ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τους φόνους των φοιτητών στην Κένυα από την ισλαμιστική τρομοκρατική ομάδα Al-Shabaab
27.4.2015 - (2015/2661(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Maria Heubuch, Heidi Hautala, Judith Sargentini, Michèle Rivasi, Ernest Urtasun, Barbara Lochbihler, Tamás Meszerics, Jordi Sebastià, Davor Škrlec, Bart Staes εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0382/2015
B8‑0382/2015
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τους φόνους των φοιτητών στην Κένυα από την ισλαμιστική τρομοκρατική ομάδα Al-Shabaab
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, Federica Mogherini, της 3ης Απριλίου 2015, σχετικά με τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο πανεπιστημιακό κολλέγιο της Garissa της Κένυας,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών της 2ας Απριλίου 2015,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Αφρικανικής Ένωσης της 2ας Απριλίου 2015,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948,
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα του 1966,
– έχοντας υπόψη τον Αφρικανικό Χάρτη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Δικαιωμάτων των Λαών του 1981,
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του ΟΗΕ σχετικά με την εξάλειψη πάσης μορφής μισαλλοδοξίας και διάκρισης βάσει θρησκεύματος και πεποιθήσεων του 1981,
– έχοντας υπόψη τη δεύτερη αναθεώρηση της Συμφωνίας του Κοτονού της 11ης Μαΐου 2010,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίθεση της al-Shabaab, στις 2 Απριλίου 2015, στο πανεπιστημιακό κολλέγιο της Garissa στην Κένυα, η οποία πιστεύεται ότι είχε προγραμματιστεί από τον Κενυάτη Mohamed Kuno, σκότωσε 147 σπουδαστές·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σφαγή αυτή ήταν η πλέον φονική επίθεση στην Κένυα από το 1998, όταν η Αλ Κάιντα εξαπέλυσε βομβιστική επίθεση στην πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών στο Ναϊρόμπι, με αποτέλεσμα τον θάνατο πάνω από 200 ατόμων·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρομοκρατική ομάδα al-Shabaab, η οποία προήλθε από την Ένωση Ισλαμικών Δικαστηρίων (ICU) είναι εξαιρετικά δραστήρια στη Σομαλία·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σομαλία είναι γνωστή για την εσωτερική της αστάθεια κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες, μετά την ανατροπή του καθεστώτος του Siad Barre το 1991· ότι ο εμφύλιος πόλεμος έχει προκαλέσει αμέτρητους θανάτους αμάχων, ενώ η ασφάλεια του πληθυσμού παραμένει θέμα ιδιαίτερης ανησυχίας· και ότι η κατάσταση στη Σομαλία περιπλέκεται περαιτέρω από τις ενέργειες πειρατείας και ένοπλης ληστείας εναντίον πλοίων·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρομοκρατική οργάνωση al-Shabaab έχει ως στόχο να δημιουργήσει ένα φονταμενταλιστικό ισλαμικό κράτος στη Σομαλία· λαμβάνοντας υπόψη ότι κάποτε είχε υπό τον έλεγχό της το Μογκαντίσου και μεγάλα τμήματα της υπαίθρου της Σομαλίας·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια σύντονη ειρηνευτική αποστολή της Αφρικανικής Ένωσης, η Αποστολή της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία (AMISOM), έχει τα τελευταία χρόνια αποδυναμώσει αισθητά την al-Shabaab, αλλά ότι μεγάλο μέρος της σομαλικής υπαίθρου παραμένει υπό τον έλεγχο ευθυγραμμισμένων με την Αλ-Κάιντα μαχητών της al-Shabaab·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κένυα πραγματοποιεί στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά της al-Shabbab στη Σομαλία για αρκετά έτη και φιλοξενεί μεγάλο αριθμό Σομαλών προσφύγων·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι από τότε που η Κένυα ενέτεινε τη στρατιωτική συμμετοχή της στη Σομαλία το 2011 προκειμένου να θωρακίσει τη χώρα από τη βία της al-Shabaab, οι επιθέσεις έχουν πολλαπλασιαστεί, και κυμαίνονται από την επίθεση του Σεπτεμβρίου 2013, κατά του εμπορικού κέντρου Westgate του Ναϊρόμπι έως σφαγές σε χωριά και στοχευμένες δολοφονίες αστυνομικών και θρησκευτικών