ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την εφαρμογή των συμφωνιών σύνδεσης και των σφαιρικών και σε βάθος συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών με τη Γεωργία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία
15.1.2016 - (2015/3032(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Cristian Dan Preda, Elmar Brok, Jacek Saryusz-Wolski, Andrej Plenković, Sandra Kalniete, Jerzy Buzek, David McAllister, Michael Gahler, Daniel Caspary, Iuliu Winkler, Andrzej Grzyb, Tunne Kelam, Jaromír Štětina, Alojz Peterle, Davor Ivo Stier, László Tőkés, Jarosław Wałęsa, Bogdan Andrzej Zdrojewski, Mariya Gabriel, Fernando Ruas, Siegfried Mureşan, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Dariusz Rosati, Ramón Luis Valcárcel Siso εξ ονόματος της Ομάδας ΡΡΕ
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0068/2016
B8-0069/2016
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την εφαρμογή των συμφωνιών σύνδεσης και των σφαιρικών και σε βάθος συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών με τη Γεωργία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τις συμφωνίες σύνδεσης και τις σφαιρικές και σε βάθος ζώνες ελευθέρων συναλλαγών (ΣΣ/DCFTA) μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Γεωργίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας, αφετέρου,
– έχοντας υπόψη την κύρωση αυτών των συμφωνιών από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Σεπτέμβριο (Ουκρανία), τον Νοέμβριο (Μολδαβία) και τον Δεκέμβριο (Γεωργία) του 2014,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τη Γεωργία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία καθώς και την πρόσφατη έκθεσή του σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ) και την Ανατολική Εταιρική Σχέση,
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της διάσκεψης κορυφής για την Ανατολική Εταιρική Σχέση που πραγματοποιήθηκε στη Ρίγα στις 21-22 Μαΐου 2015,
– έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής / Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας στις 18 Νοεμβρίου 2015 σχετικά με την αναθεώρηση της ΕΠΓ,
– έχοντας υπόψη τις εκθέσεις προόδου σχετικά με την εφαρμογή από τη Γεωργία και την Ουκρανία του σχεδίου δράσης για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων, της 18ης Δεκεμβρίου 2015,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Γεωργία, η Μολδαβία και η Ουκρανία είναι χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης που έχουν επιλέξει τον δρόμο της σύσφιξης της πολιτικής σύνδεσης και της οικονομικής ενσωμάτωσης στην ΕΕ μέσω της πιο προηγμένης έως σήμερα γενιάς συμφωνιών σύνδεσης, οι οποίες περιλαμβάνουν τη δημιουργία μιας σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών (ΣΣ/DCFTA) καθώς και ένα χρονοδιάγραμμα μεταρρυθμίσεων που βασίζεται στις κοινές αξίες της δημοκρατίας, της χρηστής διακυβέρνησης, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ αναγνωρίζει τις ευρωπαϊκές προσδοκίες αυτών των τριών χωρών και τονίζει την προστιθέμενη αξία των συμφωνιών σύνδεσης στις μεταρρυθμιστικές τους διαδικασίες·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΣΣ/DCFTA με τη Γεωργία και τη Μολδαβία άρχισαν να εφαρμόζονται προσωρινά την 1η Σεπτεμβρίου 2014·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσωρινή εφαρμογή των συμφωνιών σύνδεσης άρχισε την 1η Νοεμβρίου 2014 και η DCFTA με την Ουκρανία άρχισαν να εφαρμόζονται προσωρινά μόλις την 1η Ιανουαρίου 2016·
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Απρίλιο του 2014 καθιερώθηκαν τα ταξίδια χωρίς θεώρηση μεταξύ της ΕΕ και της Μολδαβίας και ότι στις τελευταίες εκθέσεις της Επιτροπής του Δεκεμβρίου 2015 αναφέρεται ότι η Γεωργία και η Ουκρανία πληρούν πλέον τις απαιτήσεις που ορίζονται στα σχέδια δράσης για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύσφιξη της σύνδεσης της ΕΕ με τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης συναντά σφοδρή αντίσταση και επιθετικές αντιδράσεις εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας, όπως αντίποινα εις βάρος των χωρών που έχουν συνάψει τη συμφωνία σύνδεσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι DCFTA δεν παρεμβάλλονται στα συμφέροντα τρίτου μέρους καθώς και ότι η ΕΕ έχει επιδείξει ιδιαίτερα καλή θέληση και προσπάθειες να αντιμετωπίσει τις αμφιβολίες σχετικά με τις συνέπειες από την εφαρμογή των DCFTA·
1. χαιρετίζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί έως σήμερα στην εφαρμογή των ΣΣ/DCFTA· υπενθυμίζει ότι η σχολαστική και έγκαιρη εφαρμογή των εν λόγω ΣΣ/DCFTA και των σχετικών θεματολογίων σύνδεσης πρέπει να εξακολουθήσει να είναι μακρόπνοη προτεραιότητα για την ΕΕ και τους τρεις εταίρους· υπενθυμίζει στην Επιτροπή την ανάγκη να καταβάλει κάθε προσπάθεια για να στηρίξει την πλήρη και επιτυχή εφαρμογή των ΣΣ/DCFTA και στις τρεις χώρες·
2. επισημαίνει ότι η επιτυχία της εφαρμογής των ΣΣ/DCFTA εξαρτάται από την ύπαρξη σταθερού πολιτικού περιβάλλοντος, συγκεκριμένων σχεδίων για την αναθεώρηση της πολιτικής εμπορίου, θεσμική ικανότητα με σαφή καταμερισμό ευθυνών, στρατηγικό προβληματισμό, τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και τεχνική διεθνή υποστήριξη·
3. επισημαίνει ότι και οι τρεις χώρες αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις όσον αφορά την εδαφική τους ακεραιότητα, ενώ αντιμετωπίζουν εσωτερική πίεση από τις πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις· τονίζει ότι οι διαρθρωτικές τους μεταρρυθμίσεις πρέπει να θέτουν ως προτεραιότητα την εδραίωση της δημοκρατίας, την εκρίζωση της διαφθοράς και την ενίσχυση του κράτους δικαίου·
4. επαναλαμβάνει τη σταθερή του υποστήριξη στην εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα και των τριών εταίρων εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων τους·
5. υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι χώρες σύνδεσης επέλεξαν ελεύθερα να εμβαθύνουν τις σχέσεις τους με την Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι η επιλογή τους πρέπει να γίνει απόλυτα σεβαστή και να μην υφίσταται πιέσεις από τρίτους· αυτή η σχέση αποσκοπεί στην προαγωγή της σταθερότητας, του εκσυγχρονισμού και της διαφοροποίησης της οικονομίας, της ευημερίας και της δημοκρατίας σε αυτές τις χώρες, με βάση τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, τη χρηστή διακυβέρνηση και το κράτος δικαίου·
6. εκφράζει την ικανοποίησή του για την θετική αξιολόγηση στην οποία προέβη η Επιτροπή όσον αφορά την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων για την Ουκρανία και τη Γεωργία στο πλαίσιο της τελευταίας αξιολόγησης της εφαρμογής των σχεδίων δράσης για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων με τις δύο χώρες· αναμένει από το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να εκχωρήσουν στις δύο χώρες χωρίς περιττή καθυστέρηση καθεστώς ταξιδιών χωρίς υποχρέωση θεώρησης· εκφράζει την πεποίθησή του ότι οι πολίτες των δύο χωρών θα θεωρήσουν το καθεστώς ταξιδιών χωρίς υποχρέωση θεώρησης ως απτό όφελος από την ευρωπαϊκή τους επιλογή, ενώ παράλληλα θα προαγάγει τη διανθρώπινη επαφή μεταξύ των επιχειρήσεων, της κοινωνίας των πολιτών και των ίδιων των πολιτών της ΕΕ, αφενός, και των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, αφετέρου·
7. τονίζει ότι η ενδημική διαφθορά καθώς και η κομματικοποίηση και έλλειψη ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος, που υπονομεύουν σοβαρά την κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη των χωρών σύνδεσης, παραμένουν σημαντική πρόκληση για τις καθορισμένες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες των τριών χωρών σύνδεσης σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα της ΣΣ/DCFTA·
8. υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι βασικοί στόχοι των σφαιρικών και σε βάθος ζωνών ελευθέρων συναλλαγών είναι, σε μικρή κλίμακα, οι απτές και βιώσιμες βελτιώσεις στις συνθήκες διαβίωσης του μέσου πολίτη με τη διασφάλιση σταθερότητας, τη δημιουργία ευκαιριών για τις ΜΜΕ και την εξασφάλιση απασχόλησης, ενώ, σε μεγάλη κλίμακα, η μεγέθυνση και η προώθηση μεταρρυθμίσεων, μεταξύ άλλων με την καταπολέμηση της διαφθοράς, η βελτίωση των συνθηκών εμπορικής ανάπτυξης και επενδύσεων, η ενθάρρυνση της προσέγγισης των ρυθμιστικών πλαισίων και της βαθμιαίας οικονομικής ένταξης των εταίρων στην εσωτερική αγορά της ΕΕ και, τέλος, η δημιουργία ευνοϊκού και προβλέψιμου επιχειρηματικού κλίματος·
9. καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει ετησίως λεπτομερείς εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή των DCFTA με τη Γεωργία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία, ιδίως σχετικά με τον μηχανισμό κατά της καταστρατήγησης προκειμένου για τη Γεωργία και τον μηχανισμό κατά της καταστρατήγησης και τη ρήτρα διασφάλισης στην περίπτωση της Μολδαβίας·
10. τονίζει τη σημασία των διατάξεων των ΣΣ/DCFTA σε σχέση με την ενεργειακή συνεργασία για την ασφάλεια εφοδιασμού και την ανάπτυξη ανταγωνιστικών, διαφανών και απαλλαγμένων από διακρίσεις ενεργειακών αγορών σύμφωνα με τους κανόνες και τα πρότυπα της ΕΕ, καθώς και για την ανανεώσιμη ενέργεια και την ενεργειακή απόδοση· στηρίζει την πρόθεση της ΕΕ να ενισχύσει την πλήρη ολοκλήρωση της αγοράς ενέργειας με τη Μολδαβία, την Ουκρανία και τη Γεωργία μέσω της Ενεργειακής Κοινότητας·
11. υπογραμμίζει πόση σημασία έχει να εξηγηθούν στους κατοίκους των χωρών σύνδεσης τα οφέλη από την εφαρμογή των ΣΣ/DCFTA και να διαλυθούν τυχόν μύθοι· καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να στηρίξουν, σε αυτό το πλαίσιο, τις προσπάθειες της κοινωνίας των πολιτών και τα ΜΜΕ, επιδοκιμάζει δε το έργο της Ομάδας «East Stratcome» (Ανατολικής Στρατηγικής Διοίκησης) προς αυτή την κατεύθυνση·
Γεωργία
12. τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ένα πολιτικό περιβάλλον ηρεμίας και σεβασμού, να διασφαλιστεί δε ο πλήρης σεβασμός της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητας των θεσμικών οργάνων που εγγυώνται τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γεωργία· υπογραμμίζει το γεγονός ότι η ύπαρξη βιώσιμης αντιπολίτευσης είναι θεμελιώδης για ένα ισόρροπο και ώριμο πολιτικό σύστημα· καταδικάζει όλες τις αναφερόμενες πράξεις βίας εις βάρος μελών οποιουδήποτε πολιτικού κόμματος και τονίζει ότι κάθε τέτοια πράξη πρέπει να διερευνάται αμέσως και ενδελεχώς·
13. θεωρεί ότι η δίωξη του πρώην προέδρου της Γεωργίας Μιχαήλ Σαακασβίλι και οι κρατήσεις και φυλακίσεις αξιωματούχων προηγούμενων κυβερνήσεων και μελών της σημερινής αντιπολίτευσης είναι εξόφθαλμα παραδείγματα επιλεκτικής δικαιοσύνης· εκφράζει επίσης τη βαθιά του ανησυχία για την εκμετάλλευση του δικαστικού συστήματος με σκοπό την αποδυνάμωση πολιτικών αντιπάλων, γεγονός που υπονομεύει την ευρωπαϊκή πορεία της Γεωργίας και τις προσπάθειες των γεωργιανών αρχών στο πεδίο των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων· υπενθυμίζει την υπόθεση του πρώην δημάρχου Τιφλίδας, Γκίγκι Ουγκουλάβα, ο οποίος συνελήφθη μόλις 23 ώρες μετά την αποφυλάκισή του όταν το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε την παράταση της προσωρινής του κράτησης αντισυνταγματική και παράνομη· καλεί τις γεωργιανές πολιτικές ελίτ να εστιασθούν στο μέλλον της χώρας τους και να αμβλύνουν την πολιτική πόλωση·
14. τονίζει ότι όλες οι διώξεις θα πρέπει να χαρακτηρίζονται από διαφάνεια, αμεροληψία, τεκμηρίωση και αναλογικότητα και να είναι απαλλαγμένες από πολιτικές σκοπιμότητες, να τηρούν αυστηρά τις προβλεπόμενες ανακριτικές και δικαστικές διαδικασίες και να διεξάγονται με πλήρη σεβασμό των αρχών της αμερόληπτης δίκης, όπως αυτές κατοχυρώνονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων·
15. εκφράζει την ανησυχία του για τις πρόσφατες απόπειρες αλλαγής της ιδιοκτησίας και της εκδοτικής πολιτικής του δημοφιλέστερου ανεξάρτητου τηλεοπτικού σταθμού της Γεωργίας, Rustavi 2· απαιτεί να σταματήσει αυτή η πολιτική τακτική υποκίνησης εκφοβισμού· επαναλαμβάνει ότι κάτι τέτοιο συνιστά μία ιδιαίτερα ανησυχητική υποτροπή περιορισμού της ελευθερίας του Τύπου και παραβιάζει το πνεύμα και το γράμμα της ΣΣ/DCFTA, επιπρόσθετα δε θέτει σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή πορεία της Γεωργίας·
