ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τη μελλοντική δέσμη μέτρων για τις αεροπορικές μεταφορές
4.11.2015 - (2015/2933(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Curzio Maltese, Στέλιος Κούλογλου, Paloma López Bermejo, Σοφία Σακοράφα, Κώστας Χρυσόγονος εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τη θέση που ενέκρινε σε δεύτερη ανάγνωση στις 12 Μαρτίου 2014 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την υλοποίηση του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (αναδιατύπωση)[1],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 2ας Ιουλίου 2013 σχετικά με την Εξωτερική πολιτική αερομεταφορών της ΕΕ – Αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων[2],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/12/ΕΚ της 11ης Μαρτίου 2009 σχετικά με τα αερολιμενικά τέλη,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Απριλίου 2007 σχετικά με τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού εναέριου χώρου,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουνίου 2011 σχετικά με τις διεθνείς συμφωνίες για τις αεροπορικές μεταφορές στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας[3],
– έχοντας υπόψη την θέση που ενέκρινε σε πρώτη ανάγνωση, στις 12 Μαρτίου 2014, σχετικά με πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 όσον αφορά τα αεροδρόμια, τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας και τις υπηρεσίες αεροναυτιλίας[4],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Οκτωβρίου 2015 σχετικά με την κατανομή από την Παγκόσμια Διάσκεψη Ραδιοεπικοινωνιών (WRC-15), που θα πραγματοποιηθεί στη Γενεύη από τις 2 έως τις 27 Νοεμβρίου 2015, του αναγκαίου φάσματος ραδιοσυχνοτήτων για την υποστήριξη της μελλοντικής ανάπτυξης δορυφορικής τεχνολογίας με στόχο την επίτευξη παγκόσμιων συστημάτων ιχνηλάτησης πτήσεων[5],
– έχοντας υπόψη τη μελλοντική δέσμη μέτρων για τις αεροπορικές μεταφορές της Επιτροπής,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2012 ο κλάδος των αεροπορικών μεταφορών στην Ευρώπη υποστήριξε άμεσα 2,6 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και συμβάλλει στο ΑΕγχΠ της Ένωσης με ποσοστό μεγαλύτερο από 2,4 %·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2012 οι ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες περιέκοψαν ή σχεδιάζουν να περικόψουν πάνω από 20 000 θέσεις εργασίας·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διεθνής Οργάνωση Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ) και τα κράτη μέλη της οφείλουν να βελτιώσουν διάφορες νομικές και οικονομικές ρυθμίσεις, όπως το ενδοενωσιακό ΣΕΔΕ, τα εκτεταμένα δικαιώματα των επιβατών, τους εθνικούς φόρους, τον περιορισμό της ηχορύπανσης στα αεροδρόμια και τον περιορισμό των ωρών λειτουργίας·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή προτίθεται να υποβάλει δέσμη μέτρων για τις αεροπορικές μεταφορές έως το τέλος του 2015, η οποία επιδιώκει να προσδιορίσει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας των αεροπορικών μεταφορών της ΕΕ·
1. απορρίπτει κάθε είδους ιδιωτικοποίηση και ελευθέρωση του τομέα των ευρωπαϊκών αεροπορικών μεταφορών· ζητεί από τα κράτη μέλη να στηρίξουν τους εθνικές τους αερομεταφορείς·
2. Υπογραμμίζει την ανάγκη διατήρησης και ενίσχυσης της απασχόλησης και των συνθηκών εργασίας στον τομέα των αερομεταφορών· υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι όροι εργασίας έχουν αντίκτυπο στην ασφάλεια της πτήσης· καταδικάζει κάθε μορφή ποινικοποίησης των δράσεων εργαζομένων και συνδικαλιστών· στηρίζει εργαζομένους στον αγώνα τους για να διατηρήσουν την απασχόλησή τους και τις συνθήκες εργασίας στους στα διάφορα κράτη μέλη·
3. Τονίζει ότι η αεροναυπηγική βιομηχανία είναι ένας από τους σημαντικότερους συντελεστές της ΕΕ για την ανάπτυξη και την απασχόληση, και συνδέεται στενά με τον τομέα των αεροπορικών μεταφορών της ΕΕ, με κύκλο εργασιών περίπου 100 δισ. ευρώ ετησίως και περίπου 500 000 άμεσες θέσεις εργασίας·