ηγετών·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η al-Shabaab έχει σκοτώσει πάνω από 400 ανθρώπους στο κενυατικό έδαφος κατά τα δύο τελευταία έτη, συμπεριλαμβανομένων 67 ατόμων κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του εμπορικού κέντρου Westgate του Ναϊρόμπι το 2013·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η al-Shabaab ισχυρίζεται ότι η επίθεση στο πανεπιστήμιο της Garissa έγινε σε αντίποινα για τη στρατιωτική συμμετοχή της Κένυας και για θηριωδίες που διαπράχθηκαν στη Σομαλία και για θηριωδίες που διαπράχθηκαν στην Κένυα, εις βάρος των Μουσουλμάνων πολιτών της χώρας και προσφύγων· και ότι η al-Shabaab έχει προειδοποιήσει ότι θα υπάρξουν περισσότερες επιθέσεις αν η Κένυα δεν αποσύρει τα στρατεύματά της από τη Σομαλία·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, από το 2014, η κυβέρνηση της Κένυας έχει εντείνει τα μέτρα ασφαλείας της για την αντιμετώπιση της απειλής της al-Shabaab, έχει πραγματοποιήσει αστυνομικές επιχειρήσεις σκούπας σε γειτονιές όπου η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι Σομαλοί, έχει αυστηροποιήσει τους διοικητικούς ελέγχους των προσφυγικών πληθυσμών, έχει ψηφίσει νέους νόμους για την ασφάλεια και έχει παραχωρήσει μεγάλη ελευθερία κινήσεων στην Αντιτρομοκρατική Αστυνομική Ομάδα·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ως απάντηση στη σφαγή του Πανεπιστημίου της Garissa, η Κένυα πραγματοποίησε αεροπορικές επιθέσεις στη Σομαλία, με στόχο δύο στρατόπεδα της al-Shabaab στην περιοχή Gedo κατά μήκος των συνόρων Κένυας-Σομαλίας·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κένυα έχει αρχίσει την κατασκευή τείχους 700 χλμ. καθ’ όλο το μήκος των συνόρων της με τη Σομαλία με σκοπό να εμποδίσει την είσοδο μελών της al-Shabaab·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η al-Shabaab επωφελείται από αρκετές διαφορετικές πηγές εισοδήματος, με την πάροδο των ετών, συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από άλλες τρομοκρατικές ομάδες, από κράτη-χορηγούς, από τη σομαλική διασπορά, από πειρατεία, απαγωγές, εκβιασμούς τοπικών επιχειρήσεων, παράνομη εμπορία ξυλάνθρακα, λαθρεμπόριο ζάχαρης, κτλ.·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κένυα, τις αμέσως επόμενες ημέρες μετά τη σφαγή στο πανεπιστήμιο, πάγωσε μια σειρά από τραπεζικούς λογαριασμούς για τους οποίους υπάρχει υποψία ότι βοήθησαν στη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας· ότι οι σομαλικές οικογένειες χάνουν τον μοναδικό επίσημο, διαφανή και ρυθμιζόμενο δίαυλο μέσω του οποίου μπορούν να αποστέλλουν και να δέχονται χρήματα, αλλά και ότι οι υπηρεσίες βοήθειας που εργάζονται στη Σομαλία κινδυνεύουν επίσης να απολέσουν το μοναδικό μέσο μεταβίβασης χρημάτων για την υποστήριξη των καθημερινών ανθρωπιστικών και αναπτυξιακών δραστηριοτήτων τους·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κένυα απείλησε να κλείσει τους καταυλισμούς προσφύγων στο Dadaab και να επαναπατρίσει πάνω από 360 000 Σομαλούς πρόσφυγες εντός 90 ημερών, λόγω φόβων για την ασφάλεια ύστερα από την επίθεση αυτού του μηνόες στο πανεπιστήμιο Garissa· αλλά ότι η Υπουργός Εξωτερικών της Κένυας Amina Mohamed υπαναχώρησε από την αναγγελία αυτή, δηλώνοντας ότι δεν υπάρχει κανένα χρονοδιάγραμμα για το κλείσιμο του Dadaab και ότι ο επαναπατρισμός των προσφύγων θα «εξαρτηθεί από τους διαθέσιμους πόρους»· ότι πρότεινε τη σύγκληση μιας διάσκεψης για την ανάληψη δεσμεύσεων κατά την οποία η Κένυα θα ζητήσει από διεθνείς χορηγούς να προσφέρουν κεφάλαια για τη μετεγκατάσταση·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μαχητές της σομαλικής ισλαμιστικής al-Shabaab πραγματοποιούν εκτεταμένες στρατολογήσεις στη βορειοανατολική Κένυα· ότι η στρατολόγηση, από την Al-Shabaab, μαχητών μέσα στο έδαφός της Κένυας σηματοδοτεί μια αλλαγή τακτικής για τη θυγατρική της Αλ Κάιντα στην Ανατολική Αφρική·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική αδικία, η απογοήτευση και ένα αίσθημα πολιτικής περιθωριοποίησης μεταξύ των πολλών μειονοτικών εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων της Κένυας αξιοποιείται από την al-Shabaab, μεταξύ άλλων στην εκστρατεία στρατολόγησης·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων αποτελεί ουσιαστική παράμετρο για την επιτυχία των πολιτικών πάταξης της τρομοκρατίας·
