złożony w następstwie oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa
złożony zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
w sprawie działań Turcji powodujących napięcia w wyłącznej strefie ekonomicznej Republiki Cypryjskiej (2014/2921(RSP))
Knut Fleckenstein, Richard Howitt, Demetris Papadakis, Costas Mavrides, Miltiadis Kyrkos, Nikos Androulakis
w imieniu grupy S&D
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie działań Turcji powodujących napięcia w wyłącznej strefie ekonomicznej Republiki Cypryjskiej(2014/2921(RSP))
B8‑0225/2014
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Turcji, w szczególności rezolucję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie sprawozdania dotyczącego postępów Turcji w 2013 r.(1),
– uwzględniając konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej, które odbyło się w dniach 23-24 października 2014 r.,
– uwzględniając oświadczenie sekretarza generalnego ONZ Ban Ki-Moona z dnia 23 października 2014 r., w którym wyraził on zaniepokojenie impasem w negocjacjach oraz ostatnią eskalacją napięć między Republiką Cypryjską a Turcją,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że UE jest głęboko zaangażowana w działania na rzecz zjednoczenia Cypru w ramach dwuspołecznościowego i dwustrefowego państwa federalnego zgodnie z zasadami ONZ oraz zgodnie z wartościami i zasadami, na których opiera się UE;
B. mając na uwadze, że 3 października 2014 r. Turcja wydała dyrektywę w sprawie systemu NAVTEX, która nielegalnie „wyznacza” duży obszar południowej części wyłącznej strefy ekonomicznej Cypru do badań sejsmicznych, które mają zostać przeprowadzone przez turecki statek badawczy Barbaros w terminie od 20 października do 30 grudnia 2014 r.;
C. mając na uwadze, że turecki Sztab Generalny ogłosił, że w ramach Operacji Tarcza Śródziemnomorska okręt tureckiej marynarki wojennej Göksu zrealizował zadanie „ochrony i wsparcia” statku do badań sejsmicznych Barbaros Hayrettin Paşa, który prowadzi działania na podstawie „licencji” przyznanej tureckiej spółce naftowej TPAO przez organy władzy sprawowanej przez Turków cypryjskich na okupowanym obszarze Cypru; mając na uwadze, że według oświadczenia tureckiego Sztabu Generalnego okręt wojenny Zipkin kontynuuje obserwację platformy wiertniczej SAIPEM -10000, która znajduje się w wyłącznej strefie ekonomicznej Republiki Cypryjskiej, z odległości dziewięciu kilometrów;
D. mając na uwadze, że obszar ten znajduje się bezpośrednio na wprost głównego portu Republiki Cypryjskiej w Limassolu oraz mniejszych portów rybackich i rekreacyjnych położonych między Larnaką a Limassolem, w dalekiej odległości od Turcji, i nie należy do obszarów uznawanych przez Turcję za obszary znajdujące się w jej własnej wyłącznej strefie ekonomicznej;
E. mając na uwadze, że działania Turcji mają miejsce w kluczowym momencie procesu negocjacyjnego, niedługo po powołaniu nowego specjalnego doradcy Sekretarza Generalnego ONZ Espena Bartha Eide i kilka dni przed rozpoczęciem nowej fazy merytorycznych negocjacji między Grekami cypryjskimi a Turkami cypryjskimi;
F. mając na uwadze, że 7 października 2014 r., po wpłynięciu tureckich okrętów wojennych do wyłącznej strefy ekonomicznej Republiki Cypryjskiej, prezydent Anastasiadis zawiesił swój udział w prowadzonych przez ONZ negocjacjach w proteście przeciwko działaniom Turcji mającym na celu podważenie prawa jego kraju do eksploatacji złóż ropy i gazu;
G. mając na uwadze, że bloki w wyłącznej strefie ekonomicznej Republiki Cypryjskiej zostały już przyznane firmom międzynarodowym i europejskim do celów poszukiwania i eksploatacji ewentualnych złóż węglowodorów w podglebiu dna morskiego;