4. ζητεί να ενισχυθεί και να εναρμονιστεί η αλυσίδα ασφάλειας μέσω της προσέλκυσης και της διατήρησης ενός ειδικευμένου, ιδιαίτερα καταρτισμένου εργατικού δυναμικού, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ενίσχυση των προτύπων εκπαίδευσης, καθώς και ότι η είσοδος στο επάγγελμα (π.χ. για τους πιλότους) δεν οδηγεί σε μορφές απασχόλησης που μπορεί να είναι επιζήμιες για την ασφάλεια της πτήσης, όπως pay-to-fly (αμοιβή μόνο για τον χρόνο πτήσης)·
5. συνιστά να προσδιοριστεί με ακρίβεια η έννοια της «κύριας εγκατάστασης», έτσι ώστε η άδεια λειτουργίας να χορηγείται από ένα κράτος εάν ο όγκος των αεροπορικών μεταφορών στο κράτος αυτό είναι σημαντικός και επίσης, στο πλαίσιο του συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και του εργατικού δικαίου, να ευθυγραμμιστεί ο ορισμός της «έδρας βάσης» σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 83/2014 και τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 465/2012 της Επιτροπής· συνιστά, επιπλέον, τη μείωση της μεταβατικής περιόδου και τη διευκρίνιση της κατάστασης των πληρωμάτων αεροσκαφών που έχουν πολλαπλές έδρες βάσης·
6. συνιστά να αξιοποιηθεί η δυνατότητα για τις ευρωπαϊκές ενώσεις εργαζομένων να διαπραγματεύονται συλλογικές διακρατικές συμβάσεις εργασίας·
7. καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει την προστασία των εργαζομένων και των καταναλωτών σε περίπτωση πτώχευσης ενός αερομεταφορέα·
8. επισημαίνει τις προκλήσεις που συνεπάγεται η εφαρμογή της οδηγίας περί της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης και συνιστά στην Επιτροπή να προβεί σε αναθεώρηση της εφαρμογής της οδηγίας για την προώθηση της άμεσης απασχόλησης ως προτύπου και τον περιορισμό της προσφυγής στην άτυπη εργασία, γεγονός που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις για την ασφάλεια των πτήσεων και οδηγεί σε απαράδεκτες και καταχρηστικές πρακτικές·
9. εκφράζει την ανησυχία του για την αύξηση των κοινωνικά προβληματικών επιχειρηματικών πρακτικών όπως «σημαίες ευκαιρίας», τις αθέμιτες πρακτικές των αεροπορικών εταιριών χαμηλού κόστους και την χρήση άτυπων μορφών απασχόλησης, όπως η ψευδώς αποκαλούμενη αυταπασχόληση, τα συστήματα pay-to-fly και οι συμβάσεις μηδενικών ωρών εργασίας, που έχουν επιπτώσεις στην ασφάλεια και θα πρέπει να απαγορευτούν· πρεσβεύει την άποψη ότι τα κοινωνικά πρότυπα πρέπει να τηρούνται σε όλες τις αεροπορικές δραστηριότητες·
10. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για την βελτίωση της ιατρικής αξιολόγησης των χειριστών, για την εφαρμογή προγραμμάτων αμοιβαίας συναδελφικής στήριξης μεταξύ αυτών και, για την ασφάλεια, των διαδικασιών εισόδου και εξόδου σε σχέση με τις πόρτες του θαλάμου διακυβέρνησης, σε συνέχεια της αξιολόγησης κινδύνου που περιέχεται στην έκθεση της ειδικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA) ομάδα·
11. αναμένει ότι η δέσμη μέτρων για τις αεροπορικές μεταφορές θα αντιμετωπίζει και θα εξασφαλίζει την πλήρη ένταξη των αερολιμένων στο ευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών· υπενθυμίζει ότι η δέσμη μέτρων για τις αεροπορικές μεταφορές πρέπει να ακολουθεί την ισχύουσα και μελλοντική νομοθεσία σχετικά με τα δικαιώματα των επιβατών, συμπεριλαμβανόμενης της οδηγίας περί μητρώου ονομάτων των επιβατών (PNR) στην ΕΕ, παροτρύνοντας το Συμβούλιο, λόγω του ζητήματος του Γιβραλτάρ, να υποβάλει τη θέση του, δεδομένου ότι τόσο οι επιβάτες όσο και οι αερομεταφορείς επιθυμούν σαφήνεια όσον αφορά τους κανόνες·
12. σημειώνει ότι οι ευρωπαϊκοί αερολιμένες αντιμετωπίζουν σημαντικές πιέσεις από τις αεροπορικές εταιρείες, οι οποίες δεν καταβάλλουν το πλήρες κόστος της υποδομής· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει τις εξελίξεις αυτές προκειμένου να προετοιμάσει νέο νομικό πλαίσιο βασιζόμενο σε κοινωνικές οικονομικές και περιβαλλοντικές κοινές παραμέτρους· θεωρεί ότι η δημόσια διαχείριση των αερολιμένων θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο για την επίλυση των περισσότερων από τα προαναφερθέντα προβλήματα·
