PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sektora stalowego w UE: ochrona pracowników i przedsiębiorstw
10.12.2014 - (2014/2976(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Eleonora Forenza, Paloma López Bermejo, Kostadinka Kuneva, Dimitrios Papadimoulis, Sofia Sakorafa, Kostas Chrysogonos w imieniu grupy GUE/NGL
B8‑0353/2014
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie przemysłu stalowego w UE: ochrona pracowników i przedsiębiorstw
Parlament Europejski,
– uwzględniając skierowane do Komisji pytanie w sprawie perspektyw dla przemysłu i zatrudnienia w branży hutniczej UE – pilna potrzeba podejmowania działań w obliczu utraty miejsc pracy i produkcji o kluczowym znaczeniu w państwach członkowskich (O‑000086/2014),
– uwzględniając Powszechną Deklarację Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych, w szczególności jej art. 22 i 23 dotyczące praw gospodarczych i społecznych oraz prawa do pracy,
– uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) zobowiązujący zarówno państwa członkowskie, jak i Unię Europejską do zapewnienia konkurencyjności przemysłu europejskiego, w szczególności art. 173 TFUE,
– uwzględniając art. 174 TFUE dotyczący spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, zwłaszcza na obszarach podlegających przemianom przemysłowym;
– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej tytuł IV dotyczący solidarności,
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Plan działania na rzecz konkurencyjnego i zrównoważonego przemysłu stalowego w Europie” (COM(2013) 407),
– uwzględniając zalecenia z dnia 12 lutego 2013 r. uzgodnione podczas obrad okrągłego stołu wysokiego szczebla w sprawie przyszłości europejskiego przemysłu stalowego,
– uwzględniając posiedzenie Rady ds. Konkurencyjności z dni 18 i 19 lutego 2013 r., na którym wezwano Komisję do przedłożenia planu działania,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat doszło do zmian w światowej produkcji stali z powodu rosnących potrzeb i zwiększających się mocy produkcyjnych na świecie;
B. mając na uwadze, że Chiny są obecnie największym producentem stali, ich udział w światowym rynku wzrósł z 18% w 2001 r. do 45% w 2011 r., podczas gdy udział UE-27 zmniejszył się w tym samym okresie z 22% do 12%;
C. mając na uwadze, że sytuacja ta spowodowała likwidację około 60 000 miejsc pracy w sektorze między rokiem 2007 i 2013 oraz spadek produkcji z 210 do 166 milionów ton, mimo że w ciągu kolejnych dwóch lat spodziewany jest wzrost światowej produkcji o 118 milionów ton;
D. mając na uwadze, że przemysł stalowy jest podstawowym sektorem dla każdej gospodarki przemysłowej z uwagi na jego powiązanie z pozostałymi sektorami wytwórczymi i technologicznymi w każdym państwie członkowskim oraz na jego oddziaływanie na te sektory;
E. mając na uwadze, że według prognoz OECD światowy popyt na stal wzrośnie w perspektywie długofalowej do 2025 r. o 2,3 miliarda ton, głównie w sektorach budownictwa, transportu i inżynierii mechanicznej, w szczególności w gospodarkach wschodzących;
F. mając na uwadze, że konkurencja między europejskimi gospodarkami pogłębia problem likwidacji miejsc pracy przez koncentrację produkcji w nielicznych regionach i państwach członkowskich, co jest działaniem sprzecznym z zasadą spójności zapisaną w Traktatach;
G. mając na uwadze, że największe wielonarodowe przedsiębiorstwa stalowe przeprowadziły szereg procesów restrukturyzacji w celu poprawy swojej globalnej integracji i konkurencyjności, podczas gdy na szczeblu europejskim nie wprowadzono żadnych środków zabezpieczających, aby utrzymać poziom zatrudnienia i moce produkcyjne ani pod względem jakościowym, ani ilościowym;
