ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την «Τεχνική αξιολόγηση της εμπειρίας που αποκτήθηκε με τη συμφωνία για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και των παραποιημένων προϊόντων και γενική απαλλαγή, της 9ης Ιουλίου 2004, μεταξύ αφενός της Philip Morris International και των συνδεδεμένων με αυτήν εταιρειών, και αφετέρου της Ένωσης και των κρατών μελών της» και την επικείμενη λήξη της εν λόγω συμφωνίας
2.3.2016 - (2016/2555(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 128 παράγραφος 5 του Κανονισμού
Ryszard Czarnecki εξ ονόματος της Ομάδας ECR
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0313/2016
B8-0313/2016
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την «Τεχνική αξιολόγηση της εμπειρίας που αποκτήθηκε με τη συμφωνία για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και των παραποιημένων προϊόντων και γενική απαλλαγή, της 9ης Ιουλίου 2004, μεταξύ αφενός της Philip Morris International και των συνδεδεμένων με αυτήν εταιρειών, και αφετέρου της Ένωσης και των κρατών μελών της» και την επικείμενη λήξη της εν λόγω συμφωνίας
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και των παραποιημένων προϊόντων και γενική απαλλαγή, της 9ης Ιουλίου 2004, μεταξύ αφενός της Philip Morris International (PMI) και των συνδεδεμένων με αυτήν εταιρειών, και αφετέρου της Ένωσης και των κρατών μελών της,
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/40/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Απριλίου 2014, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την κατασκευή, την παρουσίαση και την πώληση προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων και την κατάργηση της οδηγίας 2001/37/ΕΚ[1],
– έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο για την εξάλειψη του λαθρεμπορίου προϊόντων καπνού που εγκρίθηκε κατά την πέμπτη σύνοδο της διάσκεψης των μερών της σύμβασης πλαισίου για τον έλεγχο του καπνού της ΠΟΥ με την απόφαση FCTC/COP5 (1) της 12ης Νοεμβρίου 2012,
– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 24ης Φεβρουαρίου 2016, σχετικά με την τεχνική αξιολόγηση της εμπειρίας που αποκτήθηκε με τη συμφωνία για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και των παραποιημένων προϊόντων και γενική απαλλαγή, της 9ης Ιουλίου 2004, μεταξύ αφενός της Philip Morris International και των συνδεδεμένων με αυτήν εταιρειών, και αφετέρου της Ένωσης και των κρατών μελών της (SWD(2016)0044),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 11ης Οκτωβρίου 2007, σχετικά με τις συνέπειες της συμφωνίας μεταξύ της Κοινότητας, των κρατών μελών και της Philip Morris για την εντατικοποίηση της καταπολέμησης της απάτης και του λαθρεμπορίου τσιγάρων και την πρόοδο που σημειώνεται στην εφαρμογή των συστάσεων της Εξεταστικής Επιτροπής του Κοινοβουλίου για το Κοινοτικό Σύστημα Διαμετακόμισης[2],
– έχοντας υπόψη τις ερωτήσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την τεχνική αξιολόγηση της εμπειρίας που αποκτήθηκε με τη συμφωνία για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και των παραποιημένων προϊόντων και γενική απαλλαγή, της 9ης Ιουλίου 2004, μεταξύ αφενός της Philip Morris International και των συνδεδεμένων με αυτήν εταιρειών, και αφετέρου της Ένωσης και των κρατών μελών της (O-000010/2016 – B8-0109/2016, O-000014/2016 – B8-0110/2016, O-000015/2016 – B8-0111/2016, O-000016/2016 – B8-0112/2016, O-000017/2016 –B8-0113/2016, O-000018/2016 –B8-0114/2016 και O-000019 – B8-0115/2016),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 128 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι το λαθρεμπόριο προϊόντων καπνού, ιδιαίτερα η