13. καλεί τα κράτη μέλη όπως, στο πλαίσιο του αναμενόμενου διπλασιασμού της κυκλοφορίας μέχρι το 2030, καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για την βελτίωση των περιβαλλοντικών προτύπων στους αερολιμένες, όπως μείωση του θορύβου και μείωση των εκπομπών·
14. τονίζει το γεγονός ότι οι αεροπορικές συνδέσεις είναι σημαντικές για τη συνολική οικονομική ανάπτυξη της εκάστοτε περιφέρειας, και ζητεί από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή όπως, σε στενή συνεργασία με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές, τονίσουν την σημασία των μικρών και περιφερειακών αεροδρομίων, μετατοπίζοντας συγχρόνως τις πτήσεις μικρής απόστασης στις σιδηροδρομικές μεταφορές, όταν αυτές οι αποστάσεις απαιτούν χρόνο ταξιδίου που δεν υπερβαίνει τις πέντε ώρες εντός της Ένωσης, δεδομένου ότι αυτός είναι ένας άλλος τρόπος αποσυμφόρησης των μεγαλύτερων και κεντρικών αερολιμένων μέσω έμμεσων συνδέσεων· καλεί την Επιτροπή όπως, από κοινού με τα κράτη μέλη, υποβάλει ένα μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχέδιο της ΕΕ για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών που προσφέρουν τα περιφερειακά αεροδρόμια στο πλαίσιο της διασύνδεσης των αεροπορικών και σιδηροδρομικών μεταφορών εντός της ΕΕ, προωθώντας τις εν λόγω διασυνδέσεις·
15. σημειώνει ότι ο τομέας των αεροπορικών μεταφορών δεν διέπεται από ρυθμιστικό πλαίσιο σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς δεν αποτελεί θέμα του ΠΟΕ· καλεί την Επιτροπή να διαπραγματευθεί με τον ΔΟΠΑ, προκειμένου να προωθήσει την θέσπιση ρυθμιστικού πλαισίου σε παγκόσμιο επίπεδο· υπογραμμίζει τη σημασία των παγκοσμίως συμφωνηθέντων κανόνων στο πλαίσιο του ΔΟΠΑ, με σκοπό τη μείωση των εκπομπών από τις αεροπορικές μεταφορές και την λήψη μέτρων για τον καθορισμό κατάλληλων στόχων πριν από το τέλος του 2016, με προσδοκώμενο αποτέλεσμα την επίτευξη των αναγκαίων μειώσεων σύμφωνα με τον στόχο των 2 °C·
16. επιδοκιμάζει την πρόθεση να αυξηθούν οι αρμοδιότητες του EASA και ως εκ τούτου αναμένει ότι ο τροποποιημένος κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 216/2008 (βασικός κανονισμός) θα εξασφαλίσει τη δημιουργία ενός συνολικού συστήματος διαχείρισης της ασφάλειας και θα αναθέσει στον EASA τις πτυχές της ασφάλειας των μέτρων προστασίας της ΕΕ και τις πτυχές ασφάλειας των εμπορικών διαστημικών μεταφορών και των τηλεκατευθυνόμενων εναέριων οχημάτων· καλεί την Επιτροπή να χορηγήσει στον EASA το καθεστώς της ενιαίας αρχής πολιτικής αεροπορίας στην Ευρώπη, λαμβάνοντας υπόψη το ευρύ φάσμα αρμοδιοτήτων που θα του έχουν ανατεθεί από το νομοθέτη·
17. καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει το ρόλο του EASA στη διεθνή σκηνή στο ίδιο επίπεδο με τους σημαντικότερους εταίρους όπως η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (FAA) και να εξασφαλίσει την επίσημη αναγνώρισή του στο πλαίσιο του ΔΟΠΑ, προκειμένου να προβληθεί μια ενιαία θέση της ΕΕ ώστε να εξασφαλιστεί ένα υψηλότερο επίπεδο σε ασφάλειας για τους πολίτες της ΕΕ παγκοσμίως, παράλληλα με τις εξαγωγές της αεροναυπηγικής βιομηχανίας της ΕΕ·
