Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–       έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματα και τις συστάσεις του σχετικά με τη Ρωσία, και ιδίως τη σύστασή του της 23ης Οκτωβρίου 2012, προς το Συμβούλιο σχετικά με την καθιέρωση κοινών περιορισμών όσον αφορά τη χορήγηση θεωρήσεων διαβατηρίων στους αξιωματούχους της Ρωσίας που ενέχονται στην υπόθεση Sergei Magnitsky(1), τα ψηφίσματά του της 13ης Ιουνίου 2013 σχετικά με το κράτος δικαίου στη Ρωσία(2),, της 13ης Μαρτίου 2014 σχετικά με τη Ρωσία: καταδίκη των διαδηλωτών που συμμετείχαν στα συμβάντα στην πλατεία Bolotnaya(3), και της 23ης Οκτωβρίου 2014 σχετικά με τη διάλυση της ΜΚΟ «Memorial» (που τιμήθηκε με το βραβείο Ζαχάρωφ το 2009) στη Ρωσία(4), τη σύστασή του προς το Συμβούλιο της 2ας Απριλίου 2014 σχετικά με τη θέσπιση κοινών περιορισμών για τις θεωρήσεις για τους Ρώσους αξιωματούχους που εμπλέκονται στην υπόθεση Sergei Magnitsky(5), και το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2015 για τη Ρωσία, και ειδικότερα την περίπτωση του Alexei Navalny(6),

–       έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία, και ιδίως αυτό της 15ης Ιανουαρίου 2015(7),

–       έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας και την Ανατολική Εταιρική Σχέση (ΑΕΣ),

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 123, παράγραφος 2, του Κανονισμού του,

A.     λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεβασμός της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας, του απαραβίαστου των συνόρων και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών είναι βασικές αρχές τις οποίες η Ρωσίας έχει δεσμευτεί να σέβεται με την επικύρωση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι της ΔΑΣΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου είναι οι βασικές δεσμεύσεις που σχετίζονται με την ένταξη της Ρωσίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης, τον ΟΑΣΕ και τον ΟΗΕ·

B.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και η στρατιωτική επέμβαση και υποστήριξή της προς τους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι και της συμφωνίας της Βουδαπέστης του 1994· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ενέργειες αυτές συνιστούν απειλή όχι μόνο για την ενότητα και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, αλλά και για ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο·

Γ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένως εκφράσει την ανησυχία του για την κατάσταση της δημοκρατίας στη Ρωσία, καθώς και τη συστηματική αποτυχία προάσπισης του κράτους δικαίου και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κράτος δικαίου, τα πρότυπα δίκαιης δίκης, η σωστή δικαστική διαδικασία και η ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας δεν γίνονται σεβαστά στη Ρωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τελευταίες προεδρικές και τοπικές εκλογές της Δούμας δεν πληρούσαν τα πρότυπα του ΟΑΣΕ·

Δ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης καθιστά πολύ δύσκολο για τους ρώσους πολίτες να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που δεν είναι ουσιαστικά προπαγάνδα των κυβερνητικών πολιτικών, ακόμη και εκτός Ρωσίας·

E.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει επανειλημμένα προσφέρει βοήθεια και εμπειρογνωμοσύνη στη Ρωσία, μέσω της εταιρικής σχέσης για τον εκσυγχρονισμό, για την ενίσχυση του κράτους δικαίου, ώστε να ανταποκριθεί στις διεθνείς υποχρεώσεις της και να αναπτύξει πλήρως το οικονομικό δυναμικό της·

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για μια νέα συμφωνία ΕΕ-Ρωσίας, η οποία θα μπορούσε να θέσει τη διμερή συνεργασία σε νέα βάση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαπραγματεύσεις αυτές έχουν ανασταλεί ως αντιπερισπασμό στην παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και τη συνεχιζόμενη αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας·

Ζ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις είναι παρούσες στα διεθνώς αναγνωρισμένα εδάφη της Γεωργίας και της Μολδαβίας, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου·

1.      εκφράζει τη λύπη του για τη δολοφονία του Boris Nemtsov, πρώην αναπληρωτή πρωθυπουργού της Ρωσικής Ομοσπονδίας και ενός εκ των κορυφαίων πολιτικών του κινήματος της αντιπολίτευσης RPR-Parnas, εκφράζει τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια και τους οικείους του και ζητεί τη διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας για την προσαγωγή των δραστών ενώπιον της δικαιοσύνης·

2.      επισημαίνει ότι η δολοφονία του συγκαταλέγεται μεταξύ ενός ολοένα αυξανόμενου αριθμού ανεπίλυτων πολιτικά υποκινούμενων δολοφονιών και ύποπτων θανάτων που συνέβησαν στη Ρωσία από το 1998, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και της ερευνήτριας δημοσιογράφου Anna Politkovskaia, του δικηγόρου Stanislav Markelov, της δημοσιογράφου Anastasiia Baburova, της υπερασπίστριας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Natalia Estemirova, του δικηγόρου Sergei Magnitskii και, τώρα, του πολιτικού Μπόρις Nemtsov·

