PROJEKT REZOLUCJI w sprawie wykonywania układów o stowarzyszeniu / pogłębionych i kompleksowych umów o wolnym handlu (DCFTA) zawartych z Gruzją, Mołdawią i Ukrainą
15.1.2016 - (2015/3032(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Rebecca Harms, Heidi Hautala, Tamás Meszerics, Ulrike Lunacek, Peter Eriksson, Igor Šoltes w imieniu grupy Verts/ALE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-0068/2016
B8-0068/2016
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie wykonywania układów o stowarzyszeniu / pogłębionych i kompleksowych umów o wolnym handlu zawartych z Gruzją, Mołdawią i Ukrainą
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Gruzji, Mołdawii i Ukrainy,
– uwzględniając oświadczenie końcowe i zalecenia z drugiego posiedzenia Komisji Współpracy Parlamentarnej UE-Ukraina, które odbyło się w dniach 4–5 listopada 2015 r. w Kijowie,
– uwzględniając oświadczenie końcowe i zalecenia z pierwszego posiedzenia Komisji Współpracy Parlamentarnej UE-Gruzja, które odbyło się w dniach 3–4 listopada 2015 r. w Tbilisi,
– uwzględniając oświadczenie końcowe i zalecenia z pierwszego posiedzenia Komisji Współpracy Parlamentarnej UE-Mołdawia, które odbyło się w dniach 21–22 września 2015 r. w Brukseli,
– uwzględniając swoją rezolucję w sprawie przeglądu europejskiej polityki sąsiedztwa przyjętą w dniu 9 lipca 2015 r.[1],
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że układy o stowarzyszeniu między UE a Gruzją, Mołdawią i Ukrainą stanowią dla tych krajów przełomowy punkt na drodze do integracji z UE;
B. mając na uwadze, że pogłębione i kompleksowe strefy wolnego handlu (DCFTA) są integralną częścią tych układów, wprowadzoną w celu dalszego zacieśnienia stosunków gospodarczych z UE, oraz stanowią istotną szansę na zrównoważony rozwój tych krajów, pod warunkiem że wszystkie klauzule zostaną w pełni wdrożone i że zapewniona zostanie niezbędna pomoc;
C. mając na uwadze, że w przeglądzie europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS) opublikowanym w dniu 18 listopada 2015 r. za najpilniejsze aspekty i wyzwania na następne lata uznano bezpieczeństwo i stabilność;
D. mając na uwadze, że Gruzja, Mołdawia i Ukraina dotknięte są przedłużającymi się konfliktami, wszczętymi przez Federację Rosyjską w celu osłabienia suwerenności i integralności terytorialnej tych krajów, a także wyrażanej przez ich obywateli woli swobodnego decydowania o swojej przyszłości;
E. mając na uwadze, że dobre sprawowanie rządów, demokracja, praworządność i prawa człowieka pozostają w centrum EPS i stanowią podstawowe zobowiązanie, w szczególności dla tych trzech krajów, które podpisały układy o stowarzyszeniu z UE;
1. popiera cel układów o stowarzyszeniu oraz pogłębionych i kompleksowych stref wolnego handlu (AA/DCFTA), zakładający znaczące zacieśnienie stosunków politycznych, społecznych i gospodarczych między Gruzją, Mołdawią, Ukrainą i UE; oczekuje, że pełne wdrożenie tych układów doprowadzi do konkretnych pozytywnych zmian wpływających na życie obywateli Gruzji, Mołdawii i Ukrainy w obszarach takich jak kształcenie, zatrudnienie i wymiar sprawiedliwości, a także do podniesienia stopy życiowej i do zwiększenia bezpieczeństwa; wzywa państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do ukończenia procesu ratyfikacji tych trzech układów o stowarzyszeniu;
2. podkreśla w szczególności, że ważne jest wdrożenie wszystkich klauzul układu oraz dołożenie wszelkich starań celem zapewnienia płynących z nich korzyści ogółowi obywateli zainteresowanych krajów;
3. zwraca uwagę na potencjalne negatywne skutki społeczne i środowiskowe częściowego lub wybiórczego wdrożenia DCFTA i w związku z tym wzywa właściwe organy do przyjęcia niezbędnych środków mających na celu zapobieganie wszelkiemu ewentualnemu dumpingowi socjalnemu i środowiskowemu; zwraca uwagę na znaczenie nadzoru parlamentarnego w procesie wdrażania układów o stowarzyszeniu, zgodnie z najlepszymi praktykami parlamentów państw członkowskich UE, oraz z zadowoleniem przyjmuje porozumienie między trzema zainteresowanymi parlamentami dotyczące wzajemnego wspierania się w tym zakresie;
