ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία
12.1.2015 - (2014/2965(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Helmut Scholz, Miloslav Ransdorf, Barbara Spinelli, Kateřina Konečná, Patrick Le Hyaric, Κώστας Χρυσόγονος, Γεώργιος Κατρούγκαλος εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL
B8‑0027/2015
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές διενεργήθηκαν σε ένα δύσκολο πολιτικό περιβάλλον και περιβάλλον ασφαλείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα μέρη της Ουκρανίας οι ψηφοφόροι δεν μπόρεσαν να συμμετάσχουν στις εκλογές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) αναφέρει πως υπήρξαν στοιχεία για «περιπτώσεις εκφοβισμού και παρακώλυσης που επηρέασαν τις στρατηγικές του για την εκστρατεία. Κατά τις τελευταίες δέκα ημέρες της εκστρατείας, οι παρατηρητές σημείωσαν μια έντονη άνοδο της βίας με στόχο τους ενδιαφερόμενους για τις εκλογές, εκφοβισμό και απειλές κατά υποψηφίων και εργαζομένων στην προεκλογική εκστρατεία, καθώς και περιπτώσεις στοχευμένης καταστροφής υλικού και γραφείων της προεκλογικής εκστρατείας. Υπήρξαν επίσης ορισμένες αξιόπιστες κατηγορίες για εξαγορά ψήφων...»· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπήρξαν αναφορές για σοβαρές εντάσεις σε ορισμένες περιφερειακές εκλογικές επιτροπές, όπου ένοπλα μέλη ενός εθελοντικού τάγματος ήταν παρόντα εντός και πέριξ αυτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ουκρανικό «Civil Network OPORA» και η «Επιτροπή ψηφοφόρων της Ουκρανίας» έκαναν τακτικές αναφορές για διάφορες παραβιάσεις σε εκλογικά κέντρα, όπως «απόπειρες να δοθούν ψηφοδέλτια χωρίς έλεγχο διαβατηρίου, παρουσία μη εξουσιοδοτημένων προσώπων σε εκλογικά κέντρα, απόπειρες παράνομης άσκησης του εκλογικού δικαιώματος, απόπειρες αφαίρεσης ψηφοδελτίου από εκλογικό κέντρο, παραβίαση του απορρήτου της ψηφοφορίας, φωτογράφηση ψηφοδελτίου καθώς και απόπειρες γεμίσματος των καλπών»· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά ταύτα, ο ΟΑΣΕ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές της 26ης Οκτωβρίου αποτέλεσαν σημαντικό βήμα όσον αφορά τις επιδιώξεις της Ουκρανίας για την εδραίωση δημοκρατικών εκλογών σύμφωνα με τις διεθνείς της δεσμεύσεις»·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική διαδικασία στην Ουκρανία κυριαρχείται από τον συνεχιζόμενο εμφύλιο πόλεμο στις περιοχές Donetsk και Luhansk· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θέματα της εθνικής ενότητας, της εδαφικής ακεραιότητας και της άμυνας εξακολουθούν να δεσπόζουν στην πολιτική ατζέντα· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι παραμένουν ανεπίλυτα τα προβλήματα που οδήγησαν στις αναταραχές στην Ουκρανία το 2012, συμπεριλαμβανομένης της διαφθοράς, της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, της δυσπιστίας προς την πολιτική και της απογοήτευσης από το πολιτικό σύστημα της Ουκρανίας λόγω της συνεχιζόμενης πολιτικής επιρροής των ολιγαρχικών δομών· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή του μεταρρυθμιστικού προγράμματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νέα κυβέρνηση και το κοινοβούλιο δεν ξεκίνησαν τον αγώνα κατά της διαφθοράς, κάτι που υπονόμευσε την εμπιστοσύνη του λαού της Ουκρανίας και της διεθνούς κοινότητας στην πολιτική διαδικασία στην Ουκρανία·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ουκρανία