ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία
16.9.2014 - (2014/2841(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123, παράγραφος 2, του Κανονισμού
Charles Tannock, Ryszard Antoni Legutko, Anna Elżbieta Fotyga, Ryszard Czarnecki, Tomasz Piotr Poręba, Geoffrey Van Orden, Roberts Zīle, Ruža Tomašić, Zdzisław Krasnodębski, Valdemar Tomaševski, Bastiaan Belder εξ ονόματος της Ομάδας ECR
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0118/2014
B8‑0122/2014
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με την Ουκρανία,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για την Ουκρανία,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Ρωσία,
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της συνόδου κορυφής για την ανατολική εταιρική σχέση στο Βίλνιους, της 29ης Νοεμβρίου 2013,
– έχοντας υπόψη την δήλωση της συνόδου κορυφής του NATO στην Oυαλία,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123, παράγραφος 2, του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Απρίλιο ξέσπασαν βιαιοπραγίες στην ανατολική Ουκρανία, όταν αυτονομιστές διακήρυξαν την ανεξαρτησία των περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, μετά την παράνομη προσάρτηση της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας από τη Ρωσία·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι τουλάχιστον 3.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από τα μέσα Aπριλίου, ενώ ο αριθμός των Oυκρανών προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων ανέρχεται στο μεταξύ σε 350.000 ανθρώπους·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φιλορώσοι αντάρτες που υποστηρίζονται από τις τακτικές ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες σύμφωνα με εκτιμήσεις της ουκρανικής πλευράς αποτελούνται από έξι τάγματα καλυπτόμενα από πυροβολικό, έχουν προσεγγίσει την Mαριούπολη, στρατηγικής σημασίας λιμένα της Mαύρης Θάλασσας, και έχουν αρχίσει να βομβαρδίζουν την πόλη·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πηγές του ΝΑΤΟ, η Ρωσία έχει αρχίσει να στέλνει βασικά άρματα μάχης, πυροβολικό και άλλα όπλα στους αντάρτες και να επιτρέπει σε μαχητές από την επικράτειά της να διέρχονται τα σύνορα για να ενωθούν με τις ανταρτικές ένοπλες πολιτοφυλακές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία εξακολουθεί να διατηρεί σχεδόν 1.000 βαριά οπλισμένα στρατεύματα στην ανατολική Oυκρανία και περίπου 20.000 ακόμη στρατιώτες στρατοπεδευμένους κοντά στα ουκρανικά σύνορα·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία χρησιμοποίησε τον στρατό της προκειμένου να θέσει υπό τον έλεγχό της και στη συνέχεια να προσαρτήσει παρανόμως την ουκρανική χερσόνησο της Κριμαίας, αφού παρέσχε υποστήριξη σε τοπικές ομάδες αυτονομιστών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σενάριο αυτό επαναλήφθηκε στην περίπτωση της ανατολικής Ουκρανίας και ότι, κατά συνέπεια, υφίσταται επανειλημμένη παραβίαση όλων των αρχών των συμφωνιών του Ελσίνκι·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας και η κατάληψη της Κριμαίας αποτελούν παραβίαση του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένων του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τουλάχιστον