ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στην Ουγγαρία
3.6.2015 - (2015/2700(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Sophia in ‘t Veld, Louis Michel, Cecilia Wikström, Filiz Hyusmenova, Gérard Deprez, Jean-Marie Cavada, Ramon Tremosa i Balcells, Marielle de Sarnez, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0532/2015
B8-0532/2015
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην Ουγγαρία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το προοίμιο της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), συγκεκριμένα το δεύτερο εδάφιο και τα εδάφια τέσσερα έως επτά,
– έχοντας ιδίως υπόψη το άρθρο 2, το άρθρο 3 παράγραφος 3 δεύτερη περίπτωση και τα άρθρα 6 και 7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και εκείνα τα άρθρα της ΣΕΕ και της Συνθήκης για την λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) που αφορούν τον σεβασμό, την προώθηση και την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ΕΕ,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 7ης Δεκεμβρίου 2000 που θεσπίσθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2007 στο Στρασβούργο και τέθηκε σε ισχύ με τη Συνθήκη της Λισαβόνας την 1η Δεκεμβρίου 2009,
– έχοντας υπόψη τη ευρωπαϊκή σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (ECHR), τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τις συμβάσεις, τις συστάσεις, τα ψηφίσματα και τις εκθέσεις της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, της Επιτροπής Υπουργών, του Επιτρόπου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και της Επιτροπής της Βενετίας, καθώς και άλλων οργάνων παρακολούθησης του Συμβουλίου της Ευρώπης,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 3ης Ιουλίου 2013, σχετικά με την κατάσταση όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα: πρότυπα και πρακτικές στην Ουγγαρία (σύμφωνα με το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2012)[1],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 27ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με την κατάσταση των θεμελιωδών δικαιωμάτων εντός της ΕΕ (2012)[2],
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 11ης Μαρτίου 2014 με τίτλο «Ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ για την ενίσχυση του κράτους δικαίου» (COM(2014)0158),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, της 16ης Δεκεμβρίου 2014, μετά από την επίσκεψή του στην Ουγγαρία από 1 έως 4 Ιουλίου 2014,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών, που συνήλθαν στο πλαίσιο της συνεδρίασης του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2014, σχετικά με τη διασφάλιση του σεβασμού του κράτους δικαίου,
– έχοντας υπόψη την ακρόαση με θέμα την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ουγγαρία, την οποία διοργάνωσε στις 22 Ιανουαρίου 2015 η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,
– έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής που παρουσιάστηκαν στη συζήτηση που διεξήχθη στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 11 Φεβρουαρίου 2015 σχετικά με ένα πλαίσιο της ΕΕ για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη την ανταλλαγή απόψεων που διοργάνωσε στις 7 Μαΐου 2015 και εν συνεχεία της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων της 30ής Απριλίου 2015 η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων με θέμα τις επιπτώσεις που ενδέχεται να υπάρξουν για κράτος μέλος, μεταξύ άλλων ως προς τα δικαιώματα και την ιδιότητά του ως μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε περίπτωση που αποφασίσει αυτό να επαναφέρει τη θανατική ποινή,
– έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής που παρουσιάστηκαν στη συζήτηση που διεξήχθη στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 19 Μαΐου 2015 σχετικά με την κατάσταση στην Ουγγαρία,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι οι αξίες αυτές είναι κοινές στα κράτη μέλη εντός κοινωνίας που χαρακτηρίζεται από τον πλουραλισμό, την απαγόρευση των διακρίσεων, την ανοχή, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών (άρθρο 2 ΣΕΕ)·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απαγορεύεται κάθε διάκριση ιδίως λόγω φύλου, φυλής, χρώματος, εθνοτικής καταγωγής ή κοινωνικής προέλευσης, γενετικών χαρακτηριστικών, γλώσσας, θρησκείας ή πεποιθήσεων, πολιτικών φρονημάτων ή κάθε άλλης γνώμης, ιδιότητας μέλους εθνικής