PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji humanitarnej w Jemenie
27.1.2016 - (2016/2515(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Victor Boştinaru, Knut Fleckenstein, Enrique Guerrero Salom, Richard Howitt, Nikos Androulakis, Zigmantas Balčytis, Hugues Bayet, Brando Benifei, Goffredo Maria Bettini, José Blanco López, Vilija Blinkevičiūtė, Nicola Caputo, Andi Cristea, Miriam Dalli, Viorica Dăncilă, Isabella De Monte, Tanja Fajon, Eugen Freund, Doru-Claudian Frunzulică, Eider Gardiazabal Rubial, Enrico Gasbarra, Neena Gill, Ana Gomes, Theresa Griffin, Sergio Gutiérrez Prieto, Cătălin Sorin Ivan, Liisa Jaakonsaari, Afzal Khan, Kashetu Kyenge, Javi López, Juan Fernando López Aguilar, Andrejs Mamikins, Costas Mavrides, Marlene Mizzi, Alessia Maria Mosca, Victor Negrescu, Momchil Nekov, Péter Niedermüller, Pier Antonio Panzeri, Demetris Papadakis, Pina Picierno, Tonino Picula, Kati Piri, Miroslav Poche, Soraya Post, Gabriele Preuß, Siôn Simon, Jutta Steinruck, Tibor Szanyi, Marc Tarabella, Elena Valenciano, Julie Ward, Josef Weidenholzer, Carlos Zorrinho w imieniu grupy S&D
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-0151/2016
B8-0155/2016
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji humanitarnej w Jemenie
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Jemenu, w szczególności rezolucję z dnia 9 lipca 2015 r. w sprawie sytuacji w Jemenie[1],
– uwzględniając wspólne oświadczenie w sprawie ataku na klinikę Lekarzy bez Granic w Jemenie wydane przez wiceprzewodniczącą Komisji/ wysoką przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federikę Mogherini i komisarza ds. pomocy humanitarnej i zarządzania kryzysowego Christosa Stylianidesa w dniu 10 stycznia 2016 r.,
– uwzględniając oświadczenie rzecznika Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) z dnia 15 grudnia 2015 r. w sprawie wznowienia rozmów w sprawie Jemenu prowadzonych pod auspicjami ONZ oraz wspólne oświadczenie w sprawie Jemenu z dnia 2 października 2015 r. wydane przez wiceprzewodniczącą Komisji/ wysoką przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federikę Mogherini i komisarza ds. pomocy humanitarnej i zarządzania kryzysowego Christosa Stylianidesa,
– uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2201 (2015), 2204 (2015) oraz 2216 (2015) w sprawie Jemenu, a także rezolucję nr 2140 (2014) nakładającą sankcje,
– uwzględniając sprawozdanie zespołu ekspertów ONZ ds. Jemenu sporządzone na mocy rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2140 (2014),
– uwzględniając oświadczenia rzecznika ESDZ z 20 marca, 26 marca, 1 kwietnia, 26 kwietnia i 9 czerwca 2015 r. w sprawie sytuacji w Jemenie,
– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 20 kwietnia 2015 r. w sprawie Jemenu,
– uwzględniając oświadczenia rzecznika sekretarza generalnego ONZ w sprawie Jemenu z 10 stycznia 2016 r. i 8 stycznia 2016 r.,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że obecny kryzys w Jemenie jest wynikiem tego, iż kolejnym rządom nie udało się zaspokoić uzasadnionych dążeń narodu jemeńskiego do demokracji, rozwoju gospodarczo-społecznego, stabilności i bezpieczeństwa; mając na uwadze, że to niepowodzenie stworzyło warunki do wybuchu gwałtownego konfliktu z powodu niesformowania pluralistycznego rządu i niedokonania uczciwego podziału władzy oraz z powodu ciągłego braku reakcji na liczne napięcia międzyplemienne w kraju, powszechny brak bezpieczeństwa i paraliż gospodarczy;
B. mając na uwadze, że kierowana przez Arabię Saudyjską interwencja wojskowa w Jemenie, w ramach której użyto objętych zakazem międzynarodowym bomb kasetowych, doprowadziła do katastrofalnej sytuacji humanitarnej ludności w całym kraju, która ma poważne konsekwencje dla całego regionu i stanowi zagrożenie dla pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego; mając na uwadze, że pierwszą ofiarą aktualnej eskalacji działań militarnych jest jemeńska ludność cywilna, już i tak żyjąca w ciężkich warunkach;