18. καλεί την Επιτροπή να άρει τους ρυθμιστικούς φραγμούς στην δορυφορική επιτήρηση της εναέριας κυκλοφορίας προκειμένου να καταστεί δυνατή η παροχή υπηρεσιών ζωτικής σημασίας για τους πολίτες της ΕΕ και ζητεί από τη Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ITU) να προβεί στην απαραίτητη κατανομή ραδιοφάσματος, δεδομένου ότι ο ICAO έχει αναγνωρίσει τον δορυφόρο ADS-B ως την μοναδική τεχνολογία που μπορεί να επικουρήσει την παρακολούθηση πτήσης και την επιτήρηση της διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας (ATM) εκτός των πιο πυκνοκατοικημένων περιοχών, όπου άλλες μορφές τεχνολογιών επιτήρησης της ΔΕΚ είναι περιορισμένες· σημειώνει ότι αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει τις κυβερνήσεις, τους φορείς παροχής υπηρεσιών αεροναυτιλίας (ANSP) και τις αεροπορικές εταιρείες στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα και την ικανότητα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας, μειώνοντας με τον τρόπο αυτό τις εκπομπές των αεροπορικών μεταφορών, παρέχοντας ταυτόχρονα στον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο άλλη μια στιβάδα επιτήρησης που θα μπορούσε να αυξήσει τη σημερινή·
19. τονίζει ότι η καινοτομία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ευρωπαϊκή αεροναυπηγική βιομηχανία και, ως εκ τούτου, συνιστά στην Επιτροπή να λάβει υπόψη και να υποστηρίξει τις καινοτομίες στον τομέα της διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας (π.χ. αυτοματοποιημένη ΔΕΚ, ελεύθερη διαδρομή), τις εναλλακτικές λύσεις όσον αφορά τα καύσιμα, τον σχεδιασμό των κινητήρων αεροσκαφών (μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, λιγότερος θόρυβος), την ασφάλεια των αερολιμένων (έλεγχος χωρίς επαφή, ενιαία ασφάλεια), την ψηφιοποίηση, μαζί με τις πολυτροπικές λύσεις, την στήριξη των παγκόσμιων περιβαλλοντικών λύσεων και της μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα της αεροπορίας, μέσω ενίσχυσης των μέτρων που εφαρμόζει ο ίδιος ο κλάδος με στόχο την καθαρή μείωση των εκπομπών·
20. τονίζει ότι οι διαπραγματεύσεις συνολικών συμφωνιών για τις αεροπορικές μεταφορές με τους σημαντικότερους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ, όπως είναι οι γειτονικές της χώρες, οι χώρες ASEAN, η Βραζιλία, η Ινδία, το Μεξικό, η Ιαπωνία και η Τουρκία, θα πρέπει να αποτελούν στρατηγικό στόχο και ότι θα πρέπει να δρομολογηθούν ή να επιταχυνθούν τέτοιες διαπραγματεύσεις όταν κρίνονται ρεαλιστικές· επισημαίνει ότι αυτό αναμένεται να προσφέρει νέες ευκαιρίες για τους αερομεταφορείς της ΕΕ και την ενίσχυση της οικονομικής διαφάνειας· επιμένει ότι για να καταστούν αποτελεσματικές στην πράξη αυτές οι συνολικές συμφωνίες αεροπορικών μεταφορών, θα πρέπει να συμπεριληφθεί μια ρήτρα διασφάλισης που θα καθορίζει μια παράβαση και τις νομικές συνέπειές της·
21. καλεί την Επιτροπή να διαπραγματευθεί μια ευρωπαϊκή συμφωνία για τις αεροπορικές μεταφορές με τα κράτη του Κόλπου, το συντομότερο δυνατό, προκειμένου να διασφαλισθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες και αερολιμένες·
22. επιμένει στην βάσει ανάλυσης κινδύνου προστασία των επιβατικών και εμπορευματικών μεταφορών αντί της κατά περίσταση λήψης μέτρων, και στην υιοθέτηση δίκαιης και ισορροπημένης προσέγγισης στο λεπτό θέμα της ασφάλειας της αεροπορίας με σκοπό να ικανοποιούνται οι ανάγκες και οι προσδοκίες των κρατών μελών αφενός, και να αποφεύγεται δυσάρεστη εμπειρία των επιβατών στους αερολιμένες αφετέρου, και απευθύνει έκκληση για ενίσχυση της υπηρεσίας ασφάλειας των αερομεταφορών (AVSEC) και της συμβουλευτικής ομάδας ενδιαφερομένων μερών σχετικά με το σύστημα ασφάλειας (SAGAS) για τη δημιουργία μέτρων ασφάλειας·
23. καλεί τις αρμόδιες επί του προϋπολογισμού αρχές να διατηρήσουν έναν προϋπολογισμό για τον EASA που θα λαμβάνει υπόψη αυτές τις νέες αρμοδιότητες, προκειμένου οι αεροπορικές εταιρείες της ΕΕ να έχουν στη διάθεσή τους ευέλικτα και αποτελεσματικά εργαλεία·
24. καλεί την Επιτροπή να χειρισθεί όλα τα προαναφερθέντα ζητήματα στο πλαίσιο της νομοθετικής δέσμης για τις αεροπορικές μεταφορές που θα υποβληθεί έως το τέλος του 2015·
25. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
- [1] ΕΕ C 74 E της 20.3.2008, σ. 658.
- [2] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0290.
- [3] ΕΕ C 380 E, 11.12.2012, σ. 5.
- [4] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0221.
- [5] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0392.