PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji w północnym Iraku i Mosulu
24.10.2016 - (2016/2956(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Javier Nart, Petras Auštrevičius, Beatriz Becerra Basterrechea, Dita Charanzová, Marielle de Sarnez, Gérard Deprez, José Inácio Faria, María Teresa Giménez Barbat, Marian Harkin, Ivan Jakovčić, Alexander Graf Lambsdorff, Valentinas Mazuronis, Louis Michel, Urmas Paet, Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Carolina Punset, Marietje Schaake, Jasenko Selimovic, Hannu Takkula, Pavel Telička, Ramon Tremosa i Balcells, Ivo Vajgl, Johannes Cornelis van Baalen, Paavo Väyrynen, Ilhan Kyuchyuk w imieniu grupy ALDE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-1159/2016
B8-1165/2016
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji w północnym Iraku i Mosulu
Parlament Europejski,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,
– uwzględniając deklarację ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form nietolerancji i dyskryminacji ze względu na wyznanie lub przekonania z 1981 r.,
– uwzględniając konwencję ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r.,
– uwzględniając wytyczne ONZ w sprawie przesiedleń wewnętrznych z 1998 r.,
– uwzględniając oświadczenie wysokiej komisarz Narodów Zjednoczonych ds. praw człowieka Navi Pillay z dnia 16 czerwca 2014 r. potępiające pozasądowe egzekucje przeprowadzane przez ISIL i zawierające opinię, że egzekucje te można prawie z całą pewnością uznać za zbrodnie wojenne,
– uwzględniając oświadczenie zastępcy sekretarza generalnego ONZ i dyrektor wykonawczej Jednostki Narodów Zjednoczonych ds. Równości Płci i Uwłasnowolnienia Kobiet Phumzile Mlambo-Ngcuki, w którym wyraziła ona szczególne zaniepokojenie kwestią bezpieczeństwa kobiet i dziewcząt w Iraku, zwłaszcza na obszarach zdominowanych przez ISIS/Daisz,
– uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie Iraku, a zwłaszcza rezolucje 2299 (2016) i 2249 (2015) potępiające ostatnie ataki terrorystyczne ISIS,
– uwzględniając rezolucję nr 2091 (2016) w sprawie zagranicznych bojowników w Syrii i Iraku, przyjętą przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w dniu 27 stycznia 2016 r.,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje: z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie sytuacji w Iraku[1], z dnia 18 września 2014 r. w sprawie sytuacji w Iraku i Syrii[2] oraz z dnia 12 lutego 2015 r. w sprawie kryzysu humanitarnego w Iraku i Syrii[3],
– uwzględniając uwagi wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa F. Mogherini wygłoszone po drugim posiedzeniu Rady Współpracy UE–Irak w ramach umowy o partnerstwie i współpracy między UE a Irakiem,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że niedawno rozpoczęła się operacja wyzwolenia Mosulu z rąk tzw. ISIS/Daisz; mając na uwadze, że ofensywa ta może doprowadzić do zaistnienia wyjątkowo niepokojącej sytuacji humanitarnej; mając na uwadze, że wszelkie nierozwiązane spory dotyczące wewnętrznych granic w północnym Iraku, jeżeli nie zajmą się nimi odpowiednie podmioty wojskowe walczące przeciwko ISIS oraz cała społeczność międzynarodowa, mogą uniemożliwić odbudowę na tym obszarze oraz powrót przesiedlonych mieszkańców, co stwarza zagrożenie dla istnienia na tym obszarze w przyszłości mniejszości znajdujących się w trudnej sytuacji; mając na uwadze, że północny Irak od dawna jest zamieszkiwany przez mniejszości etniczne i religijne oraz charakteryzuje się pluralizmem, stabilnością i współpracą między społecznościami mimo okresów przemocy i prześladowań;
B. mając na uwadze, że Mosul od dawna jest wieloetnicznym miastem, w którym większość sunnicka żyje wspólnie z Chaldejczykami, syrokatolikami, Asyryjczykami, Kurdami, jazydami i Turkmenami; mając na uwadze, że obszary wokół miasta są historycznie różnorodne pod względem etnicznym i religijnym, prz czym równiny Niniwy zamieszkują skupiska chrześcijan, w okolicach gór Sindżar mieszkają jazydzi, zaś w Tal Afarze – muzułmańscy Turkmeni;
C. mając na uwadze, że w dniu 4 lutego 2016 r. Parlament Europejski uznał, że ISIS/Daisz popełnia ludobójstwo wobec chrześcijan i jazydów, a także innych mniejszości religijnych i etnicznych, które nie zgadzają się z interpretacją islamu przyjętą przez tzw. ISIS/Daisz, a także dopuszcza się wobec nich aktów prześladowania, okrucieństwa i przestępstw międzynarodowych, które stanowią zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości;
