Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' Regolament ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar it-tiġdid tal-approvazzjoni tas-sustanza attiva glifosat, skont ir-Regolament (KE) Nru 1107/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar it-tqegħid fis-suq ta' prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti u li jemenda l-Anness tar-Regolament ta' implimentazzjoni (UE) Nru 540/2011 (D044281-01),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 1107/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta' Ottubru 2009 dwar it-tqegħid fis-suq ta' prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti u li jħassar id-Direttivi tal-Kunsill 79/117/KEE u 91/414/KEE(1), u b'mod partikolari l-Artikolu 20(1) tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 11 u 13 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' Frar 2011 li jistabbilixxi r-regoli u l-prinċipji ġenerali dwar il-modalitajiet ta' kontroll mill-Istati Membri tal-eżerċizzju mill-Kummissjoni tas-setgħat ta' implimentazzjoni(2),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 7 tar-Regolament (KE) Nru 178/2002 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-28 ta' Jannar 2002 li jistabbilixxi l-prinċipji ġenerali u l-ħtiġijiet tal-liġi dwar l-ikel, li jistabbilixxi l-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel u jistabbilixxi l-proċeduri fi kwistjonijiet ta' sigurtà tal-ikel(3),

–  wara li kkunsidra l-mozzjoni għal riżoluzzjoni mressqa mill-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 106(2), (3) u (4)(c) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.  billi attwalment l-erbiċida sistemika glifosat għandha l-ogħla volum ta' produzzjoni globali fost l-erbiċidi kollha; billi l-użu globali tiegħu żdied b'mod drammatiku, b'260 % fl-aħħar 40 sena (minn 3 200 tunnellata fl-1974 għal 825 000 tunnellata fl-2014)(4);

B.  billi l-glifosat huwa erbiċida mhux selettiva li joqtol il-xħejjex kollha; billi hu jaġixxi b' interferza fl-hekk imsejħa rotta shikimate, rotta li hi preżenti wkoll fl-algi, fil-batterji u l-fungi; billi esponiment subletali ta' Escherichia coli u Salmonella enterica serovar Typhimurium f'formulazzjonijiet kummerċjali tal-glifosat instab li jwassal biex jinbidel ir-rispons għall-antibijotiċi;

C.  billi 76 % tal-glifosat fid-dinja kollha jintuża fl-agrikoltura; billi l-glifosat hu wkoll użat ferm fil-forestrija, u fl-applikazzjonijiet urbani u tal-ġonna;

D.  billi l-glifosat u/jew ir-residwi tiegħu instabu fl-ilma, fil-ħamrija, fl-ikel u fix-xorb u f'oġġetti mhux kommestibbli, kif ukoll fil-ġisem tal-bniedem (pereżempju fl-awrina u fil-ħalib tal-omm);

E.  billi b'mod ġenerali l-popolazzjoni hi esposta primarjament minħabba residenzi qrib żoni mibxuxa, permezz tal-użu fid-dar u permezz tad-dieti; billi l-esponiment għall-glifosat qed jiżdied minħabba żieda drammatika fil-volum totali tal-użu tal-glifosat; billi l-impatt tal-glifosat fuq is-saħħa tal-bniedem m'għandux ikun sottovalutat;

F.  billi skont ir-Regolament (KE) Nru 1107/2009, sustanza attiva tista' tkun approvata biss jekk mhux se tkun jew m'għandhiex tkun ikklassifikata bħala kategorija karċinoġena 1A jew 1B bi qbil mad-dispożizzjonijiet tar-Regolament (KE) Nru 1272/2008, dment li l-esponiment tal-persuni għal dawk is-sustanzi attivi jkun negliġibbli jew jekk ikun hemm periklu serju għas-saħħa tal-pjanti li ma jistax jiġi kkontrollat b'mezzi disponibbli oħra;