H. mając na uwadze, że pomimo kryzysu Unia Europejska pozostaje drugim co do wielkości producentem stali na świecie, zaopatrując szereg przemysłowych łańcuchów wartości powiązanych ściśle z kluczowymi sektorami przemysłowymi w UE, w tym z sektorem motoryzacyjnym, budowlanym, elektronicznym oraz sektorami inżynierii mechanicznej i elektrycznej;
I. mając na uwadze, że wydatki na energię stanowią do 40% wszystkich kosztów operacyjnych w przemyśle stalowym UE;
J. mając na uwadze, że poprzez efektywność energetyczną i oszczędne gospodarowanie zasobami można znacznie obniżyć koszty;
K. mając na uwadze, że w zależności od pozycji w łańcuchu wartości europejski przemysł stalowy musi radzić sobie z wyższymi cenami energii niż większość jego międzynarodowych konkurentów, a także mając na uwadze, że według opracowanego przez Komisję Planu działania w zakresie energii do roku 2050 ceny energii elektrycznej najprawdopodobniej wzrosną do roku 2030, lecz następnie nieznacznie spadną w wyniku odpowiednich kosztów inwestycji w infrastrukturę;
L. mając na uwadze, że system handlu emisjami CO2 spowodował przeniesienie niektórych gałęzi przemysłu poza UE w celu zyskania jednostek emisji, podczas gdy nie przeprowadzono skutecznych inwestycji w innowacje, efektywność energetyczną czy recykling surowców wtórnych;
M. mając na uwadze, że przy sporządzaniu przyszłych zrównoważonych strategii związanych z energią trzeba koniecznie uwzględniać ich wpływ na ceny i koszty oraz opracować sposoby na zmniejszenie niekorzystnego wpływu zarówno na zmianę klimatu, jak i konkurencyjność sektorów energochłonnych;
N. mając na uwadze, że nie wszyscy producenci stosują te same zasady służące ograniczeniu emisji CO2, a podczas gdy średni poziom emisji CO2 na tonę stali wyprodukowanej w Chinach to 2,1, w przypadku UE poziom ten wynosi 1,5;
O. mając na uwadze, że światowe porozumienie w sprawie ograniczenia emisji CO2 spowoduje bardziej równy dostęp do rynku przemysłu stalowego, wnosząc tym samym wkład w strategie w zakresie zrównoważenia środowiskowego i skutecznego ożywienia sektora;
P. mając na uwadze, że zmiany, jakie zaszły na światowym rynku stali i w strukturze głównych producentów stali, wymagają gruntownego przeglądu przepisów o konkurencji i handlu w ramach UE i Światowej Organizacji handlu, w szczególności w odniesieniu do nadużywania pozycji dominującej;
Q. mając na uwadze, że nieudane nabycie huty Acciai Speciali Terni (AST) przez grupę Outokumpu VDM oraz jej ponowne przekazanie przedsiębiorstwu ThyssenKrupp AG w wyniku sprzeciwu Komisji pokazały, że unijne reguły konkurencji i przepisy o przeciwdziałaniu praktykom ograniczającym konkurencję nie są w stanie przyczynić się do realizacji celów określonych w planie działania UE dotyczącym sektora stalowego;
R. mając na uwadze, że porozumienie osiągnięte niedawno przez przedstawicieli związków zawodowych i zarząd TyssenKrupp AG potwierdza znaczenie strategicznej decyzji o tym, by nie wyłączać pieców elektrycznych i by zapewnić inwestycje rzędu 400 milionów EUR w jedną z gałęzi produkcji o najwyższej wartości dodanej;
S. mając na uwadze, że w miejscach takich jak Taranto zanieczyszczenie powietrza i wody spowodowało wzrost śmiertelności dzieci o 21% oraz wzrost ryzyka zachorowań na nowotwory wśród mężczyzn i kobiet odpowiednio o 30% i 20%; mając na uwadze, że konieczne jest utrzymanie zdrowia i dobrostanu pracowników przemysłu stalowego i miejscowej ludności;
1. apeluje do Komisji, aby uznała sektor stalowy za kluczowy dla ożywienia przemysłu i przemysłu wytwórczego w Europie; w związku z tym za kluczowe uważa, aby Komisja wznowiła i zaktualizowała swoją długofalową strategię dotyczącą przyszłości przemysłu stalowego w Europie w celu zapewnienia miejsc pracy i zagwarantowania praw pracowniczych, jakości produktów i niezbędnej wiedzy fachowej;