4. podkreśla, że Komisja powinna odgrywać kluczową rolę w ułatwianiu wdrażania AA/DCFTA oraz monitorowaniu i wspieraniu właściwych organów zarówno pod względem technicznym, jak i finansowym, tak aby obywatele mogli w krótkim czasie odczuć konkretne pozytywne skutki i korzyści wynikające z tych układów;
5. z zadowoleniem przyjmuje wysiłki Gruzji, Mołdawii i Ukrainy zmierzające do zapewnienia zbliżenia prawodawstwa krajowego do standardów UE, na podstawie zobowiązań podjętych w ramach AA/DCFTA; podkreśla znaczenie utrzymania tempa i kierunku reform oraz zachęca władze zainteresowanych krajów do pełnego wykorzystywania dostępnej pomocy UE;
6. w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje pracę misji doradczej UE na rzecz reformy cywilnego sektora bezpieczeństwa na Ukrainie, a także różnego rodzaju platformy utworzone przez instytucje UE w celu udzielenia Ukrainie pomocy w wysiłkach reformatorskich, takie jak grupa wsparcia dla Ukrainy oraz grupa zadaniowa na rzecz Ukrainy utworzona niedawno przez Komitet Regionów; wzywa do przyjęcia podobnych inicjatyw na rzecz Gruzji i Mołdawii; podkreśla potrzebę ścisłej współpracy i skutecznej wymiany najlepszych praktyk administracyjnych;
7. podkreśla rolę, jaką w procesie tym może odgrywać społeczeństwo obywatelskie i odpowiednie platformy społeczeństwa obywatelskiego przewidziane w układach o stowarzyszeniu, w szczególności jeśli chodzi o podwyższanie świadomości publicznej i monitorowanie wdrażania układów oraz podejmowanie odpowiednich niezbędnych reform; apeluje do władz Gruzji, Mołdawii i Ukrainy, aby włączyły w ten proces organizacje społeczeństwa obywatelskiego i wszystkie właściwe zainteresowane strony, i w związku z tym wzywa Komisję, aby zapewniła na to odpowiednie środki finansowe;
8. podkreśla, że konieczna jest kompleksowa kampania informacyjna skierowana do ogółu ludności, przedstawiająca cele i postanowienia układów o stowarzyszeniu oraz bezpośrednie i konkretne korzyści dla obywateli płynące z ich wdrożenia; podkreśla, że istotne znaczenie ma promowanie obiektywnych, niezależnych i bezstronnych informacji na ten temat, a także zwiększenie zdolności UE do przeciwdziałania dezinformacji i kampaniom propagandowym, niewłaściwie przedstawiającym UE i EPS;
9. ponownie wyraża pogląd, że układy o stowarzyszeniu nie stanowią ostatecznego celu w stosunkach między UE a Gruzją, Mołdawią i Ukrainą; ponadto zwraca uwagę, że zgodnie z art. 49 TUE Gruzja, Mołdawia i Ukraina mają możliwość integracji z Unią Europejską i mogą starać się o przystąpienie do niej pod warunkiem przestrzegania kryteriów kopenhaskich i zasad demokracji, poszanowania podstawowych wolności oraz praw człowieka i praw mniejszości, a także zapewnienia praworządności;
10. wyraża zdecydowane poparcie dla suwerenności i integralności terytorialnej Gruzji, Mołdawii i Ukrainy w ramach ich międzynarodowo uznanych granic oraz potępia prowadzoną przez Rosję ekspansjonistyczną politykę destabilizowania krajów ościennych, której skutkiem są konflikty w Abchazji, Osetii Południowej, Naddniestrzu i Donbasie oraz nielegalna aneksja Republiki Autonomicznej Krymu; ponownie potwierdza, że wspólną wolą jest, by pokojowa reintegracja tych terytoriów została osiągnięta w ramach prawa międzynarodowego;
11. z zadowoleniem przyjmuje zalecenie pozytywne Komisji z dnia 18 grudnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia systemu bezwizowego dla Gruzji i Ukrainy; apeluje do władz ukraińskich o zapewnienie pełnego funkcjonowania organów antykorupcyjnych do kwietnia 2016 r. oraz ufa, że po wydaniu zalecenia przez Komisję nastąpi szybkie zatwierdzenie tego systemu przez Radę, tak aby obywatele Gruzji i Ukrainy mogli swobodnie podróżować do UE, podobnie jak obywatele Mołdawii;
