Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Syrii, w szczególności rezolucję z dnia 6 października 2016 r.(1),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie poparcia Unii Europejskiej dla Międzynarodowego Trybunału Karnego: stawić czoła wyzwaniom i pokonać trudności(2),

–  uwzględniając konkluzje Rady z dnia 15 marca 2015 r. w sprawie regionalnej strategii UE dotyczącej Syrii i Iraku oraz zagrożenia ze strony Daisz, a także ich aktualizację z dnia 23 maja 2016 r.,

–  uwzględniając oświadczenia i sprawozdania Sekretarza Generalnego ONZ i Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka na temat konfliktu w Syrii,

–  uwzględniając sprawozdania Niezależnej Międzynarodowej Komisji Dochodzeniowej w sprawie Syrii powołanej przez Radę Praw Człowieka ONZ,

–  uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2139 i 2165 (2014) oraz 2258 (2015),

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że od rozpoczęcia konfliktu w Syrii w 2011 r. życie straciło ponad 400 000 osób, w większości cywilów; mając na uwadze, że wszystkie strony konfliktu dopuściły się masowych i wielokrotnych naruszeń praw człowieka oraz międzynarodowego prawa humanitarnego; mając na uwadze, że za ogromną większość tych przestępstw odpowiedzialność ponosi reżim syryjski i jego sojusznicy, w szczególności Rosja;

B.  mając na uwadze, że w ostatnich tygodniach sytuacja w Aleppo uległa drastycznemu pogorszeniu, coraz bardziej szokujące rozmiary przybiera także masakra wśród ludności cywilnej, spowodowana intensywnym bombardowaniem z powietrza prowadzonym przez reżim Assada i Rosję, a w mniejszym stopniu ostrzałem prowadzonym bez rozróżnienia przez uzbrojone podmioty niepaństwowe; mając na uwadze, że na mocy prawa międzynarodowego walczące strony są zobowiązane do podjęcia odpowiednich środków, by chronić ludność cywilną i infrastrukturę cywilną;

C.  mając na uwadze, że przestępstwa popełnione podczas konfliktu syryjskiego obejmowały bezprawne zabójstwa, tortury i złe traktowanie, masowe i arbitralne aresztowania, ukierunkowane ataki na ludność cywilną oraz ataki bez rozróżnienia, karanie zbiorowe, ataki na personel medyczny, a także odmowę zaopatrzenia w żywność i wodę; mając na uwadze, że przestępstwa te do tej pory uchodziły sprawcom bezkarnie;

D.  mając na uwadze, że komisja dochodzeniowa ONZ, Sekretarz Generalny ONZ i Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka stwierdzili, że w Syrii popełniano zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne;

E.  mając na uwadze, że w 10. i 9. sprawozdaniu komisji dochodzeniowej ONZ w sprawie Syrii, a także w rezolucjach Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2139 (2014) i 2258 (2015) podkreślono, że należy położyć kres bezkarności w Syrii oraz postawić sprawców przed wymiarem sprawiedliwości;

F.  mając na uwadze, że sprawiedliwość, praworządność i walka z bezkarnością to zasadnicze elementy stanowiące podstawę wysiłków na rzecz pokoju i rozwiązywania konfliktów;

G.  mając na uwadze, że komisja dochodzeniowa ONZ stwierdziła, iż syryjskie sądownictwo nie stanowi skutecznego mechanizmu umożliwiającego ściganie przestępstw międzynarodowych;

H.  mając na uwadze, że Syria podpisała Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK), jednak nie ratyfikowała go;

I.  mając na uwadze, że wszyscy członkowie Rady Bezpieczeństwa ONZ z wyjątkiem Rosji i Chin – przy poparciu 65 innych członków ONZ i ponad 100 arabskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych – zatwierdzili francuski wniosek o przekazanie sprawy dotyczącej sytuacji w Syrii do MTK w maju 2014 r.;

J.  mając na uwadze, że w swojej rezolucji z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie sytuacji w obozie dla uchodźców w Jarmuk w Syrii Parlament wezwał UE i jej państwa członkowskie do poważnego rozważenia niedawnego zalecenia komisji dochodzeniowej ONZ dotyczącego możliwości powołania specjalnego trybunału do spraw zbrodni popełnionych w Syrii(3);

K.  mając na uwadze, że w swojej rezolucji z dnia 6 października 2016 r. Parlament zaapelował, by sprawcy zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości w Syrii ponieśli konsekwencje swoich czynów i zostali z nich rozliczeni;

L.  mając na uwadze, że w regionalnej strategii UE dotyczącej Syrii i Iraku oraz zagrożenia ze strony Daisz wezwano do gotowości na „dzień po” w odniesieniu do przygotowań do sytuacji pokonfliktowej przed zakończeniem działań wojennych;

1.  potępia w najostrzejszych słowach okrucieństwa i powszechne przypadki łamania praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego popełniane przez siły reżimu Assada przy wsparciu Rosji i Iranu, a także naruszanie praw człowieka i łamanie międzynarodowego prawa humanitarnego przez uzbrojone podmioty niepaństwowe, w szczególności ISIS/Daisz i Dżabhat Fatah an-Szam;