είναι στα πρόθυρα οικονομικής και κοινωνικής κατάρρευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΑΕΠ της Ουκρανίας συρρικνώθηκε κατά 7,5% ανάμεσα στον Ιανουάριο και τον Νοέμβριο του 2014 και ότι ο πληθωρισμός σκαρφάλωσε στο 21% τον Νοέμβριο· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυξάνεται ο κίνδυνος στάσης πληρωμών και ότι η χώρα χρειάζεται 15 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ περισσότερα από αυτά που προβλέπονται στα υπάρχοντα διεθνή προγράμματα στήριξης·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κοινωνικοοικονομικά αιτήματα του κινήματος Maidan αντικαταστάθηκαν σε μεγάλο βαθμό από το νεοφιλελεύθερο και εθνικιστικό πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο προϋπολογισμός του 2015 προβλέπει μεγάλες περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, ενώ αυξάνει τις αμυντικές δαπάνες στο 5,2% του ΑΕΠ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συγκεκριμένες περικοπές αποφασίστηκαν σε μια εξαιρετικά δύσκολη οικονομική και κοινωνική κατάσταση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2014, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 16,2%, οι δε τιμές των κοινωφελών υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 24,3% κατά μέσο όρο· λαμβάνοντας υπόψη ότι 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι είναι άνεργοι (8,4% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού) και πολλοί από αυτούς που είναι απασχολούμενοι δεν αμείβονται· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση των περίπου 5,2 εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν στις περιοχές συγκρούσεων και στις μετασυγκρουσιακές περιοχές είναι ιδιαίτερα δύσκολη λόγω της σημαντικής κατάρρευσης και αποδιοργάνωσης της οικονομικής υποδομής και των κοινωνικών υπηρεσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαθεσιμότητα υγειονομικής περίθαλψης στις περιοχές αυτές είναι ολοένα και πιο περιορισμένη·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν παραστρατιωτικές μονάδες των ολιγαρχών και της άκρας δεξιάς που δεν έχουν διαλυθεί και συνεχίζουν τις βίαιες δραστηριότητές τους στη χώρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών της Ουκρανίας, Arsen Avakov, παρέσχε στις παραστρατιωτικές αυτές μονάδες νέα βαρέα όπλα, συμπεριλαμβανομένων αρμάτων και τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς στρατευμάτων, τους παραχώρησε δε και αναβαθμισμένο καθεστώς ταξιαρχίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Vadim Troyan, υποδιοικητής του ακροδεξιού Συντάγματος της Αζοφικής και ενεργό μέλος της παραστρατιωτικής οργάνωσης Πατριώτης της Ουκρανίας τοποθετήθηκε από τον Ουκρανό Υπουργό Εσωτερικών Arsen Avakov επικεφαλής της αστυνομίας του Κιέβου· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Yuri Mykhalchyshyn, ο οποίος εκθείασε ανοικτά την ιδεολογία του Jospeh Goebbels, θα είναι υπεύθυνος προπαγάνδας και ανάλυσης στην Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή και διεθνής ειρήνη και σταθερότητα διακυβεύεται από τις αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ της ΕΕ, της Ουκρανίας και των ΗΠΑ και άλλων δυτικών χωρών, αφενός, και της Ρωσικής Ομοσπονδίας, αφετέρου· λαμβάνοντας υπόψη ότι λαμβάνει χώρα μια εξαιρετικά επικίνδυνη πολιτική και στρατιωτική κλιμάκωση μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν συμβεί δεκάδες ευαίσθητες στρατιωτικές επιδρομές μεταξύ της Ρωσίας και των κρατών μελών του NATO κατά το προηγούμενο έτος, ορισμένες από τις οποίες λίγο έλειψε να οδηγήσουν σε εχθροπραξίες·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μη εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης με διαπραγματεύσεις στην ουκρανική κρίση έχει σοβαρές επιπτώσεις στη ρωσική οικονομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κυρώσεις που επέβαλαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η ΕΕ επιδεινώνουν τα δημοσιονομικά και οικονομικά προβλήματα της Ρωσίας που απορρέουν από την πτώση των τιμών του πετρελαίου και από άλλα προβλήματα της ρωσικής οικονομίας·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας να φέρει τις αντιμαχόμενες πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ο πόλεμος στην Ανατολική Ουκρανία συνεχίζεται· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αντιμαχόμενες πλευρές δείχνουν έλλειψη πολιτικής βούλησης να εξευρεθεί ένας συμβιβασμός και να εφαρμοσθούν οι συναφθείσες συμφωνίες·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ουκρανικό Κοινοβούλιο στήριξε πρόταση του Προέδρου Poroshenko να ακυρωθεί το καθεστώς της χώρας ως αδέσμευτης λίγες μόλις ώρες μετά την αναγγελία νέων διαπραγματεύσεων για την επίλυση της στρατιωτικής σύγκρουσης στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναγγελία δημοψηφίσματος για την προσχώρηση της Ουκρανίας στο NATO επιδεινώνει περαιτέρω τις πολιτικές εντάσεις στις σχέσεις με τη Ρωσία, η οποία αντιλαμβάνεται μια πιθανή προσχώρηση της Ουκρανίας στο NATO ως άμεση απειλή για την ασφάλειά της και για τη στρατηγική στρατιωτική ισορροπία μεταξύ Ρωσίας και NATO·
1. ζητεί επειγόντως τη διεξαγωγή διαλόγου και διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και την εξεύρεση πολιτικών λύσεων στα προβλήματα που οδήγησαν στην ουκρανική κρίση· επαναλαμβάνει την έκκλησή του να διατηρηθεί η ενότητα του ουκρανικού λαού και η εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας· στηρίζει ένθερμα τη διαδικασία του Μινσκ και ζητεί από τα μέρη να προσχωρήσουν στις ήδη επιτευχθείσες συμφωνίες και να αναπτύξουν τις συμφωνίες αυτές στο πλαίσιο νέων διαπραγματεύσεων για έναν διαφανέστερο και σαφέστερο χάρτη πορείας με συγκεκριμένα κριτήρια που θα πρέπει να εκπληρωθούν από όλα τα διαπραγματευόμενα μέρη· υποστηρίζει την ενίσχυση του ρόλου του ΟΑΣΕ στη διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης·
2. ζητεί επειγόντως από όλα τα αντιμαχόμενα μέρη στην Ανατολική Ουκρανία να τερματίσουν τη βία· καλεί τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τα κράτη μέλη και τη Ρωσία να επιβάλουν και να εφαρμόσουν αυστηρά ένα εμπάργκο όπλων εις βάρος όλων των αντιμαχόμενων μερών, και ζητεί την απόσυρση όλων των ξένων στρατιωτικών συμβούλων και του ξένου στρατιωτικού και παραστρατιωτικού προσωπικού από την Ουκρανία· καλεί με έμφαση τόσο τη Ρωσική Ομοσπονδία όσο και την Ουκρανία να ασκήσουν πραγματικό έλεγχο στα σύνορά τους με στόχο να επιτευχθεί μια ειρηνική διευθέτηση της σύγκρουσης και να τερματιστεί η εισβολή στην Ουκρανία στρατιωτικού προσωπικού και στρατιωτικού εξοπλισμού από οιαδήποτε χώρα·
