ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την υποστήριξη για την ειρηνευτική διαδικασία στην Κολομβία
14.1.2016 - (2015/3033(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Ernest Urtasun, Barbara Lochbihler, Ulrike Lunacek, Tamás Meszerics, Molly Scott Cato, Jordi Sebastià, Igor Šoltes, Josep-Maria Terricabras, Bodil Valero εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0041/2016
B8-0054/2016
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την υποστήριξη για την ειρηνευτική διαδικασία στην Κολομβία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα πολυάριθμα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην Κολομβία, μεταξύ άλλων για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κολομβία, καθώς και τα ψηφίσματά του για τη στήριξη προηγούμενων ειρηνευτικών διαδικασιών,
– έχοντας υπόψη τις ειδικές σχέσεις που συνδέουν την ΕΕ με την Κολομβία σε επίπεδα πολιτικής, εμπορίου και συνεργασίας,
– έχοντας υπόψη τις συμφωνίες που έχουν συναφθεί στην Αβάνα μέχρι σήμερα για τη συνολική αγροτική μεταρρύθμιση, την πολιτική συμμετοχή και το δημοκρατικό άνοιγμα για την οικοδόμηση της ειρήνης, την επίλυση του προβλήματος των παράνομων ναρκωτικών και των δικαιωμάτων των θυμάτων, καθώς και για ένα ολοκληρωμένο σύστημα δικαιοσύνης,
– έχοντας υπόψη το σημείο 44 του μηνύματος της αντιπροσωπείας του ΕΚ στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση ΕΕ-Λατινικής Αμερικής (EuroLat) στη δεύτερη σύνοδο κορυφής ΕΕ-CELAC στις Βρυξέλλες για τον τερματισμό της εσωτερικής σύγκρουσης μεταξύ της κυβέρνησης της Κολομβίας και των Επαναστατικών Ενόπλων Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC) και τη Δήλωση των Βρυξελλών που εγκρίθηκε στο τέλος της συνόδου κορυφής, στις 11 Ιουνίου 2015,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Federica Mogherini σχετικά με τη συμφωνία για τη μεταβατική δικαιοσύνη στην Κολομβία, της 24ης Σεπτεμβρίου 2015, καθώς και τη δήλωσή της, της 1ης Οκτωβρίου 2015, σχετικά με τον διορισμό του Eamon Gilmore ως Ειδικού Εντεταλμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ειρηνευτική διαδικασία στην Κολομβία,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και η Κολομβία διατηρούν μια πολιτική σχέση διαλόγου, η οποία βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό, στο πλαίσιο του μνημονίου κατανόησης της 28ης Νοεμβρίου 2009, και στην ύπαρξη, από το 2009, ενός ειδικού πολιτικού διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και η Κολομβία διατηρούν, από το 2013, πλαίσιο στενής οικονομικής και εμπορικής συνεργασίας που θεμελιώθηκε βάσει της Εμπορικής Συμφωνίας μεταξύ της Κολομβίας και του Περού, αφενός, και της ΕΕ και των κρατών μελών της, αφετέρου, η οποία περιλαμβάνει ρήτρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα (άρθρο 1), και συγκεκριμένα το κεφάλαιο για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τράπεζα Διαλόγου μεταξύ της κυβέρνησης της Κολομβίας και των FARC καθιερώθηκε στην Αβάνα (Κούβα) στις 19 Νοεμβρίου 2012 μετά την υπογραφή της γενικής συμφωνίας για τον τερματισμό της σύγκρουσης και την οικοδόμηση μια σταθερής και διαρκούς ειρήνης, εκπληρώνοντας έτσι την επιθυμία του κολομβιανού λαού να ζει σε κλίμα ειρήνης, και αναγνωρίζοντας ιδίως ότι η οικοδόμηση της ειρήνης είναι ένα θέμα που αφορά το σύνολο του πληθυσμού, ότι το κράτος έχει την υποχρέωση να προάγει τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλη την επικράτειά του και ότι η οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη με ισότητα αποτελεί εγγυητή της ειρήνης και ταυτόχρονα συνιστά απαραίτητη προϋπόθεση για τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη της χώρας·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαπραγματευτές στην Αβάνα κατόρθωσαν να συνάψουν συμφωνίες για ένα νέο κολομβιανό τοπίο και για τη συνολική αγροτική μεταρρύθμιση, καθώς και για την πολιτική συμμετοχή και το δημοκρατικό άνοιγμα για την οικοδόμηση της ειρήνης και για την