ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στην Ιταλία μετά τους σεισμούς
23.11.2016 - (2016/2988(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 128 παράγραφος 5, του Κανονισμού
Rosa D’Amato, Laura Agea, Isabella Adinolfi, Daniela Aiuto, Fabio Massimo Castaldo, Piernicola Pedicini εξ ονόματος της Ομάδας EFDD
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-1285/2016
B8-1289/2016
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην Ιταλία μετά τους σεισμούς
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 174, το άρθρο 175 τρίτη παράγραφος και το άρθρο 212 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/369 του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2016, για την παροχή στήριξης έκτακτης ανάγκης εντός της Ένωσης[1],
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2002, για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης[2] και τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 661/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Μαΐου 2014 που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης[3],
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής με τίτλο «Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ετήσια έκθεση 2014» (COM(2015)0502),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Απριλίου 2007 σχετικά με τoν περιφερειακό αντίκτυπο των σεισμών[4] ,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 128 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας ότι μετά από τον καταστροφικό σεισμό που έπληξε την κεντρική Ιταλία στις 24 Αυγούστου 2016, ακόμα τρεις μεγάλοι σεισμοί, μέσα σε μία αλληλουχία σεισμικών δονήσεων, έπληξαν τις κεντρικές περιφέρειες της Ιταλίας στις 26 Οκτωβρίου με μέγεθος 5.5 και 6.1, και στις 30 Οκτωβρίου με μέγεθος 6.5·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πλέον πρόσφατος σεισμός, στις 30 Οκτωβρίου, ήταν η ισχυρότερη σεισμική δόνηση που έχει πλήξει την χώρα εδώ και περισσότερες από τρεις δεκαετίες και ισοπέδωσε ολοσχερώς ολόκληρα χωριά, φέρνοντας τεράστιο αριθμό κατοίκων των πληγεισών περιοχών στα πρόθυρα της απόγνωσης, ενώ προκάλεσε έμμεσα διάφορες ζημιές στις γύρω περιοχές·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με αναφορές, περισσότερα από 400 άτομα τραυματίστηκαν λόγω των πρόσφατων σεισμών και 290 έχασαν τη ζωή τους·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτοί οι καταστροφικοί σεισμοί οδηγούν σε φαινόμενο «ντόμινο» και θα έχουν ως αποτέλεσμα τον εκτοπισμό 100.000 κατοίκων·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος των πρόσφατων σεισμών κατέστρεψε πόλεις, έπληξε σοβαρά τις τοπικές και περιφερειακές υποδομές, κατέστρεψε μνημεία ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, διατάραξε τις οικονομικές δραστηριότητες και προκάλεσε πολλαπλές ζημίες στους κλάδους της γεωργίας και του τουρισμού, ιδίως για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τις ΜΜΕ·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις περιοχές που επλήγησαν σημειώθηκε εδαφική παραμόρφωση η οποία εκτείνεται σε έκταση περίπου 130 τετραγωνικών χιλιομέτρων, με μέγιστη μετατόπιση τουλάχιστον 70 εκατοστών·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες για βιώσιμη ανασυγκρότηση πρέπει να συντονίζονται αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών απωλειών, και ότι θα πρέπει επίσης να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ανεκτίμητη ιταλική πολιτιστική κληρονομιά, και να προωθηθούν διεθνή και ευρωπαϊκά προγράμματα με στόχο την προστασία ιστορικών κτιρίων και περιοχών·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ) ιδρύθηκε με τον κανονισμό αριθ. 2012/2002 ως απάντηση στις καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν την Κεντρική Ευρώπη το καλοκαίρι του 2002·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΤΑΕΕ, το οποίο δεν καλύπτεται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, παρέχει πιστώσεις έως 500 εκατομμυρίων EUR (τιμές 2011) οι οποίες μπορούν να διατεθούν σε ετήσια βάση για να συμπληρώσουν τις δημόσιες δαπάνες που καταβάλλουν τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη για ενέργειες έκτακτης ανάγκης·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι με τη μεταρρύθμιση του ΤΑΕΕ του 2014 