PROJEKT REZOLUCJI w sprawie stosunków UE–Turcja
22.11.2016 - (2016/2993(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Charles Tannock, Angel Dzhambazki, Ruža Tomašić, Jan Zahradil w imieniu grupy ECR
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-1276/2016
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Turcji, w szczególności rezolucję z dnia 27 października 2016 r. w sprawie sytuacji dziennikarzy w Turcji[1], z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie sprawozdania za 2015 r. w sprawie Turcji[2] oraz z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie wolności słowa w Turcji – niedawne aresztowania dziennikarzy i dyrektorów mediów oraz systematyczne wywieranie nacisków na media[3],
– uwzględniając sprawozdanie Komisji za 2016 r. w sprawie Turcji,
– uwzględniając wcześniejsze odnośne konkluzje Rady,
– uwzględniając odnośne oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Federiki Mogherini oraz komisarza Johannesa Hahna,
– uwzględniając dialog polityczny na wysokim szczeblu między UE a Turcją z dnia 9 września 2016 r.,
– uwzględniając układ o stowarzyszeniu między UE a Turcją z dnia 12 września 1963 r.,
– uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że Unia Europejska, jej państwa członkowskie i Turcja blisko współpracują w wielu dziedzinach; mając na uwadze, że Turcja jest krajem kandydującym do UE i jej kluczowym partnerem; mając na uwadze, że Turcja od 1950 r. jest członkiem Rady Europy, a od 1952 r. należy do NATO;
B. mając na uwadze, że w dniu 15 lipca 2016 r. w Turcji miała miejsce próba zamachu stanu; mając na uwadze, że próba ta nie udała się, gdyż przeciwstawiło się jej wojsko i służby bezpieczeństwa, a także zwykli obywatele; mając na uwadze, że wszystkie spośród najważniejszych partii politycznych zdecydowanie potępiły te wydarzenia; mając na uwadze, że zginęły setki osób, w tym wielu cywilów;
C. mając na uwadze, że bezpośrednio po tych wydarzeniach władze wprowadziły stan wyjątkowy, w dniu 19 października przedłużony o kolejne trzy miesiące i gwarantujący władzy wykonawczej szerokie uprawnienia do rządzenia przy pomocy dekretów;
D. mając na uwadze, że Turcja złożyła formalne zawiadomienie o odstępstwie od stosowania europejskiej konwencji praw człowieka; mając na uwadze, że nie jest możliwe odstępstwo od stosowania jej art. 2, 3, art. 4 ust. 1 i art. 7; mając na uwadze, że rząd turecki wskazał również, że odstąpi od stosowania 13 artykułów Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych (ICCPR);
E. mając na uwadze, że od czasu nieudanej próby zamachu stanu władze tureckie zawiesiły w czynnościach, zwolniły i zatrzymały ponad 40 000 osób, w tym żołnierzy i oficerów, policjantów, sędziów, prokuratorów, nauczycieli i dziennikarzy;
F. mając na uwadze, że Turcja znajduje się na 151. miejscu w światowym rankingu wolności prasy na rok 2016; mając na uwadze, że reakcja rządu na nieudany zamach stanu doprowadziła do aresztowania dziesiątek dziennikarzy i zamknięcia wielu redakcji;
G. mając na uwadze, że w ostatnich miesiącach znacznie nasiliły się starcia zbrojne między państwem tureckim a siłami PKK, co przyniosło setki ofiar śmiertelnych wśród wojskowych i cywilów; mając na uwadze, że wojsko tureckie coraz bardziej angażuje się w konflikty w Syrii i Iraku, a jednym z jego głównych celów jest uniemożliwienie Kurdom objęcia kontroli nad przygranicznym obszarem północnej Syrii; mając na uwadze, że w tym celu wojsko tureckie ostrzeliwuje i bombarduje kurdyjską milicję w Syrii, w tym oddziały walczące przeciwko Państwu Islamskiemu / Daisz;
H. mając na uwadze, że w Turcji schroniło się około trzech milionów osób uciekających przed wojną w Syrii; mając na uwadze, że Turcja to ważne mocarstwo regionalne i sojusznik NATO w łagodzeniu konsekwencji konfliktu w Syrii, międzynarodowej walce z dżihadystowskim terroryzmem w tym regionie i rozwiązywaniu kryzysu migracyjnego we wschodniej części Morza Śródziemnego;
I. mając na uwadze, że UE zawarła z Turcją porozumienie w sprawie zarządzania przepływami uchodźców i migrantów; mając na uwadze, że chociaż porozumienie to zdecydowanie nie jest idealne, to jednak znacznie ograniczyło niekontrolowane przepływy migracyjne do UE; mając na uwadze, że po trudnych początkach zaczyna funkcjonować wymiana migrantów i uchodźców na zasadzie „jeden za jednego”;