12. podkreśla, że taki rozwój sytuacji w jeszcze większym stopniu ułatwiłby kontakty między obywatelami, w tym obywatelami Gruzji, Mołdawii i Ukrainy mieszkającymi obecnie w regionach okupowanych, a także spowodowałby zacieśnienie związków gospodarczych, społecznych i kulturalnych między UE a Gruzją i Ukrainą oraz pokazywałby, że bliższe stosunki z UE przynoszą wszystkim konkretne korzyści;
13. wskazuje, że UE powinna przemawiać jednym głosem w stosunkach z Rosją i że Ukraina, Gruzja i Mołdawia powinny pozostać dla UE tematami priorytetowymi; podkreśla, że ewentualny proces normalizacji stosunków z Rosją nie może w żadnym razie odbywać się kosztem Ukrainy, Gruzji i Mołdawii; raz jeszcze podkreśla, że celem rozwoju Partnerstwa Wschodniego nie jest zakłócenie tradycyjnych, historycznych stosunków gospodarczych między zainteresowanymi krajami; wzywa UE do unikania tworzenia zbędnych napięć oraz do określenia odpowiednich obszarów współpracy i integracji gospodarczej z Euroazjatycką Unią Gospodarczą; podkreśla jednak, że wszelka taka współpraca musi być zgodna z zasadami WTO, a także oparta na normach międzynarodowych oraz swobodnej i suwerennej decyzji każdego państwa o uczestnictwie w niej;
14. z zadowoleniem przyjmuje przegląd EPS, w ramach którego priorytetowo potraktowano bezpieczeństwo i stabilność; zwraca uwagę na znaczenie zróżnicowanego i dostosowanego do potrzeb podejścia opartego na zasługach i ambicjach zainteresowanych krajów, a także na potrzebę stworzenia w szczególności innowacyjnych i elastycznych instrumentów służących wspieraniu wdrażania AA/DCFTA; wzywa UE do odgrywania bardziej czynnej i skutecznej roli przy rozwiązywaniu konfliktów dotykających Gruzję, Mołdawię i Ukrainę oraz do zapewnienia niezbędnej pomocy w celu ułatwienia reintegracji terytoriów kontrolowanych przez separatystów działających pod wodzą Rosji;
Ukraina
15. wyraża poparcie dla wysiłków poczynionych przez wszystkie instytucje ukraińskie w ramach reform już podjętych oraz zachęca je do wkroczenia na drogę bardziej energicznych reform przy zdecydowanym poparciu ze strony instytucji UE;
16. z zadowoleniem przyjmuje tymczasowe stosowanie DCFTA od dnia 1 stycznia 2016 r.; wyraża zadowolenie w związku z już przeprowadzonymi pracami przygotowawczymi; zachęca organy ds. handlu UE i Ukrainy, aby zapewniły faktyczne tworzenie nowych możliwości dostępu do rynków z korzyścią dla gospodarki ukraińskiej, jednocześnie wspierając i rozwijając popyt wewnętrzny; z ubolewaniem przyjmuje porażkę prób osiągnięcia porozumienia z Federacją Rosyjską, po tym jak w licznych rozmowach nie udało się zredukować rozbieżności co do zastrzeżeń Rosji oraz co do decyzji władz rosyjskich o jednostronnym zawieszeniu umowy o wolnym handlu z WNP i nałożeniu ceł importowych według zasady najwyższego uprzywilejowania od dnia 1 stycznia 2016 r.; zwraca uwagę na fakt, że pozostali członkowie Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej nie zastosowali się do decyzji Rosji, oraz wzywa Moskwę do przyjęcia konstruktywnego stanowiska w celu uniknięcia nowej wojny handlowej; apeluje do UE, aby wspierała Ukrainę w obecnych i przyszłych sporach z Rosją prowadzonych na forum WTO, przyjmując status strony trzeciej;
17. z zadowoleniem przyjmuje głosowanie w pierwszym czytaniu nad zmianami w konstytucji dotyczącymi decentralizacji; przypomina, że Komisja Wenecka wydała opinię pozytywną w sprawie projektu zmian; podkreśla, że decentralizacja stanowi jedną z kluczowych reform zaproponowanych przez rząd ukraiński z myślą o modernizacji kraju oraz ma na celu wzmocnienie uprawnień i potencjału instytucjonalnego społeczności lokalnych i znaczące udoskonalenie zarządzania w dziedzinach takich jak m.in. grunty, opieka zdrowotna, edukacja i ochrona socjalna, z korzyścią dla obywateli; oczekuje, że zmiany w konstytucji Ukrainy zostaną przyjęte w drugim czytaniu wymaganą większością głosów w Radzie Najwyższej Ukrainy;