1. καταδικάζει έντονα τη φρικτή επίθεση κατά του πανεπιστημίου της Garissa στη βορειοανατολική Κένυα, στις 2 Απριλίου 2015, από την εδρεύουσα στη Σομαλία ισλαμιστική ομάδα al-Shabaab, κατά την οποία σκοτώθηκαν 147 νέοι και τραυματίσθηκαν πολύ περισσότεροι·
2. εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στις οικογένειες που έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα και τη συμπάθειά του σε όλους τους τραυματίες· καλεί τις αρχές της Κένυας να προσαγάγουν τους δράστες, τους οργανωτές, τους χρηματοδότες και τους χορηγούς των εν λόγω αξιόμεμπτων πράξεων τρομοκρατίας στη δικαιοσύνη·
3. καταδικάζει έντονα όλες τις διώξεις και τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων στη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα ατόμων και κοινοτήτων με βάση θρησκευτικούς, εθνοτικούς, εθνικούς, φυλετικούςή άλλους λόγους·
4. βεβαιώνει εκ νέου ότι η τρομοκρατία, σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της, αποτελεί μια από τις σοβαρότερες απειλές εναντίον της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας και τονίζει ότι κάθε τρομοκρατική ενέργεια συνιστά εγκληματική και αδικαιολόγητη πράξη, ανεξάρτητα από το κίνητρο, καθώς και από το πού, πότε και από ποιον διαπράχθηκε·
5. εκφράζει την αλληλεγγύη του προς το λαό και την κυβέρνηση της Κένυας για την πρόληψη και την πάταξη της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο, ιδίως δε το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και το δίκαιο περί προσφύγων·
6. παροτρύνει, ιδίως, την κυβέρνηση να απέχει από τη χρήση των τρομοκρατικών επιθέσεων ως προσχήματος για την καταστολή των πολιτικών ελευθεριών· καλεί τις αρχές της Κένυας να βασίσουν τη στρατηγική τους για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στον σεβασμό του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων· επιμένει στην ανάγκη υπαγωγής των αντιτρομοκρατικών πολιτικών σε δημοκρατική και δικαστική εποπτεία·
7. υπενθυμίζει στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και στα κράτη μέλη τη δέσμευση που ανέλαβαν, στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, το οποίο εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2012, σύμφωνα με την οποία το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να τίθεται σε κάθε μορφής αντιτρομοκρατικούς διαλόγους με τρίτες χώρες·
8. επιμένει σε μια συνολική προσέγγιση για την καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης και της τρομοκρατίας, που να εστιάζεται στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και της πρόληψης του εγκλήματος· καλεί τις αρχές της Κένυας να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη μείωση της φτώχειας, την προσφορά ευκαιριών απασχόλησης, ιδίως στους νέους, και την ενδυνάμωση και το σεβασμό του ατόμου, έτσι ώστε να κοπούν από τη ρίζα τους τα παράπονα και οι απογοητεύσεις που θα μπορούσαν δυνητικά να αποτελέσουν αντικείμενο εκμετάλλευσης από βίαιους εξτρεμιστές·
9. χαιρετίζει την αποφασιστικότητα της Αφρικανικής Ένωσης να εντείνει τις προσπάθειές της για την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού, εντός του πλαισίου των σχετικών ηπειρωτικών και διεθνών πράξεων·
10. σημειώνει, ωστόσο, με ανησυχία ότι, ενώ η Αποστολή της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία (AMISOM) έχει αναμφίβολα κερδίσει σημαντικό έδαφος εναντίον των μουτζαχεντίν της al-Shabaab, η ισλαμική οργάνωση παραμένει, παρά τις ήττες της, ισχυρή και επικίνδυνη δύναμη·
11. σημειώνει ότι η al-Shabaab έχει επιδείξει ευελιξία και ικανότητα απάντησης, μετασχηματίζοντας τη ταυτότητά της και εκμεταλλευόμενη τις ιστορικές αδικίες, τα οικονομικά και κοινωνικά παράπονα και την πολιτική περιθωριοποίηση μεταξύ των μειονεκτούντων μουσουλμανικών πληθυσμών στο βορειοανατολικό τμήμα και στις παράκτιες επαρχίες της Κένυας·