16. καλεί την κυβέρνηση της Γεωργίας, ιδίως ενόψει των βουλευτικών εκλογών του 2016, να δημιουργήσει ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, μέσω του οποίου θα προωθείται η ελευθερία έκφρασης και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης, και να επιτρέψει στα μέσα ενημέρωσης να ενημερώνουν το κοινό με ανεξαρτησία και αντικειμενικότητα, χωρίς πολιτικές ή οικονομικές πιέσεις·
17. καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να προβούν σε αποστολή υψηλόβαθμων συμβούλων ως εμπειρογνωμόνων, στην οποία θα περιλαμβάνονται συνταξιούχοι δικαστές του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για να παρατηρήσουν την εκδικαζόμενη υπόθεση του Rustavi 2·
18. επαναλαμβάνει τη σταθερή του υποστήριξη στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Γεωργίας, εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της, εκφράζει δε και πάλι την ανησυχία της για τη συνεχιζόμενη κατοχή των γεωργιανών εδαφών της Αμπχαζίας και του Τσχινβάλι/ Νότιας Οσετίας από ρωσικές δυνάμεις· καταδικάζει απερίφραστα τη συνέχιση και επέκταση της διαδικασίας της λεγόμενης δημιουργίας συνόρων κατά μήκος της διοικητικής γραμμής οριοθέτησης υπό την καθοδήγηση της Ρωσίας, πράγμα που έχει σοβαρές ανθρωπιστικές συνέπειες· ενθαρρύνει τη Γεωργία να εξακολουθήσει τις προσπάθειές της να φθάνει η επιρροή της σε όλες τις κοινότητές της καθ’ όλη την επικράτειά της·
Μολδαβία
19. εκφράζει τις σοβαρές της ανησυχίες για την εκ των πραγμάτων συστημική πολιτική αστάθεια που συνεχίζεται ουσιαστικά από τις τελευταίες κοινοβουλευτικές εκλογές στις 30 Νοεμβρίου 2014· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο της Μολδαβίας και τα πολιτικά κόμματα που εκπροσωπούνται σε αυτό δεν έχουν καταφέρει ακόμη να σχηματίσουν νέα κυβέρνηση μετά από την παραίτηση της κυβέρνησης του πρωθυπουργού κ. Valeriu Streleț, η οποία ακολούθησε την ψήφο δυσπιστίας της 29ης Οκτωβρίου 2015· σημειώνει τις ανεπιτυχείς προσπάθειες σχηματισμού νέας κυβέρνησης στις 4 και 13 Ιανουαρίου·
20. θεωρεί ότι το σημερινό πολιτικό αδιέξοδο στη Μολδαβία έχει φθάσει σε κρίσιμο σημείο και απειλεί να αποσταθεροποιήσει τη χώρα και τα ήδη ασθενή θεσμικά της όργανα αλλά και να θέσει σε κίνδυνο την οικονομία, ιδίως με την πτώση των ΑΞΕ και των φορολογικών εσόδων·
21. καλεί όλα τα φιλοευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα της Μολδαβίας να παραμερίσουν τις διαφορές τους και να αναλάβουν τις ευθύνες τους, να συμμετάσχουν ενεργά σε διαπραγματεύσεις και να θέσουν τέλος σε αυτή την κρίση, επιτυγχάνοντας την απαιτούμενη πλειοψηφία για τον σχηματισμό σταθερής κυβέρνησης που θα λειτουργήσει ως το τέλος της παρούσας κοινοβουλευτικές θητείας και θα προχωρήσει χωρίς καθυστέρηση στη δυναμική εφαρμογή όλων των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων με σαφή απόδοση και ακριβές χρονοδιάγραμμα εφαρμογής·
22. καλεί τα φιλοευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα να αναγνωρίσουν τις σοβαρές γεωπολιτικές συνέπειες τυχόν αποτυχίας στις προσπάθειές τους να σχηματίσουν νέα κυβέρνηση μέχρι τη λήξη της προθεσμίας της 29ης Ιανουαρίου 2016, όπως ορίζει η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, πράγμα που θα οδηγήσει σε νέες πρόωρες εκλογές· τονίζει τις αρνητικές συνέπειες που ενδεχομένως θα έχει η διεξαγωγή νέων εκλογών στην ισχύ των φιλοευρωπαϊκών κομμάτων καθώς και την πιθανή/ρεαλιστική μεταβολή γεωπολιτικής κατεύθυνσης και την περαιτέρω αποσταθεροποίηση της χώρας·
23. επισημαίνει ότι οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στη Μολδαβία περιλαμβάνουν την εξάλειψη της συστημικής διαφθοράς, την άρση της «κατάληψης» του κράτους, τη δημιουργία ανεξάρτητων, αμερόληπτων και ακομμάτιστων δικαστικών αρχών, τη σταθεροποίηση της οικονομίας σε συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και τη διασφάλιση αποτελεσματικής εποπτείας του τραπεζικού τομέα· εκφράζει τη λύπη του που, εξαιτίας της πολιτικής αστάθειας, της αδυναμίας των μολδαβικών θεσμικών οργάνων να αποδώσουν και της έλλειψης συμφωνίας με το ΔΝΤ, έχει ανασταλεί η οικονομική ενίσχυση της ΕΕ από τις αρχές του 2015· επισημαίνει το ενδεχόμενο πτώχευσης στις αρχές του 2016, αν εξακολουθήσει η τρέχουσα πολιτική κρίση·
24. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν κάθε αναγκαία τεχνική τεχνογνωσία και οικονομική υποστήριξη στη μελλοντική κυβέρνηση της Μολδαβίας, κατά το παράδειγμα της ενωσιακής Ομάδας Υποστήριξης της Ουκρανίας, μεταξύ άλλων διαθέτοντας εμπειρογνώμονες και υπαλλήλους από τις Βρυξέλλες και τις πρωτεύουσες των κρατών μελών και εγκαθιστώντας τους στη μολδαβική διοίκηση, ώστε να μπορούν να βοηθούν και να εποπτεύουν την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων επί τόπου και σε ημερήσια βάση·
25. επαναλαμβάνει την ανάγκη να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια και να επιδειχθούν πολιτική βούληση και θάρρος στη δέουσα διερεύνηση του σκανδάλου διαφθοράς που οδήγησε στην υπεξαίρεση περίπου ενός δισεκατομμυρίου ευρώ (αντιστοιχεί περίπου στο 18% επί του τοπικού ΑΕγχΠ) από τον τραπεζικό τομέα, καθώς και στην ανάγκη να προσαχθούν οι υπεύθυνοι στη δικαιοσύνη και να ανακτηθούν τα υπεξαιρεθέντα· όλα τα παραπάνω μέτρα θα αποτελούσαν σημαντικό βήμα της εξουσιάζουσας πολιτικής τάξης προς την ανάκτηση της εμπιστοσύνης της κοινωνίας·
Ουκρανία
26. επιδοκιμάζει την έναρξη ισχύος της σφαιρικής και σε βάθος συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών ΕΕ-Ουκρανίας την 1η Ιανουαρίου 2016· καταδικάζει ωστόσο το γεγονός ότι η Ρωσική Ομοσπονδία ανέστειλε μονομερώς τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την Ουκρανία, επέβαλε βαρείς εμπορικούς περιορισμούς στις ουκρανικές εξαγωγές προς τη Ρωσία και παρακωλύει τη διαμετακόμιση εμπορευμάτων προς τρίτες χώρες, παραβιάζοντας τις συμφωνίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και άλλες διμερείς εμπορικές συμφωνίες, με καταστρεπτικές επιπτώσεις στην οικονομία της Ουκρανίας και στο εξωτερικό της εμπόριο· καλεί το Συμβούλιο να προβεί σε ενέργειες που θα ενθαρρύνουν τη Ρωσία να επανορθώσει και να καταργήσει αυτά τα μέτρα· εκφράζει την πρόθεσή της να εξακολουθήσει να ασχολείται με το ζήτημα της DCFTA ΕΕ-Ουκρανίας στα αρμόδια όργανα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·
27. εξαίρει την άνευ προηγουμένου ανοικτή προσέγγιση και τις προσπάθειες της Επιτροπής εδώ και ενάμιση χρόνο να δώσε απάντηση σε όλες τις αμφιβολίες της ρωσικής πλευράς όσον αφορά τις συνέπειες της εφαρμογής της DCFTA και να βρεθούν πρακτικές λύσεις· εκφράζει τη λύπη του για την αδυναμία της ρωσικής πλευράς να δώσει συγκεκριμένα παραδείγματα του πώς θα επηρεαστεί η δική της αγορά και το εμπόδιο από την εφαρμογή της DCFTA· επαναλαμβάνει τα εν δυνάμει οφέλη της ΣΣ/DCFTA για τη Ρωσία, χάρη στην αύξηση των εμπορικών και οικονομικών δραστηριοτήτων και στη σταθεροποίηση της γειτονίας·
28. επαναλαμβάνει την έντονη καταδίκη του όσον αφορά τη ρωσική επιθετική και επεκτατική πολιτική, η οποία συνιστά απειλή στην ενότητα, την εδαφική ακεραιότητα και ανεξαρτησία της Ουκρανίας και της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και της στρατιωτικής επέμβασης και κατοχής ουκρανικού εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της παράνομης προσάρτησης της Κριμαίας, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και των δεσμεύσεων της ίδιας της Ρωσίας, όπως απορρέουν από τον Χάρτη του ΟΗΕ, την Τελική Πράξη του Ελσίνκι στο πλαίσιο του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και το Μνημόνιο της Βουδαπέστης, της 5ης Δεκεμβρίου 1994·
29. εκφράζει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την εφαρμογή της συμφωνίας του Μινσκ μέχρι την αρχικώς συμφωνηθείσα προθεσμία της 31ης Δεκεμβρίου 2015· υπενθυμίζει ότι οι ρωσικές αρχές φέρουν από αυτή την άποψη ιδιαίτερη ευθύνη· επαναλαμβάνει ότι οι παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός έχουν αυξηθεί από τα μέσα Οκτωβρίου, οι παρατηρητές της ειδικής αποστολής επιτήρησης του ΟΑΣΕ εξακολουθεί να αντιμετωπίζει περιορισμούς στην ελευθερία κινήσεών τους, η αποκατάσταση του ουκρανικού ελέγχου σε όλο το μήκος των συνόρων με τη Ρωσία δεν έχει υλοποιηθεί, συμφωνία για τον τρόπο διεξαγωγής των τοπικών εκλογών στις κατεχόμενες προσωρινά περιοχές του Λουγκάνσκ και του Ντονέτσκ δεν έχει συναφθεί και δεν έχουν ακόμη ελευθερωθεί όλοι οι αιχμάλωτοι και οι παρανόμως κρατούμενοι όπως η Νάντιγια Σαφτσένκο ή ο Ολέγκ Σεντσόφ·