18. z zadowoleniem przyjmuje toczące się obecnie wytężone prace nad zmianami w konstytucji w związku z reformą systemu sądowego i statusu sędziów, co ma podstawowe znaczenie dla walki z korupcją; apeluje do władz ukraińskich, aby poczyniły postępy w związku z tym zmianami, uwzględniając przy tym opinię wydaną przez Komisję Wenecką; wzywa Ukrainę do ratyfikacji Statutu rzymskiego MTK;
19. wyraża najwyższe zaniepokojenie skalą występującej w kraju głęboko zakorzenionej korupcji oraz przypomina, że likwidacja korupcji była jednym z głównych postulatów rewolucji godności; z zadowoleniem przyjmuje działania podjęte niedawno zwłaszcza przez parlament Ukrainy, zmierzające do stworzenia odpowiednich ram instytucjonalnych w celu zwalczania korupcji w kraju, zgodnie z kompleksowym pakietem prawnym dotyczącym walki z korupcją, przyjętym w dniu 14 października 2014 r., w szczególności powołanie Państwowego Biura Antykorupcyjnego, Państwowej Agencji ds. Zapobiegania Korupcji oraz Państwowej Agencji ds. Odzyskiwania Dochodów z Korupcji; ponadto z zadowoleniem przyjmuje niedawne przyjęcie ustawy o finansowaniu partii politycznych z budżetu państwa, która wejdzie w życie w dniu 1 lipca 2016 r., oraz ustawy o zamówieniach publicznych;
20. z zadowoleniem przyjmuje aktywne wsparcie i solidarność UE w sferze energetyki, co umożliwiło wznowienie dostaw rosyjskiego gazu na Ukrainę w sezonie zimowym 2015/2016; wzywa państwa członkowskie do pełnego wykorzystywania potencjału Ukrainy w zakresie tranzytu i do wzmocnienia współpracy, aby zabezpieczyć dostawy energii zarówno do UE, a także uniknąć budowy nowych gazociągów omijających Ukrainę, w szczególności jeśli chodzi o realizację projektu „Nord Stream II”, dotyczącego dostaw rosyjskiego gazu do Europy, który to projekt mógłby okazać się szkodliwy z punktu widzenia unijnej strategii dotyczącej dywersyfikacji źródeł energii oraz z punktu widzenia prawa UE; z zadowoleniem przyjmuje ustawę o rozwoju alternatywnych źródeł energii, a także współpracę z państwami członkowskimi i inne środki mające zapewnić Ukrainie dywersyfikację źródeł energii i bezpieczeństwo energetyczne;
21. z żalem zauważa, że pomimo środków uzgodnionych w dniu 2 października 2015 r. podczas szczytu w Paryżu przez tzw. czwórkę normandzką i pomimo początkowo podjętych pewnych pozytywnych działań stronom nie udało się w pełni wdrożyć drugiego porozumienia mińskiego do dnia 31 grudnia 2015 r.; wyraża głębokie zaniepokojenie nieintensywnymi działaniami bojowymi oraz powtarzającymi się naruszeniami rozejmu, których dopuszczają się głównie siły separatystyczne, oraz wzywa wszystkie strony, aby wywiązywały się ze swoich zobowiązań; wzywa Rosję, aby respektowała integralność terytorialną i suwerenność Ukrainy, w tym Krymu, oraz bez dalszej zwłoki wdrożyła niewykonane jeszcze postanowienia porozumień mińskich, w szczególności wycofanie oddziałów cudzoziemskich i najemników, a także broni ciężkiej i czołgów, uwolnienie wszystkich zakładników przetrzymywanych nielegalnie przez separatystów, umożliwienie specjalnej misji obserwacyjnej OBWE dostępu do całego terytorium niektórych regionów w obwodach donieckim i ługańskim oraz do niekontrolowanej części granicy z Federacją Rosyjską, aby ułatwić dalsze przejmowanie kontroli nad tymi terenami przez ukraińską Służbę Straży Granicznej; z zadowoleniem przyjmuje decyzję o zwiększeniu liczby obserwatorów OBWE;
22. oczekuje na przeprowadzenie wolnych i uczciwych wyborów w niektórych regionach w obwodach donieckim i ługańskim zgodnie z prawem ukraińskim oraz standardami Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), z udziałem ukraińskich partii politycznych i pod obserwacją OBWE/ODIHR, jak przewidziano w porozumieniach mińskich i zgodnie z porozumieniem wypracowanym przez „czwórkę normandzką” podczas szczytu w Paryżu;