3. καταγγέλλει τη διεύρυνση του NATO προς τα σύνορα της Ρωσικής Ομοσπονδίας· απορρίπτει έντονα τα σχέδια της νέας Ουκρανικής Κυβέρνησης να υποβάλει αίτηση ένταξης στο NATO ως πρόσθετο στοιχείο μιας πολιτικής αντιπαράθεσης με τη Ρωσική Ομοσπονδία, η οποία θα αποσταθεροποιούσε περαιτέρω την περιοχή και το διεθνές σύστημα ασφαλείας γενικά·
4. καλεί επειγόντως τη Ρωσία, τις ΗΠΑ και το NATO να τερματίσουν την πολιτική της στρατιωτικής πίεσης και ζητεί τον άμεσο τερματισμό του φαύλου κύκλου της στρατιωτικής κλιμάκωσης, να σταματήσουν οι στρατιωτικοί ελιγμοί και οι προκλητικές ενέργειες και να μειωθεί η στρατιωτική παρουσία στις περιοχές της σύγκρουσης· απορρίπτει έντονα την ανάπτυξη πρόσθετων στρατιωτικών μονάδων και εξοπλισμού του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη· προειδοποιεί ότι η αποτυχία επανέναρξης ενός διαλόγου με τη Ρωσία με στόχο την επίτευξη αποτελεσμάτων μπορεί να έχει επικίνδυνες συνέπειες για την ειρήνη και την ασφάλεια στην Ευρώπη και τον κόσμο·
5. καλεί την ΕΕ να ξαναρχίσει έναν στοχοπροσηλωμένο πολιτικό διάλογο με τη Ρωσία με στόχο να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη και να εξευρεθούν λύσεις σε όλα τα εκκρεμή θέματα κα τα αμφιλεγόμενα ζητήματα· ζητεί να επανέλθουν οι μορφές διαλόγου μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας που υπήρχαν πριν από την έναρξη της ουκρανικής κρίσης σε όλα τα επίπεδα των θεσμικών οργάνων της ΕΕ· ζητεί από την ΕΕ να σταματήσει τις πολιτικές κυρώσεων κατά της Ρωσίας που οδήγησαν σε εμπορικό πόλεμο μεταξύ των δύο στρατηγικών εταίρων με αρνητικό αντίκτυπο ιδίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), τους αγρότες και τους καταναλωτές στη Ρωσία, την ΕΕ και τις χώρες της Ανατολικής Γειτονίας της ΕΕ, και οι οποίες προπάντων έχουν αποδειχθεί πολιτικώς αναποτελεσματικές και αντιπαραγωγικές·
6. ζητεί την αξιοποίηση της 40ής επετείου από την Πράξη του Ελσίνκι το 2015 προκειμένου να επιβεβαιωθούν και να εφαρμοστούν πλήρως οι κανόνες και οι αρχές της, να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη και να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για ένα πραγματικά συνεργατικό σύστημα ασφαλείας στην Ευρώπη, βασιζόμενο στον Χάρτη του ΟΗΕ και στους κανόνες του ΟΑΣΕ, που θα λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα όλων των χωρών της Ευρώπης· υπογραμμίζει την άμεση ανάγκη επανάληψης και συνέχισης του ελέγχου των συμβατικών όπλων και βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων μέτρων εμπιστοσύνης και οικοδόμησης ασφάλειας, ενίσχυσης των μηχανισμών διαφάνειας, εκσυγχρονισμού και διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής τους· ζητεί την εκπόνηση νέων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και διαφάνειας με στόχο να αποτραπεί η εκδήλωση παρόμοιων συγκρούσεων στο μέλλον·
7. σημειώνει τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών στην Ουκρανία· επαναλαμβάνει ότι καταδικάζει τη δίκη κατά του Κομουνιστικού Κόμματος που ξεκίνησε κατά την προεκλογική εκστρατεία· καλεί το νεοεκλεγέν Κοινοβούλιο και τις σχετικές αρχές να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις που έχουν εντοπισθεί, διενεργώντας, μεταξύ άλλων, αποτελεσματικές έρευνες για τις παρατυπίες που εντοπίσθηκαν από τους εθνικούς και διεθνείς παρατηρητές κατά τις εκλογές, προβαίνοντας στις απαραίτητες νομικές δράσεις κατά των υπευθύνων για παρατυπίες στη διάρκεια των εκλογών, μεταρρυθμίζοντας το εκλογικό σύστημα με τη βελτίωση της περιφερειακής εκπροσώπησης, την αύξηση της επιρροής των ψηφοφόρων επί των αντιπροσώπων τους στο Κοινοβούλιο και την έγκριση ενός αναλογικού συστήματος εκπροσώπησης με περισσότερες περιφέρειες, εφαρμόζοντας πλήρως τις συστάσεις του ΟΑΣΕ και της Επιτροπής της Βενετίας, προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων και των προεκλογικών εκστρατειών, και διασφαλίζοντας ότι η εκλογική νομοθεσία ανταποκρίνεται στα διεθνή πρότυπα·
