PROJEKT REZOLUCJI w sprawie wolności słowa w Turcji – niedawne aresztowania dziennikarzy i dyrektorów mediów oraz systematyczne wywieranie nacisków na media
12.1.2015 - (2014/3011(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Kati Piri, Knut Fleckenstein, Victor Boștinaru, Tanja Fajon, Miroslav Poche, Victor Negrescu, Richard Howitt, Alessia Maria Mosca, Goffredo Maria Bettini, Alessandra Moretti, Liisa Jaakonsaari, Sorin Moisă, Tonino Picula, Javi López, Marlene Mizzi, Nicola Caputo, Pier Antonio Panzeri, Michela Giuffrida, Arne Lietz, Zigmantas Balčytis, Afzal Khan w imieniu grupy S&D
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-0036/2015
B8‑0036/2015
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie wolności słowa w Turcji – niedawne aresztowania dziennikarzy i dyrektorów mediów oraz systematyczne wywieranie nacisków na media
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Turcji,
– uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Ogólnych z dnia 16 grudnia 2014 r.,
– uwzględniając oświadczenie komisarza Rady Europy ds. praw człowieka z dnia 15 grudnia 2014 r.,
– uwzględniając wspólne oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz komisarza do spraw europejskiej polityki sąsiedztwa i negocjacji w sprawie rozszerzenia z dnia 14 grudnia 2014 r.,
– uwzględniając sprawozdanie okresowe nt. Turcji za rok 2014 z dnia 8 października 2014 r.,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że w dniu 14 grudnia 2014 r. turecka policja aresztowała dziennikarzy i dyrektorów mediów, w tym redaktora naczelnego gazety Zaman Ekrema Dumanlıego oraz dyrektora generalnego grupy medialnej Samanyolu Hidayeta Karacę; mając na uwadze, że z nakazu wydanego przez sędziego w Istambule wynika, iż wobec tych osób prowadzone było śledztwo pod zarzutem utworzenia organizacji, która „w drodze nacisków, zastraszania i stosowania gróźb próbowała przejąć władzę w państwie” i dążyła do swojego celu „poprzez kłamstwa, pozbawianie ludzi wolności i fałszowanie dokumentów”;
B. mając na uwadze, że naloty policji i aresztowania wielu dziennikarzy i przedstawicieli mediów są niezgodne z zasadą wolności mediów; mając na uwadze, że aresztowani oczekują, iż zwycięży zasada domniemania niewinności oraz przypominają o niezbywalnym prawie do niezależnego i przejrzystego śledztwa w przypadku każdego domniemanego przestępstwa przy pełnym poszanowaniu praw oskarżonych;
C. mając na uwadze, że zwolniono szereg osób aresztowanych w grudniu 2014 r.; mając na uwadze, że w dniu 19 grudnia 2014 r. sąd w Istambule ogłosił warunkowe zwolnienie Ekrema Dumanlıego i zakazał mu podróży do czasu zakończenia śledztwa, ale przedłużył areszt dla Hidayeta Karacy do czasu zakończenia czynności śledczych; mając na uwadze, że w dniu 31 grudnia 2014 r. sąd w Istambule odrzucił sprzeciw prokuratora wobec uwolnienia Ekrema Dumanlıego i siedmiu innych osób;
D. mając na uwadze, że wypowiedzi polityków o charakterze zastraszającym i postępowania wszczynane przeciwko krytycznym dziennikarzom, a także struktura własnościowa w sektorze mediów doprowadziły do powszechnej autocenzury właścicieli mediów i dziennikarzy oraz do zwolnień wśród dziennikarzy;
E. mając na uwadze, że istnieje wysoki stopień koncentracji własności mediów w rękach konglomeratów biznesowych, których interesy znacznie wykraczają poza swobodne rozpowszechnianie informacji;
F. mając na uwadze, że reakcja rządu na domniemane przypadki korupcji w grudniu 2013 r. wzbudziła poważne wątpliwości co do niezależności i bezstronności wymiaru sprawiedliwości oraz pokazała coraz większy brak tolerancji wobec opozycji politycznej, protestów publicznych i krytycznych mediów;
G. mając na uwadze, że rząd turecki powinien pilnie zająć się kwestią wolności mediów i zapewnić odpowiednie ramy prawne gwarantujące pluralizm zgodnie ze standardami międzynarodowymi; przypominając działania rządu zmierzające do wprowadzenia zakazu korzystania z mediów społecznościowych, jego restrykcyjne podejście do wolności słowa, a także presję wywieraną na środki masowego przekazu i dziennikarzy;