23. podkreśla fakt, że toczący się konflikt wywołał dramatyczną sytuację humanitarną w regionie Donbasu oraz że ukraińskim i międzynarodowym organizacjom humanitarnym odmawia się dostępu do terenów okupowanych w obwodzie donieckim i ługańskim lub nadal napotykają one na przeszkody – w postaci bojówkarzy popieranych przez Rosję – w działalności mającej na celu dostarczanie pomocy; wzywa o bezzwłoczne dopuszczenie pomocy humanitarnej i zapewnienie dostępu pracownikom organizacji humanitarnych; uważa, że należy udoskonalić przepisy dotyczące pomocy humanitarnej, aby ułatwić działania mające na celu jej dostarczanie; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie agencji ds. odbudowy Donbasu, której zadaniem jest rozwiązywanie wszystkich problemów humanitarnych, i wzywa rząd Ukrainy do zapewnienia jej niezbędnych środków finansowych i zasobów ludzkich; z zadowoleniem przyjmuje pomoc humanitarną i finansową UE udzieloną Ukrainie, aby pomóc jej sprostać temu wyzwaniu; wyraża głębokie zaniepokojenie trudnymi warunkami humanitarnymi, w jakich żyje ponad 1,5 mln osób wewnętrznie przesiedlonych, i apeluje o umożliwienie im bezpiecznego powrotu do miejsc, z których pochodzą; podkreśla fakt, że szczególną uwagę należy poświęcić kwestii zapewnienia pomocy dzieciom, które stanowią najsłabszą grupę i które najbardziej cierpią podczas tego konfliktu; z zadowoleniem przyjmuje pierwszą rundę nowej ogólnokrajowej kampanii szczepień przeciwko polio;
24. z zadowoleniem przyjmuje decyzję o przedłużeniu unijnych sankcji wobec Rosji na kolejne sześć miesięcy i podkreśla, że środki te powinny obowiązywać do czasu skutecznego i pełnego wypełnienia ducha i litery porozumień mińskich oraz do czasu przywrócenia integralności terytorialnej Ukrainy; przypomina, że w przypadku dalszych prowokacji lub dalszej destabilizacji sytuacji na Ukrainie te restrykcyjne środki należy jeszcze zaostrzyć; stoi na stanowisku, że do wznowienia współpracy między UE a Rosją może dojść tylko wówczas, gdy Rosja szanować będzie integralność terytorialną i suwerenność Ukrainy;
25. z zadowoleniem przyjmuje opublikowanie sprawozdania holenderskiej komisji ds. badania wypadków w sprawie strącenia samolotu Malaysia Airlines, lot 17 (MH17), w wyniku czego śmierć poniosło 298 niewinnych cywili; popiera ustanowienie międzynarodowego trybunału karnego i wzywa Federację Rosyjską do pełnej współpracy ze społecznością międzynarodową w celu przeprowadzenia kompleksowego i bezstronnego dochodzenia oraz pociągnięcia sprawców do odpowiedzialności; wyraża ubolewanie w związku z decyzją Federacji Rosyjskiej o zablokowaniu rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie utworzenia międzynarodowego trybunału do zbadania tej zbrodni;
26. apeluje o uwolnienie wszystkich zakładników, jak przewidziano w porozumieniach mińskich, oraz bezprawnie zatrzymanych obywateli Ukrainy w Federacji Rosyjskiej, w tym Nadii Sawczenko, Ołeha Sencowa, Ołeksandra Kołczenki i innych;
27. wyraża głębokie zaniepokojenie pogarszaniem się sytuacji w zakresie praw człowieka na anektowanym Krymie, zwłaszcza jeśli chodzi o przestrzeganie praw mniejszości, w szczególności Tatarów krymskich, oraz praw wszystkich obywateli Ukrainy;
28. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że według doniesień międzynarodowej misji obserwacyjnej wybory lokalne, które odbyły się w dniu 25 października 2015 r., w dużej mierze przeprowadzano zgodnie ze standardami uznawanymi przez społeczność międzynarodową; wzywa wszystkie zainteresowane strony do wyeliminowania uchybień wskazanych przez międzynarodową misję obserwacyjną; podkreśla znaczenie usprawnienia przepisów prawa wyborczego, przejrzystości finansowania kampanii oraz zapewnienia wszystkim siłom politycznym swobodnego i sprawiedliwego dostępu do mediów; podkreśla, że w procesie reformy prawa wyborczego kwestią o dużym znaczeniu będzie uwzględnienie praw i interesów mniejszości narodowych, jak stanowi konstytucja Ukrainy;