D. mając na uwadze, że oprócz Parlamentu Europejskiego również Rada Europy, Departament Stanu USA, Kongres USA, parlament Zjednoczonego Królestwa, parlament Australii oraz inne narody i instytucje wspólnie uznały, że okrucieństwa popełniane przez ISIS/Daisz przeciwko mniejszościom religijnym i etnicznym w Iraku obejmują zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości i ludobójstwo;
E. mając na uwadze, że zdaniem Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR) od 2014 r. ok. 3,3 mln Irakijczyków zostało wysiedlonych z powodu wojny, a ponad 1,5 mln osób jest bezpośrednio zagrożonych wysiedleniem z Mosulu w wyniku operacji przejęcie tego obszaru;
F. mając na uwadze, że UNHCR dysponuje pięcioma otwartymi obozami i może przyjąć 45 tys. osób uciekających z Mosulu i sąsiadujących okolic oraz że organizacja ta planuje otworzenie w najbliższych tygodniach w sumie jedenastu obozów dla 120 tys. osób, pod warunkiem że możliwe będzie znalezienie bezpiecznych obszarów z dala od linii frontu; mając na uwadze, że w budżecie UNHCR przeznaczonym na działania wokół Mosulu znajduje się obecnie nieco ponad 38% przewidzianych środków; mając na uwadze, że środki finansowe potrzebne są nie tylko na wstępne przygotowanie, ale również w celu rozwiązania powszechnego problemu przesiedleń, co może potrwać przez całą zimę;
G. mając na uwadze, że dzieci w Mosulu i jego okolicach znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji oraz grozi im śmierć lub obrażenia, a także przemoc na tle seksualnym, porwania lub rekrutacja do zbrojnych grup;
H. mając na uwadze, że Unia Europejska odegrała centralną rolę w ramach globalnej koalicji przeciwko ISIS/Daisz w Iraku, udzielając pomocy humanitarnej i stabilizacyjnej; mając na uwadze, że do tej pory UE przeznaczyła 134 mln EUR w postaci pomocy humanitarnej dla Iraku, z czego 50 mln trafiło do Mosulu;
I. mając na uwadze, że Parlament podkreślił znaczenie zapewnienia przez społeczność międzynarodową ochrony i udzielenia pomocy, w tym wojskowej ochrony i pomocy, zgodnie z prawem międzynarodowym, wszystkim grupom, które obierane są za cel przez tzw. ISIS/Daisz i inne organizacje terrorystyczne na Bliskim Wschodzie, takim jak mniejszości etniczne i religijne, a także znaczenie zagwarantowania udziału tych grup w przyszłych trwałych rozwiązaniach politycznych;
J. mając na uwadze, że operację wojskową wymierzoną w tzw. ISIS/Daisz w północnym Iraku prowadzi się w ramach wspólnej narodowej misji bezpieczeństwa, w której udział biorą irackie siły bezpieczeństwa, siły peszmergów podlegające Regionalnemu Rządowi Kurdystanu oraz lokalne siły bezpieczeństwa; mając na uwadze, że globalna koalicja udziela wsparcia w postaci doradców, wsparcia z powietrza i wsparcia wywiadowczego;
K. mając na uwadze, że zachowanie tożsamości społeczności żyjących w północnym Iraku oraz zagwarantowanie im bezpieczeństwa w ramach federalnych struktur Republiki Iraku umożliwiłoby przywrócenie i zachowanie podstawowych praw człowieka, w tym praw własności, rdzennej ludności tego regionu;
L. mając na uwadze, że art. 2 konstytucji Iraku gwarantuje pełne religijne prawo wszystkich obywateli do wolności wyznania i praktykowania religii;
M. mając na uwadze, że w umowie o partnerstwie i współpracy między UE a Irakiem, zwłaszcza w klauzuli dotyczącej praw człowieka, podkreślono, że dialog polityczny między UE a Irakiem powinien skupiać się na prawach człowieka i na wzmocnieniu instytucji demokratycznych;
1. zdecydowanie potępia utrzymujące się akty przemocy i masowe egzekucje dokonywane przez ISIS/Daisz w Iraku; wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu nieprzerwanie napływających doniesień o wykorzystywaniu przez ISIS/Daisz dzieci, osób starszych, kobiet i osób słabych jako tarcz podczas trwających wojskowych operacji wyzwalania przeprowadzanych w północnym Iraku; z całą mocą potępia przesiedlenie tysięcy Irakijczyków, w tym mniejszości etnicznych i religijnych, zamieszkujących północny Irak; z głębokim niepokojem obserwuje, że ISIS/Daisz w dalszym ciągu celowo atakuje chrześcijan (Chaldejczyków, syrokatolików, Asyryjczyków, Melchitów i Ormian), jazydów, Turkmenów, szyitów, Szabaków, Sabejczyków, jarsanitów i sunnitów w ramach prób eksterminacji wszelkich mniejszości religijnych i etnicznych na obszarach znajdujących się pod jej kontrolą;
