεργασίας και Εταιρικής Σχέσης του 1997 και της Συμφωνίας του 1997 περί του Καθεστώτος και των Όρων Στάθμευσης του Ρωσικού Στόλου της Μαύρης Θάλασσας εντός της Ουκρανικής Επικράτειας· θεωρεί ότι οι πράξεις της Ρωσίας απειλούν την ασφάλεια και τη σταθερότητα της ευρωπαϊκής ηπείρου στο σύνολό της·
2. χαιρετίζει το ειρηνευτικό σχέδιο των 14 σημείων που παρουσίασε ο Πρόεδρος Poroshenko και το όραμά του για μια μορφή αποκεντρωμένης διακυβέρνησης της Ουκρανίας, ως βάση για την υπέρβαση της εσωτερικής διαίρεσης της χώρας και τον τερματισμό της αυτονομιστικής βίας στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας·
3. σημειώνει ότι οι ουκρανικές δυνάμεις ασφαλείας έχουν σημειώσει προσφάτως πρόοδο στην αποκατάσταση του νόμου και της τάξης σε μια σειρά από βασικές πόλεις στην ανατολική Ουκρανία· λυπάται βαθύτατα για τις απώλειες ζωών, αλλά τονίζει ότι οι ουκρανικές αρχές έχουν πλήρη νομικά δικαιώματα και ευθύνες για να αναλάβουν δράση· καλεί όλα τα μέρη να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την προστασία του άμαχου πληθυσμού·
4. εκφράζει την έντονη υποστήριξή του για επανάληψη των διευρυμένων διαπραγματεύσεων μεταξύ όλων των μερών, που πρέπει να βασίζεται στο προεδρικό ειρηνευτικό σχέδιο και να οδηγήσει σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που να γίνει πλήρως σεβαστή από όλες τις πλευρές· επικροτεί την ενεργό συμμετοχή των Υπουργών Εξωτερικών της Γαλλίας και της Γερμανίας στις πρόσφατες προσπάθειες για την επίτευξη διπλωματικής λύσης, ενώ εκφράζει τη λύπη του για την εμφανή απουσία της Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ·
5. χαιρετίζει επίσης τη δήλωση του Ρώσου Προέδρου με την οποία διατύπωσε την κατ' αρχήν στήριξη του ειρηνευτικού σχεδίου και την απόφαση του Συμβουλίου της Ομοσπονδίας να ανακαλέσει την άδεια στρατιωτικής επέμβασης των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία· ελπίζει ότι η απόφαση αυτή θα ακολουθηθεί από περαιτέρω μέτρα της ρωσικής πλευράς για την αποκλιμάκωση της σύγκρουσης, κυρίως και κατά προτεραιότητα, από τη διακοπή της ροής παράνομων μαχητών, όπλων και εξοπλισμού δια μέσου των συνόρων της Ουκρανίας, καθώς και με την ενεργή αξιοποίηση της επιρροής της επί των παρανόμων ένοπλων ομάδες στην ανατολική Ουκρανία για να σταματήσουν τις πράξεις βίας και να καταθέσουν τα όπλα τους· αναμένει συγκεκριμένη πρόοδο χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση σχετικά με τα τέσσερα βήματα που προσδιορίζονται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2014·
6. αναμένει ότι η Verhovna Rada γρήγορα θα υιοθετήσει τα μέτρα που προβλέπονται στο προεδρικό ειρηνευτικό σχέδιο για συνταγματικές αλλαγές, ιδίως όσον αφορά την ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης και ένα νέο νόμο για τη χρήση των γλωσσών· υπογραμμίζει το γεγονός ότι ο νέος νόμος για τη χρήση των γλωσσών πρέπει να πληροί τα υψηλότερα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα·
7. καλεί την ουκρανική κυβέρνηση να ανταποκριθεί στις υποσχέσεις της και να απαγορεύσει ρητώς τις διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού στην επικείμενη μεταρρύθμιση του εργατικού κώδικα·
8. εκφράζει τη λύπη του για την καθυστέρηση στην ανάπτυξη αστυνομίας και έννομης τάξης στο πλαίσιο της αποστολής της ΚΠΑΑ στην Ουκρανία, που είχε προταθεί αρχικά τον Απρίλιο και εν συνεχεία συζητήθηκε στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις 23 Ιουνίου 2014· αναμένει ότι η αποστολή μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση το καλοκαίρι·
9. ζητεί την απελευθέρωση των κρατουμένων που κρατούνται παρανόμως από τους αυτονομιστές και υπογραμμίζει ότι η αποστολή Ειδικής Παρακολούθησης του ΟΑΣΕ πρέπει να έχει απεριόριστη πρόσβαση σε όλες τις περιοχές της Ουκρανίας, προκειμένου να είναι σε θέση να συμβάλει στην κατάπαυση του πυρός και την πολιτική επίλυση της σύγκρουσης·