H. mając na uwadze, że UE ratyfikowała Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS), która stanowi obecnie integralną część acquis communautaire;
1. ubolewa nad eskalacją gróźb oraz jednostronnymi działaniami Turcji prowadzonymi przeciwko Republice Cypryjskiej w związku z wyłączną strefą ekonomiczną; podkreśla fakt, że postawa Ankary zagraża bezpośrednio suwerenności Republiki Cypryjskiej;
2. podkreśla, że działania te stanowią pogwałcenie suwerennych praw Republiki Cypryjskiej i prawa międzynarodowego, w tym konwencji UNCLOS;
3. potwierdza suwerenne prawo państw członkowskich UE do zawierania umów dwustronnych oraz do poszukiwania i eksploatacji własnych zasobów naturalnych zgodnie z konwencją UNCLOS;
4. ponawia swój apel do Turcji, aby znormalizowała swoje stosunki ze wszystkimi państwami członkowskimi UE, i przypomina o deklaracji Wspólnoty Europejskiej i jej państw członkowskich z dnia 21 września 2005 r., zawierającej stwierdzenie, że uznanie wszystkich państw członkowskich jest niezbędnym elementem procesu przystąpienia;
5. wzywa wszystkie strony do podjęcia odpowiedzialnych i konstruktywnych działań w celu rozwiązania tego kryzysu i w związku z tym wzywa Turcję do natychmiastowego wycofania swoich okrętów wojennych z wód cypryjskich, aby rozładować napięcie i utorować drogę do wznowienia negocjacji;
6. uważa, że poszukiwanie zasobów naturalnych przez Republikę Cypryjską we własnej wyłącznej strefie ekonomicznej nie stoi w sprzeczności z negocjacjami w sprawie zjednoczenia wyspy ani nie szkodzi tym negocjacjom; w związku z tym zwraca uwagę, że ewentualna eksploatacja ropy i gazu powinna mieć na celu zapewnienie korzyści wszystkim Cypryjczykom;
7. wzywa wszystkie strony do wykazania się rzeczywistą wolą polityczną, aby znaleźć kompleksowe i trwałe rozwiązanie problemu długotrwałego podziału wyspy, które będzie rzeczywiście korzystne dla wszystkich Cypryjczyków; w tym kontekście za godny ubolewania uważa fakt odrzucenia przez Turków cypryjskich pakietu środków budowy zaufania proponowanego przez Greków cypryjskich; uważa, że proponowane środki budowy zaufania mogły posunąć naprzód proces integracji społeczności Turków cypryjskich oraz że należy poczynić dalsze starania na rzecz postępów w integracji społeczności Turków cypryjskich;
8. przypomina Turcji, że jako kraj kandydujący do UE powinna działać zgodnie z wartościami unijnymi, unikając wrogich działań wobec któregokolwiek z państw członkowskich;
9. podkreśla, że Parlament będzie nadal śledził tę kwestię, i zwraca się do Komisji Europejskiej, aby uważnie przyglądała się działaniom Turcji w wyłącznej strefie ekonomicznej Republiki Cypryjskiej i przedstawiała Parlamentowi stosowne sprawozdania;
10. wyraża swoje nieprzerwane zaangażowanie w rozmowy zjednoczeniowe pod auspicjami ONZ i wsparcie dla nich w celu znalezienia kompleksowego rozwiązania problemu cypryjskiego, zgodnie z tym, co ponownie potwierdzili przywódcy społeczności Greków cypryjskich i Turków cypryjskich we wspólnym oświadczeniu z dnia 11 lutego 2014 r.;
11. apeluje do obu społeczności na Cyprze, a także do Grecji i Turcji, aby poczyniły dalsze starania na rzecz szybkiego wznowienia tych rozmów oraz aby powstrzymały się od wszelkich działań, które mogą zostać uznane za prowokacyjne; wzywa Komisję Europejską do pilnego przeanalizowania sposobów przyczynienia się do wznowienia tych rozmów;
12. zwraca się do swojego Przewodniczącego o przekazanie niniejszej rezolucji Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, Radzie i Komisji, prezydentowi i parlamentowi Republiki Cypryjskiej, przywódcy społeczności Turków cypryjskich oraz prezydentowi, rządowi i parlamentowi Turcji.