2.  głęboko ubolewa nad atmosferą bezkarności dla sprawców poważnych zbrodni popełnionych podczas wojny w Syrii; uważa, że brak odpowiedzialności prowadzi do kolejnych okrucieństw oraz zwiększa cierpienie ofiar;

3.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do wywierania nacisku na wszystkie strony konfliktu w Syrii w celu skutecznego wdrożenia postanowień rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie Syrii dotyczących praw człowieka i sytuacji humanitarnej, w tym poprzez zniesienie tortur i innych form złego traktowania, i wzywa do zapewnienia uznanym międzynarodowym obserwatorom natychmiastowego i swobodnego dostępu do wszystkich osób pozbawionych wolności w Syrii;

4.  jest przekonany, że nie dojdzie do skutecznego rozwiązania konfliktu ani do trwałego pokoju w Syrii, jeśli nie zostaną rozliczone zbrodnie popełnione przez wszystkie walczące strony w czasie konfliktu, w tym przez reżim Assada i jego sojuszników, a także przez tzw. Państwo Islamskie i inne ugrupowania zbrojne, takie jak Dżabhat Fatah an-Szam;

5.  ubolewa nad zgłoszeniem weta przez Chiny i Rosję – stałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ – wobec przekazania sprawy dotyczącej sytuacji w Syrii do MTK i wzywa do ponowienia wysiłków w tym kierunku;

6.  wzywa do opracowania wspólnej polityki UE dotyczącej skoordynowanej strategii na rzecz rozliczalności za zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości popełnione w Syrii; wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel/do odegrania aktywnej roli w tym zakresie;

7.  ponawia swój apel do UE i jej państw członkowskich, by rozważyć – w ścisłej koordynacji z państwami o podobnych poglądach – powołanie trybunału do spraw zbrodni popełnionych w Syrii, do czasu pomyślnego odwołania się do MTK;

8.  wzywa państwa członkowskie do poczynienia wszelkich niezbędnych kroków w celu pociągnięcia domniemanych sprawców do odpowiedzialności, szczególnie poprzez zastosowanie zasady represji wszechświatowej oraz poprzez prowadzenie dochodzeń i ściganie obywateli UE odpowiedzialnych za zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości w Syrii;

9.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do zintensyfikowania wysiłków na rzecz przyjęcia ukierunkowanych środków, włącznie z sankcjami, wobec osób i grup, w tym pochodzących z krajów trzecich, jak również wobec państw zaangażowanych – według wiarygodnych informacji – w rażące naruszenia, takie jak zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości;

10.  wzywa do międzynarodowej wymiany nazwisk osób podejrzewanych o popełnienie przestępstwa oraz istniejących dowodów z krajowymi organami sądowymi w celu ułatwienia dochodzeń i postępowań karnych;

11.  wzywa państwa członkowskie do zapewnienia przejrzystości, rozliczalności i pełnego przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego i praw człowieka w odniesieniu do ich udziału w wysiłkach międzynarodowej koalicji oraz w ich współpracy wojskowej ze stronami konfliktu;

12.  z zadowoleniem przyjmuje i podkreśla decydujące znaczenie, jakie mają prace lokalnych i międzynarodowych organizacji społeczeństwa obywatelskiego dla udokumentowania dowodów na popełnione zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości i inne naruszenia prawa; wzywa UE i jej państwa członkowskie, by w dalszym ciągu udzielały pomocy tym podmiotom;

13.  wzywa wszystkich członków Międzynarodowej Grupy Wsparcia Syrii do wznowienia negocjacji, tak aby ułatwić wprowadzenie trwałego rozejmu oraz zintensyfikować prace na rzecz trwałego porozumienia politycznego w Syrii, które powinny obejmować przepisy zapewniające sprawiedliwość okresu przejściowego po zakończeniu konfliktu w Syrii; w pełni popiera działania specjalnego wysłannika ONZ Staffana de Mistury; ponawia swój apel do wiceprzewodniczącej/wysokiej przedstawiciel o wznowienie wysiłków na rzecz opracowania wspólnej unijnej strategii wobec Syrii;

14.  podkreśla, jak ważne dla UE i jej państw członkowskich jest planowanie długoterminowej i odnowy Syrii, w tym za pomocą działań opracowanych w celu wspierania pojednania, budowania zaufania i wzmocnienia rządów prawa;

15.  wzywa UE i jej państwa członkowskie, by wspierały budowanie zdolności obywateli i społeczeństwa obywatelskiego Syrii, w tym z udziałem i za pośrednictwem podmiotów promujących prawa człowieka, równość (w tym równouprawnienie płci i prawa mniejszości), demokrację i upodmiotowienie, w miarę możliwości na wyzwolonych obszarach w Syrii, a także wśród syryjskich uchodźców żyjących na wygnaniu w regionie lub w Europie; podkreśla, że takie budowanie zdolności powinno wspierać Syryjczyków w kierowaniu transformacją (w takich obszarach jak regulacja mediów, decentralizacja, zarządzanie gminami czy opracowywanie konstytucji) z należytym uwzględnieniem potrzeb i roli kobiet;

16.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej/wysokiej przedstawiciel, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, specjalnemu wysłannikowi ONZ i Ligi Państw Arabskich do Syrii oraz wszystkim stronom zaangażowanym w konflikt w Syrii.

(1) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0082. (2) Dz.U. C 153 E z 31.5.2013, s. 115. (3) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0187.