3.      εκφράζει την ανησυχία του από την ατμόσφαιρα μίσους που στρέφεται κατά των ακτιβιστών της αντιπολίτευσης, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των μειονοτήτων και των γειτονικών εθνών, η οποία έχει αυξηθεί στη Ρωσία τα τελευταία χρόνια, που υποκινήθηκε από την κρατική προπαγάνδα και τα επίσημα μέσα ενημέρωσης ως μέρος ενός πολιτικού πολιτισμού που αποστασιοποιείται από τις δημοκρατικές αρχές·

4.      εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τη συστηματική επιδείνωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου στη Ρωσία, ως αποτέλεσμα των προσπαθειών των κρατικών αρχών να φιμώσουν την ελευθερία του λόγου, να παρεμποδίσουν τις δραστηριότητες της αντιπολίτευσης, να αντιδράσουν με κατασταλτικά μέτρα σε κάθε δραστηριότητα που αποσκοπεί στην ανάδειξη της διαφθοράς που υπάρχει μεταξύ των πολιτικών και οικονομικών ελίτ και να καταπνίξουν τις δραστηριότητες της κοινωνίας των πολιτών· καταδικάζει τον εκφοβισμό των επικριτικών φωνών μέσω βίας, με δίκες, φυλακίσεις και άλλα μέτρα που χρησιμοποιούνται από το κράτος, καθώς και τους περιορισμούς στην ελευθερία του Τύπου και την ελευθερία του Διαδικτύου·

5.      εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι το ρωσικό δικαστικό σύστημα χρησιμοποιείται καταχρηστικά ως μέσο εξουσίας που καλύπτει μέχρι πολιτικά υποκινούμενες συλλήψεις, δίκες και φυλακίσεις, επενδύοντάς τες με επίφαση νομιμότητας, και καλύπτει την ατιμωρησία των κρατούντων·

6.      εκφράζει την ανησυχία του για τη σοβαρή οικονομική ύφεση που επικρατεί στη Ρωσία, η οποία οφείλεται κυρίως στην πτώση των τιμών της ενέργειας και το αδιαφανές επενδυτικό περιβάλλον, το οποίο επιβαρύνεται από τη διαφθορά και παραμορφώνεται, προκειμένου να λειτουργήσει για τα συμφέροντα της ρωσικής πολιτικής ελίτ, αλλά, επί πλέον, επιδεινώνεται από τις οικονομικές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία·

7.      υπενθυμίζει στη Ρωσία τις υποχρεώσεις που έχει ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης·

8.      καταδικάζει απερίφραστα την παράνομη κατοχή και προσάρτηση της Κριμαίας και την τεκμηριωμένη ρωσική εμπλοκή στις συγκρούσεις στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας· καλεί επιτακτικά τη Ρωσία να παραδεχθεί ότι αποτελεί μέρος της σύρραξης και να εφαρμόσει πλήρως τη συμφωνία Μινσκ ΙΙ, συμπεριλαμβανομένης και της πλήρους απόσυρσης του στρατιωτικού υλικού και των δυνάμεών της από τα εδάφη της Ουκρανίας και της πλήρους παύσης της στρατιωτικής υποστήριξης και παροχής προμηθειών στους αυτονομιστές·

9.      σημειώνει τη μερική ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου και καλεί τις δύο πλευρές να απελευθερώσουν, όπως συμφωνήθηκε στο Μινσκ, όλους τους κρατούμενους, συμπεριλαμβανομένης και της Nadiia Savchenko, που κρατείται από τις ρωσικές αρχές σε φυλακή στη Μόσχα·

10.    παροτρύνει την ΕΕ να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο στον ΟΑΣΕ· ζητεί να δοθεί πιο ισχυρή εντολή για τους παρατηρητές του ΟΑΣΕ στην ανατολική Ουκρανία για να επιβλέψουν την υλοποίηση των συμφωνιών του Μινσκ, συμπεριλαμβανομένου και του πλήρους ελέγχου του ρωσοουκρανικών συνόρων, και αναμένει από όλα τα κράτη μέλη να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους για επάνδρωση και εξοπλισμό της αποστολής του ΟΑΣΕ, έτσι ώστε να είναι σε θέση να αντεπεξέλθει στα καθήκοντά του·