8. καλεί την Ουκρανική Κυβέρνηση να επανεξετάσει την πολιτική λιτότητας με στόχο να ανταποκριθεί στις επείγουσες κοινωνικές ανάγκες του πληθυσμού, ιδίως σε ό,τι αφορά τη θέρμανση, τον ενεργειακό εφοδιασμό και την υγειονομική περίθαλψη·
9. καλεί την Κυβέρνηση και τη Verkhovna Rada της Ουκρανίας να ανταποκριθούν στις προσδοκίες του πληθυσμού της χώρας για πραγματικές και βαθιές μεταρρυθμίσεις με στόχο να τερματιστεί η υφιστάμενη κρίση και να οδηγηθεί η χώρα σε πολιτική, οικονομική και κοινωνική σταθερότητα, μεταξύ άλλων με:
• τη σταθερή εξάλειψη της διαφθοράς·
• τη δημιουργία κράτους δικαίου·
• την αποκέντρωση και σημαντικές εγγυήσεις για τη δημοκρατική συμμετοχή του λαού στις περιφέρειες σε όλες τις σημαντικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων, ιδίως στον τομέα της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης·
• την οριστική αποσύνδεση των ολιγαρχών από την πολιτική υπό δημοκρατικό έλεγχο·
• τον σεβασμό των ανθρωπίνων και δημοκρατικών δικαιωμάτων, περιλαμβανομένων των γλωσσικών δικαιωμάτων·
• τη διάλυση των παραστρατιωτικών μονάδων και την επανεγκατάσταση του αυστηρού κρατικού ελέγχου επί της αστυνομίας και του στρατού·
• τον άμεσο διαφανή, δημοκρατικό και νόμιμο κοινοβουλευτικό έλεγχο όλων των δυνάμεων ασφαλείας στη χώρα και τον αφοπλισμό όλων των παραστρατιωτικών και ιδιωτικών λεγόμενων δυνάμεων ασφαλείας·
10. καλεί επειγόντως την ΕΕ να συνδέσει περαιτέρω τη χρηματοδοτική και οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία με την εφαρμογή αυτής της μεταρρυθμιστικής ατζέντας·
11. εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι οι Ουκρανοί πολιτικοί και οι ουκρανικές αρχές εξακολουθούν να επιδεικνύουν απαράδεκτη άγνοια του κινδύνου από την Άκρα Δεξιά και τις έκδηλα μάλιστα νεοναζιστικές δυνάμεις, καθώς συνεργάζονται με αυτές στις εκλογές και τους επιτρέπουν να λαμβάνουν θέσεις εντός των δυνάμεων επιβολής του νόμου· τονίζει ότι το να επιτρέπεται σε άτομα με ακροδεξιές απόψεις να ελέγχουν θέσεις με σημαντικούς πόρους επιβολής αποτελεί φανερό κίνδυνο για τη δημοκρατία· καλεί επειγόντως την Ουκρανική Κυβέρνηση και τις δημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις να διαρρήξουν όλους τους δεσμούς με ομάδες και/ή πολιτοφυλακές της άκρας δεξιάς·
12. επαναλαμβάνει ότι μια Πολιτική Ανατολικής Γειτονίας που δεν λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα όλων των ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, έχει αποτύχει· υπογραμμίζει την ανάγκη να σχεδιαστεί εκ νέου η Πολιτική Γειτονίας προς Ανατολάς με στόχο την ανάπτυξη περιφερειακής συνεργασίας η οποία δεν θα εξαιρεί καμία χώρα· καλεί τη Ρωσία να αναλάβει ενεργό συμμετοχή σε αυτή τη διεργασία και να επιδείξει προθυμία στην επίτευξη καλών πολιτικών γειτονίας·
13. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, της Ουκρανίας και της Ρωσίας, καθώς και στις Κοινοβουλευτικές Συνελεύσεις του ΟΑΣΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης.