ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στην Ερυθραία
2.3.2016 - (2016/2568(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Davor Ivo Stier, Lars Adaktusson, Lara Comi, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Michael Gahler, György Hölvényi, Roberta Metsola, Maurice Ponga, Cristian Dan Preda, Fernando Ruas, Antonio Tajani, Bogdan Brunon Wenta, Joachim Zeller εξ ονόματος της Ομάδας PPE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0318/2016
B8-0324/2016
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην Ερυθραία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τη συζήτηση στην ολομέλειά του στις 27 Μαΐου 2015 σχετικά με την αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ προς την Ερυθραία, υπό το πρίσμα τεκμηριωμένων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Ειδικής Εισηγήτριας του ΟΗΕ σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ερυθραία, Sheila B. Keetharuth, στις 28 Οκτωβρίου 2015, κατά τη 70η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της εξεταστικής επιτροπής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ερυθραία, της 4 Ιουνίου 2015,
– έχοντας υπόψη την απόφαση 1907 (2009) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με την οποία επιβλήθηκε εμπάργκο όπλων κατά της Ερυθραίας και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις για τους ηγέτες της, και αποφασίστηκε να δεσμευτούν τα περιουσιακά στοιχεία ορισμένων πολιτικών και στρατιωτικών αξιωματούχων της χώρας αφού προηγουμένως η κυβέρνηση της Ερυθραίας κατηγορήθηκε ότι υποβοήθησε την Αl-Shabaab στη Σομαλία και ότι, κατά πληροφορίες, αρνήθηκε να αποσύρει τα στρατεύματά της από την υπό αμφισβήτηση μεθόριο με το Τζιμπουτί,
– έχοντας υπόψη την απόφαση 2023 (2011) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που ενίσχυσε τις κυρώσεις κατά της Ερυθραίας,
– έχοντας υπόψη την απόφαση 2244 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η οποία επέκτεινε το εμπάργκο όπλων που επιβλήθηκε στη Σομαλία και την Ερυθραία,
– έχοντας υπόψη την απόφαση 2010/127/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 1 Μαρτίου 2010, σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά της Ερυθραίας[1], που τροποποιήθηκε με την απόφαση 2010/414/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 26 Ιουλίου 2010[2], και τροποποιήθηκε περαιτέρω με την απόφαση 2012/632/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 15 Οκτωβρίου 2012[3],
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 667/2010 του Συμβουλίου, της 26ης Ιουλίου 2010, σχετικά με ορισμένα περιοριστικά μέτρα κατά της Ερυθραίας[4],
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου Τύπου της ΕΥΕΔ στις 18 Σεπτεμβρίου 2014 σχετικά με τους πολιτικούς κρατούμενους στην Ερυθραία,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 18ης Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με τη μετανάστευση,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Διάσκεψης Κορυφής της Βαλέτα της 12ης Νοεμβρίου 2015,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εδράζεται σε μια ισχυρή δέσμευση για την προαγωγή και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου σε παγκόσμιο επίπεδο, και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές αυτές έχουν ενσωματωθεί στις ιδρυτικές Συνθήκες της ΕΕ·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση ορίζει ότι η δράση της Ένωσης στη διεθνή σκηνή κατευθύνεται από τις αρχές που έχουν εμπνεύσει τη δημιουργία, την ανάπτυξη και τη διεύρυνσή της και τις οποίες επιδιώκει να προωθήσει στον ευρύτερο κόσμο: τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, την οικουμενικότητα και το αδιαίρετο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, τις αρχές της ισότητας και της αλληλεγγύης και τον σεβασμό των αρχών