PROJEKT REZOLUCJI w sprawie walki z niegodziwym traktowaniem dzieci w celach seksualnych w internecie
4.3.2015 - (2015/2564(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Roberta Metsola, Monika Hohlmeier, Tadeusz Zwiefka, Elissavet Vozemberg, Michał Boni, Jeroen Lenaers, Anna Maria Corazza Bildt, Kinga Gál, Traian Ungureanu, József Nagy, Lara Comi, Theodoros Zagorakis, Maria Spyraki, Barbara Matera, Alessandra Mussolini, Emil Radev w imieniu grupy PPE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-0217/2015
B8‑0217/2015/rev.
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie walki z niegodziwym traktowaniem dzieci w celach seksualnych w internecie
Parlament Europejski,
– uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka z dnia 20 listopada 1989 r. wraz z jej protokołami,
– uwzględniając art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej,
– uwzględniając art. 24 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,
– uwzględniając Konwencję Rady Europy o cyberprzestępczości z dnia 23 listopada 2001 r.,
– uwzględniając Konwencję Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych z dnia 25 października 2007 r.,
– uwzględniając wytyczne UE w sprawie promowania i ochrony praw dziecka,
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej, zastępującą decyzję ramową Rady 2004/68/WSiSW,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie 25. rocznicy przyjęcia Konwencji ONZ o prawach dziecka[1],
– uwzględniając sprawozdanie Europolu z 2014 r. w sprawie oceny zagrożenia przestępczością zorganizowaną (iOCTA),
– uwzględniając debatę plenarną PE z dnia 12 lutego 2015 r. na temat walki z niegodziwym traktowaniem dzieci w celach seksualnych w internecie,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że dzieci są najbardziej narażoną grupą społeczną w naszych społeczeństwach, w związku z czym ustawodawcy powinni przywiązywać szczególną wagę do zagwarantowania im ochrony;
B. mając na uwadze, że niegodziwe traktowanie w celach seksualnych i wykorzystywanie seksualne dzieci stanowią poważne pogwałcenie praw podstawowych i w związku z tym wymagają kompleksowego podejścia, obejmującego ściganie przestępców, ochronę pokrzywdzonych dzieci oraz zapobieganie takim nadużyciom;
C. mając na uwadze, że szczególną uwagę należy zwrócić na właściwe stosowanie w dyskusjach publicznych terminologii związanej z wykorzystywaniem seksualnym dzieci;
D. mając na uwadze, że w związku z międzynarodowym charakterem seksualnego wykorzystywania dzieci i niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych w internecie, obejmującego rozpowszechnianie w internecie materiałów dotyczących seksualnego wykorzystywania dzieci oraz nękanie za pomocą internetu, zjawiska te stanowią wciąż poważny problem dla organów ścigania, począwszy od spraw dotyczących wymuszania zachowań seksualnych i nagabywania, a skończywszy na własnoręcznie produkowanych materiałach o wykorzystywaniu dzieci i rozpowszechnianiu ich na żywo w internecie, i stanowią szczególne wyzwanie podczas śledztwa, ponieważ rozwój innowacji technologicznych zapewnia sprawcom, w tym cybernapastnikom, coraz łatwiejszy i szybszy dostęp do materiałów;
E. mając na uwadze, że w większym stopniu niż ma to miejsce w innych obszarach działalności przestępczej większość przypadków seksualnego wykorzystywania dzieci i ich niegodziwego traktowania nie jest w ogóle zgłaszana przez ofiary, a zgłoszone przypadki są często niespójnie rejestrowanie w ramach postępowania karnego przed wymiarem sprawiedliwości; mając na uwadze, że precyzyjne określenie zakresu nadużyć oraz liczby ofiar i sprawców w UE jest w związku z tym problematyczne;
F. mając na uwadze, że dokładne dane dotyczące przypadków wykorzystywania seksualnego i niegodziwego traktowania dzieci w internecie są niedostępne, niekompletne lub ukryte w innych kategoriach nadużyć lub przestępstw lub też nie istnieją, bo nie zostały zgłoszone;