επίλυση του προβλήματος των παράνομων ναρκωτικών·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 15 Δεκεμβρίου 2015, η κυβέρνηση της Κολομβίας και οι FARC ανακοίνωσαν τη σύναψη συμφωνίας σχετικά με τα θύματα της σύγκρουσης, με τίτλο «Ολοκληρωμένο Σύστημα Αλήθειας, Δικαιοσύνης, Επανόρθωσης και Μη Επανάληψης», η οποία περιλαμβάνει την Ειδική Δικαιοδοσία για την Ειρήνη και τη Δέσμευση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία αυτή θεσπίζει την Επιτροπή για την Εξακρίβωση της Αλήθειας, τη Συνύπαρξη και τη Μη Επανάληψη, και την Ειδική Μονάδα για την Αναζήτηση Ατόμων που Αγνοούνται στο πλαίσιο και ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης, καθώς και τη μονάδα έρευνας και εξάρθρωσης των εγκληματικών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που θεωρούνται διάδοχες παραστρατιωτικών οργανώσεων·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω συμφωνία αποτελεί μείζον βήμα προόδου για την οικοδόμηση μιας σταθερής και διαρκούς ειρήνης, η οποία αναγνωρίζει ότι όλα τα θύματα της σύγκρουσης, όχι μόνο με την ιδιότητά τους ως θυμάτων, αλλά επίσης και κυρίως με την ιδιότητά τους ως πολιτών με δικαιώματα, και ιδίως το δικαίωμα να συμμετέχουν στη διαδικασία εξακρίβωσης της αλήθειας και να λάβουν επανόρθωση για τις ζημίες που υπέστησαν στο πλαίσιο της ένοπλης, κοινωνικής και πολιτικής σύγκρουσης·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Κολομβία δεν υπάρχουν εγγυήσεις για το έργο των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εργάζονται για την υπεράσπιση των εδαφών που απειλούνται από έργα του αγροτοβιομηχανικού και εξορυκτικού τομέα·
Η. λαμβάνοντας υπόψη τον καίριο ρόλο της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών υπέρ της ειρήνης, που φέρνει σε επαφή οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οργανώσεις γυναικών, αγροτικές κοινότητες, αφροκολομβιανές κοινότητες και αυτόχθονες πληθυσμούς που έχουν αναπτύξει πολλές πρωτοβουλίες και προτάσεις σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια διαδικασία οικοδόμησης σταθερής και διαρκούς ειρήνης στην Κολομβία, η οποία δεν περιορίζεται στο τέλος της εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης, η οποία έχει διαρκέσει περισσότερα από 50 έτη και καταμετρά εκατομμύρια θύματα, αποτελεί πρώτη προτεραιότητα τόσο για την Κολομβία, όσο και για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη διεθνή κοινότητα, όπως αποδεικνύεται από τις πολυάριθμες δηλώσεις υποστήριξης της ειρηνευτικής διαδικασίας από διάφορες χώρες και περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
1. εκφράζει ικανοποίηση για τις συμφωνίες που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα, οι οποίες αποτελούν αποφασιστικά βήματα για την επίτευξη οριστικής συμφωνίας ειρήνης·
2. καταδικάζει κάθε ταλαιπωρία που προκαλείται από τη σύγκρουση και θεωρεί ότι οι συμφωνίες αυτές αποτελούν αποφασιστικά βήματα για την επίτευξη συμφωνίας για σταθερή και διαρκή ειρήνη, η οποία τερματίζει τον μισό αιώνα εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης και λαμβάνει υπόψη το δικαίωμα των θυμάτων της σύγκρουσης στην πλήρη, αληθινή και δίκαιη επανόρθωση των σωματικών, ηθικών και υλικών ζημιών που υπέστησαν, και εγγυάται τη μη επανάληψη των γεγονότων·
3. αναγνωρίζει τη μεγάλη πολιτική προσπάθεια, τον ρεαλισμό και την επιμονή που επιδεικνύει τόσο η κυβέρνηση της Κολομβίας όσο και οι FARC ώστε να εναρμονίσουν τις αντικρουόμενες θέσεις τους και να δημιουργήσουν προοδευτικά έναν χώρο δέσμευσης, ο οποίος κατέστησε δυνατή την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις·
4. εκφράζει την ισχυρή του στήριξη για τις συνεχιζόμενες συνομιλίες προκειμένου να επιτευχθεί τελική συμφωνία για την κατάπαυση του πυρός και την παύση των εχθροπραξιών το συντομότερο δυνατόν· ζητεί, από αυτή την άποψη, από όλες τις πολιτικές δυνάμεις της Κολομβίας να προσπαθήσουν ώστε να επιτύχουν τη συναίνεση για την εν λόγω συμφωνία·