τριών συμφωνιών μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας επί των διμερών τους σχέσεων από το 1997, και ιδίως του μνημονίου της Βουδαπέστης του 1994 που εκδόθηκε στο πλαίσιο της Συνθήκης περί μη Διαδόσεως των Πυρηνικών Όπλων (NPT) καθώς και των βασικών πράξεων του ΟΑΣΕ·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 17 Ιουλίου 2014 η πτήση MH17 των μαλαισιανών αερογραμμών από το ΄Aμστερνταμ καταρρίφθηκε στα περίχωρα του χωριού Grabove σε έδαφος που έχουν καταλάβει οι αντάρτες σε μικρή απόσταση από τα σύνορα με τη Ρωσία, προκαλώντας τον θάνατο 300 περίπου ανθρώπων· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι προμηθευτής του πυραύλου που χρησιμοποίησαν οι αντάρτες ήταν η Ρωσία·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ συμφώνησε να επιβάλει στη Ρωσία περαιτέρω κυρώσεις για τον ρόλο της στην κρίση της Oυκρανίας, οι οποίες θα στοχεύουν στις μεγάλες κρατικές ρωσικές εταιρείες πετρελαίου και θα συνίστανται επίσης στη διεύρυνση της μαύρης λίστας των Ρώσων αξιωματούχων που υπόκεινται σε απαγόρευση χορήγησης θεωρήσεων και σε πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής του NATO που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο στην Oυαλία, συγκεντρώθηκαν περισσότεροι από 60 εθνικοί ηγέτες, οι οποίοι συζήτησαν σχετικά με την κατάσταση στην Oυκρανία και το Aφγανιστάν και με το μέλλον της συμμαχίας·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι την 27η Ιουνίου 2014 η ΕΕ υπέγραψε Συμφωνία Σύνδεσης με την Ουκρανία και παρόμοιες συμφωνίες με τη Γεωργία και τη Μολδαβία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπογραφή της συμφωνίας υποδηλώνει την αναγνώριση της επιθυμίας του λαού της Ουκρανίας να ζει σε μία χώρα που διέπεται από τις ευρωπαϊκές αξίες, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ρώσοι πολιτικοί ηγέτες έχουν αποπειραθεί να εκμεταλλευθούν αισθήματα ιστορικού ρεβανσισμού και αλυτρωτισμού, προκειμένου να νομιμοποιήσουν αποσχιστικές ενέργειες και έχουν δηλώσει δημοσίως κατ’ επανάληψη ότι η σημερινή νοτιοανατολική Ουκρανία ήταν, κατά την τσαρική εποχή, ρωσική περιοχή και αποκαλείτο Νοβορωσίγια·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 5 Σεπτεμβρίου 2014, ο Eston Kohver, αξιωματούχος της εσθονικής υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας, απήχθη σε μικρή απόσταση από το συνοριακό σημείο ελέγχου Luhamaa στην Εσθονία και κρατείται σε μυστικό τόπο στη Ρωσία κατηγορούμενος για κατασκοπεία·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο των εντάσεων με αντικείμενο την Oυκρανία, η προμήθεια φυσικού αερίου της Ρωσίας προς την Πολωνία μειώθηκε κατά 45%·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Γαλλία αποφάσισε να αναστείλει την παράδοση των πολεμικών πλοίων Mistral, στη Ρωσία·
1. εκφράζει την αλληλεγγύη του με την Oυκρανία και τον ουκρανικό λαό· εκφράζει συγκρατημένη αισιοδοξία για τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και τονίζει ότι, προκειμένου να επιτευχθεί ανακωχή διαρκείας και να τεθεί σε εφαρμογή το ειρηνευτικό σχέδιο, η Oυκρανία πρέπει να διακόψει την παροχή οιασδήποτε οικονομικής, πολιτικής ή στρατιωτικής υποστήριξης προς τους αυτονομιστές της ανατολικής Oυκρανίας και να αποσυρθεί από οποιαδήποτε εδάφη έχει προσαρτήσει στο παρελθόν, συμπεριλαμβανομένης της Kριμαίας·