12. καλεί τις αρχές της Κένυας να αντιμετωπίσουν τα βαθύτερα αίτια της ριζοσπαστικοποίησης και του εξτρεμισμού· θεωρεί ότι η ασφάλεια μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν αντιμετωπιστούν σωστά οι διαιρέσεις στους πολιτικούς κύκλους και στην κοινωνία των πολιτών της Κένυας και οι περιφερειακές ανισορροπίες στην ανάπτυξη· υπό αυτό το πρίσμα, καλεί την κυβέρνηση της Κένυας να τερματίσει τις διακρίσεις εναντίον των Σομαλών και των Μουσουλμάνων της Κένυας, να καταπολεμήσει τη διαφθορά, να θέσει σε εφαρμογή τη μεταρρύθμιση της αστυνομίας και των δυνάμεων ασφάλειας και να προωθήσει τον διαθρησκειακό και διαπολιτισμικό διάλογο ως μέσο εξεύρεσης φιλόδοξων και βιώσιμων λύσεων για την αντιμετώπιση της βίας·
13. καλεί την Κένυα, σε ένα πλαίσιο στο οποίο η χρόνια κατάρρευση του κράτους στη Σομαλία και η εξάπλωση των συγκρούσεων έχουν επηρεάσει την ειρήνη και τη σταθερότητα της Κένυας, να ενισχύσει τη συνεργασία της με τους περιφερειακούς γείτονές της για την οικοδόμηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή· προτρέπει την ΕΕ να συνεχίσει τη διπλωματική και μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή συνεργασία στην περιοχή και την ήπειρο για το σκοπό αυτό·
14. χαιρετίζει το γεγονός ότι η Κένυα υποδέχεται πρόσφυγες και τους προστατεύει από τη βία και τις διώξεις στη γειτονική Σομαλία για πάνω από δύο δεκαετίες· αναγνωρίζει ότι η τρέχουσα κατάσταση της περιφερειακής ασφάλειας και η σοβαρότητα των απειλών που αντιμετωπίζει η Κένυα καθιστούν απαραίτητη την προστασία των προσφύγων όσο και των Κενυατών από ενδεχόμενη διείσδυση τρομοκρατών της al-Shabaab από την άλλη πλευρά των συνόρων· παροτρύνει, ωστόσο, την κυβέρνηση να εκπληρώσει την υποχρέωσή της και να εγγυηθεί την ασφάλεια των πολιτών της και άλλων προσώπων που ζουν στην Κένυα, συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων·
15. επισημαίνει, ιδίως, ότι, ενώ η υποστηριζόμενη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση της Σομαλίας έχει επανακτήσει τον έλεγχο των περισσότερων πόλεων κατά τα τελευταία χρόνια, μεγάλο μέρος της υπαίθρου παραμένει υπό την εξουσία ανταρτών της al-Shabaab ευθυγραμμισμένων με την Αλ-Κάιντα, κάτι που καθιστά μη ασφαλή την επάνοδο των Σομαλών προσφύγων· υπενθυμίζει, επιπλέον, ότι, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η επιστροφή των προσφύγων πρέπει να είναι εθελοντική και όχι καταναγκαστική· παροτρύνει επομένως την κυβέρνηση της Κένυας, να μην κλείσει τους καταυλισμούς προσφύγων στο Dadaab - μια απόφαση που θα είχε ακραίες ανθρωπιστικές επιπτώσεις και θα συνιστούσε παραβίαση των διεθνών υποχρεώσεων της Κένυας όσον αφορά το διεθνές δίκαιο·
16. υπενθυμίζει ότι η Σομαλία είναι μια από τις πλέον φτωχές χώρες του κόσμου· σημειώνει, ωστόσο, με ανησυχία ότι, ως επακόλουθο της επίθεσης στη Garissa, η κυβέρνηση έχει παγώσει τα συστήματα μεταβίβασης χρημάτων από τα οποία εξαρτώνται φτωχές, αγροτικές και προσφυγικές κοινότητες εξαιτίας της έλλειψης ευκαιριών ανάπτυξης και απασχόλησης στην περιοχή·
17. εκφράζει τον φόβο ότι η ανάσχεση των εμβασμάτων, θα πλήξει τις δοκιμαζόμενες οικογένειες και τις επιχειρήσεις παροχής βοήθειας στη Σομαλία· καλεί, ως εκ τούτου, τις αρχές της Κένυας να επιτρέψουν την επανάληψη των εμβασμάτων των Σομαλών, δεδομένου ότι τα χρήματα αυτά προσφέρουν μια σανίδα σωτηρίας σε εκατομμύρια ανθρώπους σε μια χώρα που ανοικοδομείται παρά την εξέγερση από ισλαμιστές μαχητές και παρά τη γενικευμένη πείνα και την επαναλαμβανόμενη ξηρασία·
18. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, την κυβέρνησης της Κένυας, τα θεσμικά όργανα της Αφρικανικής Ένωσης, το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, τους συμπροέδρους της Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ και το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο (ΠΑΚ).