5. ζητεί να επεκταθεί η διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη ώστε να συμπεριλάβει τον Εθνικό Απελευθερωτικό Στρατό (ELN) ή, εάν αρμόζει, να δρομολογηθεί μια παράλληλη διαδικασία διαπραγματεύσεων που μπορούν να διενεργούνται κατά παρόμοιο τρόπο, δεδομένου ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί διαρκής ειρήνη χωρίς τη συμμετοχή όλων των παραγόντων της σύγκρουσης·
6. εκφράζει την ιδιαίτερη ικανοποίησή του για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε σχετικά με την παράγραφο 5 (Θύματα) της ημερήσιας διάταξης της Γενικής Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Κολομβίας και των Επαναστατικών Ενόπλων Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC), η οποία περιλαμβάνει τη δημιουργία της Επιτροπής για την Εξακρίβωση της Αλήθειας, τη Συνύπαρξη και τη Μη Επανάληψη, της Ειδικής Μονάδας για την Αναζήτηση Ατόμων που Αγνοούνται στο πλαίσιο και ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης, της Ειδικής Δικαιοδοσίας για την Ειρήνη, και των ειδικών μέτρων επανόρθωσης και εγγύησης της μη επανάληψης, καθώς και της ομάδας έρευνας και εξάρθρωσης των εγκληματικών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που θεωρούνται διάδοχες παραστρατιωτικών οργανώσεων·
7. σημειώνει με ικανοποίηση ότι, αποκλείοντας τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, τη γενοκτονία και τα σοβαρά εγκλήματα πολέμου από κάθε δυνατότητα αμνηστίας ή χάριτος, η Συμφωνία Ειρήνης φαίνεται να είναι σύμφωνη με το διεθνές ανθρωπιστικό και ποινικό δίκαιο και τα διεθνή μέσα και πρότυπα που εφαρμόζονται στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· υπενθυμίζει ότι το ισχύον διεθνές δίκαιο αναθέτει στους πολυμερείς οργανισμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το ΔΠΔ την αρμοδιότητα της παρακολούθησης της συμμόρφωσης με τα διεθνή πρότυπα·
8. επισημαίνει την ανάγκη για δημιουργία αποτελεσματικών συστημάτων για την αξιολόγηση της σχέσης μεταξύ των εγκλημάτων και της ένοπλης σύγκρουσης, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα εγκλήματα γενικού χαρακτήρα που διαπράττονται εκτός του πλαισίου της ένοπλης σύγκρουσης δεν θα εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Δικαιοδοσίας·
9. εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε σχετικά με τη σύσταση Επιτροπής για την Εξακρίβωση της Αλήθειας, τη Συνύπαρξη και τη Μη Επανάληψη, ως ανεξάρτητου και αμερόληπτου μηχανισμού εξωδικαστικού χαρακτήρα για τη δημιουργία, βάσει των μαρτυριών των θυμάτων, μιας ιστορικής αφήγησης πιστής στα αληθινά γεγονότα, καθώς μόνο μέσω της ειλικρινούς περιγραφής του παρελθόντος και της ανάληψης όλων των ευθυνών είναι δυνατόν να χτιστεί ένα συμφιλιωμένο μέλλον, να αναγνωριστούν τα δικαιώματα όλων των θυμάτων και να παρασχεθούν ισχυρές εγγυήσεις για τη μη επανάληψη των γεγονότων·
10. αναγνωρίζει επίσης τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισαν έως τώρα η Κούβα και η Νορβηγία ως εγγυητές, καθώς και η Χιλή και η Βενεζουέλα ως χώρες που συνοδεύουν την ειρηνευτική διαδικασία·
11. επιδοκιμάζει την απόφαση της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας/Αντιπροέδρου της Επιτροπής Federica Mogherini, της 1ης Οκτωβρίου 2015, να διορίσει τον Eamon Gilmore, πρώην Αναπληρωτή Πρωθυπουργό και πρώην Υπουργό Εξωτερικών Υποθέσεων και Εμπορίου της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, ως Ειδικό Εντεταλμένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ειρηνευτική διαδικασία στην Κολομβία· δεσμεύεται να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να διαθέσει το συντομότερο δυνατό στον νέο Ειδικό Εντεταλμένο τους αναγκαίους δημοσιονομικούς πόρους για την επιτυχή εκπλήρωση της σημαντικής αποστολής του· ζητεί να συναντηθεί ο Ειδικός Εντεταλμένος με αμφότερα τα μέρη και με την οργανωμένη κοινωνία των πολιτών της Κολομβίας·