11.    προειδοποιεί τη Ρωσία να μην προβεί σε περαιτέρω αποσταθεροποιητικές ενέργειες εναντίον των γειτόνων της, επισημαίνει τη δεδηλωμένη δέσμευση της Ρωσίας να επιδιώξει ειρηνική επίλυση των διαφορών και παροτρύνει τη Ρωσία να αναλάβει ενεργό και εποικοδομητικό ρόλο σε κοινούς ευρωπαϊκούς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του ΟΑΣΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης· επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της για ανεξαρτησία, κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών στην Ευρώπη και επιμένει στο δικαίωμά τους να επιλέγουν ελεύθερα τις συμμαχίες τους·

12.    καλεί τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την Αντιπρόεδρο/Ύπατη Εκπρόσωπο (ΥΕ/ΑΕ) να χαράξουν ολοκληρωμένη πολιτική στρατηγική που θα επιτρέψει στην ΕΕ να ανακτήσει την πρωτοβουλία και να υιοθετήσει μια ενεργό πολιτική έναντι της Ρωσίας·

13.    είναι της άποψης ότι αυτή η στρατηγική της ΕΕ θα πρέπει να στοχεύει στο να επιβάλει στη Ρωσία να σεβαστεί πλήρως τις αρχές του ΟΑΣΕ και να παράσχει κίνητρα στην ηγεσία της να βγάλει τη Ρωσία από την πολιτική και οικονομική της αυτοαπομόνωση· θεωρεί ότι η στρατηγική αυτή θα πρέπει να βασίζεται σε μια διττή προσέγγιση: μια στρατηγική που θα περιλαμβάνει τις προκλήσεις της σημερινής ρωσικής πολιτικής της αντιπαράθεσης και, ταυτόχρονα, μια στρατηγική για βαθύτερη συνεργασία με τον ρωσικό λαό και την κοινωνία των πολιτών, με ισχυρότερη έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα του ρωσικού λαού·

14.    πιστεύει ότι η Ρωσία παραμένει ένας σημαντικός παγκόσμιος παίκτης και ότι είναι προς το στρατηγικό συμφέρον της ΕΕ και της Ρωσίας η ταχεία αποκλιμάκωση και η αποκατάσταση των σχέσεών τους μέσω της διπλωματίας και της διαμεσολάβησης, που θα βασίζεται στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των δεσμεύσεων του ΟΑΣΕ·

15.    καλεί την ΥΕ/ΑΕ, στο πλαίσιο της πρώτης πτυχής της στρατηγικής, να σχεδιάσει περαιτέρω κυρώσεις, με επίκεντρο τους τομείς της οικονομίας και τους αρμόδιους αξιωματούχους των ρωσικών κρατικών υπηρεσιών και πέρα από αυτούς, για τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και την εδαφική ακεραιότητα των γειτονικών κρατών, έτσι ώστε να καταστεί δυνατή για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν αμέσως τις κυρώσεις αυτές, σε περίπτωση παραβίασης της κατάπαυσης του πυρός που συμφωνήθηκε στο Μινσκ ή οποιωνδήποτε άλλων διεθνών συμφωνιών· εκφράζει την άποψη ότι αυτές οι νέες κυρώσεις θα πρέπει να στοχεύουν ιδίως στον ενεργειακό και χρηματοπιστωτικό τομέα· επαναλαμβάνει ότι οι κυρώσεις που έχουν εγκριθεί μέχρι στιγμής είναι αναστρέψιμες και κλιμακούμενες, ανάλογα με την εφαρμογή των συμφωνιών Μινσκ και την επί τόπου κατάσταση·

16.    σημειώνει τη σύστασή του της 2ας Απριλίου 2014 σχετικά με τη θέσπιση κοινών περιορισμών στη χορήγηση θεωρήσεων για τους Ρώσους αξιωματούχους που εμπλέκονται στην υπόθεση Sergei Magnitskii και προτρέπει την ΑΠ/ΥΕ και την Επιτροπή να προωθήσουν, χωρίς καθυστέρηση, τη σχετική πρωτοβουλία στο Συμβούλιο· είναι της άποψης ότι, εάν δεν διενεργηθεί αξιόπιστη έρευνα για τη δολοφονία του Boris Nemtsov θα πρέπει να εξεταστεί η λήψη εξατομικευμένων περιοριστικών μέτρων·

17.    είναι της άποψης ότι οι κυρώσεις θα πρέπει σταδιακά να περιοριστούν και η συνεργασία να προωθηθεί και πάλι μόλις η Ρωσία εφαρμόσει πλήρως τις συμφωνίες του Μινσκ, συμβάλει στην ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων στην ανατολική Ουκρανία και σεβαστεί πλήρως τις δεσμεύσεις του ΟΑΣΕ, συμπεριλαμβανομένης της εδαφικής ακεραιότητας, της ανεξαρτησίας και της κυριαρχίας των γειτόνων της·

18.    καλεί την ΥΕ/ΑΕ να αναπτύξει, σε συνεργασία με την Επιτροπή, επιλογές για την ενίσχυση της άμεσης συνεργασίας με τον ρωσικό πληθυσμό, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, τα επιστημονικά και πολιτιστικά ιδρύματα και την κοινωνία των πολιτών·

