ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την ελευθερία της έκφρασης στην Τουρκία: πρόσφατες συλλήψεις δημοσιογράφων και διευθυντικών στελεχών των μέσων μαζικής ενημέρωσης, και συστηματική άσκηση πίεσης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης στην Τουρκία
12.1.2015 - (2014/3011(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Τάκης Χατζηγεωργίου, Νεοκλής Συλικιώτης, Patrick Le Hyaric, Josu Juaristi Abaunz, Curzio Maltese, João Ferreira, Inês Cristina Zuber, Miguel Viegas, Lidia Senra Rodríguez, Javier Couso Permuy, Paloma López Bermejo, Marina Albiol Guzmán, Ángela Vallina, Κώστας Χρυσόγονος, Γεώργιος Κατρούγκαλος, Kostadinka Kuneva, Σοφία Σακοράφα, Marie-Christine Vergiat εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0036/2015
B8‑0044/2015
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ελευθερία της έκφρασης στην Τουρκία: πρόσφατες συλλήψεις δημοσιογράφων και διευθυντικών στελεχών των μέσων μαζικής ενημέρωσης, και συστηματική άσκηση πίεσης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης στην Τουρκία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, του 1996, και ιδίως το άρθρο 19,
– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, του 1950, ιδίως όσον αφορά το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου,
– έχοντας υπόψη την έκθεση προόδου της Επιτροπής του 2014 για την Τουρκία,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2014,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τις εκθέσεις προόδου για την Τουρκία, καθώς και το ψήφισμά του, της 13ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την κατάσταση στην Τουρκία[1],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι σε αστυνομικές επιχειρήσεις που έλαβαν χώρα σε δεκατρείς πόλεις στην Τουρκία, στις 14 Δεκεμβρίου 2014, συνελήφθησαν 31 άτομα, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι δημοσιογράφοι, σεναριογράφοι ή συντάκτες, μεταξύ των οποίων και ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας Zaman και ο πρόεδρος του ραδιοτηλεοπτικού ομίλου Samanyolu· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι τέσσερις από τους συλληφθέντες παραμένουν υπό κράτηση·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με επίσημες πηγές, αιτία των συλλήψεων ήταν οι υποψίες χρηματοδότησης, συμμετοχής ή υποστήριξης τρομοκρατικής οργάνωσης ή η προπαγανδιστική εκστρατεία κατά της θρησκευτικής κοινότητας Tahsiye στην Τουρκία, με την κατηγορία ότι αποτελεί μέρος τρομοκρατικής οργάνωσης·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συλλήψεις αυτές έχουν θεωρηθεί ως απόπειρα καταστολής κατά επικριτών της κυβέρνησης και ως δείγμα μη ανοχής προς την πολιτική αντιπολίτευση·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 125 του Ποινικού Κώδικα της Τουρκίας, που ποινικοποιεί τη δυσφήμιση, το άρθρο 301, που ποινικοποιεί τις προσβολές κατά του τουρκικού έθνους, την προσβολή της δημόσιας τάξης και την προσβολή της συνταγματικής τάξης, καθώς και ο αντιτρομοκρατικός νόμος και ο νόμος περί Τύπου, έχουν χρησιμοποιηθεί για τον περιορισμό της ελευθερίας έκφρασης·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εφημερίδες που αναφέρονται στο κουρδικό ζήτημα ή γράφονται στην κουρδική γλώσσα αποτελούν αντικείμενο συνεχών πιέσεων, μεταξύ άλλων με την απαγόρευση της δραστηριότητας ή τη φυλάκιση δημοσιογράφων με την κατηγορία της τρομοκρατικής προπαγάνδες·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι και ξένοι δημοσιογράφοι έχουν απειληθεί με σύλληψη, με πιο πρόσφατα παραδείγματα τους ολλανδούς δημοσιογράφους Frederike Geerdink, με έδρα το Ντιγιαρμπακίρ, που συνελήφθη στις 6 Ιανουαρίου 2015 με την κατηγορία της «προπαγάνδες υπέρ τρομοκρατικής οργάνωσης» και Mehmet Ülgur, που συνελήφθη κατά την άφιξή του στο αεροδρόμιο, στις 7 Ιανουαρίου 2015, επειδή πήρε μια φωτογραφία μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η συνεχής εκστρατεία εκφοβισμού και απόλυσης δημοσιογράφων που θεωρούνται επικριτές της κυβέρνησης έχει οδηγήσει στην αυτολογοκρισία των δημοσιογράφων και των μέσων ενημέρωσης·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία είναι μία από τις χώρες με τον μεγαλύτερο αριθμό φυλακισμένων ή κρατούμενων δημοσιογράφων αφού, σύμφωνα με τη στατιστική του ΟΑΣΕ, τον Ιούνιο του 2014 βρίσκονταν στη φυλακή 22 δημοσιογράφοι·
