Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Białorusi,

–  uwzględniając oświadczenie rzecznika ESDZ w sprawie wyborów parlamentarnych na Białorusi, z dnia 13 września 2016 r.,

–  uwzględniając wstępne oświadczenie OBWE/ODIHR, Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE i Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z dnia 12 września 2016 r. w sprawie wyborów parlamentarnych na Białorusi,

–  uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. sytuacji w zakresie praw człowieka na Białorusi z dnia 21 września 2016 r.,

–  uwzględniając wybory parlamentarne, które odbyły się 11 września 2016 r., oraz wybory prezydenckie, które odbyły się 11 października 2015 r.,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że wybory prezydenckie na Białorusi w 2015 r. nie zostały uznane za wolne i uczciwe, ponieważ obserwatorzy wskazali poważne nieprawidłowości, natomiast przedstawiciele OBWE/ODIHR stwierdzili, że przed Białorusią jeszcze długa droga do wypełnienia jej zobowiązań demokratycznych; mając na uwadze, że białoruskie władze otrzymały do rozpatrzenia zbiór zaleceń dotyczących usprawnienia procesu wyborczego i dostosowania go do międzynarodowych standardów;

B.  mając na uwadze, że po uwolnieniu więźniów politycznych w sierpniu 2015 r. Unia Europejska zdecydowała się nie przedłużać obowiązywania środków ograniczających wobec niektórych obywateli białoruskich oraz podmiotów prawnych; mając na uwadze, że białoruskie władze do tej pory ignorowały apele o przywrócenie uwolnionym więźniom politycznym praw obywatelskich i politycznych; mając na uwadze, że w ubiegłym roku wydano nowe politycznie umotywowane wyroki pozbawienia wolności;

C.  mając na uwadze, że w dniu 6 czerwca 2016 r. prezydent Białorusi ogłosił wybory do Izby Reprezentantów; mając na uwadze, że wybory te odbyły się w dniu 11 września 2016 r.; mając na uwadze, że akredytacje na obserwacje wyborów otrzymało ponad 827 międzynarodowych obserwatorów oraz 32 100 obywateli; mając na uwadze, że misja obserwacji wyborów OBWE/ODIHR została uruchomiona na zaproszenie białoruskiego ministerstwa spraw zagranicznych w celu obserwacji wyborów;

D.  mając na uwadze, że mimo iż Centralna Komisja Wyborcza przyjęła sześć uchwał dotyczących niektórych technicznych aspektów procesu wyborczego, znaczna liczba wcześniejszych kluczowych zaleceń OBWE/ODIHR oraz Komisji Weneckiej nie została zrealizowana;

E.  mając na uwadze, że partie polityczne na Białorusi wciąż odgrywają nadzwyczaj niewielką rolę, a od 2000 r. nie zarejestrowano żadnej nowej partii;

F.  mając na uwadze, że ograniczenia podstawowych wolności zrzeszania się, wypowiedzi i zgromadzeń wpłynęły na atmosferę, w jakiej przeprowadzono wybory, a nierówny dostęp do państwowych i publicznych instytucji oraz zasobów wypaczył warunki działania; mając na uwadze, że ramy konstytucyjne i prawne na Białorusi nie gwarantują w należytym stopniu przeprowadzania wyborów zgodnie z międzynarodowymi standardami;

G.  mając na uwadze, że ordynacja wyborcza nie przewiduje specjalnych środków służących zwiększeniu reprezentacji kobiet;

H.  mając na uwadze, że Białoruś to jedyny kraj europejski, w którym wciąż stosuje się karę śmierci; mając na uwadze, że od lutego co najmniej cztery osoby zostały skazane na karę śmierci, natomiast od uzyskania przez kraj niepodległości w 1991 r. dokonano egzekucji około 400 osób;

I.  mając na uwadze, że w dniu 13 października 2016 r. UE oficjalnie zainicjowała partnerstwo na rzecz mobilności z Republiką Białorusi; mając na uwadze, że negocjacje w sprawie umowy wizowej są w toku;

J.  mając na uwadze, że sytuacja w zakresie praw człowieka na Białorusi jest nadal wysoce problematyczna, ponieważ nie odnotowano żadnej istotnej zmiany; mając na uwadze, że Białoruś nadal nie współpracuje ze specjalnym sprawozdawcą ONZ ds. sytuacji w zakresie praw człowieka na Białorusi;