εισήχθη η δυνατότητα των κρατών μελών να ζητούν προκαταβολικές πληρωμές, η χορήγηση των οποίων αποφασίζεται από την Επιτροπή, εάν υπάρχουν διαθέσιμοι επαρκείς πόροι. λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι το ποσό της προκαταβολής δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10 % του προβλεπόμενου συνολικού ποσού της χρηματοδοτικής συνεισφοράς του ΤΑΕΕ και δεν μπορεί να είναι ανώτερο από 30 εκατομμύρια EUR·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το πληγέν κράτος πρέπει να υποβάλει αίτηση στην Επιτροπή για συνδρομή από το ΤΑΕΕ εντός προθεσμίας 12 εβδομάδων αφότου καταστούν σαφείς οι πρώτες επιπτώσεις της καταστροφής· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαιούχο κράτος είναι αρμόδιο για τη χρησιμοποίηση του ποσού καθώς και για τον έλεγχο του τρόπου με τον οποίο αυτό δαπανάται αλλά η Επιτροπή δύναται να διενεργεί επιτόπιους ελέγχους στις δράσεις που χρηματοδοτούνται από το ΤΑΕΕ·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι διαπιστώθηκε ότι χιλιάδες κτίρια στην Ιταλία δεν έχουν κατασκευαστεί σύμφωνα με τα πρότυπα που ορίζονται στον εθνικό νόμο περί αντισεισμικών μέτρων του 1974, βάσει του οποίου τα κτίρια πρέπει να κατασκευάζονται ή να ανακαινίζονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ανθεκτικά στους σεισμούς· λαμβάνοντας, επιπλέον, υπόψη ότι το ήμισυ του αποθέματος κατοικιών κατασκευάστηκε εκ νέου έκτοτε, και, καθώς οι προδιαγραφές έχουν αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, εκτιμάται ότι το 70 % περίπου των υφιστάμενων κατοικιών σε σεισμικές περιοχές δεν είναι ανθεκτικές στους σεισμούς·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις ιταλικές υπηρεσίες πολιτικής προστασίας, στις εκτάσεις που θεωρούνται «υψηλού σεισμικού κινδύνου» στην Ιταλία κατοικούν 3 εκατομμύρια άνθρωποι, ενώ η ευρύτερη περιοχή «σε κίνδυνο» είναι πολύ μεγαλύτερη, με σχεδόν 20 εκατομμύρια κατοίκους·
1. εκφράζει τη βαθύτατη αλληλεγγύη και συμπάθειά του σε όλα τα άτομα που επλήγησαν από τους σεισμούς και τις οικογένειές τους, καθώς και τις ιταλικές εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές που συμμετέχουν στις προσπάθειες ανακούφισης μετά την καταστροφή·
2. τονίζει ότι οι αντίξοες καιρικές συνθήκες της επικείμενης χειμερινής περιόδου συνιστούν πολύ σοβαρή ανησυχία για τον μεγάλο αριθμό των πολιτών που έχουν απομακρυνθεί από τις κατοικίες τους και τα προβλήματα αυτά θα πρέπει να αντιμετωπιστούν γρήγορα και αποτελεσματικά ώστε να εξασφαλισθούν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για τους πολίτες που έμειναν χωρίς κατοικία.
3. εκτιμά τις άοκνες προσπάθειες που καταβάλλουν οι μονάδες διάσωσης, οι υπηρεσίες πολιτικής προστασίας, οι εθελοντές και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών για να σώσουν ζωές και να περιορίσουν τις ζημιές στις πληγείσες περιοχές·
4. εκφράζει την ανησυχία του για τον μεγάλο αριθμό των εκτοπισμένων ανθρώπων οι οποίοι θα είναι εκτεθειμένοι στις αντίξοες καιρικές συνθήκες της επικείμενης χειμερινής περιόδου· καλεί την Επιτροπή να προσφέρει όλη την απαραίτητη βοήθεια προς τις ιταλικές αρχές για να μπορέσουν να εγγυηθούν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για τους ανθρώπους που έχουν απομακρυνθεί από τις κατοικίες τους·
5. αναγνωρίζει την ιδιαιτερότητα της περιοχής της Μεσογείου, και καλεί τα κράτη μέλη να επιταχύνουν την έρευνα για την πρόληψη ζημιών, τη διαχείριση κρίσεων και την ελαχιστοποίηση του εύρους των επιπτώσεων των καταστροφών, σε συνδυασμό με τις δράσεις του προγράμματος «Ορίζοντας 2020»·
6. τονίζει τη σημασία της ανταλλαγής διεθνών βέλτιστων πρακτικών με στόχο την προώθηση άμεσων δράσεων πρόληψης, δηλαδή την αντισεισμική προσαρμογή των δομών, ώστε να μειωθεί άμεσα ο σεισμικός κίνδυνος των ευάλωτων κτιρίων και υποδομών σε περιοχές υψηλού σεισμικού κινδύνου, καθώς και έμμεσων δράσεων, δηλαδή τη βελτίωση των γνώσεων όσον αφορά τοπικούς κινδύνους λόγω σεισμών και της σεισμικής αντοχής των αστικών συστημάτων·
7. λαμβάνει γνώση της αίτησης που υπέβαλε η ιταλική κυβέρνηση στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης, και ζητεί από την Επιτροπή να την αξιολογήσει άμεσα και να κινητοποιήσει τη στήριξη προκειμένου να παρασχεθεί βοήθεια στις ιταλικές εθνικές και περιφερειακές αρχές που συμμετέχουν στις προσπάθειες αρωγής μετά την καταστροφή·