1. potępia niedawne naloty policji i zatrzymanie wielu dziennikarzy i przedstawicieli mediów w Turcji w dniu 14 grudnia 2014 r.; przypomina, że wolna i pluralistyczna prasa jest niezbędnym elementem każdej demokracji, podobnie jak sprawiedliwość proceduralna i niezawisłość sądów; podkreśla zatem, że w odniesieniu do najnowszej fali aresztowań we wszystkich przypadkach istnieje potrzeba: (i) wyczerpującego i jasnego informowania o zarzutach stawianych oskarżonym, (ii) przyznania oskarżonym pełnego dostępu do obciążających ich dowodów i zapewnienia im pełnego prawa do obrony oraz (iii) dopilnowania, by sprawy były odpowiednio prowadzone, tak aby można było szybko i ponad wszelką wątpliwość ustalić zasadność oskarżeń; podkreśla, że działania te kwestionują poszanowanie wolności mediów, która jest podstawową zasadą demokracji;
2. wyraża zaniepokojenie z powodu cofania się na drodze reform demokratycznych, a w szczególności z powodu malejącej tolerancji rządu w obliczu publicznych protestów i krytycznych mediów; podkreśla znaczenie wolności prasy i poszanowania wartości demokratycznych w procesie rozszerzania UE i ponownie zapewnia o swoim przekonaniu co do potrzeby kontynuowania negocjacji akcesyjnych z Turcją;
3. podkreśla, że wiele przepisów zawartych w tureckich ramach prawnych oraz ich interpretacja przez wymiar sprawiedliwości w dalszym ciągu stoi na przeszkodzie wolności słowa, w tym również wolności mediów; przypomina, że wolność słowa i pluralizm mediów stanowią podstawę europejskich wartości oraz że niezależna prasa ma zasadnicze znaczenie dla demokratycznego społeczeństwa, ponieważ umożliwia obywatelom czynny udział w procesach zbiorowego podejmowania decyzji w oparciu o informacje, co wzmacnia demokrację;
4. wyraża głębokie zaniepokojenie liczbą dziennikarzy przetrzymywanych w areszcie tymczasowym i wzywa turecki wymiar sprawiedliwości do zajęcia się tymi sprawami i do jak najszybszego ich rozwiązania;
5. podkreśla, że muszą się zakończyć sprawy sądowe przeciwko dziennikarzom i autorom, a także liczne zwolnienia, zastraszanie, napastowanie i inne formy nacisku wymierzone w krytyczne środki przekazu i w dziennikarzy; podkreśla, że działania takie utrudniają dziennikarzom wypełnianie obowiązków zawodowych, co obejmuje również informowanie opinii publicznej o przypadkach korupcji i innych kwestiach o znaczeniu publicznym, a także korzystanie przez nich z wolności słowa, co skutkuje powszechną autocenzurą ze strony właścicieli mediów i dziennikarzy; przypomina, że prawo do rozpowszechniania informacji, dzielenia się nimi i ich otrzymywania jest zapisane w międzynarodowym pakcie praw politycznych i społecznych, którego Turcja jest stroną;
6. apeluje do władz Turcji o dokonanie przeglądu przepisów ram prawnych wykorzystywanych w celu ograniczania wolności słowa, wolności zrzeszania się i zgromadzeń oraz prawa do dostępu do informacji, a także o dostosowanie tych przepisów do międzynarodowych standardów; ponadto wzywa do zaprzestania nacisków na krytyczne środki przekazu i dziennikarzy oraz zastraszania ich;
7. zwraca uwagę, że zakazy obejmujące strony internetowe mają niewspółmierny charakter, gdyż w sierpniu 2014 r. ponad 50 tysięcy stron było w Turcji niedostępnych, choć jedynie 6 tysięcy objęto zakazem na mocy decyzji sądu;
8. zauważa, że w planie działania mającym na celu zapobieganie łamaniu europejskiej konwencji praw człowieka nie przewiduje się rewizji wszystkich odpowiednich przepisów ustawy antyterrorystycznej ani kodeksu karnego, które wykorzystywano w celu ograniczenia wolności słowa; podkreśla potrzebę pilnego zreformowania tych przepisów;
9. uważa, że ostatnie wydarzenia prowadzące do ograniczenia wolności mediów i wolności słowa uwypuklają potrzebę większego, a nie mniejszego zaangażowania Turcji i UE, zwłaszcza na rzecz praworządności i reform w dziedzinie praw podstawowych;
10. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, a także rządowi i parlamentowi Turcji.