19.    επισημαίνει την αναστολή των διαπραγματεύσεων για τη διευκόλυνση των θεωρήσεων, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την έκδοση θεωρήσεων για τους Ρώσους πολίτες που δεν καλύπτονται από τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ ή των ΗΠΑ, έτσι ώστε να ενισχυθούν οι ανταλλαγές σπουδαστών και επιστημόνων, καθώς και οι επαφές μεταξύ επιχειρήσεων και της κοινωνίας των πολιτών· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη διαθέτουν επαρκείς δυνατότητες για να διευκολύνουν μονομερώς τους κανόνες θεώρησης διαβατηρίων·

20.    ενθαρρύνει την ΑΠ/ΥΕ να εξετάσει, σε συνεργασία με την Επιτροπή, πιθανές διαδικασίες για τη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Ευρασιατικής Τελωνειακής Ένωσης·

21.    τονίζει τη σημασία της παροχής πολιτικής, οικονομικής και χρηματοδοτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τη Γεωργία, οι οποίες δημοκρατικά αποφάσισαν να συνάψουν συμφωνίες σύνδεσης με την ΕΕ, βοηθώντας τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες των κυβερνήσεών τους και την προώθηση της τομεακής συνεργασίας, ιδίως στον τομέα της ενέργειας, της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, των μεταφορών και του περιβάλλοντος· υπογραμμίζει την ανάγκη για διεξοδική διαδικασία εκ των προτέρων και εκ των υστέρων ελέγχου της εκπλήρωσης των στόχων που έχουν συμφωνηθεί από κοινού μεταξύ των μερών·

22.    προτρέπει την ΑΠ/ΥΕ να υποβάλει σχέδιο για την αναβάθμιση της στρατηγικής επικοινωνίας της ΕΕ, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και τη στήριξη της ανάπτυξης πρωτοβουλιών στα μέσα ενημέρωσης στη Ρωσική γλώσσα στην ΕΕ και στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης·

23.    καλεί την Επιτροπή να προτείνει σχέδιο νομοθετήματος που να απαγορεύει τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων στην ΕΕ από πολιτικούς ή οικονομικούς φορείς εκτός της ΕΕ·

24.    επισημαίνει τη σημασία της μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης της ΕΕ από αυταρχικές χώρες που εξάγουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο, της ενίσχυσης της ενεργειακής διαφοροποίησης και, το σημαντικότερο, της ολοκλήρωσης της Ενεργειακής Ένωσης με την επιβολή κοινού κανονιστικού πλαισίου, της ολοκλήρωσης του ενεργειακού δικτύου με την κατασκευή ενεργειακών διασυνδέσεων και την υιοθέτηση κοινού μηχανισμού σχετικά με τις διαπραγματεύσεις με τρίτες χώρες·

25.    ενθαρρύνει την Επιτροπή να επιβάλει την ισχύουσα νομοθεσία περί ανταγωνισμού που χωρίζει τους ιδιοκτήτες των υποδομών ενέργειας από τους παραγωγούς ενέργειας, ακόμη και στην περίπτωση της αντίστροφης ροής του φυσικού αερίου από τη Σλοβακία στην Ουκρανία·

26.    υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι εξελίξεις στην Ανατολική Γειτονία καταδεικνύουν την ανάγκη αφενός για ενότητα της ΕΕ και, αφετέρου, για τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες και τις ικανότητές τους, καθώς και την ανάγκη για ανάπτυξη της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας προς την κατεύθυνση της πραγματικής και απτής αμυντικής συνεργασίας·

27.    καταδικάζει την απαγωγή εσθονού αξιωματικού ασφαλείας από το εσθονικό έδαφος στη Ρωσία και επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του προς τις ρωσικές αρχές να απελευθερώσουν αμέσως τον κ. Kohver και να επιτρέψουν την ασφαλή επιστροφή του στην Εσθονία·

28.    επαναλαμβάνει την έκκλησή του για προσαγωγή στην ουκρανική ή διεθνή δικαιοσύνη των υπευθύνων για την κατάρριψη της πτήσης MH17·

29.    υπογραμμίζει το γεγονός ότι η ρωσική έγκριση για την πλήρη ανάκτηση των υπολειμμάτων και των μαύρων κουτιών από το τόπο της συντριβής της πτήσης TU154 της πολωνικής πολεμικής αεροπορίας, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης·

30.    αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτική Ασφαλείας, το Συμβούλιο, την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τη Ρωσική Κρατική Δούμα και το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο, τη Ρωσική Κυβέρνηση και τον Πρόεδρο της Ρωσίας.

(1) ΕΕ C 68E της 7.3.2014, σ. 13. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0284. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0253. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2014)0039. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0258. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0006. (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0011.