ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την ιχνηλασιμότητα των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στην εστίαση και στο λιανικό εμπόριο
4.5.2016 - (2016/2532(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 128 παράγραφος 5 του Κανονισμού
Alain Cadec εξ ονόματος της Επιτροπής Αλιείας
B8-0581/2016
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ιχνηλασιμότητα των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στην εστίαση και στο λιανικό εμπόριο
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1379/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για την κοινή οργάνωση των αγορών των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, την τροποποίηση των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1184/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 104/2000 του Συμβουλίου[1],
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων[2],
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές, την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 και την κατάργηση της οδηγίας 87/250/ΕΟΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 90/496/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της οδηγίας 1999/10/ΕΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 2000/13/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών της Επιτροπής 2002/67/ΕΚ και 2008/5/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 608/2004 της Επιτροπής[3],
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 882/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τη διενέργεια επισήμων ελέγχων της συμμόρφωσης προς τη νομοθεσία περί ζωοτροφών και τροφίμων και προς τους κανόνες για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων[4],
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2009, περί θεσπίσεως κοινοτικού συστήματος ελέγχου της τήρησης των κανόνων της κοινής αλιευτικής πολιτικής, τροποποιήσεως των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 847/96, (ΕΚ) αριθ. 2371/2002, (ΕΚ) αριθ. 811/2004, (ΕΚ) αριθ. 768/2005, (ΕΚ) αριθ. 2115/2005, (ΕΚ) αριθ. 2166/2005, (ΕΚ) αριθ. 388/2006, (ΕΚ) αριθ. 509/2007, (ΕΚ) αριθ. 676/2007, (ΕΚ) αριθ. 1098/2007, (ΕΚ) αριθ. 1300/2008, (ΕΚ) αριθ. 1342/2008 και καταργήσεως των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 2847/93, (ΕΚ) αριθ. 1627/94 και (ΕΚ) αριθ. 1966/2006[5],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Ιανουαρίου 2014, σχετικά με την επισιτιστική κρίση, την απάτη στην αλυσίδα των τροφίμων και τη διενέργεια ελέγχων[6],
– έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Αλιείας,
– έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με την ιχνηλασιμότητα των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στην εστίαση και στο λιανικό εμπόριο (O-000052/2016 – B8-0365/2016),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 128 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ αποτελεί τη μεγαλύτερη αγορά θαλασσινών προϊόντων στον κόσμο, η οποία εφοδιάζεται τόσο από τον αλιευτικό τομέα της ΕΕ όσο και από εισαγωγές από τρίτες χώρες·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταναλωτές έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν πληροφορίες διατυπωμένες με κατανοητούς όρους, μεταξύ άλλων σχετικά με τις ακτές και τη γεωγραφία των περιοχών αλιείας, και ότι πρέπει να είναι σε θέση να βασίζονται απόλυτα σε ολόκληρη την αλυσίδα που εφοδιάζει με αλιευτικά προϊόντα την αγορά της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν καθήκον να προστατεύουν τους ευρωπαίους πολίτες από δόλιες ενέργειες· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα εισαγόμενα προϊόντα πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες και τα πρότυπα της ΕΕ·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ετοιμάζει έναν λεπτομερή και διεξοδικό κατάλογο προαιρετικών πληροφοριών σχετικά με προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ευρήματα της