C. mając na uwadze, że od początku konfliktu zginęło już co najmniej 5 979 osób, a 28 208 zostało rannych; mając na uwadze, że wśród ofiar są setki kobiet i dzieci; mając na uwadze, że skutki humanitarne dla ludności cywilnej, jakie niosą ze sobą trwające walki między różnymi ugrupowaniami bojowników, naloty bombowe i przerwy w dostawach podstawowych usług, osiągają zatrważające rozmiary;
D. mając na uwadze, że według wydanej w listopadzie 2015 r. publikacji „2016 Humanitarian Needs Overview” 21,2 mln ludzi (82% populacji) potrzebuje obecnie jakiejś formy pomocy humanitarnej; mając na uwadze, że według szacunków prawie 2,1 mln osób jest niedożywionych, z czego ponad 1,3 mln dzieci cierpi na poważne, ostre niedożywienie;
E. mając na uwadze, że UE zapewniła 52 mln EUR nowej pomocy humanitarnej w celu rozwiązania kryzysu w Jemenie i zaradzenia jego skutkom w Rogu Afryki w 2015 r.; mając na uwadze, że UE przeznaczy kwotę w wysokości do 2 mln EUR celem wsparcia utworzenia oenzetowskiego mechanizmu weryfikacji i inspekcji w odniesieniu do żeglugi handlowej do Jemenu, ułatwiając tym samym niezakłócony przepływ towarów komercyjnych i pomocy humanitarnej do Jemenu;
F. mając na uwadze, że wskutek ataków lotniczych koalicji wojskowej pod przywództwem Arabii Saudyjskiej w Jemenie wielokrotnie ginęli cywile, co oznacza pogwałcenie międzynarodowego prawa humanitarnego, które nakłada obowiązek podjęcia wszelkich możliwych kroków, by zapobiec stratom wśród ludności cywilnej lub je zminimalizować; mając na uwadze, że według licznych źródeł w wyniku ataków lotniczych ucierpiały obiekty cywilne, w tym szpitale, szkoły, sklepy, magazyny zbóż, porty oraz obóz dla przesiedleńców, co przyniosło poważne szkody dla podstawowej infrastruktury służącej dostarczaniu pomocy i przyczyniło się do poważnego niedoboru żywności i paliwa w tym kraju; mając na uwadze, że międzynarodowa medyczna organizacja humanitarna Médecins Sans Frontières (Lekarze bez Granic – MSF) była wielokrotnie obiektem ataków w ostatnich trzech miesiącach; mając na uwadze, że wspierany przez MSF szpital w północnym Jemenie został zbombardowany w dniu 10 stycznia 2016 r., w wyniku czego zginęło co najmniej sześć osób, kilkanaście osób zostało rannych, w tym pracownicy MSF, a infrastruktura medyczna uległa poważnym zniszczeniom; mając na uwadze, że jest to najnowszy z serii ataków na placówki medyczne;
G. mając na uwadze, że ze względu na ograniczoną przepustowość portów wynikającą ze zniszczonej infrastruktury i urządzeń do kraju przedostaje się jedynie 15% paliw w porównaniu z poziomem sprzed kryzysu; mając na uwadze, że według zintegrowanej klasyfikacji bezpieczeństwa żywnościowego (Integrated Food Security Phase Classification (IPC)) opracowanej przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa osiem prowincji, tj. Sada, Hadżdża, Al-Hudajda, Ta'izz, Ad-Dali, Lahidż, Abjan i Hadramaut, znajduje się w sytuacji kryzysowej pod względem bezpieczeństwa żywnościowego;
H. mając na uwadze, że według organizacji Save the Children w co najmniej18 z 22 prowincji w kraju szpitale zostały zamknięte lub doznały poważnego uszczerbku w wyniku walk lub braku paliwa; mając na uwadze w szczególności, że zamknięto 153 ośrodki zdrowia, które dostarczały żywność ponad 450 000 dzieciom zagrożonym niedożywieniem, oraz 158 przychodni odpowiedzialnych za zapewnienie podstawowej opieki zdrowotnej dla niemal pół miliona dzieci w wieku poniżej pięciu lat;
I. mając na uwadze, że według UNICEF-u, konflikt w Jemenie miał także poważny wpływ na dostęp dzieci do edukacji, która jest praktycznie niedostępna dla prawie 2 mln dzieci, ponieważ zamknięto 3 584 szkół, czyli co czwartą; mając na uwadze, że 860 z tych szkół jest częściowo zniszczona lub służy za schronienie dla osób przesiedlonych;
J. mając na uwadze, że choć w czerwcu 2015 r. ONZ zaapelował o 1,6 mld USD na pomoc dla 11,7 mln osób, do końca 2015 r. wpłynęło tylko 56% tych środków;