12. επαναλαμβάνει ότι είναι πρόθυμο να παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια για τη στήριξη της εφαρμογής της οριστικής Συμφωνίας Ειρήνης και επαναλαμβάνει, για τον σκοπό αυτό, την έκκλησή του προς τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να δημιουργήσουν ένα καταπιστευματικό ταμείο το οποίο θα χρησιμεύσει στη μετασυγκρουσιακή φάση· θεωρεί ότι η διαχείριση του ταμείου αυτού πρέπει να πραγματοποιείται με τρόπο με τον οποίο συμφωνούν αμφότερα τα μέρη και ότι οι κοινότητες και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών πρέπει να έχουν άμεση πρόσβαση στο εν λόγω ταμείο, εξασφαλίζοντας ότι η χρήση του ταμείου αντανακλά τις προτεραιότητες που εκφράζονται από τα θύματα όσον αφορά την αλήθεια, τη δικαιοσύνη, την επανόρθωση και τις εγγυήσεις για μη επανάληψη με σκοπό την οικοδόμηση μια σταθερής και διαρκούς ειρήνης·
13. επαναλαμβάνει ότι η βία δεν συνιστά νόμιμη μέθοδο πολιτικού αγώνα, και καλεί όσους διατηρούν αυτήν την πεποίθηση να ενστερνιστούν τη δημοκρατία με όλες τις συνέπειες και τις προκλήσεις της, πρώτη εκ των οποίων είναι η οριστική εγκατάλειψη των όπλων· ζητεί, σε αυτό το πλαίσιο, να γίνεται σεβαστό το δικαίωμα της αντιπολίτευσης να ασκεί τις πολιτικές της δραστηριότητες, χωρίς τη συστηματική δίωξη που έχει υποστεί στο παρελθόν·
14. ζητεί εκ νέου την πλήρη και μόνιμη εγγύηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το κολομβιανό πολιτικό σύστημα και τα θεσμικά του όργανα σε ολόκληρη τη χώρα· τονίζει ότι η βία πρέπει να εξαλειφθεί πλήρως από μια χώρα στην οποία πενήντα έτη σύγκρουσης έχουν ορισμένες φορές οδηγήσει σε μη νόμιμες απαντήσεις, συνήθειες και συμπεριφορές σε ορισμένα κρατικά θεσμικά όργανα, οι οποίες δεν συνάδουν με το κράτος δικαίου και τον δέοντα σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, προστασία για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κολομβία και εγγυήσεις σχετικές με το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι και της ειρηνικής διαδήλωσης· υπενθυμίζει ότι, όπως επιβεβαιώνουν πολλοί εισηγητές των Ηνωμένων Εθνών, «τα δικαιώματα ειρηνικής διαδήλωσης και συλλογικής έκφρασης μιας γνώμης είναι ζωτικής σημασίας για την ύπαρξη μιας ελεύθερης και δημοκρατικής κοινωνίας»[1]·
15. τονίζει τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κολομβία όσον αφορά την παρακολούθηση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μετά τις ειρηνευτικές συμφωνίες·
16. καλεί την κολομβιανή κυβέρνηση να εξαρθρώσει τις παραστρατιωτικές ομάδες και να συμμορφωθεί με τις συστάσεις που διατύπωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα σχετικά με το θέμα: «το κράτος πρέπει να ανταποκρίνεται στη βία από ομάδες που δρουν κατόπιν του αφοπλισμού και συμμετέχουν στο οργανωμένο έγκλημα χρησιμοποιώντας μια ολιστική προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη τη δημόσια ασφάλεια υπό την ηγεσία της αστυνομίας, την καταπολέμηση της ατιμωρησίας, την ευθύνη των δημοσίων υπαλλήλων για την πρόληψη της διαφθοράς και μέτρα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του αποκλεισμού»·
17. καλεί την κυβέρνηση της Κολομβίας να απόσχει από τη θέσπιση νόμων που δεν συνάδουν με τους σκοπούς των διαπραγματεύσεων της Αβάνας και να προσαρμόσει το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης σύμφωνα με τις επιτευχθείσες συμφωνίες και την οικοδόμηση της ειρήνης σε εδαφικό επίπεδο με σεβασμό του δικαιώματος της προηγούμενης διαβούλευσης, και διασφαλίζοντας τις προϋποθέσεις για την επιστροφή των εσωτερικά εκτοπισθέντων ατόμων και των προσφύγων, καθώς και την επιστροφή των γαιών·
18. δεσμεύεται για τη δημιουργία κοινής κοινοβουλευτικής ομάδας για την παρακολούθηση της εφαρμογής των συμφωνιών που έχουν επιτευχθεί και της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κολομβία στο σημαντικό στάδιο μετά τον τερματισμό της σύγκρουσης·
19. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην εναλλασσόμενη Προεδρία της ΕΕ, στην Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην Ευρωλατινοαμερικανική Κοινοβουλευτική Συνέλευση και στην Κυβέρνηση και το Κογκρέσο της Δημοκρατίας της Κολομβίας.