λαθραία διακίνηση και παραποίηση τσιγάρων, προκαλεί απώλειες εσόδων στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της (σε επίπεδο δασμών, ΦΠΑ και ειδικών φόρων κατανάλωσης) που υπερβαίνουν τα 10 δισεκατομμύρια EUR ετησίως·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι κύριος στόχος της συμφωνίας ΡΜΙ είναι να μειωθεί η διάδοση του λαθρεμπορίου προϊόντων PMI·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι από τη συμφωνία ΡΜΙ έχουν προκύψει μέχρι στιγμής, για τα δημόσια έσοδα, οικονομικά οφέλη ύψους περίπου 1 δισεκατομμυρίου USD σε ετήσιες πληρωμές και 68,2 εκατομμυρίων EUR σε πληρωμές κατάσχεσης·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία PMI πρόκειται να λήξει στις 9 Ιουλίου 2016·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η λαθραία διακίνηση προϊόντων καπνού αποτελεί σοβαρό έγκλημα που συμβάλλει στη χρηματοδότηση διεθνών οργανωμένων εγκληματικών δραστηριοτήτων, περιλαμβανομένης της εμπορίας ανθρώπων, ναρκωτικών και όπλων·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η απάτη στον τομέα των προϊόντων καπνού αποτελεί πρόβλημα δημόσιας υγείας καθώς δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο για την υγεία από ό,τι τα γνήσια τσιγάρα, δεδομένου ότι τα παραποιημένα τσιγάρα παράγονται παράνομα, και τα συστατικά που χρησιμοποιούνται δεν είναι γνωστά·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η απάτη στον τομέα των προϊόντων καπνού υπονομεύει τις πολιτικές καταπολέμησης του καπνίσματος, τροφοδοτώντας με τον τρόπο αυτό την επιδημία του καπνού διότι αυξάνει την πρόσβαση σε (συνήθως φθηνότερα) προϊόντα καπνού, ιδίως για τους νέους και τις ομάδες χαμηλού εισοδήματος·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της λαθραίας διακίνησης και παραποίησης τσιγάρων, η ΕΕ και τα κράτη μέλη (εκτός από τη Σουηδία όσον αφορά τις συμφωνίες με τις εταιρείες BAT και ITL) έχουν υπογράψει νομικά δεσμευτικές συμφωνίες με την Philip Morris International (PMI) (2004), την Japan Tobacco International (JTI) (2007), την British American Tobacco (BAT) (2010) και την Imperial Tobacco Limited (ITL) (2010)·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέσω αυτών των συμφωνιών, οι εταιρείες έχουν δεσμευτεί να πληρώνουν συνολικά 2.15 δις δολάρια ΗΠΑ στην ΕΕ και τα κράτη που την έχουν υπογράψει, για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου τσιγάρων·
1. σημειώνει την έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την αξιολόγηση της συμφωνίας PMI·
2. αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η Επιτροπή ανέβαλε τη δημοσίευση της τεχνικής αξιολόγησης για περισσότερο από έξι μήνες, παρά το ρητό αίτημα του Κοινοβουλίου·
3. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η τεχνική αξιολόγηση παραδόθηκε από την Επιτροπή στις 24 Φεβρουαρίου 2016, καθιστώντας έτσι δύσκολο για το Κοινοβούλιο να την αξιολογήσει σωστά και να διατυπώσει μια κατάλληλη απάντηση·
4. λαμβάνει υπό σημείωση την εκτίμηση της Επιτροπής ότι η συμφωνία ΡΜΙ έχει σημειώσει πλήρη επιτυχία στον στόχο της μείωσης της διάδοσης του λαθρεμπορίου προϊόντων PMI στην παράνομη αγορά καπνού της ΕΕ, όπως προκύπτει από τη μείωση κατά περίπου 85% στον όγκο των κατασχεθέντων γνήσιων τσιγάρων PMI από τα κράτη μέλη από το 2006 έως το 2014· επισημαίνει, εντούτοις, ότι σύμφωνα με την Επιτροπή, η μείωση του λαθρεμπορίου προϊόντων PMI δεν οδήγησε σε συνολική μείωση των παράνομων προϊόντων στην αγορά της ΕΕ και ότι το λαθρεμπόριο παράνομων προϊόντων μεγάλων κατασκευαστών αντικαθίσταται όλο και περισσότερο από άλλα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των τσιγάρων χωρίς εμπορικό σήμα («φθηνά λευκά») που συνήθως παράγονται σε τρίτες χώρες·