G. mając na uwadze, że wykorzystywanie seksualne w środowisku online może przybierać różne formy, a młodzież jest przekonywana lub zmuszana do wysyłania lub publikowania swoich wizerunków o jednoznacznie seksualnym charakterze, uczestniczenia w czynnościach seksualnych za pośrednictwem kamer internetowych lub smartfonów lub prowadzenia seksualnych rozmów tekstowych lub online, co daje osobom nadużywającym i cybernapastnikom możliwość grożenia przesłaniem obrazów, filmów wideo lub kopii rozmów do rodziny i przyjaciół zastraszonych nieletnich, chyba że podejmą się oni innych rodzajów aktywności seksualnej; mając na uwadze, że fakt dzielenia się zdjęciami lub filmami wideo z innymi osobami może mieć miejsce jeszcze długo po zakończeniu konkretnego niegodziwego traktowania w celach seksualnych oraz że mogą one być swobodnie dostępne w internecie do oglądania przez kogokolwiek, co sprawia, że ofiara takiego procederu żyje w stałym zagrożeniu ponownym postawieniem jej w roli ofiary i napiętnowaniem;
H. mając na uwadze, że organizacje pozarządowe podnoszą obawy dotyczące rozwoju zjawiska nagabywania w internecie, zdefiniowanego jako korzystanie przez osobę dorosłą ze stron serwisów społecznościowych, komunikatorów internetowych, w tym aplikacji umawiających młodzież na randki, lub platform gier online w celu nawiązania kontaktu z nieletnim lub dzieckiem, aby zbudować więź prowadzącą do nadużyć;
I. mając na uwadze, że według informacji Internet Watch Foundation z analizy stron internetowych zawierających materiały przedstawiające niegodziwe traktowanie dzieci wynika, iż ponad 80% ofiar stanowią dzieci poniżej 10. roku życia; mając też na uwadze, że dane z Międzynarodowego Stowarzyszenia Internetowych Punktów Kontaktowych wskazują na wzrost liczby ofiar niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania w sposób skrajny i sadystyczny;
J. mając na uwadze, że zaobserwowano gwałtowną i szczególnie niepokojącą tendencję transmitowania na żywo – na życzenie zachodnich odbiorców – niegodziwego traktowania dzieci, a zwłaszcza dzieci z krajów zamorskich, co według doniesień jest nasilającym się trendem;
K. mając na uwadze, że obawy budzą też handlarze ludźmi, wykorzystujący w celach seksualnych w internecie dzieci nieposiadające osobowości prawnej, które są „niewidzialne” dla organów władzy;
L. mając na uwadze, że internet i coraz powszechniejsze technologie informacyjno-komunikacyjne stanowią dziś integralną część codziennego życia dzieci w UE i są szczególnie istotnym elementem ich rozrywki, edukacji i życia społecznego; mając na uwadze, że dzieci w UE są obecnie bardziej narażone na ryzyko kontaktu z przestępcami w internecie, ponieważ 91% dzieci żyje w gospodarstwach domowych posiadających dostęp do internetu; mając na uwadze, że liczba godzin, jakie nastolatki w wieku 12–15 lat spędzają w internecie każdego tygodnia, wzrosła z 14,9 godzin w 2011 r. do 17,1 godzin w 2012 r., co stanowi wzrost o prawie 15%;
M. mając na uwadze, że internet oferuje też dzieciom możliwość posiadania odrębnej tożsamości, w której to roli mogą być kimkolwiek zapragną i podejmować ryzyko, jakiego nigdy nie podjęłyby poza internetem, co zwiększa skutki ewentualnych nadużyć, jakich mogą się na nich dopuścić przestępcy wykorzystujący istnienie określonego i rzekomo anonimowego środowiska online, aby ukryć swoją tożsamość w internecie, udając dzieci, by następnie prowadzić rozmowy i „zaprzyjaźnić się” z upatrzonymi dziećmi;
N. mając na uwadze, że duża liczba przestępców korzysta z „darknetu”, w którym stworzyli oni anonimowe społeczności, wykorzystujące tajne fora, serwisy internetowe, portale społecznościowe oraz usługi przechowywania materiałów przedstawiających niegodziwe traktowanie dzieci, co pozwala na praktycznie niemożliwe do zidentyfikowania seksualne wykorzystywanie dzieci i ułatwia je; mając też na uwadze, że wielu przestępców używa szyfrowania, wirtualnych walut i innych środków ochronnych dla zabezpieczenia swojej działalności stanowiącej poważne wyzwanie dla dochodzeń prowadzonych przez organy ścigania;