του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ερυθραία, τρεις είναι οι βασικοί τομείς που προκαλούν ανησυχία, ήτοι: η απόλαυση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος σε κατάλληλη στέγαση· η παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων· και ο αυξανόμενος αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων που αποτελούν μέρος των πάνω από 5 000 ανθρώπων που εγκαταλείπουν τη χώρα σε μηνιαία βάση·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κύριος λόγος της φυγής αυτής παραμένει η στρατιωτική θητεία, η οποία στην πραγματικότητα ισοδυναμεί με καταναγκαστική εργασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό περιλαμβάνει δυσανάλογες κυρώσεις για ασήμαντα σφάλματα και το φόβο εγκλωβισμού σε στρατιωτική θητεία για δεκαετίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ως πρόσχημα την υπεράσπιση της ακεραιότητας του κράτους και τη διασφάλιση της εθνικής αυτάρκειας·
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κίνδυνοι που απειλούν το δικαίωμα σε κατάλληλη στέγαση και που απορρέουν από αναγκαστικές εξώσεις αυξήθηκαν στην Ερυθραία από τις αρχές του 2015· λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου 800 σπίτια έχουν κατεδαφιστεί στην Ασμάρα και σε πολλά χωριά στην περιοχή της Ασμάρα, καθώς και σε άλλες πόλεις, όπως η Adi keyh· λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου 3.000 άτομα έχουν καταστεί άστεγα λόγω των αναγκαστικών εξώσεων και των κατεδαφίσεων οικιών·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 26 Ιουνίου 2015 εκατοντάδες Ερυθραίοι πρόσφυγες διαδήλωσαν μπροστά από τα κεντρικά γραφεία της Αφρικανικής Ένωσης, ζητώντας από την περιφερειακή οργάνωση να ασκήσει πίεση για δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις στη χώρα τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαδηλωτές κατηγόρησαν τον επί μακρόν πρόεδρο της Ερυθραίας Isaias Afewerki ως δικτάτορα και κάλεσαν μετ' επιτάσεως την Αφρικανική Ένωση να αναλάβει δράση·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την εξεταστική επιτροπή του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ερυθραία, διαπράττονται από την κυβέρνηση της Ερυθραίας συστηματικές, εκτεταμένες και σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τις οποίες δεν υπάρχει λογοδοσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόλαυση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών έχει περιοριστεί σοβαρά σε ένα γενικό πλαίσιο πλήρους έλλειψης κράτους δικαίου· λαμβάνοντας, επιπλέον, υπόψη ότι οι παραβιάσεις που διαπράττονται στους τομείς των εκτελέσεων χωρίς τη διεξαγωγή δίκης, των βασανιστηρίων (συμπεριλαμβανομένων των σεξουαλικών βασανιστηρίων), της στρατιωτικής θητείας και της καταναγκαστικής εργασίας ενδέχεται να συνιστούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας·
H. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση με τίτλο «Η παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων στο Κέρας της Αφρικής-Διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου» του προγράμματος για τον τομέα της ασφάλειας (ISSP) της Διακυβερνητικής Αρχής για την Ανάπτυξη (IGAD) και του εδρεύοντος στο Ναϊρόμπι Ιδρύματος SAHAN, διπλωμάτες της Ερυθραίας και σημαίνοντες πολίτες του κράτους αυτού της Ερυθράς Θάλασσας ενέχονται μαζικά σε δραστηριότητες εμπορίας και παράνομης διακίνησης ανθρώπων στην περιοχή του Κέρατος της Αφρικής·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα κατέταξαν το 2015 την Ερυθραία ως τη χειρότερη χώρα στον κόσμο όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου, κάτω από τη Βόρεια Κορέα·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τονίζει ότι δεν υφίσταται ανεξιθρησκία στην Ερυθραία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση διώκει τους πολίτες που ασπάζονται άλλες θρησκείες πλην των τεσσάρων που αναγνωρίζει· λαμβάνοντας