Θ. εκτιμώντας ότι οι συλλήψεις και η εκστρατεία κατά των επικριτών της κυβέρνησης δεν θα πρέπει να θεωρούνται μεμονωμένες περιπτώσεις αλλά σχετίζονται με τη συνολική εσωτερική και εξωτερική πολιτική της τουρκικής κυβέρνησης· εκτιμώντας ότι οι ενέργειες αυτές έρχονται ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης μεταξύ δύο πρώην συμμάχων, του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του Φετουλάχ Γκιουλέν και του κινήματός του, η οποία συνδέεται άμεσα με την υπόθεση Εργκένεκον και διάφορες υποθέσεις διαφθοράς, για τις οποίες κατηγορήθηκαν μέλη της κυβέρνησης και της οικογένειας του κ. Ερντογάν·
Ι. εκτιμώντας ότι τα γεγονότα του Ιουνίου και του Ιουλίου του 2013 σε σχέση με το πάρκο Γκεζί δεν πρέπει να ξεχαστούν·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι 98 εργαζόμενοι απολύθηκαν από το πανεπιστημιακό νοσοκομείο Μάλτεπε της Κωνσταντινούπολης, στις 6 Δεκεμβρίου 2014, επειδή ήταν μέλη της προοδευτικής Ένωσης Εργαζομένων της Υγείας·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία, ως χώρα υποψήφια για προσχώρηση στην ΕΕ, δεσμεύεται από τα κριτήρια της Κοπεγχάγης και έχει την υποχρέωση να σέβεται και να προάγει τη δημοκρατία, καθώς και να ενισχύει τις δημοκρατικές αρχές και τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες, μεταξύ των οποίων και την ελευθερία έκφρασης·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση προόδου της Επιτροπής, του 2014, για την Τουρκία, κάνει εκτεταμένη και επικριτική αναφορά στην κατάσταση της ελευθερίας έκφρασης στη χώρα και εκφράζει ανησυχία για την κατάσταση αυτή·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση ακολουθεί νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική, η οποία βαθαίνει το χάσμα όσον αφορά το βιοτικό επίπεδο και οδηγεί όλο και περισσότερους ανθρώπους στη φτώχεια·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος της Τουρκίας ακολουθεί μια περιφερειακή πολιτική που χαρακτηρίζεται ως νεοοθωμανική, με σαφείς επεκτατικές τάσεις·
ΙΣΤ. εκτιμώντας ότι η Τουρκία έχει διαδραματίσει αρνητικό ρόλο στην εσωτερική κατάσταση της Συρίας, επιτρέποντας της ελεύθερη διέλευση όπλων και αυτοαποκαλούμενων μαχητών προς τη Συρία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία έχει κατηγορηθεί πως συνεργάζεται με το «Ισλαμικό Κράτος», ιδίως στην περίπτωση του Κομπάνι, θέτοντας εμπόδια στους υπερασπιστές της·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία εξέδωσε μια νέα ναυτική οδηγία (NAVTEX) που δεσμεύει περιοχές της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Δημοκρατίας της Κύπρου, κάτι που ισοδυναμεί με εισβολή στην επικράτεια της χώρας αυτής και κλιμακώνει περαιτέρω τις εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία δεν σέβεται τη διεθνή νομοθεσία και τις σχέσεις καλής γειτονίας, ακόμη και με κράτη μέλη της ΕΕ, στην οποίας είναι η ίδια υποψήφια προς ένταξη·
1. καταδικάζει απερίφραστα τις συλλήψεις και την εκστρατεία εναντίον δημοσιογράφων, σεναριογράφων και συντακτών με στόχο την αποσιώπηση επικριτών της κυβέρνησης και αντιπολιτευόμενων και ζητεί την απελευθέρωσή τους, καθώς και την απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων·
2. καταγγέλλει τις παρεμβάσεις και τις πιέσεις στο δικαστικό σύστημα εκ μέρους των αρχών και ζητεί τον σεβασμό της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας·
3. υπενθυμίζει ότι η Τουρκία, ως υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ, δεσμεύεται να συμμορφωθεί προς τα κριτήρια της Κοπεγχάγης, και καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να επιδιώξουν την αυστηρή συμμόρφωση της Τουρκίας προς τα κριτήρια αυτά·
4. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να σταματήσουν να θέτουν τα οικονομικά και εμπορικά συμφέροντα πάνω από τον σεβασμό της διεθνούς νομοθεσίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών·
5. ζητεί την κατάργηση του αντιτρομοκρατικού νόμου·
6. καταγγέλλει την παρέμβαση της Τουρκίας στη Συρία ως παραβίαση της διεθνούς νομοθεσίας και ζητεί τον άμεσο τερματισμό της·
7. καταδικάζει τη νέα ναυτική οδηγία της Τουρκίας και ζητεί την άμεση ανάκλησή της, καθώς και την απόσυρση όλων των τουρκικών σκαφών από την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Δημοκρατίας της Κύπρου· ζητεί ακόμη να εργαστεί η Τουρκία για την οικοδόμηση σχέσεων καλής γειτονίας και την ομαλοποίηση των σχέσεών της με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ·
8. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στην κυβέρνηση και τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Δημοκρατίας της Τουρκίας.
- [1] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0277.