G.  billi f'Marzu 2015, l-Aġenzija Internazzjonali għar-Riċerka dwar il-Kanċer (IARC) ikklassifikat il-glifosat bħala "aktarx karċinoġenu għall-bnedmin" (Grupp 2A) abbażi ta' "evidenza limitata" ta' kanċer fil-bnedmin (minn esponimenti reali li seħħew attwalment), "evidenza suffiċjenti" ta' kanċer f'annimali sperimentali (minn studji ta' glifosat "pur") kif ukoll "evidenza qawwija" ta' informazzjoni mekkanistika relatata mal-karċinoġenità (għall-ġenotossiċità u stress ossidattiv) kemm għall-glifosat "pur" kif ukoll għal formulazzjonijiet li fihom il-glifosat;

H.  billi l-kriterji użati mill-IARC għall-Grupp 2A huma kumparabbli għal dawk ta' Kategorija 1B fir-Regolament (KE) Nru 1272/2008;

I.  billi, madankollu, f'Novembru 2015, l-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (EFSA) iffinalizzat ir-reviżjoni bejn il-pari tal-glifosat u kkonkludiet li "l-glifosat aktarx ma joħloqx periklu karċinoġenu lill-bnedmin u l-evidenza ma ssostnix klassifikazzjoni fir-rigward tal-potenzjal karċinoġenu tiegħu skont ir-Regolament (KE) Nru 1272/2008";

J.  billi r-Regolament ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) .../... ta' XXX li jġedded l-approvazzjoni tas-sustanza attiva tal-glifosat bi qbil mar-Regolament (KE) Nru 1107/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar it-tqegħid fis-suq ta' prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti u li jemenda l-Anness tar-Regolament ta' implimentazzjoni (UE) Nru 540/2011 (minn ha

wn 'il quddiem l-"abbozz ta' Regolament ta' implimentazzjoni") jipproponi li jawtorizza l-glifosat sat-30 ta' Ġunju 2031, il-perjodu massimu possibbli, għal kwalunkwe użu, mingħajr ebda restrizzjoni (minbarra għal wieħed minn kull 500 koformulant), mingħajr kundizzjonijiet legalment vinkolanti dwar l-użu tiegħu, u suġġett biss għal informazzjoni konfermatorja dwar il-proprjetajiet li jfixklu s-sistema endokrinali;

K.  billi l-għan tar-Regolament (KE) Nru 1107/2009 hu "li jassigura livell għoli ta’ protezzjoni kemm tas-saħħa tal-bniedem kif ukoll dik tal-annimali u tal-ambjent u li jtejjeb it-tħaddim tas-suq intern permezz tal-armonizzazzjoni tar-regoli dwar it-tqegħid fis-suq ta’ prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti, filwaqt li jtejjeb il-produzzjoni agrikola";

L.  billi d-dispożizzjonijiet tar-Regolament (KE) Nru 1107/2009 huma msejsa fuq "il-prinċipju ta’ prekawzjoni u dan ir-Regolament għandu jassigura li l-industrija turi li s-sustanzi jew il-prodotti maħduma jew imqiegħda fis-suq ma jkollhomx effett negattiv fuq is-saħħa tal-bniedem jew tal-annimali jew kwalunkwe effett inaċċettabbli fuq l-ambjent"; billi t-test jiddikjara wkoll li "b’mod partikolari, l-Istati Membri m’għandhomx jitwaqqfu milli japplikaw il-prinċipju tal-prekawzjoni fejn ikun hemm inċertezza xjentifika fir-rigward tar-riskji għas-saħħa tal-bniedem jew tal-annimali jew għall-ambjent li jkunu ppreżentati mill-prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti li jkunu ser jiġu awtorizzati fit-territorju tagħhom";