O. mając na uwadze, że dyrektywa 2011/92/WE w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej miała zostać transponowana przez państwa członkowskie do dnia 18 grudnia 2013 r., ale do tej pory w pełni wdrożyła ją mniej niż połowa państw członkowskich;
1. jest zdania, że ochrona i zapewnienie bezpiecznego środowiska dla dzieci jest jednym z podstawowych zadań Unii Europejskiej i jej państw członkowskich;
2. uważa, że należy odpowiednio chronić dane osobowe dzieci w internecie oraz informować dzieci – w przystępny i zrozumiały dla nich sposób – o zagrożeniach i konsekwencjach wykorzystywania w internecie ich danych osobowych; podkreśla, że tworzenie profili dzieci w internecie powinno być zabronione; uważa, że wszystkie dzieci powinny mieć prawo do zdrowego i bezpiecznego otoczenia online oraz dostępu do internetu;
3. uważa, że wskazane byłoby powstrzymanie się od używania wprowadzającego w błąd sformułowania „pornografia dziecięca” do opisania lub sklasyfikowania obrazów niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych, a zamiast tego stosowanie odpowiedniego sformułowania: „materiały przedstawiające niegodziwe traktowanie dzieci w celach seksualnych”;
4. wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania i wzmocnienia środków przeznaczonych na identyfikację ofiar i usługi na rzecz ofiar oraz wzywa do niezwłocznego ustanowienia odnośnych platform, a także wzmocnienia tych już istniejących w ramach Europolu; podkreśla ponadto pilną potrzebę ulepszenia pomocy udzielanej wykorzystanym dzieciom poprzez zindywidualizowane programy leczenia i reintegracji; wzywa państwa członkowskie do wdrożenia dyrektywy 2012/29/UE ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw;
5. uważa, że trzeba podjąć dalsze działania mające na celu zwalczanie nagabywania w internecie oraz że Komisja wraz z państwami członkowskimi i społeczeństwem obywatelskim, obejmującym też nauczycieli i organizacje zrzeszające dzieci i młodzież, musi aktywnie uczestniczyć w uświadamianiu obywatelom tej problematyki poprzez określone wytyczne, wymianę najlepszych praktyk i tworzenie społecznych platform na rzecz współpracy i wymiany informacji na ten temat;
6. z całą mocą wzywa państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do zakończenia transpozycji dyrektywy 2011/92/UE w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej; w tym kontekście wzywa Komisję do ścisłego monitorowania pełnego i skutecznego wdrożenia tej dyrektywy oraz przedstawienia Parlamentowi Europejskiemu i jego właściwej komisji wyciągniętych wniosków, w stosownym terminie; zobowiązuje się do sporządzenia sprawozdania z wdrożenia tej dyrektywy w celu podjęcia działań następczych;
7. wzywa Komisję do zwiększenia zdolności prawnej, możliwości technicznych i zasobów finansowych organów ścigania w celu zacieśnienia ich współpracy, w tym m.in. z Europolem oraz Eurojustem, w celu skuteczniejszego badania i likwidowania sieci przestępców seksualnych wobec dzieci, przy jednoczesnym priorytetowym traktowaniu praw i bezpieczeństwa tych dzieci; w tym celu podkreśla ponadto potrzebę wzmocnienia i poszerzenia zakresu działania ośrodków specjalistycznych, takich jak Centrum ds. Walki z Cyberprzestępczością Europolu, w celu wzmocnienia ich cennych działań w zakresie określania zagrożeń i tendencji odnoszących się do przerażającej zbrodni niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci w internecie;