2. podkreśla znaczenie ochrony ludności cywilnej podczas operacji wojskowych w Mosulu i jego okolicach;
3. uznaje prawo rządu Republiki Iraku do obrony terytorium swojego państwa; apeluje do irackich sił zbrojnych o działanie zgodnie z prawem międzynarodowym i krajowym oraz wzywa do przestrzegania zobowiązań Iraku wynikających z międzynarodowych umów dotyczących praw człowieka i podstawowych wolności;
4. apeluje do Unii Europejskiej, Narodów Zjednoczonych i całej społeczności międzynarodowej o dalsze trwałe wsparcie dla rządu Iraku w postaci pomocy humanitarnej i wojskowej podczas trwających w kilku regionach Iraku operacji wyzwalania; wyraża zadowolenie z powodu przekazania przez Unię Europejską pomocy humanitarnej w wysokości 50 mln EUR dla regionu Mosulu, który ma do czynienia z wyjątkową i bezprzykładną katastrofą humanitarną;
5. podkreśla znaczenie Mosulu dla całego Iraku oraz wzywa UE i jej państwa członkowskie do zagwarantowania mniejszościom reprezentacji w nowej administracji Mosulu; jest zdania, że powrót uchodźców i osób wewnętrznie przesiedlonych będzie zależeć od stabilności nowej administracji; podkreśla, że mniejszości etniczne i religijne mają uzasadnione prawo do udziału w polityce i do odzyskania praw własności;
6. wzywa rząd Iraku i Regionalny Rząd Kurdystanu, a także UE i jej państwa członkowskie, społeczność międzynarodową i podmioty międzynarodowe do zagwarantowania integralności terytorialnej i bezpieczeństwa na równinie Niniwy;
7. wzywa wszystkie podmioty walczące z ISIS/Daisz w Republice Iraku do podjęcia trwałej, długofalowej i integracyjnej współpracy politycznej i takiegoż dialogu politycznego w celu położenia podwalin pod Irak wolny od ruchów o charakterze radykalnym i ekstremistycznym; wzywa UE i jej państwa członkowskie, globalną koalicję przeciwko ISIL, społeczność międzynarodową i podmioty międzynarodowe do współpracy z krajowym rządem Republiki Iraku i rządami regionalnymi w celu zagwarantowania trwałego bezpieczeństwa na równinie Niniwy, w Tal Afarze i Sindżarze;
8. wzywa Unię Europejską, Narody Zjednoczone i całą społeczność międzynarodową do współpracy z krajowym rządem Republiki Iraku i rządami regionalnymi w celu nadzorowania reintegracji wszystkich przesiedlonych Irakijczyków oraz mniejszości etnicznych i religijnych, które spotkał ten sam los; uważa, że miejsca bezpiecznego schronienia, zabezpieczane przez siły ONZ, mogłyby stanowić część odpowiedzi na ogromne wyzwanie, jakim jest zapewnienie tymczasowej ochrony milionom uchodźców z objętych konfliktem Syrii i Iraku;
9. podkreśla potrzebę przestrzegania praw człowieka i poszanowania podstawowych wolności, w tym wolności wypowiedzi, wolności prasy i wolności cyfrowej; uważa, że pluralistyczny krajobraz mediów w Iraku i we wszystkich jego regionach ma fundamentalne znaczenie dla zaprowadzenia pokoju i zwalczania wszelkiego rodzaju radykalnych ideologii po wyplenieniu ISIS/Daisz;
10. wzywa wszystkie podmioty regionalne, by uczyniły wszystko, co w ich mocy w celu powstrzymania wszelkich działań podejmowanych przez organy urzędowe lub podmioty prywatne z myślą o propagowaniu i szerzeniu ekstremistycznych ideologii islamskich; wzywa UE, by umożliwiła przeprowadzenie regionalnego dialogu na temat problemów, przed jakimi stoi Bliski Wschód, oraz by włączyła do tego dialogu wszystkie ważne strony, w szczególności Iran, Arabię Saudyjską i Turcję; wyraża uznanie dla decydującego udziału Iranu w działaniach prowadzonych w Iraku, dzięki którym zatrzymano ofensywę ISIS/Daisz i odzyskano kontrolę nad terytoriami, na których dżihadyści prowadzili działalność terrorystyczną;
11. wzywa swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, specjalnemu przedstawicielowi UE do spraw praw człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich, rządowi i Radzie Reprezentantów Iraku, Regionalnemu Rządowi Kurdystanu, rządowi Turcji, sekretarzowi generalnemu Narodów Zjednoczonych oraz Radzie Praw Człowieka ONZ.
- [1] Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0171.
- [2] Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0027.
- [3] Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0040.