5. τονίζει τη δήλωση που περιλαμβάνεται στην έκθεση της Επιτροπής, σύμφωνα με την οποία οι δεσμευτικές και εκτελεστές πράξεις, εάν συνδυαστούν με την αυστηρή επιβολή του νόμου, αποτελούν τα πλέον αποτελεσματικά εργαλεία για τη διασφάλιση σημαντικής μείωσης του λαθρεμπορίου προϊόντων καπνού·
6. υπενθυμίζει ότι, όπως αναφέρεται στην έκθεση της Επιτροπής, η οδηγία για τα προϊόντα καπνού προβλέπει ήδη μια νομική απαίτηση σύμφωνα με την οποία οι εταιρείες καπνού οφείλουν να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν ένα σύστημα παρακολούθησης και εντοπισμού, το οποίο θα τεθεί σε ισχύ το 2019 το αργότερο, και ότι το πρωτόκολλο, του 2015, της σύμβασης πλαίσιο της ΠΟΥ για τον έλεγχο του καπνού (FCTC -ΣΠΕΚ) προβλέπει παρόμοια απαίτηση, η οποία αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2022 ή το 2023·
7. σημειώνει ότι οι εκτελεστικές κατευθυντήριες γραμμές για το άρθρο 5.3 του πρωτοκόλλου ΣΠΕΚ επιβεβαιώνουν ότι το πρωτόκολλο δεν εμποδίζει τη σύναψη δεσμευτικών και εκτελεστών συμφωνιών με τους κατασκευαστές προϊόντων καπνού στον αγώνα κατά του παράνομου εμπορίου καπνού·
8. καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν την οδηγία για τα προϊόντα καπνού εγκαίρως, ιδιαίτερα τα μέτρα παρακολούθησης και εντοπισμού·
9. επαναλαμβάνει την ανάγκη καταπολέμησης του παράνομου εμπορίου παραποιημένων προϊόντων, και επισημαίνει, ότι, προς τούτο, απαιτείται η ανάληψη δράσης, για την αντιμετώπιση της τρέχουσας κατάστασης με διαφάνεια και υπευθυνότητα, με τη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δεδομένου ότι μπορεί να μεσολαβήσει ένα χρονικό διάστημα από τη λήξη της συμφωνίας ΡΜΙ που βρίσκεται σε ισχύ αυτή τη στιγμή έως την έναρξη ισχύος της οδηγίας για τα προϊόντα καπνού και του πρωτοκόλλου ΣΠΕΚ·
10. τονίζει, ότι έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές στην αγορά από την εποχή που συνήφθη η συμφωνία, πριν 12 χρόνια·
11. καλεί - επιφυλασσόμενο ως προς τα οφέλη και τη χρησιμότητα της παράτασης της συμφωνίας έως ότου είναι σε θέση να εξετάσει ένα αναθεωρημένο κείμενο - την Επιτροπή να αρχίσει εκ νέου διαπραγματεύσεις επί της υφιστάμενης συμφωνίας PMI, λαμβάνοντας υπόψη τη μεταβολή των συνθηκών της αγοράς και με την εμπειρία της υφιστάμενης συμφωνίας, με στόχο να υπάρξει αποτέλεσμα έως τις 9 Ιουλίου 2016, εάν καταστεί αναγκαίο·
12. τονίζει ότι κατά τη διάρκεια οποιωνδήποτε διαπραγματεύσεων για μια πιθανή νέα συμφωνία, η Επιτροπή πρέπει να συνεργαστεί με τα ενδιαφερόμενα μέρη για να διασφαλιστεί η πλήρης διαφάνεια, και να ενημερώνει δεόντως το Κοινοβούλιο·
13. καλεί την Επιτροπή να προτείνει καλύτερους τρόπους κατανομής των πληρωμών από την PMI, προκειμένου να επιτευχθεί ένα πιο δίκαιο αποτέλεσμα και μια δικαιότερη κατανομή των εσόδων που θα προέλθουν από οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία·
14. καλεί την Επιτροπή να προτείνει ισχυρότερους μηχανισμούς για τη βελτίωση της εφαρμογής της συμφωνίας από τις καπνοβιομηχανίες, που θα πρέπει να περιλαμβάνουν πιο τακτική υποβολή εκθέσεων σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνονται για την εξασφάλιση της συμμόρφωσης·
15. τονίζει ότι οποιεσδήποτε νέες συμφωνίες θα πρέπει να προβλέπουν τη δυνατότητα συνεργασίας με τους κατασκευαστές προϊόντων καπνού υπό το πρίσμα των πιθανών αλλαγών στον τρόπο λειτουργίας των ομάδων οργανωμένου εγκλήματος, όπως, για παράδειγμα, την αντιμετώπιση πιθανών αδυναμιών στους ελέγχους της αλυσίδας εφοδιασμού, που θα μπορούσαν να καταστούν γνωστές από πιθανές κατασχέσεις κάτω από τα όρια κοινοποίησης·
16. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.