30. χαιρετίζει την απόφαση του Συμβουλίου της 21ης Δεκεμβρίου 2015 να παρατείνει τις οικονομικές κυρώσεις εις βάρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας επειδή δεν τήρησε τις συμφωνίες του Μινσκ· επαναλαμβάνει ότι η πλήρης εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ είναι απαιτούμενο για την αναστολή των κυρώσεων·
31. συγχαίρει την Ουκρανία για τη θετική έκθεση προόδου σχετικά με την εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων, η οποία δημοσιοποιήθηκε από την Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2015· αναμένει από την ουκρανική ηγεσία να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της να καταπολεμήσει τη διαφθορά κατά το πρώτο τρίμηνο του 2016· χαιρετίζει τις συνεχείς προσπάθειες των ουκρανικών αρχών να εφαρμόσουν το σχέδιο δράσης για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων· αναμένει ότι η γρήγορη εισαγωγή του καθεστώτος ταξιδιών χωρίς υποχρέωση θεώρησης θα θεωρηθεί από τη συντριπτική πλειοψηφία των Ουκρανών ως απτό όφελος της ευρωπαϊκής τους επιλογής· αναμένει συγκεκριμένη νομοθετική πρόταση εκ μέρους της Επιτροπής με την οποία θα προστεθεί η Ουκρανία στον κατάλογο των τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων εξαιρούνται από την απαίτηση θεώρησης·
32. τονίζει ότι η μεγαλύτερη από τις επιμέρους προκλήσεις των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών είναι η ενδημική διαφθορά· προτρέπει τις ουκρανικές αρχές να δεσμευθούν στην εξάλειψη της διαφθοράς στη χώρα· χαιρετίζει τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί ως τώρα, όπως τη συγκρότηση νομοθεσίας, θεσμικών φορέων (Εθνική Υπηρεσία Καταπολέμησης της Διαφθοράς, Εθνικός Οργανισμός για την Αποτροπή της Διαφθοράς, ειδικός εισαγγελέας για υποθέσεις διαφθοράς) και μηχανισμών κατά της διαφθοράς· ενθαρρύνει σθεναρά τη διαφύλαξη της πολιτικής ανεξαρτησίας των θεσμικών οργάνων καθώς και τη διασφάλιση επαρκών οικονομικών και άλλων πόρων που θα τους επιτρέπουν να εκτελούν τα καθήκοντά τους και επομένως να συμμορφώνονται πλήρως με τις προσδοκίες και της διεθνούς κοινότητας αλλά, προ παντός, και των πολιτών της Ουκρανίας· τονίζει, ειδικότερα, ότι τα θεσμικά όργανα για την καταπολέμηση της διαφθοράς πρέπει να είναι πολιτικώς ανεξάρτητα και εξοπλισμένα με επαρκείς αρμοδιότητες και πόρους για να εκτελούν πραγματικά την εντολή τους· προτρέπει τις αρχές να μην κάνουν κανενός είδους συμβιβασμούς σε αυτό τον τομέα και να αντιμετωπίσουν κεκτημένα συμφέροντα, καθώς τόσο η διεθνής κοινότητα που εμπλέκεται στη στήριξη της Ουκρανίας όσο και οι ίδιοι οι Ουκρανοί πολίτες αναμένουν γρήγορα και απτά αποτελέσματα στην καταπολέμηση της διαφθοράς· η πρόοδος θα μετρηθεί μόνο με βάση τα αποτελέσματα και όχι τις καλές προθέσεις·
33. αναμένει από τις ουκρανικές αρχές την ταχεία και αυστηρή εφαρμογή των διατάξεων της DCFTA και του Θεματολογίου της Σύνδεσης· εκφράζει την κατανόησή του που η εμπόλεμη κατάσταση στην ανατολική Ουκρανία είναι σοβαρό εμπόδιο σε αυτή την προσπάθεια· καθιστά ωστόσο σαφές ότι η επιτυχία και η αντοχή της Ουκρανίας έναντι οποιουδήποτε εξωτερικού εχθρού εξαρτάται απολύτως από την υγεία της οικονομίας της και το νομικό της πλαίσιο, την ανάπτυξη της δημοκρατίας και την αυξανόμενη ευημερία·
34. επαναλαμβάνει ότι η πλήρης εφαρμογή της ΣΣ/DCFTA θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη σταθερότητα, βιώσιμη μεγέθυνση, πρόσβαση σε νέες αγορές και προσέγγιση των ενωσιακών κανόνων και προτύπων, πράγμα που θα ωφελήσει το οικονομικό περιβάλλον και θα καταστήσει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων διαφανέστερη στις διαδικασίες δημόσιων προμηθειών, για παράδειγμα, αφήνοντας έτσι πίσω τη μετασοβιετική ολιγαρχική πρακτική των οικονομικών συμφωνιών κάτω απ’ το τραπέζι· θα φέρει απτά αποτελέσματα στον μέσο πολίτη, εξασφαλίζοντάς του απασχόληση και επιτρέποντάς του να δραστηριοποιείται σε μία χώρα με υγιείς και ισχυρούς θεσμούς, δίνοντάς του σεβασμό και αξιοπρέπεια·