8. wzywa państwa członkowskie do wyposażenia swoich organów ścigania w niezbędne środki finansowe, zasoby ludzkie, uprawnienia dochodzeniowe oraz możliwości techniczne, dzięki którym będą one mogły na poważnie i skutecznie zająć się ściganiem przestępców, co obejmuje też odpowiednie szkolenia budowania potencjału wśród organów sądownictwa i policji; ponadto wzywa Komisję do przyjęcia wszelkich stosownych środków, aby ustanowić w państwach członkowskich zharmonizowane zdolności dochodzenia i minimalne normy dotyczące ścigania, aby skutecznie ścigać te zbrodnie, jak przewidziano w dyrektywie 2011/92/WE;
9. podkreśla potrzebę poprawy współpracy międzynarodowej i ponadnarodowych dochodzeń w tej dziedzinie poprzez zawieranie umów o współpracy oraz ułatwianie międzynarodowej wymiany danych dotyczących sprawców tych przestępstw, w tym także w ramach Europolu; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje wspólną inicjatywę UE i 55 krajów z całego świata, skupionych w światowym sojuszu przeciwko niegodziwemu traktowaniu dzieci w internecie w celach seksualnych, mającą na celu uratowanie większej liczby ofiar, zapewnienie skuteczniejszego ścigania oraz ogólne zmniejszenie liczby dostępnych w internecie materiałów dotyczących niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych; zachęca Komisję do bardziej regularnego składania sprawozdań z postępów poczynionych w ramach tego sojuszu;
10. apeluje o skuteczne podejście oparte na partnerstwie oraz o wymianę informacji między organami ścigania, organami sądowymi, sektorem ICT, dostawcami usług internetowych, sektorem bankowym i organizacjami pozarządowymi, w tym organizacjami zrzeszającymi dzieci i młodzież, w celu zapewnienia praw i ochrony dzieci w internecie oraz szybkiego usuwania z internetu nielegalnych treści i zgłaszania ich w stosownych przypadkach do organów ścigania; z zadowoleniem przyjmuje w tym względzie koalicję dyrektorów generalnych firm (CEO) na rzecz uczynienia internetu lepszym miejscem dla dzieci, jak również prace europejskiej koalicji finansowej zwalczającej seksualne wykorzystywanie dzieci w internecie (EFC);
11. wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia odpowiednich środków zachęcających do zgłaszania przypadków niegodziwego traktowania dzieci oraz do rozważenia możliwości utworzenia systematycznych mechanizmów sprawozdawczości, takich jak aplikacja typu „przycisk alarmowy” w komputerach i urządzeniach przenośnych, w pełnej współpracy z właściwymi sektorami przemysłu i przedsiębiorstwami prywatnymi; popiera rozwój telefonów zaufania dla dzieci, gdzie mogą one anonimowo zgłaszać nadużycia;
12. uważa, że organy egzekwowania prawa muszą zdobyć wiedzę techniczną i wysokiej klasy umiejętności dochodzeniowe umożliwiające im opracowanie nowych zaawansowanych zdolności w zakresie analizy ogromnych ilości obrazów lub materiałów przedstawiających niegodziwe traktowanie dzieci, które są zakodowane lub ukryte w „ukrytej sieci”, oraz śledzenie i ściganie przestępców, w stosunku do których wydano nakaz sądowy, skupiając się na sprawcach najczęściej łamiących prawo, którzy stanowią bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa dzieci;
13. wzywa Komisję do rozpoczęcia odpowiedniej kampanii informacyjnej z udziałem wszystkich zainteresowanych podmiotów, aby wzmocnić pozycję dzieci, wspomóc rodziców i wychowawców w rozumieniu niebezpieczeństw istniejących w sieci i reagowaniu na nie oraz chronić bezpieczeństwo dzieci w internecie; wzywa też Komisję do wspierania państw członkowskich prowadzących programy zapobiegania przypadkom niegodziwego traktowania dzieci w internecie w celach seksualnych, promowania kampanii uświadamiających, co oznacza odpowiedzialne zachowanie w mediach społecznościowych oraz zachęcanie najpopularniejszych wyszukiwarek i portali społecznościowych do aktywnego podejścia do ochrony bezpieczeństwa dzieci w internecie;
14. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie i parlamentom państw członkowskich.
- [1] Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0070.