M.  billi skont l-Artikolu 13(2) tar-Regolament (KE) Nru 1107/2009, id-deċiżjoni dwar l-approvazzjoni/disprovazzjoni/approvazzjoni kundizzjonali ta' sustanza attiva għandha tkun ibbażata fuq ir-rapport ta' rieżami tal-Kummissjoni u "fatturi oħra li huma leġittimi għall-kwistjoni meqjusa u għall-prinċipju ta’ prekawzjoni fejn ikunu rilevanti l-kondizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 7(1) tar-Regolament (KE) Nru 178/2002";

N.  billi l-Artikolu 7(1) tar-Regolament (KE) Nru 178/2002 jistipula li "f'ċirkostanzi speċifiċi fejn, wara stima tat-tagħrif disponibbli, il-possibbiltà ta’ effetti ta’ ħsara fuq is-saħħa tiġi identifikata iżda l-inċertezza xjentifika tkun tippersisti, miżuri provviżorji tal-amministrazzjoni tar-riskju meħtieġa biex jiżguraw livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa magħżula fil-Komunità jistgħu jiġu adottati, sakemm ikun hemm aktar tagħrif xjentifiku disponibbli għal stima tar-riskju aktar komprensiva";

O.  billi l-kundizzjonijiet ta' rikors għall-prinċipju ta' prekawzjoni kif imniżżel fir-Regolament (KE) Nru 178/2002 huma ssodisfati b'mod ċar fid-dawl tal-kontroversja dwar il-proprjetajiet karċinoġeni tal-glifosat;

P.  billi skont l-Artikolu 14(2) tar-Regolament (KE) Nru 1107/2009 il-perjodu massimu possibbli għat-tiġdid tal-approvazzjoni għal sustanzi attivi hu ta' 15-il sena; billi fl-interess tas-sikurezza, il-perjodu ta' approvazzjoni għandu jkun proporzjonat mar-riskji possibbli inerenti fl-użu ta' tali sustanzi, filwaqt li l-esperjenza miksuba mill-użu attwali tal-prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti li fihom is-sustanzi kkonċernati u kwalunkwe żvilupp fix-xjenza u t-teknoloġija għandu jkun ikkunsidrat meta tittieħed kwalunkwe deċiżjoni dwar it-tiġdid ta' approvazzjoni;

Q.  billi l-Ombudsman Ewropew fid-Deċiżjoni tagħha fil-każ 12/2013/MDC tat-18 ta' Frar 2016 dwar il-prattiki tal-Kummissjoni Ewropea fir-rigward tal-awtorizzazzjoni u t-tqegħid fis-suq ta' prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti (pestiċidi), stiednet lill-Kummissjoni tirrieżamina l-approċċ tagħha għad-definizzjoni u l-implimentazzjoni tal-miżuri ta' mitigazzjoni (kondizzjonijiet u restrizzjonijiet), sabiex ikunu inklużi rekwiżiti addizzjonali meqjusa biex il-Kummissjoni ma taħrabx mir-responsabbiltà li tiżgura protezzjoni effikaċi għas-saħħa tal-bniedem, is-saħħa tal-annimali u l-ambjent billi tippermetti lill-Istati Membri diskrezzjoni kważi assoluta fir-rigward tad-definizzjoni ta' miżuri ta' mitigazzjoni għal sustanzi potenzjalment mhux sikuri, minħabba li formulazzjonijiet standard huma ferm vagi u jista' jkun hemm dubju dwar kemm legalment jistgħu jeħtieġu miżuri ta' mitigazzjoni;

R.  billi l-abbozz ta' Regolament ta' implimentazzjoni madankollu ma fihx miżuri ta' mitigazzjoni tar-riskju legalment vinkolanti, minkejja r-riskju għoli fuq terminu twil misjub għal prattikament kull tip ta' użu tal-glifosat għal vertebrati terrestri mhux fil-mira, inklużi mammiferi u għasafar; billi l-użu tal-glifosat bħala erbiċida mhux selettiv mhux biss joqtol il-ħaxix mhux mixtieq, imma l-pjanti kollha, kif ukoll l-algi, il-batterji u l-fungi, b'hekk iħalli impatt mhux aċċettabbli fuq il-bijodiversità u l-ekosistema; billi bħala tali, il-glifosat ma jikkonformax mal-punt (e)(iii) tal-Artikolu 4(3) tar-Regolament (KE) Nru 1107/2009;

