PROJEKT REZOLUCJI w sprawie wolności słowa w Turcji – niedawne aresztowania dziennikarzy i dyrektorów mediów oraz systematyczne wywieranie nacisków na media
12.1.2015 - (2014/3011(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Alexander Graf Lambsdorff, Johannes Cornelis van Baalen, Marietje Schaake, Ramon Tremosa i Balcells, Beatriz Becerra Basterrechea, Ivan Jakovčić, Jozo Radoš, Petr Ježek, Ivo Vajgl, Louis Michel, Gérard Deprez, Pavel Telička, Fredrick Federley, Marielle de Sarnez w imieniu grupy ALDE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-0036/2015
B8‑0041/2015
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie wolności słowa w Turcji – niedawne aresztowania dziennikarzy i dyrektorów mediów oraz systematyczne wywieranie nacisków na media
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Turcji, zwłaszcza rezolucję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie sprawozdania dotyczącego postępów Turcji w 2013 r.[1], z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie sytuacji w Turcji[2] oraz z dnia 13 listopada 2014 r. w sprawie działań Turcji powodujących napięcia w wyłącznej strefie ekonomicznej Cypru[3],
– uwzględniając aresztowania wielu dziennikarzy, dyrektorów mediów oraz innych osób, do których doszło w całej Turcji w niedzielę 14 grudnia 2014 r.;
– uwzględniając fakt, że Turcja jest jednym z najgorszych krajów w ciągu ostatnich kilku lat, jeżeli chodzi o wolność prasy i mediów, w szczególności biorąc pod uwagę liczbę uwięzionych dziennikarzy, gdyż około 70 dziennikarzy przebywa w więzieniu, książki zostały zakazane, a autocenzura i grzywny nakładane na krytyczne media są powodem do wielkiego niepokoju,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że ostatnie aresztowania są częścią systematycznego naruszania zasady praworządności, niezawisłości sądownictwa, rozdziału władz i poszanowania wartości demokratycznych i podstawowych wolności; mając na uwadze, że członków rządu byłego premiera Erdogana oskarżono o polaryzację korupcji, a represje nasiliły się;
B. mając na uwadze, że aresztowania te wydają się być częścią utrzymującego się konfliktu prezydenta Erdogana z ruchem Hizmet prowadzonym przez przebywającego w Stanach Zjednoczonych muzułmańskiego uczonego Fethullaha Gulena oraz że dochodzi do nich rok po tym, jak policja i prokuratorzy skierowali do członków rządu Erdogana zarzuty dotyczące korupcji;
C. mając na uwadze, że już Turcja przetrzymuje bardzo wielu dziennikarzy w więzieniach, a naciski na media nasiliły się w ciągu ostatnich kilku lat, w tym również naciski na właścicieli i dyrektorów grup medialnych oraz platform online i mediów społecznościowych;
D. mając na uwadze, że w rankingu Freedom House w 2014 r. określono turecką prasę jako „niebędącą wolną”, podczas gdy w 2013 r. użyto określenia „częściowo wolna”;
E. mając na uwadze, że tymczasowe aresztowania mogą trwać w Turcji miesiącami, a w przeszłości były przedłużane, aby skutecznie karać podejrzanych, nawet zanim stawali przed sądem;
1. wyraża ubolewanie z powodu masowych aresztowań w Turcji, do których doszło 14 grudnia 2014 r., i wzywa władze do natychmiastowego przedstawienia wiarygodnych dowodów na poparcie oskarżeń wobec aresztowanych osób, które popełniły zarzucane im przestępstwa, oraz do szybkiego i w pełni przejrzystego prowadzenia postępowania sądowego, przy odpowiednich zabezpieczeniach prawnych zapewniających należyty i sprawiedliwy proces; wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) do częstszej obenocści podczas procesów dziennikarzy i obrońców praw człowieka;
2. wyraża ubolewanie z powodu prowokacyjnego aresztowania i nalot na dom holenderskiej dziennikarki Frederike Geerdink przez jednostki antyterrorystyczne dnia 6 stycznia 2015 r. w czasie, gdy minister spraw zagranicznych B. Koenders przebywał w Turcji; wzywa do pełnej przejrzystości w odniesieniu do tej sprawy;
3. przypomina władzom Turcji, że z mediami i dziennikarzami należy obchodzić się z największą ostrożnością, gdyż wolność wypowiedzi i wolność mediów ma decydujące znaczenie dla funkcjonowania demokratycznego i otwartego społeczeństwa;
4. zauważa z wielkim zaniepokojeniem, że społeczeństwo tureckie pozostaje silnie spolaryzowane, a debaty polityczne często dotyczą spekulacyjnych plotek, bezprawnie uzyskanych nagrań rozmów telefonicznych, działań konspiracyjnych i irracjonalnych spisków; podkreśla, że jedynie przejrzyste i dobrze funkcjonujące państwo prawa i społeczeństwo obywatelskie mogą budować zaufanie między różnymi instytucjami i między ludźmi w dojrzałym i demokratycznym społeczeństwie;
5. zauważa, że aresztowania w dniu 14 grudnia 2014 r. wpisują się w godny ubolewania system coraz większych nacisków i ograniczeń w stosunku do prasy i innych środków przekazu, w tym również mediów społecznościowych i forów internetowych, za które ostateczną odpowiedzialność ponoszą rząd turecki i najwyżsi tureccy przywódcy;
6. z zadowoleniem przyjmuje oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz komisarza odpowiedzialnego za negocjacje przedakcesyjne, który podkreślili, że pogorszenie się wolności prasy i mediów w Turcji stoi w sprzeczności z wartościami UE i jako takie stanowi krok oddalający ten kraj od członkostwa w UE;
7. podkreśla potrzebę nowego podejścia do stosunków UE-Turcja przy jednoczesnym wstrzymaniu negocjacji akcesyjnych i skoncentrowaniu się na pragmatycznej współpracy w wielu dziedzinach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania UE i Turcji, takich jak polityka zagraniczna i handel; przypomina jednak, że poszanowanie praworządności, wartości demokratycznych i praw podstawowych są kluczowymi kryteriami dla UE; zachęca rząd turecki do zreformowania systemu sądownictwa z uwzględnieniem poszanowania praworządności i praw podstawowych;
8. wzywa wszystkie instytucje UE i wszystkie podmioty w Turcji do działań na rzecz znaczącej poprawy sytuacji i przezwyciężenia obecnego impasu w stosunkach UE-Turcja poprzez prowadzenie konkretnych działań i wprowadzenie konkretnych standardów w ustalonym okresie, przy czym UE powinna jasno podkreślić, że odwrócenie się od praworządności i praw podstawowych pod przywództwem rządu ma konkretne, negatywne skutki;
9. przypomina Turcji o spoczywających na niej obowiązkach jako członka Rady Europy oraz o potrzebie dalszych reform systemu sądownictwa; przypomina o wielu sprawach przeciwko Turcji skierowanych do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka;
10. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji parlamentowi i rządowi Turcji, państwom członkowskim, Komisji oraz Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych.
- [1] Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0235.
- [2] Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0277.
- [3] Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0052.