Επιτροπής θα μπορούσαν να έχουν ως αποτέλεσμα τη σύσταση μιας εξωτερικής δομής για την πιστοποίηση προαιρετικών πληροφοριών σχετικά με προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στην αγορά της ΕΕ·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο σχέδιο ελέγχου 2015 της Επιτροπής[7] για την εκτίμηση της επικράτησης στην αγορά λευκόσαρκων ψαριών με λανθασμένη επισήμανση όσον αφορά το δηλωθέν είδος, διαπιστώθηκε ότι στο 94% των δειγμάτων που ελήφθησαν το δηλωθέν είδος επιβεβαιώθηκε· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι για ορισμένα είδη τα επίπεδα μη συμμόρφωσης ήταν πολύ υψηλά, και ότι το ποσοστό του 6 % θεωρείται σχετικά χαμηλό σε σύγκριση με άλλες πιο περιορισμένες μελέτες στα κράτη μέλη·
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 36 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1379/2013, απαιτείται η Επιτροπή να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, έως την 1η Ιανουαρίου 2015, έκθεση σκοπιμότητας για τις δυνατότητες καθιέρωσης συστήματος απονομής οικολογικού σήματος για τα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινή οργάνωση των αγορών (ΚΟΑ) πρέπει να εγγυάται τον θεμιτό ανταγωνισμό και το δίκαιο εισόδημα για τους παραγωγούς αλιευτικών προϊόντων που πωλούνται ή αγοράζονται στην ΕΕ·
1. εκφράζει την έντονη ανησυχία και τη δυσαρέσκειά του για τα αποτελέσματα διαφόρων μελετών που δείχνουν υψηλά επίπεδα παραπλανητικής επισήμανσης για προϊόντα αλιείας που πωλούνται στην αγορά της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων και των εστιατορίων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ· βεβαιώνει εκ νέου ότι η εσκεμμένη και δόλια εσφαλμένη επισήμανση ειδών ψαριών αποτελεί παραβίαση των κανόνων της ΕΕ, μεταξύ άλλων της κοινής αλιευτικής πολιτικής, και μπορεί να συνιστά ποινικό αδίκημα βάσει εθνικής νομοθεσίας·
2. καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τους εθνικούς ελέγχους, μεταξύ άλλων για τα μη μεταποιημένα ψάρια στα εστιατόρια και στον τομέα της εστίασης, σε μια προσπάθεια να καταπολεμηθεί η απάτη και να εντοπιστεί το στάδιο της αλυσίδας εφοδιασμού στο οποίο γίνεται το λάθος στην επισήμανση των ψαριών· εκφράζει την ανησυχία του για την αντικατάσταση των ειδών υψηλής ποιότητας με χαμηλότερης ποιότητας είδη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μελετήσουν τα μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν για τη βελτίωση της ιχνηλασιμότητας των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας· υποστηρίζει τη δημιουργία μιας ομάδας εργασίας για να εναρμονίσει την εφαρμογή της ιχνηλασιμότητας σε όλα τα κράτη μέλη και τη σύσταση μιας εξωτερικής δομής για την πιστοποίηση προαιρετικών πληροφοριών σχετικά με προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στην αγορά της ΕΕ·
3. υποστηρίζει τη δημιουργία ενός ισχυρού συστήματος ιχνηλασιμότητας, από την εκφόρτωση έως την κατανάλωση, που θα εμπνέει εμπιστοσύνη στους καταναλωτές και, κατά συνέπεια, θα μειώνει την εμπορική εξάρτηση από εισαγόμενα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, με αποτέλεσμα την ενίσχυση της αγοράς της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να αξιοποιήσει το δυναμικό του γραμμωτού κώδικα DNA, που θα μπορούσε να βοηθήσει στην ταυτοποίηση των ειδών με την αλληλουχία του DNA, προκειμένου να ενισχυθεί η ιχνηλασιμότητα·
4. εκφράζει την ικανοποίησή του για το νέο πλαίσιο της ΚΟΑ και παροτρύνει την Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 36 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1379/2013, να υποβάλει έκθεση σκοπιμότητας για τις δυνατότητες καθιέρωσης ενός συστήματος απονομής οικολογικού σήματος για τα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας· επισημαίνει την ανάγκη θέσπισης ελάχιστων προτύπων για την οικολογική σήμανση· θεωρεί ότι τα βασικά στοιχεία του συστήματος επισήμανσης πρέπει να διασφαλίζουν τη διαφάνεια, την ανεξαρτησία και την αξιοπιστία της διαδικασίας πιστοποίησης· ζητεί μια ενδελεχή ανάλυση σχετικά με τα οφέλη της καθιέρωσης ενός συστήματος επισήμανσης για ολόκληρη την ΕΕ·
5. καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί σε τακτική βάση το κατά πόσο αναγράφονται στις ετικέτες οι απαιτούμενες πληροφορίες και σε ποιο βαθμό· τονίζει ότι η επισήμανση πρέπει να παρέχει κατανοητές, επαληθεύσιμες και ακριβείς πληροφορίες· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο της προαιρετικής επισήμανσης, να αναφέρουν όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες που επιτρέπουν στον καταναλωτή να προβεί σε τεκμηριωμένη επιλογή· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις εκστρατείες ευαισθητοποίησης σχετικά με τις απαιτήσεις επισήμανσης για τα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας·
6. τονίζει ότι μια υγιής ευρωπαϊκή πολιτική επισήμανσης στον τομέα της αλιείας θα αποτελέσει βασικό παράγοντα για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης των παράκτιων κοινοτήτων, την αναγνώριση των βέλτιστων πρακτικών των αλιέων, καθώς και για την ανάδειξη της ποιότητας των προϊόντων με τα οποία εφοδιάζονται οι καταναλωτές·
7. καλεί την Επιτροπή, με γνώμονα τη διασφάλιση του δικαιώματος των καταναλωτών να λαμβάνουν ακριβείς, αξιόπιστες και κατανοητές πληροφορίες, να εγκρίνει μέτρα για την αντιμετώπιση της σύγχυσης που έχει προκληθεί από τις ισχύουσες απαιτήσεις επισήμανσης βάσει των περιοχών και υποπεριοχών που καθορίζονται από τον Οργανισμό Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), που είναι ιδιαιτέρως σοβαρή στην περίπτωση αλιευμάτων από ορισμένες υποπεριοχές της περιοχής 27, όπου μεταξύ άλλων η Γαλικία και ο Κόλπος του Κάδιξ επισημαίνονται ως «Πορτογαλικά Ύδατα», η Ουαλία ως «Θάλασσα της Ιρλανδίας» και η Βρετάνη ως «Βισκαϊκός Κόλπος»·
8. εφιστά την προσοχή στην ανάγκη να συμπεριλαμβάνονται, με διαφάνεια και σαφήνεια, πληροφορίες σχετικά με την καταγωγή των αλιευτικών προϊόντων·
9. επισημαίνει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι κάθε μελλοντικό οικολογικό σήμα για ολόκληρη την Ένωση, καθώς και η οικολογική επισήμανση θαλασσινών προϊόντων τρίτων χωρών και τα συστήματα πιστοποίησης, θα συνάδουν με τις κατευθυντήριες γραμμές του FAO για την οικολογική επισήμανση ιχθύων και αλιευτικών προϊόντων που προέρχονται από τη θαλάσσια αλιεία·
10. θεωρεί ότι ένα οικολογικό σήμα για ολόκληρη την ΕΕ όσον αφορά τα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, οι προδιαγραφές του οποίου θα πρέπει να συζητηθούν περαιτέρω σε επίπεδο ΕΕ, θα μπορούσε να συμβάλει στην ενίσχυση της ιχνηλασιμότητας και στη διαφάνεια της ενημέρωσης των καταναλωτών· πιστεύει ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) μπορεί να χρηματοδοτήσει ένα τέτοιο σήμα·
11. σημειώνει ότι ορισμένες εμπορικές ονομασίες ιχθύων που ισχύουν στα κράτη μέλη διαφέρουν μεταξύ τους εξαιτίας εθνικών πρακτικών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σύγχυση σε κάποιο βαθμό· εκφράζει ικανοποίηση για το έργο που έχει αναλάβει η Επιτροπή να ξεκινήσει πιλοτικό σχέδιο, όπως εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με στόχο τη δημιουργία δημόσιας βάσης δεδομένων η οποία θα παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις εμπορικές ονομασίες σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ·
12. ενθαρρύνει την Επιτροπή να δημοσιοποιεί πιο αποτελεσματικά το έργο της για την προστασία των θαλάσσιων πόρων και την καταπολέμηση της παράνομης αλιείας·
13. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή.
- [1] ΕΕ L 354 της 28.12.2013, σ. 1.
- [2] ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1.
- [3] ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 18.
- [4] ΕΕ L 165 της 30.4.2004, σ. 1
- [5] ΕΕ L 134 της 22.12.2009, σ. 1.
- [6] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0011.
- [7] . http://ec.europa.eu/food/safety/official_controls/food_fraud/fish_substitution/index_en.htm?subweb=343&lang=en