K.  mając na uwadze, że Unia Europejska angażuje się na rzecz stabilnej, demokratycznej i zamożnej Białorusi;

1.  z zadowoleniem przyjmuje postępy widoczne w trakcie wyborów prezydenckich w 2016 r., w tym wybór – po raz pierwszy od 2000 r. – dwóch kandydatów opozycji, sprawną organizację wyborów, oraz fakt, że wybory odbyły się w sposób prawidłowy, a głosowanie zostało ocenione pozytywnie;

2.  wciąż niepokoi się szeregiem systematycznych nieprawidłowości, które nadal przyćmiewają całość procesu wyborczego, w tym poważnymi uchybieniami proceduralnymi, brakiem spójności oraz nieprawidłowościami podczas wczesnego głosowania, obliczania głosów i zestawiania wyników;

3.  podkreśla liczne problemy strukturalne, które nadal uniemożliwiają przeprowadzenie wolnych i uczciwych wyborów, a w szczególności: ramy prawne interpretowane w zbyt restrykcyjny sposób, co prowadzi do ograniczania praw politycznych i podstawowych wolności; wypaczony skład komisji wyborczej; zbyt restrykcyjne podejście do rejestracji kandydatów, co stwarza nieuzasadnione i nieproporcjonalne bariery utrudniające kandydowanie w wyborach; ograniczenia wolności zrzeszania się, wypowiedzi i zgromadzeń negatywnie wpływające na atmosferę wyborczą; oraz rygorystyczne przepisy dotyczące mediów i przekazów medialnych ograniczające wyborcom możliwości uzyskania informacji o kandydatach;

4.  z zadowoleniem przyjmuje najnowsze zmiany w przepisach dotyczących ordynacji wyborczej wprowadzone po wyborach prezydenckich w 2015 r., lecz zwraca uwagę, że tego rodzaju zmiany nie rozwiązały problemów poruszanych w niektórych kluczowych zaleceniach wydanych po tych wyborach; wzywa władze Białorusi do pełnego wdrożenia zaleceń OBWE/ODIHR i Komisji Weneckiej, we współpracy z partnerami międzynarodowymi;

5.  podkreśla konieczność przeprowadzenia kompleksowej reformy wyborczej, będącej częścią szerszego procesu demokratyzacji w celu dokonania przeglądu ram prawnych i konstytucyjnych, które w obecnej formie nie gwarantują przeprowadzania wyborów zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami i standardami;

6.  z zadowoleniem przyjmuje gotowość władz Białorusi do zaproszenia znacznej liczby obserwatorów, a także otwarte podejście administracji wobec nich; wyraża uznanie dla konstruktywnej roli społeczeństwa obywatelskiego podczas wyborów oraz wzywa ESDZ i Komisję do dalszego wspierania organizacji społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi;

7.  niepokoi się wzrostem liczby nowych i potwierdzonych wyroków śmierci na Białorusi w ubiegłym roku; wzywa władze Białorusi do rozważenia moratorium na wykonywanie kary śmierci, jako pierwszego kroku do jej zniesienia, zgodnie ze zobowiązaniami podjętymi przez Białoruś w odpowiedzi na zalecenia wydane przez Radę Praw Człowieka w ramach powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka; podkreśla fakt, że takie moratorium byłoby istotnym krokiem zbliżającym Białoruś do wartości UE;

8.  wzywa rząd Białorusi do uwolnienia wszystkich więźniów politycznych oraz do rehabilitacji uwolnionych więźniów politycznych, a także do przywrócenia im praw obywatelskich i politycznych;

9.  wzywa władze Białorusi do pełnej współpracy z mechanizmami ONZ w zakresie praw człowieka, uznając i rozszerzając pełną współpracę ze specjalnym sprawozdawcą ONZ przez nawiązanie dialogu i ułatwienie zorganizowania wizyty w kraju w 2017 r., a także do podążania drogą prawdziwej reformy w zakresie praw człowieka; wzywa rząd Białorusi do wykazania konkretnych i wymiernych postępów w zakresie praw człowieka; wzywa Radę i Komisję do powiązania wszelkiej pomocy finansowej dla Białorusi z dalszymi postępami w tym obszarze;

10.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, Radzie, Komisji, państwom członkowskim, OBWE/ODIHR, Radzie Europy oraz władzom białoruskim.