29. wyraża zaniepokojenie decyzją władz Ukrainy o zakazie działalności Komunistycznej Partii Ukrainy i apeluje do nich o pełne poszanowanie wolności słowa i swobody zrzeszania się zgodnie z wartościami i standardami UE;
Gruzja
30. wzywa do pełnej realizacji zaleceń sformułowanych w przełomowym sprawozdaniu „Gruzja w okresie transformacji” autorstwa specjalnego doradcy UE ds. reform konstytucyjnych i prawnych oraz praw człowieka Thomasa Hammarberga;
31. zwraca w szczególności uwagę na uwypukloną w sprawozdaniu kwestię konieczności wzmocnienia praworządności oraz wprowadzenia skutecznych systemów i mechanizmów kontroli i równowagi, aby zapewnić rozdział między państwem a znajdującym się w danym momencie u władzy blokiem politycznym, poprzez dalsze rozwijanie silnych instytucji demokratycznych i podlegających kontroli agencji wymiaru sprawiedliwości, w tym prokuratury, i z zadowoleniem przyjmuje w tym względzie obiecujące ostatnie modyfikacje ustawy o prokuraturze mające na celu odpolitycznienie prokuratury;
32. podtrzymuje stanowisko, że dochodzenia i śledztwa powinny być prowadzone w oparciu o dowody i muszą być przejrzyste, bezstronne i wolne od inspiracji politycznych, zgodnie z zasadami sprawiedliwości proceduralnej, a ich końcowe ustalenia muszą w pełni gwarantować przestrzeganie zasady rzetelnego procesu sądowego, w myśl zobowiązań podjętych w układzie o stowarzyszeniu; podkreśla, że tymczasowe aresztowanie stanowi środek o charakterze wyjątkowym, który należy stosować tylko w pilnych i jednoznacznych okolicznościach, bezwzględnie przestrzegając przepisów prawa i unikając wszelkich nadużyć; z zadowoleniem przyjmuje potwierdzenie przez trybunał konstytucyjny, że środek ten jest ograniczony czasowo do dziewięciu miesięcy, i zauważa, że istnienie konstruktywnej opozycji politycznej ma zasadnicze znaczenie dla stworzenia zrównoważonego i dojrzałego systemu politycznego, do którego Gruzja aspiruje;
33. z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie nowego kodeksu pracy i apeluje o zapewnienie jego pełnej zgodności z prawami pracowniczymi i normami pracy określonymi przez Międzynarodową Organizację Pracy, jak przewidziano w rozdziale DCFTA poświęconym handlowi i zrównoważonemu rozwojowi;
34. apeluje o pełne wdrożenie przepisów w zakresie przejrzystości struktury własnościowej mediów, aby promować i gwarantować pluralizm w mediach i dalej umacniać prawo mediów do relacjonowania wydarzeń w sposób niezależny i obiektywny; wyraża w tym względzie zaniepokojenie sprawą sądową dotyczącą telewizji Rustavi2 i podkreśla, że żaden wyrok nie powinien ograniczać niezależności redakcyjnej stacji, co niestety miało miejsce w trakcie poprzedniej kadencji;
35. z zadowoleniem przyjmuje konstruktywną rolę i zalecenia wydane przez OBWE/ODIHR w swoim sprawozdaniu w sprawie monitorowania procesów w Gruzji z dnia 9 grudnia 2014 r. i podkreśla, że sprawą o nadrzędnym znaczeniu jest wyeliminowanie wskazanych w nim uchybień, aby zapobiegać wyobrażeniom o wybiórczej sprawiedliwości; z zadowoleniem przyjmuje zatem przyjęcie mechanizmu automatycznej kontroli sądowej tymczasowych aresztowań, co było jednym z najważniejszych zaleceń OBWE/ODIHR;
36. podkreśla, że wolność mediów, wolność słowa i pluralizm informacji to podstawowe wartości demokratycznego społeczeństwa, które Gruzja zobowiązała się zagwarantować w ramach układu o stowarzyszeniu/DCFTA; podkreśla, że monopolizacja przestrzeni medialnej nieuchronnie prowadzi do ograniczenia pluralizmu opinii i nie zostawia miejsca na konkurencję polityczną, oraz apeluje do władz o zapewnienie zrównoważonego i pluralistycznego otoczenia medialnego i informacyjnego;