2. przypomina o konieczności zachowania wiedzy fachowej zgromadzonej w takich ważnych ośrodkach przemysłowych jak Terni, Piombino, Florange, Krefeld, Bochum, Taranto, i Asturias, która zapewni dywersyfikację, innowacyjne produkty i utrzymanie istniejących mocy produkcyjnych;
3. podkreśla, że jedynie w drodze konstruktywnego dialogu między producentami stali a związkami zawodowymi i przedstawicielami pracowników, tzn. unikając jednostronnych decyzji właścicieli, można znaleźć właściwe rozwiązania i opracować właściwe strategie rozwoju, aby zabezpieczyć przyszłość całych regionów przemysłowych; apeluje zatem do państw członkowskich i Komisji, aby ułatwiały udział podmiotów zarządzających przedsiębiorstwami stalowymi w konstruktywnym dialogu ze związkami zawodowymi oraz władzami lokalnymi i krajowymi w celu wspólnego opracowywania strategii dotyczących przemysłu;
4. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia należytej ochrony socjalnej, odpowiednich warunków pracy i godziwych płac, poprzez zapisanie tego w prawie albo układach zbiorowych, oraz skutecznej ochrony przed niesprawiedliwym zwolnieniem z pracy;
5. apeluje do UE i państw członkowskich o dopilnowanie, aby przeznaczano odpowiednie środki finansowe na szkolenia i działania naprawcze jako wsparcie w trudnych okresach przejściowych w przemyśle stalowym;
6. podkreśla, że fundamentalne znaczenie ma unikanie importu produktów ze stali i surowców z krajów, w których produkcja odbywa się ze szkodą dla zdrowia ludzi, praw socjalnych czy środowiska;
7. dostrzega potrzebę opracowania i rozpowszechnienia w całej UE najlepszych dostępnych technik (BAT), wspierając w miarę możliwości zastępowanie minerałów złomem żelaznym, wykorzystując w większym stopniu elektryczne piece łukowe i zastępując węgiel koksowy gazem;
8. apeluje do państw członkowskich, aby wspierały zabezpieczenie mocy produkcyjnych gałęzi sektora stalowego o największej wartości dodanej oraz aby nie podejmowały działań w zakresie delokalizacji, które poważnie wpłyną na miejsca pracy i konkurencyjność w UE;
9. wzywa do przeglądu polityki związanej z instrumentami ochrony handlu, aby zniechęcać do nieuczciwej konkurencji w krajach, które nie przestrzegają praw pracowniczych ani minimalnych norm socjalnych i środowiskowych niezbędnych do zapobiegania dumpingowi socjalnemu i środowiskowemu;
10. wzywa Komisję do rozwiązania kwestii dumpingu socjalnego, do którego dochodzi wskutek przenoszenia przedsiębiorstw do państw trzecich, również poprzez przegląd reguł konkurencji w celu zapobiegania procesom delokalizacji i pogorszeniu się skutków kryzysu;
11. podkreśla konieczność uaktualnienia strategii w dziedzinie handlu i przepisów o przeciwdziałaniu praktykom ograniczającym konkurencję zgodnie z nowymi ramami rynkowymi światowego przemysłu stalowego; nalega w związku z tym, aby Komisja przeprowadziła przegląd reguł konkurencji, uwzględniając sytuację społeczno-gospodarczą poszczególnych państw członkowskich;
12. podkreśla, że niezbędne jest finansowe wspieranie i dalsze rozwijanie badań, szczególnie dotyczących kwestii nurtujących sektor stalowy i stosowanych w nim technik, w szczególności w celu zarówno zwiększania wydajności i trwałości produkcji w tym sektorze, jak i zmniejszania kosztów energii w średnim i długim okresie, zwłaszcza w przypadku tego niezwykle energochłonnego przemysłu;
13. podkreśla konieczność rozwoju europejskiego przemysłu w ramach polityki spójności, aby zwiększyć zdolności techniczne wszystkich państw członkowskich w sektorze stalowym;
14. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji i Radzie oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.