8. εκφράζει τη λύπη του, σε αυτό το πλαίσιο, για το γεγονός ότι το ΤΑΕΕ χρηματοδοτείται εκτός του προϋπολογισμού της ΕΕ, με μέγιστη κατανομή ύψους 500 εκατομμυρίων EUR (σε τιμές 2011), με αποτέλεσμα, παρά τις βελτιώσεις που έγιναν στην τελευταία μεταρρύθμιση του 2014, να μην μπορεί να είναι ένα υγιές και ευέλικτο μέσο για την επίδειξη αλληλεγγύης και την παροχή ορθής και ταχείας βοήθεια σε ανθρώπους που έχουν πληγεί από μείζονες φυσικές καταστροφές·
9. πιστεύει ότι οι απαραίτητες βελτιώσεις στον κανονισμό του ΤΑΕΕ θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν απαίτηση για υποχρεωτικά επικαιροποιημένα εθνικά σχέδια για τη διαχείριση καταστροφών, την εφαρμογή ενός συγκεκριμένου σχεδίου δράσης και την προετοιμασία συμφωνιών για συμβάσεις έκτακτης ανάγκης· υπογραμμίζει τη σημασία της δημιουργίας νέων δεικτών, πέραν του ΑΕΠ, όπως είναι ο δείκτης ανθρώπινης ανάπτυξης και ο περιφερειακός δείκτης κοινωνικής προόδου, για το κατώτατο όριο επιλεξιμότητας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών σε περιφέρειες·
10. τονίζει τη σημασία των διαδικασιών δημοσίων συμβάσεων που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, με σκοπό τον εντοπισμό και τη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών και των διδαγμάτων που αντλούνται όσον αφορά τις συμβάσεις σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης·
11. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο η βιώσιμη ανασυγκρότηση και τυχόν αντισεισμικές επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συγχρηματοδοτούνται μέσω των ΕΔΕΤ και έχουν διατεθεί για τον θεματικό στόχο 5 (πρόληψη, προώθηση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, πρόληψη και διαχείριση κινδύνων), να αποκλείονται από τον υπολογισμό των εθνικών ελλειμμάτων στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης·
12. τονίζει τη σημασία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης στην προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των εθνικών αρχών προστασίας των πολιτών σε όλη την Ευρώπη σε δύσκολες καταστάσεις και στην ελαχιστοποίηση των συνεπειών των εκτάκτων περιστάσεων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να απλουστεύσουν ακόμη περισσότερο τις διαδικασίες ενεργοποίησης του Μηχανισμού, προκειμένου αυτός να καθίσταται διαθέσιμος γρήγορα και αποτελεσματικά αμέσως μετά από μια καταστροφή·
13. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλα τα διαθέσιμα μέσα στο πλαίσιο του ταμείου συνοχής και του ταμείου περιφερειακής ανάπτυξης θα χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά για δραστηριότητες ανοικοδόμησης και για όλες τις άλλες αναγκαίες παρεμβάσεις, σε πλήρη συνεργασία με τις ιταλικές εθνικές και περιφερειακές αρχές· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα αξιοποίησης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης για να στηριχθούν οι αγροτικές περιοχές και οι γεωργικές δραστηριότητες που έχουν πληγεί από τους σεισμούς·
14. καλεί την ιταλική κυβέρνηση και την Επιτροπή να εξετάσουν το ενδεχόμενο τροποποίησης των ιταλικών εθνικών και περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων, ώστε να αντιμετωπιστούν καλύτερα τα ζητήματα του θεματικού στόχου 5 (προώθηση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, πρόληψη και διαχείριση κινδύνων), σύμφωνα με το άρθρο 30 των κανονισμών περί κοινών διατάξεων·
15. σημειώνει την ενεργοποίηση, κατόπιν αιτήματος της ιταλικής κυβέρνησης, της υπηρεσίας διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης της ΕΕ Copernicus, με στόχο την εκτίμηση ζημιών μέσω δορυφόρου στις πληγείσες περιοχές· ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των διεθνών ερευνητικών κέντρων και εκφράζει την ικανοποίησή του για τη χρήση ραντάρ συνθετικού διαφράγματος (SAR), το οποίο μπορεί να αξιολογεί και να μετρά τις μετακινήσεις του εδάφους σε επίπεδο εκατοστών κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύκτας και μέσω νεφών, μεταξύ άλλων για σκοπούς πρόληψης και διαχείρισης κινδύνων·
16. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, την κυβέρνηση της Ιταλίας, καθώς και στις περιφερειακές και τοπικές αρχές των περιοχών που επλήγησαν.