μειονότητας, περιουσίας, γέννησης, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως διευκρινίζεται στο άρθρο 2 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «κανείς δεν μπορεί να καταδικασθεί σε θανατική ποινή ούτε να εκτελεσθεί»·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι διασφαλίζεται το δικαίωμα ασύλου, τηρουμένων των κανόνων της Σύμβασης της Γενεύης της 28ης Ιουλίου 1951 και του πρωτοκόλλου αυτής, της 31ης Ιανουαρίου 1967, σχετικά με το καθεστώς των προσφύγων και σύμφωνα με τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατες παρεμβάσεις της ουγγρικής κυβέρνησης και δη κατά τη διάρκεια του τελευταίου δωδεκαμήνου έχουν γίνει αιτία σοβαρής επιδείνωσης της κατάστασης που επικρατεί σχετικά με την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και τον πλουραλισμό, τον αγώνα εναντίον της μισαλλοδοξίας και των διακρίσεων, τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες, την ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, την ελευθερία της παιδείας και της πανεπιστημιακής έρευνας, την ίση μεταχείριση των θρησκειών και των φρονημάτων, τους περιορισμούς και τους φραγμούς στις δραστηριότητες των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, τα δικαιώματα των ανθρώπων που ανήκουν σε μειονότητες, συμπεριλαμβανομένων των Ρομά και των ΛΟΑΔΜ, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και τις πολυάριθμες ανησυχητικές καταγγελίες για διαφθορά που υποσκάπτει το κράτος δικαίου·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 24 Απριλίου 2015, η ουγγρική κυβέρνηση ανήγγειλε την έναρξη πανεθνικής διαβούλευσης με θέμα τη μετανάστευση και δημοσιοποίησε ερωτηματολόγιο αποτελούμενο από δώδεκα σημεία που απευθύνεται σε κάθε ούγγρο πολίτη άνω των 18 ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόκειται για υποβολιμαίες και ρητορικές ερωτήσεις στην πλειοψηφία τους που επιδιώκουν να συνδέσουν, με άμεσο και μεροληπτικό τρόπο, μεταναστευτικά φαινόμενα και απειλές κατά της ασφάλειας·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ούγγρος Πρωθυπουργός Viktor Orbán δήλωσε κατά τη διάρκειά ομιλίας του στο Pécs, στις 28 Απριλίου 2015, ότι το θέμα της θανατικής ποινής στην Ουγγαρία πρέπει να επανεγγραφεί στην ημερήσια διάταξη και επανέλαβε παρόμοιες απόψεις την 1η Μαΐου 2015 κατά τη διάρκεια συνέντευξης στην δημόσια ουγγρική ραδιοφωνία, προσθέτοντας ότι η απόφαση για την επαναφορά της θανατικής ποινής πρέπει να εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών μελών, άποψη που σηματοδοτεί παρέκκλιση από τις διατάξεις των συνθηκών της ΕΕ·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν εξαιρεθούν προφορικές ανακοινώσεις και δηλώσεις στον τύπο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η Επιτροπή δεν έχει προβεί σε καμία επίσημη κίνηση ή ενέργεια σε σχέση με τις πλέον πρόσφατες εξελίξεις στην Ουγγαρία και δεν έχει δημοσιεύσει καμία επίσημη ανακοίνωση σε ένδειξη αντίδρασης ως προς το παραπλανητικό ερωτηματολόγιο που κυκλοφόρησε η ουγγρική κυβέρνηση και ως προς τις δηλώσεις περί θανατικής ποινής στις οποίες έχει προβεί ο Ούγγρος Πρωθυπουργός Viktor Orbán·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, με τη δήλωσή της που παρουσιάστηκε στη συζήτηση της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 19 Μαΐου 2015 σχετικά την κατάσταση στην Ουγγαρία, η Προεδρία του Συμβουλίου διευκρίνισε ότι το Συμβούλιο δεν έχει συζητήσει την κατάσταση στην Ουγγαρία και, κατά συνέπεια, δεν έχει εγκρίνει οποιαδήποτε επίσημη θέση επί του ζητήματος·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οποιεσδήποτε προσπάθειες χειρισμού της τρέχουσας κατάστασης στην Ουγγαρία δεν πρέπει να στοχεύσουν μεμονωμένες χώρες ή κυβερνήσεις αλλά οφείλουν αντιθέτως να υλοποιήσουν την συλλογική υποχρέωση όλων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και δη της Επιτροπής που είναι ο θεματοφύλακας των Συνθηκών περί εξασφάλισης της εφαρμογής και της τήρησης των Συνθηκών και του Χάρτη σε ολόκληρη την Ένωση και σε όλα τα κράτη μέλη·
1. εμμένει στην άποψη ότι η θανατική ποινή δεν συνάδει με τις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πάνω στις οποίες έχει θεμελιωθεί η Ένωση, καθώς και στο ότι η επαναφορά της θανατικής ποινής από οποιοδήποτε κράτος μέλος θα αποτελέσει συνεπώς παραβίαση των Συνθηκών και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης· υπενθυμίζει ότι οποιαδήποτε σοβαρή παραβίαση εκ μέρους κράτους μέλους των αξιών του άρθρου 2 της ΣΕΕ ενεργοποιεί την διαδικασία του άρθρου 7·