37. przypomina oświadczenie Komisji Weneckiej z dnia 22 września 2015 r. w sprawie nieuzasadnionej presji wywieranej na sędziów gruzińskiego trybunału konstytucyjnego i wzywa rząd Gruzji do podjęcia stosownych działań, w tym odpowiednich środków, w celu zapewnienia ochrony członkom tego trybunału i członkom ich rodzin, do przeprowadzenia kompleksowego dochodzenia w sprawie wszystkich przypadków zastraszania oraz do doprowadzenia sprawców przed wymiar sprawiedliwości;
38. przypomina również znaczenie misji obserwacji wyborów z ramienia OBWE/ODIHR w październiku 2012 r. i październiku 2013 r., w których uczestniczyli przedstawiciele Parlamentu, i apeluje o ponadpartyjne uchwalenie planu reformy prawa wyborczego, z uwzględnieniem nadrzędnej zasady, że w roku poprzedzającym wybory w prawie wyborczym nie należy wprowadzać żadnych istotnych zmian;
39. apeluje do obu stron o umożliwienie wszystkim osobom wewnętrznie przesiedlonym bezpiecznego i godnego powrotu do ich stałego miejsca zamieszkania na terenach okupowanych w regionie Abchazji i Cchinwali/Osetii Południowej oraz ponownie podkreśla, że przymusowe zmiany demograficzne niezmiennie stanowią niedopuszczalne przypadki naruszenia prawa międzynarodowego; uznaje konieczność utrzymania pomocy służącej poprawie sytuacji osób wewnętrznie przesiedlonych i uchodźców, dlatego też z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy UE przewidujące dalsze aktywne zaangażowanie w zapewnianie niezbędnej pomocy;
40. wzywa Federację Rosyjską do wypełnienia jej zobowiązań wynikających z porozumienia w sprawie zawieszenia broni z dnia 12 sierpnia 2008 r. i środków wykonawczych z dnia 8 września 2008 r. przewidujących całkowite wycofanie jej wszystkich sił zbrojnych oraz do zapewnienia misji obserwacyjnej Unii Europejskiej pełnego dostępu do terytoriów okupowanych; ponadto apeluje do Rosji o odwzajemnienie zobowiązania do niestosowania siły wobec Gruzji oraz o zezwolenie na ustanowienie międzynarodowych mechanizmów bezpieczeństwa; wzywa Rosję, by odwołała swoją decyzję uznającą odłączenie się regionów Abchazji i Cchinwali/Osetii Południowej od Gruzji oraz zakończyła okupację gruzińskich terytoriów;
41. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Gruzja podejmuje kroki zmierzające do przyjęcia elastycznego i pragmatycznego podejścia do ułożenia stosunków ze swoimi terytoriami okupowanymi; wzywa UE, by w podobnym duchu rozważyła nawiązanie relacji zwłaszcza ze społeczeństwem obywatelskim na tych terytoriach; podkreśla w tym względzie wartość dodaną, jaką wnoszą inicjatywy finansowane ze środków unijnych takie jak mechanizm wczesnego reagowania w zakresie budowy zaufania (COBERM);
42. stanowczo potępia ostatnie akty wandalizmu i ataki na wiele biur głównej partii opozycyjnej; apeluje o szybkie wszczęcie drobiazgowego dochodzenia oraz o pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności;
Mołdawia
43. wyraża głębokie zaniepokojenie trwającym kryzysem politycznym wpływającym na sytuację w tym kraju po upadku rządu, utworzonego w lipcu 2015 r. w oparciu o szeroką koalicję, która potwierdziła proeuropejski kurs tego kraju;
44. uważa, że ten głęboki kryzys szkodzi europejskim perspektywom Mołdawii, i ubolewa nad tym, że niektórzy politycy i pewne siły polityczne wykorzystują autentyczne europejskie aspiracje społeczeństwa Mołdawii, aby ukryć swoje własne niejasne zamiary i nieprzejrzyste praktyki mające na celu spowolnienie tempa reform;
45. wyraża zaniepokojenie funkcjonowaniem mołdawskiego sektora finansowego i bankowego, który stanowi zagrożenie dla stabilnego rozwoju gospodarczego tego kraju; podkreśla fakt, że aby zwiększyć zaufanie ogółu społeczeństwa do procesu reform, mołdawskie instytucje muszą uregulować sytuację, jaka panuje obecnie w sektorze bankowym, poprzez zapewnienie pełnej przejrzystości dochodzeń, odzyskanie wszystkich skradzionych aktywów płynnych oraz pociągnięcie wszystkich winnych do odpowiedzialności; podkreśla, że działania te są bezwzględnie konieczne, by przywrócić zaufanie do mołdawskiego sektora bankowego;