35. για να αποκατασταθεί η πλήρης εμπιστοσύνη του ουκρανικού λαού στην ειλικρίνεια των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών των τωρινών ουκρανικών αρχών, η δικαστική και η εισαγγελική μεταρρύθμιση πρέπει να αντιμετωπιστούν ως προτεραιότητες μακράς πνοής· αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα εξασφαλίσουν μια νέα γενιά ανεξάρτητων επαγγελματιών που καταλαμβάνουν αξιώματα με βάση αντικειμενικές ανταγωνιστικές διαδικασίες επιλογής· τονίζει εμφατικά ότι η Γενική Εισαγγελία πρέπει να ανακτήσει την εμπιστοσύνη του λαού οδηγώντας τους υπευθύνους για τον φόνο διαδηλωτών του EuroMaidan στη δικαιοσύνη· άκρως σημαντικά είναι η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, η διαφάνεια των διαδικασιών και η αποκομματικοποίηση· πρέπει να εγκαθιδρυθεί ένα γνήσια αποτελεσματικό κράτος δικαίου· τονίζει ότι η πρόοδος θα είναι ορατή αφ’ ής στιγμής υπάρξει ριζική ρήξη με το παρελθόν και ο μέσος πολίτης μάθει ότι η δικαιοσύνη είναι στο πλευρό του και όχι στο πλευρό όσων μπορούν να την εξαγοράσουν, όπως συνέβαινε τις τελευταίες δύο δεκαετίες·
35. χαιρετίζει την εξελισσόμενη συνταγματική μεταρρύθμιση στους τομείς της αποκέντρωσης και των δικαστικών αρχών· υπενθυμίζει ότι η Επιτροπή της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης εξέδωσε θετικές συστάσεις για αμφότερες τις δέσμες συνταγματικών τροποποιήσεων· τονίζει ότι η έγκριση των τροποποιήσεων σχετικά με τις δικαστικές αρχές θα προετοιμάσει το έδαφος για ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, ως εκ τούτου χαιρετίζει το γεγονός ότι το ουκρανικό κοινοβούλιο διαβίβασε αυτές τις τροποποιήσεις στο Συνταγματικό Δικαστήριο· υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι τροποποιήσεις σχετικά με την αποκέντρωση, εκτός του ότι ανταποκρίνονται σε μία από τις απαιτήσεις των συμφωνιών του Μινσκ, θα συμβάλουν αποφασιστικά στον εκσυγχρονισμό της χώρας· ζητεί επομένως από το ουκρανικό κοινοβούλιο να προβεί σύντομα στην έγκριση αυτών των τροποποιήσεων κατά τη δεύτερη ανάγνωση·
36. εκφράζει την ανησυχία του για την κατάσταση της ουκρανικής οικονομίας και τη γενικότερη οικονομική κατάσταση της χώρας· σημειώνει την ελαφρά πρόοδο που αναφέρεται σε σχέση με τη σταθεροποίηση των οικονομικών επιδόσεων· επαινεί τη συμφωνία-σταθμό για την ελάφρυνση του χρέους την οποία επέτυχε η Ουκρανία με τους πιστωτές της τον Σεπτέμβριο του 2015· υπενθυμίζει ότι η διεθνής κοινότητα, και ιδιαίτερα η ΕΕ, διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με έδρα στην Ευρώπη, το ΔΝΤ και μεμονωμένες χώρες δωρητές έχουν δεσμευθεί στη χορήγηση ενός άνευ προηγουμένου ποσού περίπου 20 δισεκατομμυρίων ευρώ· η εκταμίευσή του πρέπει να συνδεθεί αυστηρά με απτή πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις, με δείκτες και την εφαρμογή χρονοδιαγραμμάτων· η απορρύθμιση της οικονομίας και η εξάλειψη των μονοπωλίων πρέπει να εξακολουθήσουν να είναι προτεραιότητα, όπως και περαιτέρω κανονιστικές μεταρρυθμίσεις, γνήσιες ιδιωτικοποιήσεις, φορολογικές μεταρρυθμίσεις, ενίσχυση της διαφάνειας και δημιουργία ευνοϊκού επενδυτικού κλίματος· χαιρετίζει την πρόσφατη ίδρυση υπηρεσίας για την καλύτερη κανονιστική απόδοση, η οποία πρόκειται να υπηρετεί αυτό τον σκοπό· ζητεί να υπάρξει ενεργός συμμετοχή της κοινότητας εμπειρογνωμόνων στην Ουκρανία, καθώς και συμβολή εμπειρογνωμόνων της ΕΕ μέσω της παροχής ανεξάρτητης εμπειρογνωμοσύνης και παρακολούθησης της διαδικασίας εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων·
37. εκτιμά θετικά το αποτελεσματικό και δυναμικό έργο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας όσον αφορά την εποπτεία της κατάστασης στην Ουκρανία σε σχέση με την πολιτική, την ασφάλεια και την οικονομία, καθώς και τη δέσμευσή της να στηρίζει τη βελτίωση τις μεταρρυθμιστικές διαδικασίες που έχουν αναλάβει οι ουκρανικές αρχές με προσανατολισμό την ΕΕ· υπενθυμίζει το μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Βερχόβνα Ράντα το 2015 για ένα κοινό πλαίσιο κοινοβουλευτικής στήριξης και οικοδόμησης δυναμικού μεταξύ των δύο κοινοβουλίων· υπενθυμίζει ότι τη στιγμή αυτή κινητοποιείται αποστολή εκτίμησης αναγκών που έχει σκοπό να προσδιορίσει τους τρόπους με τους οποίους πρόκειται να παρασχεθεί στήριξη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη Βερχόβνα Ράντα της Ουκρανίας·
38. τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η ουκρανική κοινωνία των πολιτών ώστε να μπορεί να συμβουλεύει και να στηρίζει τις αρχές στην εκτέλεση των υπεσχημένων μεταρρυθμίσεων και να ενεργεί ως παράγων παρακολούθησης και πληροφοριοδότης· χαιρετίζει την αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ της κοινότητας εμπειρογνωμόνων και της Βερχόβνα Ράντα στη μεταρρυθμιστική διαδικασία και την εφαρμογή της ΣΣ/DCFTA· επιδοκιμάζει το γεγονός ότι οι προτεραιότητες της Βερχόβνα Ράντα διαμορφώνονται μέσω ολοκληρωμένου διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών· ζητεί μία ενισχυμένη προσέγγιση με σκοπό την ευαισθητοποίηση της επιχειρηματικής κοινότητας, ιδίως των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, ως προς τις συγκεκριμένες ευκαιρίες που παρέχει η ΣΣ/DCFTA· καλεί και άλλους κρατικούς θεσμούς να γίνουν εταίροι της κοινωνίας των πολιτών, καθώς η εφαρμογή της ΣΣ/DCFTA χρειάζεται γνήσια υποστήριξη και αποδοχή από την κοινωνία, πράγμα που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων·
39. εκφράζει τη βαθιά της ανησυχία για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ανατολική Ουκρανία και την Κριμαία, η οποία έχει προσαρτηθεί παράνομα στη Ρωσική Ομοσπονδία και στην οποία οι Τάταροι της Κριμαίας και άλλες μειονότητες, ιδίως θρησκευτικές μειονότητες, υφίστανται στοχευμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξαιτίας της γενικότερης κατάρρευσης του νόμου και της τάξης·
40. τονίζει την ανάγκη για την ΕΕ να δώσει, από κοινού με τις ουκρανικές αρχές, μεγαλύτερη προσοχή στην ανθρωπιστική κρίση που υφίσταται η Ουκρανία, ώστε να αντιμετωπιστεί η καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση, ειδικότερα η κατάσταση των εκτοπισθέντων στο εσωτερικό της χώρας· επαινεί τις προσπάθειες που κατέβαλαν προς αυτό τον σκοπό οι ουκρανικές αρχές, η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και η διεθνής κοινότητα στο σύνολό της· επαναλαμβάνει τις προηγούμενες εκκλήσεις της προς την Επιτροπή να αυξήσει τη διαφάνεια της ανθρωπιστικής βοήθειας από την ΕΕ και τονίζει ότι αυτός είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να κερδίσει κανείς τη σκέψη και τις καρδιές των ανθρώπων στις πληττόμενες περιοχές· τονίζει την ανάγκη για περαιτέρω χρηματοδοτική ενίσχυση της ΕΕ προς την Ουκρανία για την αντιμετώπιση της σοβαρής ανθρωπιστικής κρίσης·
41. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το πλαίσιο στο οποίο πρόκειται να διεξαχθεί προσεχώς στην Ολλανδία το συμβουλευτικό δημοψήφισμα σχετικά με τη ΣΣ/DCFTA ΕΕ-Ουκρανίας· προσδοκεί ότι η απόφαση του ολλανδικού λαού θα βασίζεται στα προτερήματα της συμφωνίας, αναγνωρίζοντας τα απτά οφέλη της για την ΕΕ και την Ολλανδία ειδικότερα· ζητεί από την ολλανδική κυβέρνηση να είναι σαφής όσον αφορά τη συνέχεια που αναμένεται να δώσει στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος·
°
° °
42. τονίζει ότι η υπογραφή και κύρωση της Συμφωνίας Σύνδεσης δεν αποτελεί τον τελικό σκοπό στις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ, αφενός, και της Γεωργίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας, αφετέρου, και υπογραμμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 49 ΣΕΕ, η Γεωργία, η Μολδαβία και η Ουκρανία, όπως κάθε άλλο ευρωπαϊκό κράτος, έχουν ευρωπαϊκή προοπτική και μπορούν να ζητήσουν να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εφόσον συμμορφώνονται με τις αρχές της δημοκρατίας, σέβονται τις θεμελιώδεις ελευθερίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των μειονοτήτων και διασφαλίζουν το κράτος δικαίου·
43. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στους προέδρους, τους πρωθυπουργούς και τους προέδρους των κοινοβουλίων της Γεωργίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας, στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και στον υπουργό Εξωτερικών της Ολλανδίας.