2. καταδικάζει έντονα τη Ρωσική Oμοσπονδία για τον ακήρυχτο υβριδικό πόλεμο που διεξάγει εναντίον της Oυκρανίας, χρησιμοποιώντας τακτικές ρωσικές δυνάμεις και υποστηρίζοντας παράνομα οπλισμένες ομάδες· παροτρύνει τη Ρωσία να σταματήσει την εισροή όπλων και μαχητών στην ανατολική Ουκρανία· τονίζει ότι οι ενέργειες της Ρωσίας εναντίον της Oυκρανίας συνιστούν επιθετική πράξη·
3. επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του υπέρ της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας, του απαραβίαστου των συνόρων και του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της Oυκρανίας·
4. εκφράζει επιδοκιμασία για το γεγονός ότι η Oυκρανία τηρεί στο ακέραιο τους όρους της ανακωχής, παρά τις πολυάριθμες προκλήσεις και παραβιάσεις των ρωσικών στρατευμάτων και τρομοκρατών·
5. προειδοποιεί ότι στον πολιτικό διάλογο που θα ακολουθήσει την ανακωχή, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην απόρριψη οιωνδήποτε προτάσεων σχετικά με το μελλοντικό καθεστώς της Oυκρανίας οι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τη Ρωσία για τον περαιτέρω επηρεασμό ή ακόμα και για τη διαίρεση της χώρας·
6. εκφράζει επιδοκιμασία για τη νέα δέσμη κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας, η οποία έχει τεθεί σε ισχύ και με την οποία διακόπτεται η χορήγηση δανείων σε πέντε μεγάλες κρατικές τράπεζες και περιορίζονται οι συναλλαγές της ΕΕ με εταιρείες του πετρελαϊκού και αμυντικού τομέα· είναι της άποψης ότι οποιεσδήποτε κυρώσεις πρέπει να σχεδιαστούν με τρόπο που να μην αφήνει περιθώρια σε εταιρείες που συνδέονται με το Kρεμλίνο να τις παρακάμψουν· ζητεί από την ΕΕ να παρακολουθεί στενά ορισμένες μορφές οικονομικής συνεργασίας, όπως οι ανταλλαγές με μετοχές και οι κοινοπραξίες·
7. λαμβάνει υπό σημείωση την μερική απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από το έδαφος της Oυκρανίας, όμως την κρίνει ανεπαρκή για την χαλάρωση των κυρώσεων που έχει θεσπίσει η ΕΕ εναντίον της Ρωσίας· εκφράζει εν προκειμένω, ανησυχία σχετικά με την πρόσφατη πρόωρη δήλωση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για πιθανή άρση των κυρώσεων·
8. καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να θεσπίσουν σαφή δέσμη κριτηρίων αναφοράς, τα οποία, όταν εκπληρωθούν, θα μπορούσαν να αποτρέψουν τη θέσπιση νέων περιοριστικών μέτρων κατά της Ρωσίας ή να οδηγήσουν σε άρση των προηγούμενων· πιστεύει ότι αυτά τα κριτήρια αναφοράς πρέπει να περιλαμβάνουν τα εξής: πλήρη απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων και των μισθοφόρων από το έδαφος της Oυκρανίας· διακοπή της προμήθειας όπλων και εξοπλισμού στους τρομοκράτες· πλήρη σεβασμό του καθεστώτος ανακωχής από τη Ρωσία· εγκαθίδρυση ουσιαστικών μηχανισμών ελέγχου και επαλήθευσης του καθεστώτος ανακωχής· και, τέλος, επαναφορά ολόκληρης της ουκρανικής επικράτειας, συμπεριλαμβανομένης της Kριμαίας, υπό τον έλεγχο της Oυκρανίας·