46. wzywa zatem Komisję, by uważnie monitorowała toczące się dochodzenia oraz zapewniała w razie potrzeby władzom Mołdawii specjalistyczną wiedzę i pomoc niezbędne przy prowadzeniu i finalizowaniu postępowania;
47. podkreśla także konieczność podjęcia przez Mołdawię ze wzmożoną stanowczością walki z korupcją, reformy sądownictwa i problematyki sprawowania rządów i przejrzystości; zwraca się zatem do nowego rządu o zajęcie się tymi problemami jako kwestią bezwzględnie priorytetową; wyraża nadzieję, że wejście w życie nowej ustawy o finansowaniu partii może przyczynić się do realizacji tego celu;
48. zwraca uwagę na wysiłki i skalę zasobów, jakich potrzeba, by zapewnić stopniowe zbliżanie prawodawstwa mołdawskiego z dorobkiem prawnym UE; z zadowoleniem przyjmuje znaczny wzrost udzielanej Republice Mołdawii w ostatnich latach unijnej pomocy, w ramach której na lata 2014–2017 udostępniono kwotę w wysokości 410 mln EUR oraz zapewniono możliwość otrzymania dodatkowych środków w miarę postępów na polu demokracji, praworządności i podstawowych swobód; podkreśla jednak, że finansowanie UE powinno być uzależnione od realnych i wymiernych postępów w określonych obszarach oraz że przy realizacji projektów uwzględniać należy zasady przejrzystości, skuteczności i prawidłowego zarządzania; z zadowoleniem przyjmuje także dwustronną pomoc udzielaną przez państwa członkowskie i zachęca wszystkich darczyńców do koordynowania procesu programowania swojej pomocy;
49. z zadowoleniem przyjmuje udane wdrożenie systemu ruchu bezwizowego, a także postępy osiągnięte na polu współpracy w dziedzinie energii; podkreśla, że należy zmniejszyć uzależnienie energetyczne od Rosji oraz zdywersyfikować źródła dostaw; w związku z tym wzywa parlament Mołdawii do szybkiego przyjęcia przepisów zgodnych z trzecim pakietem energetycznym;
50. apeluje o przeprowadzenie kompleksowej reformy sektora mediów oraz zagwarantowanie pełnej przejrzystości struktury własnościowej mediów; w tym względzie wyraża zaniepokojenie istnieniem obecnych oligopoli i brakiem rzeczywistej konkurencji oraz wzywa do przyjęcia surowych przepisów dotyczących konfliktu interesów;
51. z zadowoleniem przyjmuje też udział Mołdawii w coraz większej liczbie unijnych programów, a także zmienione rozporządzenie w sprawie autonomicznych preferencji handlowych, które zapewnia Mołdawii – objętej zakazem importu jej produktów rolnych – pomoc w przekierowaniu jej eksportu na rynki UE i przynosi tym samym natychmiastową ulgę systemowi socjalnemu i gospodarce oraz stanowi środek wsparcia procesu reform i działań podejmowanych na tym polu;
52. wzywa Kiszyniów i Tyraspol do intensyfikacji działań mających na celu znalezienie skutecznego rozwiązania problemu Naddniestrza w ramach rozmów w układzie 5+2 oraz do podjęcia konkretnych kroków w celu poprawy warunków życia jego mieszkańców; zachęca strony zaangażowane w proces negocjacji do osiągnięcia porozumienia w sprawie ponownego rozpoczęcia bezpośrednich rozmów oraz do zorganizowania nowej rundy rozmów w układzie 5+2 w trakcie 2016 r.;
53. z zadowoleniem przyjmuje decyzję parlamentarnego Zespołu ds. Wspierania Demokracji i Koordynacji Wyborów o wyborze Mołdawii jako kraju priorytetowego w kontekście programu budowy potencjału parlamentarnego; podkreśla fakt, że program ten powinien koncentrować się na zapewnianiu parlamentowi Mołdawii zdolności skutecznego wypełniania jego roli w procesie wdrażania układu o stowarzyszeniu;
54. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, prezydentom, rządom i parlamentom Gruzji, Mołdawii i Ukrainy, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej oraz OBWE.
- [1] Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0272.