S.  billi diversi Stati Membri diġà ħadu miżuri ta' prekawzjoni biex jipproteġu s-saħħa tal-pubbliku u tal-ambjent; billi sabiex jintlaħaq l-istess livell ta' protezzjoni fl-Istati Membri kollha, fil-każ ta' approvazzjoni ta' sustanza attiva, kundizzjonijiet ċari u legalment vinkolanti għall-użu tagħha jridu jiġu stabbiliti fil-livell tal-Unjoni;

T.  billi l-EFSA, wara talba mill-Kummissjoni, qieset fil-valutazzjoni tagħha r-rapport ippubblikat mill-Aġenzija Internazzjonali għar-Riċerka dwar il-Kanċer (IARC), li kklassifikat il-glifosat bħala aktarx karċinoġenu għall-bnedmin; billi l-evalwazzjoni tal-EFSA kienet ibbażata fuq ġabra kbira ta' evidenza, inklużi għadd ta' studji mhux valutati mill-IARC, u skont l-EFSA, din hi waħda mir-raġunijiet li minħabba fiha hi waslet għal konklużjonijiet differenti;

U.  billi l-Kap tal-Unità tal-Pestiċidi tal-EFSA, li kien inkarigat mill-valutazzjoni, iddeskriva ċerti studji mhux valutati mill-IARC bħala "fundamentali" u "kruċjali"; billi l-EFSA s'issa rrifjutat li tippubblika dawn l-istudji, minħabba li l-applikanti affermaw li l-iżvelar jagħmel ħsara lill-interessi kummerċjali tagħhom; billi n-nuqqas ta' pubblikazzjoni tal-istudji jwassal biex ma jkunx possibbli skrutinju xjentifiku indipendenti; billi l-EFSA ma tatx prova verifikabbli li l-iżvelar ikun ta' ħsara għall-industrija, kif previst mill-obbligu legali tagħha skont l-Artikolu 63 tar-Regolament (KE) Nru 1107/2009;

V.  billi skont l-Artikolu 4(2) tar-Regolament (KE) Nru 1049/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta' Mejju 2001 dwar l-aċċess pubbliku għad-dokumenti tal-Parlament Ewropew, tal-Kunsill u tal-Kummissjoni(5), l-istituzzjonijiet għandhom jirrifjutaw aċċess għal dokument meta l-iżvelar tiegħu jista' jdgħajjef il-protezzjoni ta' interessi kummerċjali sakemm ma jkunx hemm interess pubbliku akbar fl-iżvelar tiegħu; billi fid-dawl tal-kontroversja li għaddejja bejn l-IARC u l-EFSA dwar kwistjoni li hi relevanti għall-pubbliku bħalma hi l-kanċer u r-relevanza globali tad-deċiżjoni dwar l-approvazzjoni mill-ġdid/approvazzjoni kundizzjonali mill-ġdid jew id-disapprovazzjoni mill-ġdid tal-glifosat, jidher b'mod ċar li hemm interess kbir biex dawn l-istudji jkunu żvelati;

W.  billi hemm mhux biss tħassib serju dwar il-karċinoġenità tal-glifosat imma wkoll dubji dwar il-mod ta' azzjoni possibbli fir-rigward tal-proprjetajiet li jfixklu s-sistema endokrinali; billi formulazzjonijiet abbażi tal-glifosat instabu li jfixklu s-sistema endokrinali fil-linji ċellulari tal-bniedem u, fin-nuqqas ta' kriterji xjentifiċi orizzontali xierqa, ma jistax ikun eskluż mod ta' azzjoni medjat mis-sistema endokrinali;