9. καταδικάζει τις επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας εναντίον της Κριμαίας, θεωρώντας τες, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, σοβαρότατη παραβίαση της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας, και απορρίπτει τη ρωσική πολιτική δημιουργίας τετελεσμένων στις εξωτερικές σχέσεις· θεωρεί την προσάρτηση της Kριμαίας παράνομη· αρνείται να αναγνωρίσει την de facto κυριαρχία της Ρωσίας στη χερσόνησο και εγκρίνει την απόφαση απαγόρευσης εισαγωγής προϊόντων από την Κριμαία και τη Σεβαστούπολη εάν δεν συνοδεύονται από ουκρανικό πιστοποιητικό·
10. υπενθυμίζει ότι τα σημερινά σύνορα της Ουκρανίας τέθηκαν υπό την πλήρη εγγύηση των ΗΠΑ, της Ρωσικής Ομοσπονδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου με το Μνημόνιο της Βουδαπέστης περί διαβεβαιώσεων ασφαλείας, όταν η Ουκρανία παραιτήθηκε από το πυρηνικό της οπλοστάσιο και προσχώρησε στη Συνθήκη περί μη Διαδόσεως των Πυρηνικών Όπλων (NPT)· υπενθυμίζει επίσης στη Ρωσική Ομοσπονδία ότι, στο πλαίσιο της ίδιας πράξης και μαζί με τις δύο άλλες χώρες που προαναφέρθηκαν, έχει δεσμευθεί να απέχει από οιαδήποτε άσκηση οικονομικών πιέσεων που θα αποσκοπεί στην υποταγή στο δικό της συμφέρον του τρόπου με τον οποίο η Ουκρανία ασκεί τα δικαιώματα που απορρέουν από την εθνική της κυριαρχία ή στην εξασφάλιση οιουδήποτε πλεονεκτήματος·
11. καλεί τα κράτη μέλη να προχωρήσουν στην παροχή της αναγκαίας στρατιωτικής και τεχνικής υποστήριξης στην Oυκρανία·
12. καλεί το Συμβούλιο να συμπεριλάβει τις αποκαλούμενες λαϊκές δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ στον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων·
13. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στην Oυκρανία·
14. εκφράζει ανησυχία για την απόφαση αναβολής της εφαρμογής της ευρείας και ολοκληρωμένης ζώνης ελεύθερων συναλλαγών (DCFTA) στην Oυκρανία, η οποία ελήφθη στο πλαίσιο της συνάντησης στην οποία συμμετείχαν επίσης Ρώσοι εκπρόσωποι· ζητεί να εφαρμοστούν οι συμφωνίες όπως είχε αρχικά προβλεφθεί και με την μορφή την οποία διαπραγματεύτηκαν αποκλειστικά και μόνο η Oυκρανία και η ΕΕ·
15. λαμβάνει υπό σημείωση τις αποφάσεις που λήφθηκαν κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής του NATO, οι οποίες περιλαμβάνουν τη σύσταση μιας κοινής ομάδας δράσης εξαιρετικά υψηλής ετοιμότητας (VJTF) και με τις οποίες αυξάνονται οι συνολικές αμυντικές δαπάνες και εκφράζει επιδοκιμασία για το γεγονός ότι στη δήλωση της συνόδου κορυφής της Oυαλίας καταδικάζεται έντονα η παράνομη ρωσική παρέμβαση στην Oυκρανία· εκφράζει επιδοκιμασία για τη δήλωση του προέδρου Oμπάμα, σύμφωνα με την οποία η συμμαχία πρέπει να ανοίξει τις πόρτες της σε νέα μέλη, ούτως ώστε να αντιμετωπισθούν ενδεχόμενες επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας και να αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για να συμβάλει στην ενίσχυση των αμυντικών ικανοτήτων της Oυκρανίας, της Γεωργίας και της Mολδαβίας· εκφράζει, ωστόσο, αποδοκιμασία για το γεγονός ότι δεν ελήφθη καμία απόφαση σχετικά με την εγκατάσταση νατοϊκών στρατευμάτων στις χώρες της Aνατολικής Ευρώπης σε μόνιμη βάση και ότι επίσης δεν ελήφθη καμία σαφής απόφαση όσον αφορά την απευθείας και άμεση παροχή υποστήριξης στον ουκρανικό στρατό·