υπόψη ότι ακόμη και στην περίπτωση των αναγνωρισμένων θρησκειών η κυβέρνηση παρεμβαίνει στην άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων των πολιτών·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ επέβαλε κυρώσεις στην Ερυθραία αρχικά τον Μάρτιο του 2010 προκειμένου να εφαρμόσει την απόφαση 1907 (2009) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, και ότι σε αυτές περιλαμβάνονται ένα εμπάργκο όπλων, ταξιδιωτικοί περιορισμοί και δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων που αφορούν πρόσωπα που συνιστούν απειλή για την ειρήνη και την εθνική συμφιλίωση·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 28 Ιανουαρίου 2016 ο υπουργός Εθνικής Ανάπτυξης της Ερυθραίας και ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ υπέγραψαν το εθνικό ενδεικτικό πρόγραμμα (ΕΕΠ) στο πλαίσιο του 11ου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης (ΕΤΑ) στην Ασμάρα, ύψους 200 εκατομμυρίων EUR για τα επόμενα πέντε έτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ενέργειες θα πρέπει να επικεντρώνονται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τη διακυβέρνηση και τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών ειδικότερα στον τομέα της ενέργειας·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 13 Νοεμβρίου 2015 η Επιτροπή Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ζήτησε από την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να λάβουν υπόψη τα πορίσματα που αποστάληκαν στην Επιτροπή του ΕΤΑ σχετικά με το σχέδιο εθνικού ενδεικτικού προγράμματος για την Ερυθραία και που αφορούσαν το εύρος και τη σοβαρότητα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχουν διαπραχθεί από το καθεστώς της Ερυθραίας, την έλλειψη αξιοπιστίας του εν λόγω καθεστώτος ως εταίρου αναπτυξιακής συνεργασίας, τη διάχυτη διαφθορά και τη σχεδόν πλήρη απουσία διαφάνειας στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών της χώρας, καθώς και το κίνδυνο κατάχρησης κονδυλίων του ΕΤΑ για τη διαχείριση της μετανάστευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Ανάπτυξης κάλεσε την Επιτροπή του ΕΤΑ να μην εγκρίνει το ΕΕΠ εν αναμονή περαιτέρω συνομιλιών·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 19 Νοεμβρίου 2015 η Επιτροπή του ΕΤΑ ενέκρινε ομόφωνα το ΕΕΠ για την Ερυθραία, χωρίς σημαντικές αλλαγές στην αρχική πρόταση της Επιτροπής·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν ένα αυξανόμενο ρεύμα προσφύγων, αιτούντων άσυλο και μεταναστών δια μέσου της Μεσογείου και κατά μήκος άλλων παράτυπων οδών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ, το 9 % του πληθυσμού των 4.5 εκατομμυρίων της Ερυθραίας έχει ήδη εγκαταλείψει τη χώρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2015 οι Ερυθραίοι που ζήτησαν άσυλο στην Ευρώπη ήταν η τέταρτη μεγαλύτερη ομάδα μετά τους Σύριους, τους Ιρακινούς και τους Αφγανούς·
1. καλεί τις αρχές της Ερυθραίας να ελευθερώσουν όλους τους πολιτικούς κρατουμένους, να μεταρρυθμίσουν και να μειώσουν τη στρατιωτική θητεία, να παύσουν όλες τις αναγκαστικές εξώσεις και κατεδαφίσεις και να επεκτείνουν την παροχή κοινωνικών κατοικιών· τονίζει την ανάγκη να σέβεται και να εφαρμόζει η Ερυθραία το δικαίωμα στην εκπαίδευση χωρίς καταναγκασμό, η παραβίαση του οποίου οδηγεί τόσους νέους Ερυθραίους να εγκαταλείψουν τη χώρα·
2. τονίζει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην αντιμετώπιση του ελλείμματος δικαιοσύνης, στη δημοκρατική διακυβέρνηση και στην αποκατάσταση του κράτους δικαίου, τερματίζοντας την αυταρχική εξουσία που ασκείται με τον φόβο της επ’ αόριστον επιστράτευσης, των αυθαίρετων κρατήσεων σε απομόνωση, των βασανιστηρίων και άλλων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
3. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την έλλειψη ελευθερίας έκφρασης και τη συνεχιζόμενη ύπαρξη πολιτικών κρατουμένων κατά παράβαση των αρχών του κράτους δικαίου· ζητεί την άμεση απελευθέρωση του Σουηδοερυθραίου δημοσιογράφου Dawit Isaak, που κρατείται υπό κακές συνθήκες και χωρίς δίκη από τον Σεπτέμβριο του 2001· τονίζει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο το επείγον του θέματος·
4. υπενθυμίζει ότι η ανεξιθρησκία είναι θεμελιώδες δικαίωμα και καταδικάζει έντονα κάθε πράξη βίας ή δυσμενή διάκριση λόγω θρησκεύματος·
5. τονίζει ότι η βιώσιμη ειρήνη, η ανάπτυξη και η ευημερία είναι ανέφικτες χωρίς τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί μετ' επιτάσεως τα κράτη μέλη, την ΕΕ και άλλους διεθνείς δωρητές να επιδείξουν τη δέουσα επιμέλεια όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο της συνεργασίας για την ανάπτυξη·
6. υπενθυμίζει ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί βασική αξία της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ και της συνολικής προσέγγισης της ΕΕ όσον αφορά το Κέρας της Αφρικής και θα πρέπει, ως εκ τούτου, να περιλαμβάνεται τακτικά στον διάλογο με την Ερυθραία· πιστεύει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η άνευ όρων παροχή της αναπτυξιακής βοήθειας που συμφωνήθηκε πρόσφατα από την ΕΕ και την Ερυθραία μπορεί να θέσει υπό αμφισβήτηση τις βασικές αρχές της προσέγγισης της ΕΕ σε αυτή την ασταθή περιοχή στην Αφρική·
7. πιστεύει ότι η Επιτροπή του ΕΤΑ θα έπρεπε να είχε λάβει υπόψη τις συστάσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης να μην εγκρίνει το ΕΕΠ και να μη συμμετάσχει σε περαιτέρω συζητήσεις· θεωρεί ότι η απόφαση να εγκριθεί το ΕΕΠ για την Ερυθραία, παρά την αντίθετη γνώμη του Κοινοβουλίου, αποδεικνύει την ύπαρξη δημοκρατικού ελλείμματος και υπονομεύει σοβαρά το ρόλο του Κοινοβουλίου ο οποίος συνίσταται στο να εξασφαλίζει την αποτελεσματική εφαρμογή των αναπτυξιακών στόχων της ΕΕ· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, να δοθεί στο Κοινοβούλιο εξουσία ελέγχου επί του ΕΤΑ μέσω διοργανικής συμφωνίας, δεσμευτικού χαρακτήρα, βάσει του άρθρο 295 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης· τονίζει ότι τα συμπεράσματα της Επιτροπής Ανάπτυξης σχετικά με τα σχέδια εγγράφων προγραμματισμού θα πρέπει να αποστέλλονται αυτόματα από την Επιτροπή στις μόνιμες αντιπροσωπείες των κρατών μελών·
8. τονίζει ότι η δημοκρατική διακυβέρνηση και η κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της Ερυθραίας έχουν ζωτική σημασία για την εξάλειψη της φτώχειας μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας, της ενθάρρυνσης των επενδύσεων και της δημιουργίας θέσεων εργασίας και επιχειρηματικών ευκαιριών· προτρέπει την ΕΕ να διασφαλίσει την υπό όρους χορήγηση της πρόσφατα εγκριθείσας βοήθειας, και να διασφαλίσει επίσης ότι το ΕΕΠ υποστηρίζει την Ερυθραία κατά τη διεξαγωγή μιας σημαντικής αλλαγής στην ενεργειακή πολιτική της προκειμένου η ενέργεια να καταστεί προσιτή για όλους, ιδίως στις αγροτικές περιοχές οι οποίες δεν έχουν ακόμη ηλεκτροδοτηθεί· πιστεύει, επιπλέον, ότι η συνιστώσα του ΕΕΠ που αφορά τη διακυβέρνηση θα πρέπει να επικεντρωθεί ιδιαίτερα στην υλοποίηση των συστάσεων της παγκόσμιας περιοδικής επισκόπησης των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
9. ζητεί να τηρούνται τα διεθνή πρότυπα και οι διεθνείς προδιαγραφές για τα ανθρώπινα δικαιώματα όσον αφορά τους πρόσφυγες· πιστεύει ότι πρέπει να συνεχίσει να παρέχεται διεθνής προστασία στους Ερυθραίους πρόσφυγες που προσπαθούν να γλυτώσουν από τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ·
10. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Πρόεδρο και στην κυβέρνηση της Ερυθραίας, στα θεσμικά όργανα της Αφρικανικής Ένωσης, στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, στους συμπροέδρους της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ και στο Παναφρικανικό Κοινοβούλιο (ΠΑΚ).