X.  billi f'Lulju 2015 l-Istat Membru rapporteur indika l-intenzjoni tiegħu li jressaq dossier dwar il-klassifikazzjoni armonizzata tal-glifosat skont ir-Regolament (KE) Nru 1272/2008 lill-Aġenzija Ewropea għas-Sustanzi Kimiċi, li hi l-awtorità xjentifika relevanti fir-rigward tal-klassifikazzjoni armonizzata ta' sustanzi kimiċi; billi l-applikazzjoni kienet mistennija lejn tmiem Marzu 2016; billi l-proċess ta' teħid ta' deċiżjoni hu mistenni li jdum 18-il xahar;

Y.  billi f'Marzu 2016 kienet posposta l-votazzjoni fil-Kumitat Permanenti dwar il-Fitofarmaċewtiċi dwar l-abbozz ta' regolament ta' implimentazzjoni li jġedded l-approvazzjoni tas-sustanza attiva glifosat;

Z.  billi l-Uffiċċju tal-Verifika tal-Kungress tal-Istati Uniti (Government Accountability Office, GAO) reċentement ħareġ rakkomandazzjoni lill-Aġenzija tal-Ikel u tal-Mediċini tal-Istati Uniti (United States Food and Drug Administration) biex ikun valutat ir-riskju u żvelata l-informazzjoni dwar ir-residwi tal-glifosat fir-rigward tas-saħħa pubblika;

1.  Iqis li l-abbozz tar-Regolament ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni jonqos milli jiżgura livell għoli ta' protezzjoni kemm għas-saħħa tal-bnedmin kif ukoll għas-saħħa tal-annimali u l-ambjent, jonqos milli japplika l-prinċipju ta' prekawzjoni, u jisboq is-setgħat ta' implimentazzjoni previsti fir-Regolament (KE) Nru 1107/2009;

2.  Jistieden lill-Kummissjoni tirtira l-abbozz tar-Regolament ta' implimentazzjoni tagħha u tippreżenta abbozz ġdid lill-Kumitat;

3.  Jistieden lill-Kummissjoni ma ġġeddidx l-approvazzjoni tal-glifosat u tistabbilixxi skadenza ċara biex tkun stabbilita lista ta' koformulanti li ma jistgħux ikunu inklużi fi prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti;

4.  Jistieden lill-Kummissjoni biex mingħajr dewmien tiżgura rieżami indipendenti tal-klassifikazzjoni tal-glifosat abbażi tal-evidenza xjentifika kollha disponibbli relatata mal-karċinoġentà tal-glifosat kif ukoll ma' proprjetajiet li jfixklu s-sistema endokrinali abbażi tal-kriterji xjentifiċi orizzontali mistennija għal proprjetajiet li jfixklu s-sistema endokrinali;

5.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-EFSA biex immedjatament jiżvelaw kull evidenza xjentifika li kienet il-bażi li wasslet għall-klassifikazzjoni pożittiva u l-awtorizzazzjoni mill-ġdid tal-glifosat, minħabba l-interess pubbliku prevalenti fl-iżvelar;

6.  Jistieden lill-Kummissjoni tinkariga lill-Uffiċċju Alimentari u Veterinarju tagħha biex jittestja u jimmonitorja residwi tal-glifosat f'ikel u xorb prodott fl-Unjoni, kif ukoll fi prodotti impurtati;

7.  Hu tal-opinjoni li segwitu xieraq għal din ir-riżoluzzjoni u għalhekk it-tressiq ta' abbozz ġdid emendat bir-reqqa mill-Kummissjoni se jkun kruċjali għall-fiduċja fl-istituzzjonijiet tal-Unjoni Ewropea u bejniethom;

8.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri.

(1) ĠU L 309, 24.11.2009, p. 1. (2) ĠU L 55, 28.2.2011, p. 13. (3) ĠU L 031, 1.2.2002, p. 1 (4) http://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/s12302-016-0070-0 (5) ĠU L 145, 31.5.2001, p. 43.