16. καλεί την ΕΕ, υπό το φως των πρόσφατων εχθρικών ενεργειών της Ρωσίας στην Oυκρανία και την Εσθονία, να συστήσει ειδικό Ευρωπαϊκό Tαμείο Aσφάλειας (ESF), το οποίο θα επέτρεπε την χορήγηση δανείων με χαμηλό επιτόκιο που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τα κράτη μέλη της ΕΕ, κυρίως στις ανατολικές χώρες, για τον εκσυγχρονισμό των στρατών τους και τη βελτίωση των αμυντικών ικανοτήτων τους·
17. επικροτεί την υπογραφή της Συμφωνίας Σύνδεσης με την Ουκρανία και υπογραμμίζει τη νομικά αναγνωρισμένη προοπτική της Ουκρανίας για ενδεχόμενη ένταξή της στην ΕΕ, η οποία κατοχυρώνεται καταρχήν στο άρθρο 49 της Συνθήκης για την ΕΕ·
18. λαμβάνει υπό σημείωση την απόφαση του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας να αναστείλει την παράδοση των πολεμικών πλοίων Mistral στη Ρωσία· πιστεύει ότι τούτο αποτελεί βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και ζητεί από την Γαλλία να ακυρώσει πλήρως αυτή τη σύμβαση, η οποία αντιβαίνει στον κώδικα δεοντολογίας της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων και στην κοινή θέση του 2008 στην οποία ορίζονται κοινοί κανόνες σχετικά με τους ελέγχους των εξαγωγών στρατιωτικής τεχνολογίας και εξοπλισμού·
19. καλεί την Ρωσία και του φιλορώσους αυτονομιστές στην περιοχή να εξασφαλίσουν την άμεση, ασφαλή και ανεμπόδιστη πρόσβαση στο σημείο συντριβής του αεροσκάφους της πτήσης MH17, ώστε να μπορέσουν να συνεχιστούν οι έρευνες και ο επαναπατρισμός των σορών και των προσωπικών αντικειμένων των θυμάτων που εξακολουθούν να βρίσκονται στο σημείο αυτό και ζητεί την ταχεία προσαγωγή στη δικαιοσύνη των προσώπων που ευθύνονται άμεσα ή έμμεσα για την πτώση του αεροσκάφους·
20. καταδικάζει την απαγωγή του αξιωματούχου της υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας Eston Kohver από το έδαφος της Εσθονίας και καλεί τις ρωσικές αρχές να εξασφαλίσουν την άμεση ελευθέρωση και την ασφαλή επιστροφή του στην Εσθονία·
21. υπενθυμίζει την ομιλία του προέδρου Πούτιν, στην οποία δήλωσε ότι η Ρωσία διατηρεί το δικαίωμα να υπερασπίζεται τα μέλη των εθνικών ρωσικών μειονοτήτων εκτός των συνόρων της, δήλωση που μπορεί να ερμηνευθεί ως έμμεση απειλή προς την Mολδαβία και τα κράτη της Bαλτικής· προειδοποιεί ότι η σημερινή κατάσταση στην Υπερδνειστερία θα μπορούσε να ανοίξει ένα νέο μέτωπο αντιπαράθεσης με τη Ρωσία, ιδίως με δεδομένη την υπογραφή της Συμφωνίας Σύνδεσης με τη Mολδαβία·
22. επαναλαμβάνει την έκκλησή του στη Ρωσία να μη χρησιμοποιήσει το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο ως εργαλεία εξαναγκασμού και άσκησης πίεσης στους γείτονές της· υπογραμμίζει, εν προκειμένω, την ανάγκη εξασφάλισης ασφαλούς ενεργειακού εφοδιασμού για την Oυκρανία και για τα κράτη μέλη τα οποία πλήττονται ήδη από την μείωση του εφοδιασμού με φυσικό αέριο από την Ρωσία και συγκεκριμένα, την Πολωνία·
23. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο σε Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στα κράτη μέλη, στον Πρόεδρο της Ουκρανίας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και της Ρωσικής Ομοσπονδίας, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση ΕΕ - Ανατολικών Γειτόνων (Euronest), και στις Κοινοβουλευτικές Συνελεύσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης και του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη.