PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji w Erytrei
2.3.2016 - (2016/2568(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Marie-Christine Vergiat, Patrick Le Hyaric, Barbara Spinelli, Stelios Kouloglou, Kostadinka Kuneva, Kostas Chrysogonos w imieniu grupy GUE/NGL
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-0318/2016
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 18 ust. 2 Regulaminu,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,
– uwzględniając deklarację ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form nietolerancji i dyskryminacji ze względu na wyznanie lub przekonania z 1981 r.,
– uwzględniając konwencję genewską z 1951 r. i pakt nowojorski z 1967 r.,
– uwzględniając sprawozdanie specjalnej sprawozdawczyni Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. sytuacji praw człowieka w Erytrei z maja 2014 r.,
– uwzględniając zmienioną umowę z Kotonu oraz jej klauzulę dotyczącą demokracji i praw człowieka,
– uwzględniając inicjatywę w sprawie szlaku migracyjnego Róg Afryki–UE przyjętą w dniu 28 listopada 2014 r.,
– uwzględniając art. 21 Traktatu o Unii Europejskiej,
– uwzględniając art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając Konsensus europejski w sprawie rozwoju z grudnia 2005 r.,
– uwzględniając sporządzony w grudniu 2011 r. dokument końcowy czwartego Forum Wysokiego Szczebla w sprawie Skuteczności Pomocy dotyczący partnerstwa w sprawie skutecznej współpracy na rzecz rozwoju,
– uwzględniając oświadczenie rzecznika Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych z września 2014 r. dotyczące więźniów politycznych w Erytrei,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że Erytrea uzyskała niepodległość od Etiopii w 1993 r., po 30 latach wojny; mając na uwadze, że szacowana liczba ofiar prowadzonej w latach 1998–2000 wojny granicznej z Etiopią wynosi od 54 000 do 137 000 osób;
B. mając na uwadze, że Erytrea jest jednym z najsłabiej rozwiniętych państw świata; mając na uwadze, że ponad połowa (61,0%) mieszkańców Erytrei, których liczbę szacuje się na 6 milionów, ma nie więcej niż 25 lat; mając na uwadze, że wskaźnik rozwoju społecznego określony w ramach Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju plasuje Erytreę na 186. pozycji spośród 188 państw; mając na uwadze, że 69,0% mieszkańców żyje poniżej granicy ubóstwa;
C. mając na uwadze, że Erytrea jest poważnie zagrożona zmianami klimatycznymi, które mogą mieć dramatyczne skutki dla wyżywienia, dostępu do wody i infrastruktury sanitarnej, służby zdrowia i zapewnienia schronienia;
D. mając na uwadze, że od 1993 r. Erytrea nie przeprowadziła demokratycznych wyborów; mając na uwadze, że konstytucja Erytrei ratyfikowana w 1996 r. nigdy nie została wprowadzona w życie i od 2001 r. ustrój kraju stopniowo przekształcił się w dyktaturę; mając na uwadze, że w styczniu 2013 r., w następstwie „buntu wygnanej opozycji, który został przedstawiony jako nieudany zamach stanu”, miała miejsce nowa fala masowych aresztowań; mając na uwadze, że fakt ten wykorzystano do uzasadnienia zamknięcia kraju;
E. mając na uwadze, że władze Erytrei uznają za prowokację wszelkie formy opozycji, zarówno w kraju, jak i za granicą, jednostki są napastowane i prześladowane, a w niektórych przypadkach grozi im się śmiercią i zabija;
F. mając na uwadze, że przepis ograniczający okres służby wojskowej w Erytrei maksymalnie do 36 miesięcy nie jest stosowany; mając na uwadze, że warunki służby wojskowej są zbliżone do niewolnictwa i są jednym z głównych powodów skłaniających młodych ludzi do opuszczenia kraju;
G. mając na uwadze, że około 305 000 Erytrejczyków, czyli 5% ludności, uciekło z kraju ze względu na drastyczną sytuację praw człowieka i zastój gospodarczy; mając na uwadze stwierdzenie Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców, że spośród 200 000 osób, które w 2014 r. przeprawiły się przez Morze Śródziemne, około 18%, a więc prawie jedną piątą, stanowili Erytrejczycy;
H. mając na uwadze, że reżim Erytrei żąda od erytrejskiej diaspory co najmniej 2% zarobków z tytułu podatku od naprawy i odbudowy (RRT); mając na uwadze, że erytrejska diaspora regularnie spotyka się z groźbami, w tym z działaniami odwetowymi wobec krewnych nadal mieszkających w Erytrei;
I. mając na uwadze, że władze Erytrei odmówiły wjazdu specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. praw człowieka mianowanej w październiku 2012 r. w celu zbadania przyczyn narastającej fali masowej emigracji; mając na uwadze, że specjalna sprawozdawczyni ONZ ds. praw człowieka także spotkała się z groźbami;
J. mając na uwadze, że w 2015 r. Komisja Śledcza ONZ do spraw Praw Człowieka w Erytrei stwierdziła, iż rząd Erytrei jest zaangażowany w „systematyczne, szeroko zakrojone i rażące łamanie praw człowieka” prowadzone w „warunkach całkowitego braku praworządności”; mając na uwadze, że powszechne wzorce występujących w Erytrei nadużyć obejmują przymusową pracę podczas służby wojskowej, samowolne aresztowania, zatrzymania, pozasądowe zabójstwa i wymuszone zaginięcia, którym towarzyszą tortury, poniżające traktowanie w miejscu zatrzymania, ograniczenia wolności słowa i swobody przemieszczania się, prześladowanie pracowników ONZ, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, dziennikarzy i osób LGTBI, a także nieprzestrzeganie wolności wyznania, które w opinii specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. sytuacji praw człowieka w Erytrei można uznać za zbrodnie przeciwko ludzkości;
K. mając na uwadze, że prawa człowieka są powszechne, niezbywalne, niepodzielne, współzależne i powiązane ze sobą; mając na uwadze, że rozwój jest prawem; mając na uwadze, że w opinii kilku organizacji pozarządowych i specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. sytuacji praw człowieka w Erytrei standardy wolności prasy i wolności słowa uznaje się za jedne z najgorszych na świecie;
L. mając na uwadze, że we wrześniu 2001 r. aresztowano co najmniej 21 erytrejskich pisarzy i dziennikarzy, w tym szwedzko-erytrejskiego pisarza Dawita Isaaka, pod nieznanymi zarzutami i że są oni nadal przetrzymywani w odosobnieniu bez oskarżenia lub procesu sądowego; mając na uwadze zgłoszone poważne zarzuty, że mogli oni do tej pory umrzeć w zatrważających warunkach panujących w erytrejskich więzieniach;
M. mając na uwadze, że nie ma nawet pozoru istnienia organizacji społeczeństwa obywatelskiego; mając na uwadze, że oznacza to dezorganizację skutecznej pomocy międzynarodowej dla Erytrei;
N. mając na uwadze, że Róg Afryki jest i zawsze był ważnym regionem geostrategicznym; mając na uwadze, że obecnie cały region uległ destabilizacji; mając na uwadze, że państwa nad Zatoką Perską zwiększają poziom destabilizacji, w szczególności w związku z wojną w Jemenie; mając na uwadze, że państwa te, w tym Arabia Saudyjska, Katar i Zjednoczone Emiraty Arabskie, utrzymują uprzywilejowane stosunki z Erytreą i korzystają z jej obiektów logistycznych takich jak port Assab do celów związanych z prowadzoną przez nie interwencją wojskową w Jemenie;
O. mając na uwadze, że Unia Europejska, w szczególności niektóre z jej państw członkowskich, które kolonizowały część regionu, uważają Erytreę za kraj strategiczny z punktu widzenia ich interesów geopolitycznych i gospodarczych;
P. mając na uwadze, że pomoc międzynarodowa, w tym pomoc rozwojowa, powinna być ukierunkowana przede wszystkim na potrzeby mieszkańców, demokrację, praworządność, powszechność i niepodzielność praw człowieka i podstawowych wolności, poszanowanie godności ludzkiej, równości i solidarności oraz respektowanie zasad Karty Narodów Zjednoczonych i prawa międzynarodowego;
Q. mając na uwadze, że Unia Europejska finansowała projekty w Erytrei od czasu uzyskania przez nią niepodległości w 1993 r.; mając na uwadze, że Erytrea zawiesiła współpracę z Unią Europejską w 2001 r., gdy wydaliła prawie wszystkie działające w kraju zagraniczne organizacje humanitarne;
R. mając na uwadze, że w dniu 28 listopada 2015 r. ministrowie 28 państw członkowskich Unii Europejskiej i kilku państw afrykańskich, w tym Erytrei, a także Unia Europejska i Unia Afrykańska uruchomili inicjatywę w sprawie szlaku migracyjnego Róg Afryki–UE, znaną także jako „proces chartumski”, która ma na celu eksternalizację kontroli granic UE i ograniczenie liczby migrantów podróżujących do Europy pod pretekstem zwalczania handlu ludźmi i przemytu migrantów; mając na uwadze, że proces chartumski oznacza także międzynarodowe uznanie i finansowe wspieranie reżimu erytrejskiego; mając na uwadze, że w lutym władze Erytrei ogłosiły, iż porozumienie to nie prowadzi do jakiejkolwiek reformy krajowej polityki w zakresie służby wojskowej;
S. mając na uwadze, że proces chartumski był wspierany przez włoską prezydencję w Radzie UE w celu zwalczania handlu ludźmi, przemytu migrantów i głównych przyczyn migracji; mając na uwadze, że Erytrea może stać się beneficjentem działań prowadzonych w ramach kryzysowego funduszu powierniczego UE dla Afryki i otrzymać dodatkowe środki finansowe udzielane za pośrednictwem Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka;
1. uważa, że trwałe rozwiązanie problemów Erytrei można osiągnąć tylko przez promowanie wolnego, demokratycznego i stabilnego państwa, w którym możliwe jest większe poszanowanie godności i praw człowieka, zagwarantowanie wszystkim obywatelom równych praw i zwalczanie korupcji;
2. zdecydowanie potępia wzrastającą liczbę przypadków systematycznego łamania praw człowieka w Erytrei i potępia ich katastrofalne skutki dla ludności kraju i dla całego regionu;
3. zdecydowanie potępia regularne prześladowania dziennikarzy i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego w Erytrei; ponadto potępia groźby regularnie kierowane pod adresem erytrejskiej diaspory, w tym podatek RRT;
4. jest zaniepokojony wszechobecnymi powiązaniami między gospodarką a polityką oraz korupcją w Erytrei; wnosi o przeprowadzenie międzynarodowego niezależnego śledztwa w sprawie udziału przedsiębiorstw UE w łamaniu praw człowieka, w szczególności w formie niewolnictwa, a także udzielaniu cichego przyzwolenia dla erytrejskiego reżimu i wspierania go;
5. jest poważnie zaniepokojony społeczną-ekonomiczną sytuacją wszystkich mieszkańców Erytrei, a w szczególności uchodźców i wysiedleńców, których liczba będzie nadal wzrastać z powodu drastycznej sytuacji praw człowieka w kraju oraz z powodu napięć w krajach sąsiednich;
6. zdecydowanie potępia proces chartumski legitymizujący rządy, które same stwarzają powody do migracji; potępia udzielanie przez UE wsparcia finansowego na rzecz polityki mającej na celu eksternalizację kontroli granic pod pretekstem zwalczania handlu ludźmi i przygotowanie „kampanii informacyjnej”, która w rzeczywistości legitymizuje reżimy autorytarne i dyktatury bez wprowadzania jakichkolwiek zmian w polityce wewnętrznej takich krajów jak Erytrea;
7. potępia wszelkiego rodzaju uwarunkowania polityczne, w tym współpracę w zakresie zarządzania migracją, w ramach oficjalnej pomocy rozwojowej; wzywa UE i jej państwa członkowskie do skutecznego stosowania zasady spójności polityki na rzecz rozwoju we wszystkich działaniach podejmowanych względem Erytrei w celu zapewnienia ich odpowiedniego dopasowania oraz osiągnięcia sytuacji, w której nie będą one sprzeczne z celem zmniejszenia skali ubóstwa i osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju; wyraża ubolewanie z powodu narastającej w polityce rozwojowej UE tendencji do kierowania się interesami geopolitycznymi, związanymi z bezpieczeństwem i prywatnym zyskiem;
8. apeluje o rozwojowe nastawienie i charakter oficjalnej pomocy rozwojowej, w tym przejrzysty i rozliczalny system sprawozdawczości; przypomina o wyjątkowej roli oficjalnej pomocy rozwojowej w osiągnięciu skutecznych efektów rozwoju; wzywa do dostosowania pomocy UE do uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym zasad skuteczności rozwoju, jej ukierunkowania na kwestię praw człowieka, promowanie zasady równouprawnienia płci i wzmocnienie pozycji kobiet oraz do położenia szczególnego nacisku na podstawowe problemy nierówności, biedy i chronicznego niedożywienia w celu osiągnięcia ostatnio zatwierdzonych celów zrównoważonego rozwoju;
9. przypomina, że polityka inwestycyjna UE, w szczególności w przypadku wykorzystywania środków publicznych, musi przyczyniać się do osiągania celów zrównoważonego rozwoju;
10. wzywa UE do podjęcia pilnych i skutecznych środków w celu udzielenia pomocy ludności Erytrei w podnoszeniu odporności na skutki El Niño, aby zagwarantować bezpieczeństwo żywności, dostęp do wody i infrastruktury sanitarnej;
11. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie AKP–UE, Wspólnocie Wschodnioafrykańskiej oraz rządom jej państw członkowskich, instytucjom Unii Afrykańskiej, a także sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.