K. mając na uwadze, że w dniu 15 grudnia 2015 r. ogłoszono zawieszenie broni w całym kraju, po czym powszechnie je łamano; mając na uwadze, że rozmowy pokojowe prowadzone przez walczące strony w Szwajcarii w połowie grudnia 2015 r. nie doprowadziły do przełomu prowadzącego do zakończenia konfliktu; mając na uwadze, że wznowienie prowadzonych pod egidą ONZ rozmów pokojowych pod auspicjami specjalnego wysłannika ONZ do Jemenu Ismaila Oulda Szejka Ahmeda, zaplanowane na 14 stycznia 2016 r., zostało tymczasowo odłożone wobec dalszej kontynuacji przemocy;
L. mając na uwadze, że rebelianci Huti rozpoczęli oblężenie Ta'izz, trzeciego co do wielkości miasta Jemenu, utrudniając dostarczenie pomocy humanitarnej; mając na uwadze, że według zastępcy sekretarza generalnego ONZ do spraw humanitarnych i koordynatora pomocy kryzysowej Stephena O'Briena uwięzieni w tym mieście cywile, których jest około 200 000, pilnie potrzebują wody pitnej, żywności, opieki medycznej i innych ratujących życie form pomocy i ochrony;
M. mając na uwadze, że Al-Kaida Półwyspu Arabskiego (AQAP) wykorzystała pogorszenie się sytuacji politycznej i stanu bezpieczeństwa w Jemenie, rozszerzając zasięg swej obecności oraz zwiększając liczbę i skalę zamachów terrorystycznych; mając na uwadze, że tzw. Państwo Islamskie (ISIS)/ Daisz ugruntowało swoją obecność w Jemenie i przeprowadziło zamachy terrorystyczne na meczety szyickie, w których zginęły setki ludzi;
N. mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie UE uczestniczą w handlu bronią z Arabią Saudyjską, co może stanowić naruszenie wspólnego stanowiska UE w sprawie kontroli wywozu broni, które określa między innymi kryteria, jakie mają być stosowane przez państwa członkowskie przy podejmowaniu decyzji dotyczących zezwoleń na wywóz broni konwencjonalnej; kryteria te obejmują: poszanowanie praw człowieka w państwie końcowego przeznaczenia oraz poszanowanie przez to państwo międzynarodowego prawa humanitarnego; sytuacja wewnętrzna w państwie końcowego przeznaczenia – państwa członkowskie nie powinny zezwalać na eksport, który mógłby wywołać lub przedłużać konflikty zbrojne lub też zaostrzyć istniejące napięcia lub konflikty w państwie końcowego przeznaczenia; oraz zachowanie pokoju, bezpieczeństwa i stabilności w regionie;
O. mając na uwadze, że według Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR) Jemenie wciąż udziela schronienia ponad 267 000 uchodźców, a uchodźcy i migranci z Rogu Afryki nadal przybywają do jego brzegów – w 2015 r. było ich około 92 446, co stanowi jedną z najwyższych rocznych wartości w ostatniej dekadzie; mając na uwadze, że w 2015 r. w Jemenie odnotowano 95 przypadków śmierci na morzu, a w tym roku odnotowano już 36 takich przypadków;
P. mając na uwadze, że według UNHCR od końca marca 2015 r. Jemen opuściło prawie 170 000 ludzi, z czego 43% stanowili obywatele krajów trzecich, 40% – Jemeńczycy, a 17% – Somalijczycy; mając na uwadze, że ten odpływ ludności do krajów sąsiednich, w tym Dżibuti, Etiopii, Omanu, Arabii Saudyjskiej, Somalii i Sudanu, pokazuje regionalny wymiar obecnego konfliktu w Jemenie;
1. wyraża głębokie zaniepokojenie ogromnym pogorszeniem sytuacji humanitarnej w Jemenie, która charakteryzuje się powszechnym brakiem bezpieczeństwa żywnościowego i poważnym niedożywieniem, masowymi atakami na ludność cywilną, personel medyczny i pracowników organizacji pomocowych, a także niszczeniem infrastruktury cywilnej i medycznej w wyniku nasilenia ataków z powietrza ze strony koalicji pod przywództwem Arabii Saudyjskiej, jak również walk na lądzie oraz ostrzałów, prowadzonych mimo wciąż ponawianych apeli o zaprzestanie wrogich działań; potwierdza swoje zobowiązanie do dalszego wspierania Jemenu i narodu jemeńskiego;
2. zdecydowanie potępia ataki lotnicze prowadzone przez koalicję pod przywództwem Arabii Saudyjskiej i wprowadzoną przez nią blokadę morską Jemenu, które spowodowały tysiące ofiar śmiertelnych, pogłębiły destabilizację Jemenu, niszczą fizyczną infrastrukturę tego kraju, stworzyły warunki jeszcze bardziej sprzyjające ekspansji organizacji terrorystycznych i ekstremistycznych, takich jak ISIS/ Daisz i AQAP, i doprowadziły do pogorszenia już i tak krytycznej sytuacji humanitarnej; zdecydowanie potępia też brutalne działania destabilizacyjne podejmowane przez Hutich, w tym oblężenie miasta Ta'izz, które miało również dramatyczne konsekwencje humanitarne dla jego mieszkańców;
3. podkreśla potrzebę skoordynowanych działań humanitarnych pod kierownictwem ONZ oraz wzywa wszystkie państwa, aby przyczyniły się do zaspokojenia potrzeb humanitarnych; wzywa wszystkie strony do umożliwienia dostaw pilnie potrzebnej żywności, leków, paliwa i innej niezbędnej pomocy za pośrednictwem ONZ i międzynarodowych organizacji humanitarnych, aby zaspokoić pilne potrzeby ludności cywilnej cierpiącej z powodu kryzysu, zgodnie z zasadami bezstronności, neutralności i niezależności; przypomina, że w związku z tym konieczna jest dalsza poprawa dostępu statków żeglugi handlowej do Jemenu;
4. wzywa wszystkie strony konfliktu, aby umożliwiły pracownikom organizacji humanitarnych i pomocowych nieograniczony i niezakłócony dostęp do ludności jemeńskiej, która pilnie potrzebuje podstawowej pomocy, i w związku z tym apeluje o humanitarne zawieszenie broni, aby umożliwić pilne dostarczenie Jemeńczykom ratującej życie pomocy;
5. ponawia apel do wszystkich stron o przestrzeganie międzynarodowego prawa humanitarnego i międzynarodowego prawa praw człowieka, o zapewnienie ochrony ludności cywilnej i powstrzymanie się od bezpośrednich ataków na infrastrukturę cywilną, w szczególności na obiekty medyczne i systemy zaopatrzenia w wodę, a także od wykorzystywania budynków cywilnych do celów wojskowych;
6. przypomina wszystkim stronom, że szpitale i personel medyczny podlegają szczególnej ochronie na mocy międzynarodowego prawa humanitarnego oraz że celowe ataki na ludność infrastrukturę cywilną stanowią zbrodnię wojenną; podkreśla znaczenie poprawy bezpieczeństwa pracowników organizacji pomocowych, aby mogli skuteczniej reagować w przypadku ataków; wzywa do przeprowadzenia bezstronnego i niezależnego dochodzenia w sprawie wszystkich domniemanych naruszeń międzynarodowego prawa praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego, w tym niedawnych ataków na infrastrukturę i personel humanitarny;
7. wzywa UE do skutecznego propagowania przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego, zgodnie z odnośnymi wytycznymi UE; podkreśla w szczególności, że w trakcie dialogu politycznego z Arabią Saudyjską UE powinna podkreślić konieczność przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego; wzywa Radę, aby w przypadku, gdy taki dialog nie przyniesie rezultatów, rozważyła wprowadzenie – obok obecnych środków ograniczających wobec Hutich – środków ograniczających i sankcji na państwa lub osoby uczestniczące w naruszeniach międzynarodowego prawa humanitarnego, takie jak Arabia Saudyjska;
8. wzywa Radę do sprawdzenia, czy działania państw członkowskich związane z wywozem broni do Arabii Saudyjskiej i innych państw Zatoki Perskiej są zgodne ze wspólnym stanowiskiem UE w sprawie kontroli wywozu broni, zwłaszcza z przepisami określającymi, że państwa członkowskie przy podejmowaniu decyzji dotyczących zezwoleń na wywóz broni powinny kierować się między innymi takimi kryteriami jak: poszanowanie praw człowieka w państwie końcowego przeznaczenia oraz poszanowanie przez to państwo międzynarodowego prawa humanitarnego; sytuacja wewnętrzna w państwie końcowego przeznaczenia – państwa członkowskie nie powinny zezwalać na eksport, który mógłby wywołać lub przedłużać konflikty zbrojne lub też zaostrzyć istniejące napięcia lub konflikty w państwie końcowego przeznaczenia; oraz zachowanie pokoju, bezpieczeństwa i stabilności w regionie;
9. podkreśla, że konflikt można rozwiązać jedynie drogą polityczną, przy udziale wszystkich stron i w drodze negocjacji; wzywa wszystkie strony, aby jak najszybciej w dobrej wierze zaangażowały się w nową rundę negocjacji pokojowych prowadzonych pod egidą ONZ; popiera wysiłki specjalnego wysłannika ONZ Ismaila Oulda Szejka Ahmeda na rzecz przeprowadzenia rozmów pokojowych przy pośrednictwie ONZ;
10. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, sekretarzowi generalnemu Rady Współpracy Państw Zatoki, sekretarzowi generalnemu Ligi Państw Arabskich oraz rządowi Jemenu.
- [1] Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0270.