2. καταγγέλλει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τη δημόσια διαβούλευση που έχει δρομολογήσει η ουγγρική κυβέρνηση στηριζόμενη σε ξενοφοβικές παρερμηνείες και στην εξίσωση των μεταναστών που ζητούν άσυλο με απειλές κατά της ασφάλειας· καταδικάζει τη μεροληψία και την κατάχρηση που χαρακτηρίζουν την εν λόγω δημόσια διαβούλευση, η οποία στηρίζεται από κυβερνητικούς πόρους με σκοπό τη διασπορά μιας ρητορικής μίσους που δεν συνάδει με τις θεμελιώδεις αξίες της Ένωσης· εκτιμά ότι ο υπαινικτικός και μεροληπτικός χαρακτήρας του ερωτηματολογίου παραβιάζει τα πλέον βασικά πρότυπα μιας δημοκρατικής διαδικασίας διαβούλευσης και ότι αποκλείεται να εξαχθούν από αυτήν την διαδικασία οποιαδήποτε αντικειμενικά συμπεράσματα χρήσιμα στην διαμόρφωση των μελλοντικών πολιτικών· καλεί την ουγγρική κυβέρνηση να εγκαταλείψει πάραυτα την διαδικασία αυτή·
3. παρατηρεί με ανησυχία ότι τούτες οι πρόσφατες εξελίξεις έρχονται να προστεθούν σε μία σειρά παραβιάσεων και πληγμάτων που έχουν υποστεί η αρχή του κράτους δικαίου, η δημοκρατία και τα θεμελιώδη δικαιώματα στην Ουγγαρία κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, γεγονότα τα οποία, αθροιζόμενα, συνιστούν ενδεχομένως μία διογκούμενη συστημική απειλή εναντίον του κράτους δικαίου στο κράτος αυτό·
4. εκφράζει τη λύπη του για την απουσία οποιασδήποτε αντίδρασης εκ μέρους του Συμβουλίου σε σχέση με τις πλέον πρόσφατες εξελίξεις στην Ουγγαρία και αποδοκιμάζει την έλλειψη αποφασιστικότητας που χαρακτηρίζει τόσο το Συμβούλιο όσο και τα κράτη μέλη σε σχέση με τον σεβασμό για το κράτος δικαίου, όπως διευκρινίζεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 16ης Δεκεμβρίου 2014· καλεί το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να διοργανώσουν συζήτηση και να εγκρίνουν συμπεράσματα χωρίς άλλη χρονοτριβή σε σχέση με την κατάσταση στην Ουγγαρία·
5. παροτρύνει την Επιτροπή να ενεργοποιήσει το πρώτο στάδιο του πλαισίου της ΕΕ για την ενίσχυση του κράτους δικαίου και την καλεί, συνεπώς, να ξεκινήσει πάραυτα εμπεριστατωμένη διαδικασία εποπτείας όσον αφορά την κατάσταση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ουγγαρία, να αξιολογήσει το ενδεχόμενο σοβαρής παραβίασης των θεμελίων αρχών της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 2 της ΣΕΕ με έμφαση στον συνδυασμένο αντίκτυπο που μπορούν να έχουν ορισμένα μέτρα με τα οποία επιδεινώνεται η κατάσταση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων και, τέλος, να εκτιμήσει κατά πόσον επίκειται συστημική απειλή εναντίον του κράτους δικαίου σε αυτό το κράτος μέλος η οποία ενδέχεται να εξελιχθεί σε κίνδυνο σοβαρής παραβίασης κατά την έννοια του άρθρου 7 της ΣΕΕ· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση επί του θέματος προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πριν από τον Σεπτέμβριο του 2015·
6. καλεί την Επιτροπή να καταθέσει νομοθετική πρόταση για την θέσπιση μηχανισμού της ΕΕ για την δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα, ο οποίος θα λειτουργήσει ως εργαλείο συμμόρφωσης και επιβολής σε σχέση με τον Χάρτη και τις Συνθήκες, όπως υπεγράφησαν από όλα τα κράτη μέλη, βάσει κοινών και αντικειμενικών δεικτών, και να διενεργήσει αμερόληπτη, ετήσια αξιολόγηση της κατάστασης στην οποία βρίσκονται τα θεμελιώδη δικαιώματα, η δημοκρατία και το κράτος δικαίου σε όλα τα κράτη μέλη, αδιακρίτως και επί ίσης βάσης, σε συνδυασμό με τους κατάλληλους δεσμευτικούς και διορθωτικούς μηχανισμούς, προκειμένου να καλυφθούν τα υπάρχοντα κενά και να καταστεί δυνατή η παροχή αυτόματης και σταδιακής απάντησης σε παραβιάσεις του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε επίπεδο κράτους μέλους· αναθέτει στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων να συμβάλει στην διαμόρφωση και στην εκπόνηση τούτης της νομοθετικής πρότασης με τη μορφή έκθεσης νομοθετικής πρωτοβουλίας που θα έρθει προς έγκριση στα τέλη του έτους·
7. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, στον Πρόεδρο, στην Κυβέρνηση και στο Κοινοβούλιο της Ουγγαρίας, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών και των υποψηφίων προς ένταξη χωρών, στον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Συμβούλιο της Ευρώπης και στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη.
- [1] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0315.
- [2] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0173.