10. υπογραμμίζει ότι όλες οι πλευρές πρέπει να αποφεύγουν δηλώσεις και ρητορική που ενδέχεται να επιδεινώσουν περαιτέρω τη σύγκρουση· υπογραμμίζει ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ουκρανία δεν μπορούν να επιλυθούν αποκλειστικά με στρατιωτικά μέσα·
11. σημειώνει με ικανοποίηση ότι, στις 27 Ιουνίου 2014, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τόνιζε ότι είναι πρόθυμο να «συνέλθει εκ νέου ανά πάσα στιγμή για τη λήψη περαιτέρω σημαντικών περιοριστικών μέτρων», και υπογραμμίζει το γεγονός ότι, προς το παρόν, οι σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας δεν μπορεί να συνεχίσουν στο πνεύμα της συνήθους πρακτικής· αναμένει από το Συμβούλιο να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής και το εύρος των κυρώσεων εάν και όταν κριθεί αναγκαίο καθώς και την παράταση των ισχυουσών κυρώσεων· σημειώνει με ανησυχία ότι το πρόγραμμα της ιταλικής προεδρίας αναφέρεται μόνο στη Ρωσία ως «στρατηγικό εταίρο», χωρίς να γίνεται αναφορά στην τρέχουσα κρίση στις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας·
12. υποστηρίζει πλήρως την εκταμίευση των 750 εκατομμυρίων ευρώ ως βοήθεια της ΕΕ προς την Ουκρανία και τις περαιτέρω προσπάθειες για εξασφάλιση οικονομικής βοήθειας κατά τη συνεδρίαση συντονισμού των δωρητών υψηλού επιπέδου στις Βρυξέλλες, στις 8 Ιουλίου 2014·
13. υπενθυμίζει στην ουκρανική κυβέρνηση και όλα τα πολιτικά κόμματα και προσωπικότητες ότι χρειάζονται επειγόντως εσωτερικές οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις· επισημαίνει ότι οι εγχώριες μεταρρυθμίσεις δεν θα έπρεπε να ξεκινήσουν αποκλειστικά λόγω της πίεσης από εξωτερικούς δωρητές, αλλά θα πρέπει να βασίζονται σε στερεή λαϊκή υποστήριξη για τη δημιουργία βιώσιμων οικονομικών και κοινωνικών ευκαιριών μέσω του εκσυγχρονισμού της χώρας·
14. χαιρετίζει την απόφαση για απαγόρευση της εισαγωγής εμπορευμάτων από την Κριμαία και τη Σεβαστούπολη που δεν είναι εφοδιασμένα με ουκρανικά πιστοποιητικά, και ενθαρρύνει και άλλες χώρες να θεσπίσουν ανάλογα μέτρα·
15. καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ της Gazprom και της ουκρανικής κυβέρνησης όσον αφορά τις τιμές του φυσικού αερίου· τονίζει ότι η χρήση των ενεργειακών πόρων ως εργαλείου εξωτερικής πολιτικής υπονομεύει τη μακροπρόθεσμη αξιοπιστία της Ρωσίας ως αξιόπιστου εμπορικού εταίρου της ΕΕ και ότι προτεραιότητα πρέπει να καταστεί η λήψη περαιτέρω μέτρων για μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο·
16. υπογραμμίζει ότι πρέπει να αποσαφηνιστούν επαρκώς οι ρωσικές ανησυχίες όσον αφορά τη διαδικασία σύνδεσης της Ουκρανίας και άλλων ανατολικών εταίρων με την ΕΕ, έτσι ώστε να διασκεδαστούν οι παράλογοι φόβοι των νέων γεωπολιτικών διαιρέσεων στην ευρωπαϊκή ήπειρο· επισημαίνει ότι κάθε χώρα έχει κάθε δικαίωμα να προβαίνει στις πολιτικές επιλογές της, αλλά η δέσμευση της ΕΕ με τους ανατολικούς εταίρους αποσκοπεί στη διάδοση της ευημερίας και την αύξηση της πολιτικής σταθερότητας, στοιχεία από τα οποία και η Ρωσική Ομοσπονδία θα αποκομίσει τελικώς οφέλη·
17. καλεί τα κράτη μέλη να προχωρήσουν γρήγορα στη διαδικασία επικύρωσης της συμφωνίας σύνδεσης της Ουκρανίας και υπογραμμίζει τη σημασία της πλήρους εφαρμογής της·
18. καλεί τη νέα Επιτροπή να θέσει ως πρώτη προτεραιότητα την ανάγκη για συνολική αναθεώρηση της πολιτικής γειτονίας, η οποία πρέπει να επικεντρωθεί στην υλοποίηση συγκεκριμένων και απτών αποτελεσμάτων όσον αφορά το εμπόριο, τη μετακίνηση των ανθρώπων και την πολιτική σταθερότητα·
19. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στον ασκούντα καθήκοντα Προέδρου, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ουκρανίας, στο Συμβούλιο της Ευρώπης και στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
- [1] Εγκριθέντα κείμενα, P7_TA(2014)0170.
- [2] Εγκριθέντα κείμενα, P7_TA(2014)0248.
- [3] Εγκριθέντα κείμενα, P7_TA(2014)0457.