J. mając na uwadze, że praworządność i prawa podstawowe to podstawowe wartości demokratyczne, do których poszanowania Turcja formalnie się zobowiązała, składając wniosek o członkostwo w UE, a także będąc członkiem Rady Europy;
K. mając na uwadze, że prezydent Recep Tayyip Erdogan wspominał o zorganizowaniu krajowego referendum w sprawie negocjacji akcesyjnych między Turcją a UE; mając na uwadze, że prezydent Erdogan zasugerował również, iż Turcja może przywrócić karę śmierci;
1. głęboko ubolewa, że w zamachach terrorystycznych w Turcji giną ludzie, i zapewnia, że będzie nadal wspierać ten kraj w walce z terroryzmem;
2. popiera mieszkańców Turcji aspirujących do utrzymania demokratycznych struktury i wolności oraz sprzeciwiających się siłom im zagrażającym;
3. potępia odpowiedzialnych za próbę zamachu stanu skierowaną przeciwko demokratycznie wybranemu rządowi Turcji oraz uznaje prawo rządu tureckiego do odpowiedzi na próbę zamachu oraz jego odpowiedzialność w tej kwestii, wyrażające się również przez ogłoszenie stanu wyjątkowego; podkreśla, że władze powinny stosować jak najbardziej rygorystyczne standardy, jeśli chodzi o poszanowanie praw podstawowych i praworządności, zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami Turcji; podkreśla konieczność wprowadzenia przez Turcję mechanizmów gwarantujących ochronę przed nadużyciami oraz utrzymanie podziału władz i praworządności; zachęca rząd turecki do wyważonej, współmiernej reakcji na lipcowy zamachu stanu; przypomina ponadto rządowi Turcji, że spoczywa na nim, jako na członku Rady Europy, odpowiedzialność za przestrzeganie europejskiej konwencji praw człowieka;
4. potępia nasilone po nieudanej próbie zamachu stanu represje wobec mediów, społeczeństwa obywatelskiego i opozycji politycznej; wzywa rząd Turcji, by zaprzestał wzmożonego wykorzystywania przepisów antyterrorystycznych przeciwko dziennikarzom i opozycji;
5. wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że stan wyjątkowy wykorzystuje się do dławienia głosów krytycznych wobec rządu tureckiego, zamykając redakcje oraz aresztując i więżąc dziennikarzy; zdecydowanie popiera kampanię #journalismisnotacrime i jest zdania, że wolne, pluralistyczne media umacniają demokrację i wolności w Turcji i poza nią;
6. wzywa Turcję, by szanowała prawo mniejszości wyznaniowych do korzystania z wolności religii i przekonań oraz powiązanej z nią wolności słowa, zrzeszania się i organizowania pokojowych zgromadzeń;
7. ubolewa z powodu załamania procesu pokojowego między władzami Turcji a Partią Pracujących Kurdystanu (PKK) i gorąco zachęca do wznowienia starań o znalezienie pokojowego rozwiązania długotrwałych nieporozumień;
8. z zadowoleniem przyjmuje rolę, jaką Turcja odegrała w reagowaniu na kryzys humanitarny spowodowany konfliktem w Syrii, i deklaruje stałe poparcie dla władz tureckich i agencji pomocowych w Turcji;
9. apeluje, by tureckie siły zbrojne zaprzestały ataków na oddziały kurdyjskie walczące w północnej Syrii z organizacją terrorystyczną Państwo Islamskie / Daisz;
10. zachęca do rozwijania i poprawy stosunków między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi a Turcją w wielu dziedzinach ważnych dla obu stron, w tym w obszarze handlu, bezpieczeństwa i kontaktów międzyludzkich; w związku z tym apeluje do prezydenta Erdogana, by odrzucił retorykę antyunijną, zezwolił na wizyty (demokratycznie wybranych) przedstawicieli UE i powstrzymał się od dalszego podważania zasad demokracji i praworządności w Turcji;
11. wyraża nadzieję, że dwoje obywateli czeskich, Markéta Všelichová i Miroslav Farkas, których władze tureckie aresztowały i oskarżyły o popieranie kurdyjskiego ugrupowania YPG w Syrii, zostanie osądzonych podczas uczciwego procesu zgodnie z najwyższymi standardami międzynarodowymi, a ich prawa podstawowe będą gwarantowane; wzywa do wyczerpującego informowania ambasady Republiki Czeskiej i delegatury UE w Turcji o dochodzeniu i postępowaniu sądowym w tej sprawie;
12. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, rządom i parlamentom państw członkowskich, jak również rządowi i parlamentowi Republiki Turcji.
- [1] Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0423.
- [2] Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0133.
- [3] Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0014.